#Zawgyi
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ေရရွည္တည္တံ့ေသာၿငိမ္းခ်မ္းေရးရရွိေရး၊ အမ်ဴိးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူ တကြယွဥ္တြဲေနထိုင္ႏုိင္ေရးအတြက္ ယခုလက္ရွိသင္ၾကားေနေသာ ေက်ာင္းသင္ရိုးညြန္းတမ္းမ်ားကို ေျပာင္းလဲရန္အပ္သည္ဟု “ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအား ေက်ာင္းသင္ရိုးညြန္းတမ္းမွ႐ႈျမင္ျခင္း” ဆိုသည့္ သုေတသန အစီရင္ခံစာတစ္ရပ္က ေထာက္ျပလိုက္သည္။
လက္ရွိေက်ာင္းသင္ရိုးညြန္းတမ္း အထူးသျဖင့္ ျမန္မာစာဘာသာရပ္မ်ားႏွင့္ ျမန္မာ့သမိုင္းဘာသာရပ္သည္ ယခုျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ႀကံဳေတြ႔ေျဖရွင္းေနရသည့္ ပဋိပကၡမ်ားႏွင့္ မ်ားစြာဆက္ႏြယ္မႈရွိေနၿပီး အဆိုပါ သင္ရိုးညြန္းတမ္းျပဌာန္းမႈမ်ားသည္ ေခတ္အဆက္ဆက္အာဏာပိုင္ေခါင္းေဆာင္မ်ားအလိုက် ႏိုင္ငံေရးစနစ္၊ လူမ်ဴိးေရး၀ါဒမ်ားကို သြတ္သြင္းသည့္သင္ခန္းစာမ်ားျဖစ္ေနသည္ဟု ယင္းအစီရင္ခံစာကေထာက္ျပထားသည္။
ယင္းသုေတသနအစီရင္ခံစာကို ျပဳစုေရးသားသူ ဆလိုင္းမ်ဴိးခ်စ္က “ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေရရွည္တည္တံ့တဲ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရရွိ ဖို႔အတြက္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ အမ်ဴိးသားရင္ၾကားေစ့ေရး အေကာင္ထည္ ေဖာ္မႈပဲျဖစ္ျဖစ္၊ မတူညီတဲ့လူမ်ဴိးနဲ႔ဘာသာေရးေတြၾကားမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာတကယ္အတူေနထုိင္ဖို႔ဆိုရင္ေတာ့ အခုသင္ေနတဲ့ ေက်ာင္းပညာေရးသင္ရိုးညြန္းတန္း သင္ခန္းစာေတြဟာ လံုး၀ေျပာင္းလဲဖို႔လိုတယ္ ေျပာင္းလဲတဲ့အခါမွာ အားလံုးအတြက္ အက်ဴံး၀င္ႏုိင္တဲ့ သင္ရိုးညြန္းတမ္းေတြပါႏိုင္ဖို႔ ေတာ္ေတာ္ေလးအေရးႀကီးတယ္၊ ဒီပညာေရးသာအေျပာင္းအလဲမျဖစ္ဘဲနဲ႔ အေပၚမွာသာေျပာေနတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေတြက ေရရည္မွာတကယ္ျဖစ္လာဖို႔ဆိုတာမလြယ္ပါဘူး’’ ဟု ေျပာသည္။
ျမန္မာဘာသာရပ္၏ သင္ရိုးျပဌာန္းခ်က္မ်ားတြင္ ပါ၀င္သည့္အေၾကာင္းအရာမ်ားကို ေလ့လာဆန္းစစ္ရာတြင္ ဗမာ့လူေနမႈပံုစံ၊ ယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္၊ စံတန္ဖိုးမ်ား၊ အေတြ႔းအေခၚ၊ ပြဲေတာ္မ်ား၊ လူမႈႏွင့္အႏုပညာမ်ား၊ လူမႈက်င့္၀တ္မ်ား၊ ေရခံေျမခံသဘာ၀မ်ားႏွင့္ စိတ္ခံစားမႈပံုစံမ်ားကို အထူးသျဖင့္ထည့္သြင္းထားၾကၿပီး ဗမာ့ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာအေျချပဳေရးသားသည့္ သင္ခန္းစာမ်ားသည္ ထက္၀က္ခန္႔ပါ၀င္သည္ကို ျမင္ေတြ႔ရသည္ဟု အစီရင္ခံစာကဆိုသည္။
