၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒျဖင့္ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္ရန္ မျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း အမ်ားျပည္သူ လိုလားေသာ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ေပၚေပါက္ေရး လုပ္ရမည္ဟု ခ်င္းအမ်ဳိးသားတပ္ဦး ကိုယ္ စား လက္ေထာက္အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴး (၂) U Khua Uk Lian က ေျပာဆိုခဲ့သည္။ ၂၁ ရာစု ပင္လံုညီလာခံက ႏိုင္ငံေရးအရ သေဘာတူညီခ်က္တစ္ခုထြက္လာရန္ ၎သေဘာတူညီခ်က္အေပၚမွာ ဖြဲ႕စည္းပံု အသစ္ ေရးဆြဲမွသာ အမ်ားျပည္သူလိုလားသည့္ အစိုးရ၊ အမ်ားျပည္သူလိုလားသည့္ ပါလီမန္ ျဖစ္လာႏိုင္မွာ ျဖစ္သည္ဟု သူကဆိုသည္။ “၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုနဲ႕ ဘယ္လိုမွမျဖစ္ႏိုင္ဘူး၊ လူစုတစ္စုအတြက္ အဓိကဦးတည္ရည္ရြယ္ၿပီးေတာ့ေရးဆြဲတဲ့ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒျဖစ္တယ္။ အလႊာေပါင္းစံုေသာ ျပည္သူလူထုကို ဦးတည္ၿပီး ဗဟိုျပဳျပဳၿပီး ေရးဆြဲတဲ့ ဖြဲ႕စည္းပံုမဟုတ္ဘူး။”၎ ကဆိုသည္။ လက္ရွိလႊတ္ေတာ္မ်ားသည္လည္း ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒေအာက္မွာသာ ရွိေနေသး၍ လႊတ္ေတာ္အတြင္း မွ ျပင္ဆင္ရန္ ျဖစ္ႏိုင္မည္မထင္ေၾကာင္း ယင္းဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒသည္ ျပည္သူလူထုအတြက္ ေရးဆြဲထားျခင္းမဟုတ္ဘဲ၊ လူတစ္စု၊ လူတစ္ဖြဲ႕အတြက္ ရည္ရြယ္ၿပီး ေရးဆြဲေသာ ဥပေဒျဖစ္သည့္အတြက္ ယခုလက္ရွိဖြဲ႕စည္းပံုဥပေဒ မွာ ျပည္သူလူထု အတြက္ ေမ်ာ္လင့္စရာမရွိေၾကာင္း ဆက္လက္ေျပာဆိုပါသည္။ “၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုကို ျပင္ဆင္မယ္စကားလံုးသံုးရင္သံုး၊ အသစ္ေရးဆြဲမယ္ဆိုတဲ့စကားလံုး သံုးရင္သံုး ဘာဘဲသံုးသံုး အမ်ားျပည္သူလိုတားတဲ့ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ေပၚရမယ္။” ၎ ကဆိုသည္။ အဆိုပါကိစၥႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ဇိုမီးဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (ZCD) ပါတီ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး U Gin Kam Lian က ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္မွသာ ဖက္ဒရယ္ ရွိလာႏိုင္မွာျဖစ္ေၾကာင္း ႏွင့္…
Author: Editor