အလားတူျမန္မာ့သမုိင္းဘာသာရပ္တြင္လည္း ေရွးေဟာင္းၿမိဳ႕ျပႏိုင္ငံမ်ားျဖစ္သည့္ ပ်ဴ၊ ရခိုင္၊ မြန္ စသည္တို႔အေၾကာင္းကို န၀မတန္းတြင္ ထည့္ထားသည့္ကလြဲ၍ က်န္သင္ခန္းစာမ်ားအမ်ားစုသည္ ဗမာ/ျမန္မာ မင္းဧကရာဇ္နယ္ပယ္တည္ေဆာက္ထားမႈ၊ အုပ္ခ်ဴပ္ထားမႈ၊ စစ္ေအာင္ႏုိင္မႈ၊ ကိုလိုနီေခတ္ျမန္မာ/ဗမာအမ်ဴိးသားေရးစိတ္ဓာတ္ ႏိုးၾကားလာျခင္း၊ နယ္ခ်ဲ႕ဆန္က်င္မႈမ်ား စသည့္ ဗမာလူမ်ဴိးတို႔၏သမိုင္း သာျဖစ္သည္ဟုဆိုႏုိ္င္ေၾကာင္း အဆိုပါအစီရင္ခံစာကေထာက္ျပထားသည္။
ဆလိုင္းမ်ဴိးခ်စ္က “သင္ရိုးညြန္းတမ္းေတြကို ၾကည့္တဲ့အခါမွာ အျမင္လြဲႏုိင္တာေတြရွိတယ္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံျဖစ္တည္လာတဲ့ဟာကို ပံုေဖာ္တဲ့အခါမွာ ဥပမာ – ျပည္ေထာင္စုေန႔ လိုဟာမ်ဴိးကို ထည့္သြင္းပါတယ္၊ ဒါေပမယ့္ ျပည္ေထာင္စုေန႔ ဘယ္လိုျဖစ္လာလဲ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္လာလဲဆိုတဲ့ အႏွစ္သာရေတြကို မသင္ဘဲနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ပုဂံေခတ္ကတည္းက တိုင္းရင္းသားေပါင္းစံုနဲ႔ တည္ေထာင္ခဲ့ၾကတယ္ဆိုတဲ့ ရိုက္သြန္းမႈနဲ႔ အရင္ကတည္းကရွိလာခဲ့တာကို အဂၤလိပ္ေတြလာလို႔ ဒီလိုျဖစ္ရပါတယ္ဆိုတဲ့ သေဘာမ်ဴိးနဲ႔ပဲ ခ်ဥ္းကပ္ေတြကို က်ေနာ္တို႔ေတြ႔ရတယ္” ဟုေျပာသည္။
ျမန္မာ့သမိုင္းဘာသာရပ္မ်ားတြင္ေဖာ္ျပထားေသာ အေၾကာင္းအရာသင္ခန္းစာမ်ား၏ ၈၀% ခန္႔သည္ ျမန္မာ/ဗမာ လူမ်ဴိးမ်ားသမိုင္းျဖစ္ေနၿပီး၊ ယင္းသင္ခန္းစာမ်ားေၾကာင့္ ဗမာ/ျမန္မာ လူမ်ဴိးမ်ား၏ သမိုင္းမ်ားကို အျခားေသာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဴိး မ်ားက နားလည္သိျမင္လာၾကေသာ္လည္း လူမ်ားစုျဖစ္ေနသည့္ ျမန္မာ/ဗမာ စာသင္သားမ်ားသည္ တိုင္းရင္းသားမ်ားျဖစ္ တည္မႈ၊ တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ ထူးျခားမႈ အမွတ္လကၡဏာ သမိုင္းမ်ားကို နားလည္ႏုိင္ျခင္းမရွိေတာ့ေၾကာင္း အစီရင္ခံစာကေထာက္ျပထားသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ သင္ရုိးညြန္းတမ္းျပဌာန္းရာတြင္ ျပည္ေထာင္စုႏုိင္ငံျဖစ္သည္ႏွင့္အညီ လူမ်ဴိးေပါင္းစံု၊ ဘာသာေပါင္းစံုေန ထိုင္သည့္အတြက္ ဗဟုလူမႈအသိုင္းအ၀န္းအတြက္ အက်ဴိး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအတူတကြယွဥ္တြဲေနထုိင္ေရး၊ တရားမွ်တမႈ၊ တန္းတူမႈ၊ လြတ္လပ္မႈ စသည့္ စံတန္ဖိုးမ်ားေပၚတြင္ အေျခခံေသာ ျပဌာန္းခ်က္မ်ားအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ရန္လိုအပ္ေၾကာင္း “ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအား ေက်ာင္းသင္ရိုးညြန္းတမ္းမွ႐ႈျမင္ျခင္း” အစီရင္ခံစာတြင္ေဖာ္ျပထားသည္။
“အနာဂတ္မွာ ပညာေရးသင္ရိုးညြန္းတန္းေတြ စဥ္းစားတဲ့အခါမွာ အကုန္လံုးက တန္းတူျဖစ္ဖို႔လိုသလို အကုန္လံုးအက်ဴံး၀င္ႏုိင္ေအာင္စဥ္းစားဖို႔လိုပါတယ္၊ လူမ်ဴိးတစ္မ်ဴိးရဲ့အမွတ္လကၡဏာကိုဘဲ ဗဟိုျပဳတာမဟုတ္ဘဲနဲ႔ သက္ဆိုင္ရာလူမ်ဴိးေတြရဲ့ ျဖစ္တည္မႈ၊ သမုိင္း၊ ယဥ္ေက်းမႈေတြကို အသိအမွတ္ျပဳတဲ့ သင္ရိုးညြန္းတမ္းေတြ သင္ခန္းစာေတြထည့္သြင္းဖို႔ အမ်ားႀကီးလိုအပ္ပါတယ္’’ အစီရင္ခံစာ ျပဳစုေရးသားသူ သုေတသီ ဆလုိင္းမ်ဴိးခ်စ္ကေျပာသည္။
“ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအား ေက်ာင္းသင္ရိုးညြန္းတမ္းမွ႐ႈျမင္ျခင္း” အစီရင္ခံစာကို သုေတသီ ဆလိုင္းမ်ဴိးခ်စ္မွ ျပဳစုေရးသား၍ ခ်င္းပညာေရးေရွ႕ေဆာင္ (CEI) အဖြဲ႔က ဇြန္လ တတိယပတ္ကထုတ္ေ၀ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
#Unicode
မြန်မာနိုင်ငံတွင် ရေရှည်တည်တံ့သောငြိမ်းချမ်းရေးရရှိရေး၊ အမျိူးသားပြန်လည်သင့်မြတ်ရေးနှင့် ငြိမ်းချမ်းစွာ အတူ တကွယှဉ်တွဲနေထိုင်နိုင်ရေးအတွက် ယခုလက်ရှိသင်ကြားနေသော ကျောင်းသင်ရိုးညွန်းတမ်းများကို ပြောင်းလဲရန်အပ်သည်ဟု “မြန်မာ့ငြိမ်းချမ်းရေးအား ကျောင်းသင်ရိုးညွန်းတမ်းမှရှုမြင်ခြင်း” ဆိုသည့် သုတေသန အစီရင်ခံစာတစ်ရပ်က ထောက်ပြလိုက်သည်။
လက်ရှိကျောင်းသင်ရိုးညွန်းတမ်း အထူးသဖြင့် မြန်မာစာဘာသာရပ်များနှင့် မြန်မာ့သမိုင်းဘာသာရပ်သည် ယခုပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံတွင် ကြုံတွေ့ဖြေရှင်းနေရသည့် ပဋိပက္ခများနှင့် များစွာဆက်နွယ်မှုရှိနေပြီး အဆိုပါ သင်ရိုးညွန်းတမ်းပြဌာန်းမှုများသည် ခေတ်အဆက်ဆက်အာဏာပိုင်ခေါင်းဆောင်များအလိုကျ နိုင်ငံရေးစနစ်၊ လူမျိူးရေးဝါဒများကို သွတ်သွင်းသည့်သင်ခန်းစာများဖြစ်နေသည်ဟု ယင်းအစီရင်ခံစာကထောက်ပြထားသည်။
ယင်းသုတေသနအစီရင်ခံစာကို ပြုစုရေးသားသူ ဆလိုင်းမျိူးချစ်က “ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ရေရှည်တည်တံ့တဲ့ငြိမ်းချမ်းရေးရရှိ ဖို့အတွက်ပဲဖြစ်ဖြစ်၊ အမျိူးသားရင်ကြားစေ့ရေး အကောင်ထည် ဖော်မှုပဲဖြစ်ဖြစ်၊ မတူညီတဲ့လူမျိူးနဲ့ဘာသာရေးတွေကြားမှာ ငြိမ်းချမ်းစွာတကယ်အတူနေထိုင်ဖို့ဆိုရင်တော့ အခုသင်နေတဲ့ ကျောင်းပညာရေးသင်ရိုးညွန်းတန်း သင်ခန်းစာတွေဟာ လုံးဝပြောင်းလဲဖို့လိုတယ် ပြောင်းလဲတဲ့အခါမှာ အားလုံးအတွက် အကျူံးဝင်နိုင်တဲ့ သင်ရိုးညွန်းတမ်းတွေပါနိုင်ဖို့ တော်တော်လေးအရေးကြီးတယ်၊ ဒီပညာရေးသာအပြောင်းအလဲမဖြစ်ဘဲနဲ့ အပေါ်မှာသာပြောနေတဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးတွေက ရေရည်မှာတကယ်ဖြစ်လာဖို့ဆိုတာမလွယ်ပါဘူး’’ ဟု ပြောသည်။
မြန်မာဘာသာရပ်၏ သင်ရိုးပြဌာန်းချက်များတွင် ပါဝင်သည့်အကြောင်းအရာများကို လေ့လာဆန်းစစ်ရာတွင် ဗမာ့လူနေမှုပုံစံ၊ ယဉ်ကျေးမှုအမွေအနှစ်၊ စံတန်ဖိုးများ၊ အတွေ့းအခေါ်၊ ပွဲတော်များ၊ လူမှုနှင့်အနုပညာများ၊ လူမှုကျင့်ဝတ်များ၊ ရေခံမြေခံသဘာဝများနှင့် စိတ်ခံစားမှုပုံစံများကို အထူးသဖြင့်ထည့်သွင်းထားကြပြီး ဗမာ့ယဉ်ကျေးမှုနှင့် ဗုဒ္ဓဘာသာအခြေပြုရေးသားသည့် သင်ခန်းစာများသည် ထက်ဝက်ခန့်ပါဝင်သည်ကို မြင်တွေ့ရသည်ဟု အစီရင်ခံစာကဆိုသည်။
အလားတူမြန်မာ့သမိုင်းဘာသာရပ်တွင်လည်း ရှေးဟောင်းမြို့ပြနိုင်ငံများဖြစ်သည့် ပျူ၊ ရခိုင်၊ မွန် စသည်တို့အကြောင်းကို နဝမတန်းတွင် ထည့်ထားသည့်ကလွဲ၍ ကျန်သင်ခန်းစာများအများစုသည် ဗမာ/မြန်မာ မင်းဧကရာဇ်နယ်ပယ်တည်ဆောက်ထားမှု၊ အုပ်ချူပ်ထားမှု၊ စစ်အောင်နိုင်မှု၊ ကိုလိုနီခေတ်မြန်မာ/ဗမာအမျိူးသားရေးစိတ်ဓာတ် နိုးကြားလာခြင်း၊ နယ်ချဲ့ဆန်ကျင်မှုများ စသည့် ဗမာလူမျိူးတို့၏သမိုင်း သာဖြစ်သည်ဟုဆိုနိ်ုင်ကြောင်း အဆိုပါအစီရင်ခံစာကထောက်ပြထားသည်။