တိုင္းျပည္ၿငိမ္းခ်မ္းရန္အတြက္ ျပည္သူလူထုအေနႏွင့္ သက္ဆိုရာအဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွာ ပံ့ပိုးပါဝင္ေပးျခင္းသည္လည္း အဓိကက် သည့္အေၾကာင္းအရာျဖစ္ေၾကာင္း ခ်င္းအမ်ဳိးသားတပ္ဦး လက္ေထာက္အေထြေထြ အေတြးေရးမွဴး (၂) Pu Khua Uk Lian က ေျပာၾကားသည္။ “တိုင္းျပည္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုတဲ့ဟာက အဖြဲ႕အစည္းေတြ၊ အစိုးရေတြထဲနဲ႕မၿပီးဘူး၊ ျပည္သူလူထုႀကီးပါ မွျဖစ္တယ္။ ခုဆိုရင္ အဖြဲ႕အစည္းေတြရဲ႕ အေျခခံရပ္တည္ခ်က္၊ အသံေတြက တူေနတယ္၊ အဲဒီတူညီေနတဲ့ အေပၚမွာ ျပည္သူ လူထုက လည္း ပံ့ပိုးၿပီးေတာ့မွ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အျမန္ဆံုးရႏိုင္ေအာင္ သက္ဆိုင္ရာအဖြဲ႕အစည္း၊ သက္ဆိုင္ရာလူမ်ဳိးေတြမွာ ပါဝင္ေပးၾကပါ” ဟု ၎က တိုက္တြန္းေျပာဆိုခဲ့သည္။ သမိုင္းဝင္ ၂၁ ရာစု ပင္လံုညီလာခံႀကီးသည္ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ ေဖာ္ေဆာင္ေပးႏိုင္မည္ဟု ယံုၾကည္ေၾကာင္း၊ အဖြဲ႕အစည္းအသီးသီးကို သက္ဆိုင္ရာ ျပည္သူလူထုအေနႏွင့္ ပံ့ပိုးကူညီအားေပးၾကရန္ အဖြဲ႕အစည္းႏွင့္ျပည္သူ တထပ္တည္းအသံထြက္မွ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို အလွ်င္ျမန္ဆံုးရနိင္မည္ဟု ၎ကဆက္ေျပာၾကားသည္။ ၂၁ ရာစု ပင္လံုညီလာခံႀကီး၌ ဖတ္ၾကားတင္သြင္းသမွ်ေသာစာတမ္းမ်ားအရ ၉၅ ရာခိုင္ႏႈန္းေသာစာတမ္းမွာ တူညီေန သျဖင့္ ေနာက္ လုပ္ရမည့္ လုပ္ငန္းမ်ားအေပၚ လြယ္ကူေစမွာျဖစ္ၿပီး ျပည္သူလူထု၏ ပ့ံပိုးအားေပးမႈကလည္း အေရးႀကီးလာမည္ဟု သံုးသပ္ မိေၾကာင္း Pu Khua Uk Lian က ခိုႏုမ္းသုန္သတင္းဌာနသို႕ ေျပာပါတယ္။ “စာတမ္းေတြ သိပ္ကြဲမယ္ဆိုလို႕ရွိရင္ေတာ့ စုစည္းဖို႕မလြယ္ဘူး၊ အခုေတာ့ ၁၀၀ မွာ ၉၅ ရာခိုင္ႏႈန္းက စုစည္းၿပီးသားျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒါက က်ေနာ္တို႕ ညီလာခံရဲ႕အျမတ္ျဖစ္တယ္” ဟု မွတ္ခ်က္ျပဳေျပာဆိုသည္။
တစ္ႏိုင္ငံလံုးအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္ (NCA) ကို က္မွတ္မေရးထိုးေသးတဲ့အဖြဲ႕မ်ားအေနျဖင့္ လက္မွတ္ေရးထိုးရန္ အတြက္ ဆိုလွ်င္ တပ္မေတာ္၏ သေဘာထား ေပ်ာ့ေပ်ာ့ေျပာင္းေျပာင္းရွိရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း ညီညြတ္ေသာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ (UNFC) ၏ တြဲဖက္ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴး (၁) ဦးထြန္းေဇာ္က အၾကံျပဳတိုက္တြန္လိုက္သည္။ အဆိုပါကိစၥကို ေနျပည္ေတာ္ MICC II တြင္ က်င္းပေသာ ၂၁ ရာစုပင္လုံ ျပည္ေထာင္စုျငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံ ဒုတိယေန႔တြင္ ဦးထြန္းေဇာ္က ခိုႏုမ္းသုန္သတင္းဌာနကို ေျပာၾကားျခင္းျဖစ္သည္။ “NCA ကို လက္မွတ္ေရးထိုးႏိုင္ဖို႕ဆိုရင္ တပ္မေတာ္ရဲ႕ သေဘာထား ေပ်ာ့ေပ်ာ့ေျပာင္းေျပာင္းနဲ႕ရွိမယ္ဆို ရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႕က ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ တပ္မေတာ္ရဲ႕ သေဘာထားက တရားေသပံုစံမ်ဳိး စုပ္ကိုင္ထားတယ္၊ NCA ကို ထိလို႕မရဘူးဆိုတဲ့ ပံုစံမ်ဳိးရွိတယ္။ က်ေနာ္တို႕ ေျပာေနတာက NCA ကို ထိလို႕မရဘူးဆိုရင္ NCA ကို ေက်ာ္မယ့္နည္းလမ္း ဘယ္လိုရွာမလဲ၊ နည္းလမ္းရွာဖို႕အတြက္ က်ေနာ္တို႕ဘက္က အခ်က္ ၈ ခ်က္ပါတဲ့ အဆိုျပဳခ်က္မူ ေပးထားၿပီျဖစ္တယ္။ အဲဒါကို ဆက္ညွိဖို႕လည္းရွိတယ္။ အဲဒီနည္းလမ္းနဲ႕ေတာ့ က်ေနာ္တို႕ ဆက္လက္ၿပီးေတာ့ နည္းလမ္းရွာမွာေပါ့” ဟု ၎က ေျပာဆိုသည္။ တစ္ႏိုင္ငံလံုးအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္ (NCA) လက္မွတ္မထိုးေသးေသာအဖြဲ႕မ်ားကို NCA လက္မွတ္ေရး ထိုးလာေအာင္ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံပုဂိၢဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွ ႀကဳိးမမ္းေဆာင္ရြက္ ေပးႏိုင္မယ္ လို႕ ယံုၾကည္ေၾကာင္း ကေလးၿမဳိ႕ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စား လွယ္ ေဒၚေအးေအးမူ (ခ) ရွားမီး…
ခ်င္းျပည္နယ္ ဖလမ္းၿမိဳ႕နယ္ ဆီးယင္းသစ္ေတာႀကိဳး၀ိုင္းအတြင္း က်ဴးေက်ာ္ေဆာက္ထားၾကေသာ လူေနအိမ္မ်ား ကို ျပည္နယ္ အစိုးရက ေျမထိုးစက္ႀကီးမ်ားျဖင့္ ယေန႔ ၿဖိဳခ်ဖ်က္ဆီးခဲ့သည္။ ခ်င္းျပည္နယ္ နယ္စပ္ေရးရာႏွင့္ လံုျခံဳေရး၀န္ႀကီး ဗိုလ္မွဴးႀကီးေက်ာ္ေက်ာ္၏ ဦးေဆာင္မႈျဖင့္ အင္အား ၁၀၀ ခန္႔ရွိေသာ ခ်င္းျပည္နယ္ႏွင့္ ကေလးခရိုင္ရဲတပ္ဖြဲ႔တို႔မွ ေျမထုိးစက္ (JCB) စက္ႀကီး ၄ လံုးျဖင့္ ယေန႔နံနက္ပိုင္း ၆ နာရီကစတင္ၿပီး လူေနအိမ္ ၃၀၀ ေက်ာ္ကို ၿဖိဳခ်ဖ်က္ဆီးခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ျပည္နယ္အစိုးရအေနျဖင့္ အဆိုပါ ဆီးယင္းသစ္ေတာႀကိဳး၀ိုင္း အမွတ္ (၁၄၄) တြင္ ေနထိုင္သူမ်ားအား ၂ ႀကိမ္သတိေပးၿပီး ျဖစ္ေသာ္ လည္း ေျပာင္းေရႊ႕ျခင္းမရွိသည့္အတြက္ ယခုကဲ့သို႔ လုပ္ေဆာင္ရျခင္းျဖစ္သည္ဟု ခ်င္းျပည္နယ္သစ္ေတာ၀န္ႀကီး ဦးမာန္ဟင္းဒါလ္ ကေျပာသည္။ “ျပည္နယ္အစိုးရရဲ့ဆံုးျဖတ္ခ်က္ျဖစ္ပါတယ္၊ warning (သတိေပးခ်က္) ၂ ခါေပးၿပီးၿပီ၊ ၇ ရက္ေန႔ ၈ လပိုင္း ကေပး ၿပီးၿပီ၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ၂၂ ေန႔ေနာက္ဆံုး ထပ္ေပးတာေလ၊ ကိုယ့္ဟာကိုဖ်က္သြား ရင္ျပသနာမျဖစ္ဘူးေလ၊ မဖ်က္ေတာ့ ဒီစီမံခန္႔ခြဲမႈနည္းနဲ႔ ဆံုးျဖတ္တာပဲ’’ ဟု ၀န္ႀကီးကေျပာသည္။ ေနအိမ္မ်ားဖ်က္ဆီးခံရသည့္ ေဒသခံျပည္သူမ်ားသည္ အနီးရွိ စီးစံေက်းရြာႏွစ္ျခင္းဘုရားေက်ာင္း၀န္းအတြင္း ၀င္ေရာက္ ခိုလံႈၾကရသည္။ တစ္ခ်ဴိ႕မွာလည္း ေဆြးမ်ဴိးအသိုင္းအ၀န္းထံသို႔ သြားေရာက္ခိုလံႈသူမ်ားလည္းရွိ သည္ဟု သိရသည္။ “က်ေနာ္တို႔ကို အစိုးရက ဒီမွာမေနဖို႔ အျမန္ဆံုးေျပာင္းေရႊ႕ၾကဖို႔ သတိေပးပါတယ္၊ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တို႔မွာ တျခားေနစရာ မွမရွိတာ ဘယ္မွာ သြားေနရမွာလည္း၊ အစိုးရကို မေလးစားလို႔ ၊ အာခံတာလည္းမဟုတ္ပါဘူး၊ ဒီမွာေနၾကတဲ့သူေတြဟာ တျခားမွာေနစရာ…
ေလးစားအပ္ပါေသာ သဘာပတိႀကီး ႏွင့္ တကြ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံ – (၂၁) ရာစု ပင္လုံ ပထမ အစည္းအေ၀းသုိ႕ တက္ေရာက္လာၾကတဲ့ ကုိယ္စားလွယ္အေပါင္းတုိ႕ ခင္ဗ်ား – က်ေတာ္ကေတာ့ ခ်င္းအမ်ဳိးသားတပ္ဦးရဲ့ ဒုတိယ ဥကၠဌ (၂) ေဒါက္တာ ဆလုိင္း လ်န္မႈန္း ဆာေခါင္းျဖစ္ပါတယ္၊ က်ေတာ္တုိ႕ ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ားဟာ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ကုိ လက္မွတ္ေရးထုိးၿပီး ျပည္ေထာင္စုႀကီးကုိ စတင္ ထူထာင္တဲ့ ျပည္ ေထာင္စု ပုိင္ရွင္ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးျဖစ္ပါတယ္၊ နယ္ခ်ဲ႕ ၿဗိသိသွ် အစုိးရက ခ်င္းျပည္ကုိ ၁၈၉၆ ခုႏွစ္မွာ သိမ္းပုိက္အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ အခ်ိန္အထိ က်ေနာ္တုိ႕ ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ား ဟာ သီးျခား လြတ္လပ္တဲ့ လူမ်ဳိးတမ်ဳိးျဖစ္ခဲ့ပါတယ္၊ မည္သည့္ လူမ်ဳိးရဲ့ တုိက္ခုိက္ သိမ္းပုိက္ ကြ်န္ျပဳျခင္းကုိ တခါမွ မခံခဲ့ရေသာ လြတ္လပ္တဲ့ လူမ်ဳိးမ်ားအျဖစ္ သမုိင္းတေလွ်ာက္ ရပ္တည္ ရွင္သန္ခဲ့တဲ့ လူမ်ဳိးျဖစ္ပါတယ္၊ ၿဗိတိသွ်ကုိလုိနီေခတ္တေလွ်ာက္လုံးမွာလည္း ခ်င္းျပည္ကုိ ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ားအတြက္ သီးျခားေရးဆြဲျပဌာန္း ခဲ့တဲ့ ဖြဲ႕စည္း ပုံ အေျခခံဥပေဒ ၁၈၉၆ Chin Hills Regulation Act အရသာ သီးျခားအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ပါတယ္၊ ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ား ကုိ ၿဗိတိသွ် နယ္ခ်ဲ႕အစုိးရက သီးျခားအခ်ိန္မွာ သီျခား တုိက္ခုိက္ သိမ္းပုိက္ခဲ့တဲ့ အတြက္ ကုိလုိနီေခတ္ အကုန္ မွာလည္း သီးျခား လြတ္လပ္ေရးရယူၿပီး သီးျခား ခ်င္းအမ်ဳိးသားႏုိင္ငံေတာ္ကုိ ျပန္လည္ထူေထာင္ခြင့္ရွိ ခဲ့ပါတယ္၊ ဒါေပမဲ့ က်ေတာ္တုိ႕ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ားဟာ သမုိင္းေပးတဲ့ အခြင့္အေရးကုိ…