ဆလိုင်းမျိူးချစ်က “သင်ရိုးညွန်းတမ်းတွေကို ကြည့်တဲ့အခါမှာ အမြင်လွဲနိုင်တာတွေရှိတယ် ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံဖြစ်တည်လာတဲ့ဟာကို ပုံဖော်တဲ့အခါမှာ ဥပမာ – ပြည်ထောင်စုနေ့ လိုဟာမျိူးကို ထည့်သွင်းပါတယ်၊ ဒါပေမယ့် ပြည်ထောင်စုနေ့ ဘယ်လိုဖြစ်လာလဲ ဘာကြောင့်ဖြစ်လာလဲဆိုတဲ့ အနှစ်သာရတွေကို မသင်ဘဲနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံဟာ ပုဂံခေတ်ကတည်းက တိုင်းရင်းသားပေါင်းစုံနဲ့ တည်ထောင်ခဲ့ကြတယ်ဆိုတဲ့ ရိုက်သွန်းမှုနဲ့ အရင်ကတည်းကရှိလာခဲ့တာကို အင်္ဂလိပ်တွေလာလို့ ဒီလိုဖြစ်ရပါတယ်ဆိုတဲ့ သဘောမျိူးနဲ့ပဲ ချဉ်းကပ်တွေကို ကျနော်တို့တွေ့ရတယ်” ဟုပြောသည်။
မြန်မာ့သမိုင်းဘာသာရပ်များတွင်ဖော်ပြထားသော အကြောင်းအရာသင်ခန်းစာများ၏ ၈၀% ခန့်သည် မြန်မာ/ဗမာ လူမျိူးများသမိုင်းဖြစ်နေပြီး၊ ယင်းသင်ခန်းစာများကြောင့် ဗမာ/မြန်မာ လူမျိူးများ၏ သမိုင်းများကို အခြားသော တိုင်းရင်းသားလူမျိူး များက နားလည်သိမြင်လာကြသော်လည်း လူများစုဖြစ်နေသည့် မြန်မာ/ဗမာ စာသင်သားများသည် တိုင်းရင်းသားများဖြစ် တည်မှု၊ တိုင်းရင်းသားများ၏ ထူးခြားမှု အမှတ်လက္ခဏာ သမိုင်းများကို နားလည်နိုင်ခြင်းမရှိတော့ကြောင်း အစီရင်ခံစာကထောက်ပြထားသည်။
ထို့ကြောင့် သင်ရိုးညွန်းတမ်းပြဌာန်းရာတွင် ပြည်ထောင်စုနိုင်ငံဖြစ်သည်နှင့်အညီ လူမျိူးပေါင်းစုံ၊ ဘာသာပေါင်းစုံနေ ထိုင်သည့်အတွက် ဗဟုလူမှုအသိုင်းအဝန်းအတွက် အကျိူး၊ ငြိမ်းချမ်းစွာအတူတကွယှဉ်တွဲနေထိုင်ရေး၊ တရားမျှတမှု၊ တန်းတူမှု၊ လွတ်လပ်မှု စသည့် စံတန်ဖိုးများပေါ်တွင် အခြေခံသော ပြဌာန်းချက်များအဖြစ် ဆောင်ရွက်ရန်လိုအပ်ကြောင်း “မြန်မာ့ငြိမ်းချမ်းရေးအား ကျောင်းသင်ရိုးညွန်းတမ်းမှရှုမြင်ခြင်း” အစီရင်ခံစာတွင်ဖော်ပြထားသည်။
“အနာဂတ်မှာ ပညာရေးသင်ရိုးညွန်းတန်းတွေ စဉ်းစားတဲ့အခါမှာ အကုန်လုံးက တန်းတူဖြစ်ဖို့လိုသလို အကုန်လုံးအကျူံးဝင်နိုင်အောင်စဉ်းစားဖို့လိုပါတယ်၊ လူမျိူးတစ်မျိူးရဲ့အမှတ်လက္ခဏာကိုဘဲ ဗဟိုပြုတာမဟုတ်ဘဲနဲ့ သက်ဆိုင်ရာလူမျိူးတွေရဲ့ ဖြစ်တည်မှု၊ သမိုင်း၊ ယဉ်ကျေးမှုတွေကို အသိအမှတ်ပြုတဲ့ သင်ရိုးညွန်းတမ်းတွေ သင်ခန်းစာတွေထည့်သွင်းဖို့ အများကြီးလိုအပ်ပါတယ်’’ အစီရင်ခံစာ ပြုစုရေးသားသူ သုတေသီ ဆလိုင်းမျိူးချစ်ကပြောသည်။
“မြန်မာ့ငြိမ်းချမ်းရေးအား ကျောင်းသင်ရိုးညွန်းတမ်းမှရှုမြင်ခြင်း” အစီရင်ခံစာကို သုတေသီ ဆလိုင်းမျိူးချစ်မှ ပြုစုရေးသား၍ ချင်းပညာရေးရှေ့ဆောင် (CEI) အဖွဲ့က ဇွန်လ တတိယပတ်ကထုတ်ဝေခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