ခ်င္းျပည္နယ္၏ ခရီးသြားလုပ္ငန္းျမွင့္တင္ႏုိင္ေရးအတြက္ရည္ရြယ္ၿပီး ေက်းရြာအေျချပဳခရီးသြားလုပ္ငန္း ပထမေျခလွမ္း အျဖစ္ ခ်င္းျပည္နယ္ၿမိဳ႕နယ္ ၃ ခု ရြာ ၃ ရြာကို ေရြးခ်ယ္ကာ စတင္အေကာင္ထည္ေဖာ္ ေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္းသိရသည္။ Community Based Tourism (CBT) ေခၚ ေက်းရြာအေျချပဳခရီးသြားလုပ္ငန္းစတင္ေဆာင္ ရြက္ရန္ ခ်င္းျပည္နယ္အစိုးရမွ ပထမေျခလွမ္းအျဖစ္ေရြးခ်ယ္ထားသည့္ရြာမ်ားမွာ ကန္ပက္လက္ၿမိဳ႕နယ္မွ ေဆာ္ေလာင္း၊ ဖလမ္းၿမိဳ႕နယ္မွာ တာရႊန္းႏွင့္ တီးတိန္ၿမိဳ႕နယ္မွ လိုင္လုိေက်းရြာတို႔ျဖစ္သည္ဟု ၾသဂုတ္လ ၂၂ ရက္ေန႔က ကေလးၿမိဳ႕မင္းႀကီးဟိုတယ္တြင္ျပဳလုပ္ေသာ ခ်င္းျပည္နယ္အစိုးရ၏ ရက္ ၁၀၀ စီမံကိန္း အေကာင္ထည္ေဖာ္ ေဆာင္မႈ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ ခ်င္းျပည္နယ္ လွ်ပ္စစ္၊ စည္ပင္ႏွင့္ စက္မႈ/လက္မႈ ၀န္ႀကီး ဆလုိင္းအိုက္ဇက္ခင္က ေျပာသည္။ ခ်င္းျပည္နယ္၏ အျမင့္ဆံုးေတာင္ ခိုႏူမ္းသုန္(ေခၚ)၀ိတိုရိယေတာင္ေျခရင္းတြင္တည္ရွိၿပီး ကန္ပက္လက္ၿမိဳ႕မွ ၃ မိုင္အကြာ တြင္တည္ရွိေသာ ေဆာ္ေလာင္းေက်းရြာကို ပထမဆုံုးအေနျဖင့္ အစိုးရသစ္ ရက္ ၁၀၀ စီမံကိန္း အတြင္း အေကာင္ ထည္ ေဖာ္ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ခဲ့ၾကၿပီး ပြင့္လင္းရာသီတြင္ ႏိုင္ငံျခားခရီးသြားဧည့္သည္မ်ား သြားေရာက္လည္ပတ္ႏုိင္ေတာ့မည္ဟု ၀န္ႀကီးက ေျပာသည္။ “ က်ေနာ္တို႔ရက္ ၁၀၀ အတြင္းမွာ စၿပီးေတာ့ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္လုပ္ႏုိင္ တာကေတာ့ ေဆာ္ေလာင္း ေက်းရြာ ျဖစ္ပါ တယ္၊ အစိုးရရယ္ Action Aid Myanmar နဲ႔ Forever Top Company တို႔ပူးေပါင္းၿပီး လုပ္ငန္း ေဆာင္ရြက္ေနၿပီျဖစ္ပါတယ္၊ အခု ရြာမွာ ဧည့္သည္ေတြလာေရာက္တည္ခိုးဖို႔အတြက္ လိုအပ္တဲ့ ေဂဟာ စေဆာက္ေနပါၿပီ၊ ပြင့္လင္းရာသီေရာက္တာနဲ႔ ခရီး သည္ေတြစၿပီးေတာ့ပို႔ေဆာင္ေပးမွာျဖစ္ပါတယ္’’…
ခ်င္းျပည္နယ္ စည္ပင္ေရြးေကာက္ပြဲကို လာမည့္စက္တင္ဘာလကုန္ပိုင္းတြင္ ၿမိဳ႕နယ္အားလံုး၌ တၿပိဳင္နက္တည္း က်င္းပျပဳလုပ္သြားမည္ဟု သိရသည္။ ၿမိဳ႕စည္ပင္သာယာေရးေကာ္မတီကို တစ္ၿမိဳ႕လ်င္ ၇ ဦးစီျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းမွာျဖစ္ၿပီး ယင္းအနက္ ၄ ဦးကို လူထုက တိုက္ရိုက္ မဲေပးေရြးခ်ယ္ကာ က်န္ ၃ ဦးမွာ ျပည္နယ္အစိုးရမွ တိုက္ရိုက္ခန္႔အပ္မည္ဟု ျပည္နယ္စည္ပင္ ၀န္ႀကီး ဆလုိင္း အိုက္ဇက္ခင္ကေျပာသည္။ “ေရြးတဲ့အခါမွာ ၿမိဳ႕ မဲဆႏၵနယ္ ၄ နယ္ပိုင္းျခားသတ္မွတ္ၿပီးေတာ့ ကိုယ့္မဲဆႏၵနယ္အလိုက္ ေရြးခ်ယ္ၿပီးေတာ့မွ တင္ ေျမာက္မွာျဖစ္ပါတယ္၊ ၿမိဳ႕လူထုက ကိုယ့္ရဲ့မဲဆႏၵနယ္မွာ ကိုယ့္ၿမိဳ႕ရဲ့စည္ပင္သာယာေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို တာ၀န္ယူေဆာင္ ရြက္မယ့္ ပုဂၢိဳလ္ေတြကို တိုက္ရိုက္မဲေပးေရြးခ်ယ္ႏိုင္ဖို႔ ျပင္ဆင္ထားတာျဖစ္ပါတယ္၊ အဲဒီအတြက္လည္း ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္မႈ မ်ား ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားၿပီးေနပါၿပီ’’ ဟု စည္ပင္၀န္ႀကီးကေျပာသည္။ စည္ပင္ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ပါ၀င္ယွဥ္ၿပိဳင္လိုေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ားအေနျဖင့္ မိမိနာမည္ကို စာရင္းတင္သြားရမွာျဖစ္ၿပီး ယခင္ ကဲ့သို႔ ၿမိဳ႕မိၿမိဳဖ၊ ေထြအုပ္ႏွင့္ စည္ပင္ဘက္မွ ေရြးခ်ယ္ေပးသည့္ပံုစံမ်ဴိးရွိေတာ့မည္ဟုတ္ဟု သိရသည္။ စည္ပင္ေရြးေကာက္ ပြဲကို အရပ္ဖက္လူမႈအဖြဲ႔အစည္း ၄ ခုျဖစ္သည့္ ေအးခ်မ္းျမန္မာအင္စတီက်ဴ႕၊ နယူူးျမန္မာ ေဖာင္ေဒးရွင္း၊ ပ်ဴိးပင္ႏွင့္ Hornbill Organization စသည္တို႔ျဖင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သြားမည္ဟု ၀န္ႀကီးက ဆက္ေျပာသည္။
ခ်င္းျပည္နယ္ ဖလမ္းၿမိဳ႕နယ္ ဆီးယင္းသစ္ေတာႀကိဳး၀ုိင္းအတြင္း ဘြာလ္ပီးကြင္းေနရာတြင္ သဘာ၀ေဘး ဒုကၡသည္မ်ားဟု အမည္ခံကာက်ဴးေက်ာ္ေနထုိင္ၾကသူမ်ား အျမန္ဆံုးထြက္ခြါသြားၾကရန္ ခ်င္းျပည္နယ္ အစိုးရက ထပ္မံသတိေပးလိုက္ သည္။ အဆိုပါေဒသတြင္ ေျမကြက္မ်ား၀ယ္ယူကာ လူမေနဘဲ ေနအိမ္မ်ားေဆာက္ ထားၾကသူ မ်ားႏွင့္ ေနအိမ္မ်ား ေဆာက္ လုပ္ၿပီးေနထိုင္ၾကသူမ်ား အေနျဖင့္ ကိုယ့္အထုတ္ကိုယ္ထမ္းၿပီး မိမိတို႔ေနရပ္သို႔ ျပန္သြားၾကရန္ ခ်င္းျပည္နယ္ စည္ပင္၊ လွ်ပ္စစ္၊ စက္မႈ/လက္မႈ ၀န္ႀကီး ဆလုိင္းအိုက္ဇက္ခင္က သတိေပးေျပာဆိုခဲ့ျခင္းျဖစ္ သည္။ “ဘြာလ္ပီးမွာ ဦးစီးဦးေဆာင္လုပ္တဲ့ ဦးေဟာင္ဇနန္တို႔အဖြဲ႔ေတြကို တရားဥပေဒအရ ထိန္းသိမ္းထားၿပီး ပါၿပီ၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ပါ၀င္ပတ္သက္တဲ့လူေတြကို ဆက္လက္ၿပီးေတာ့ ဥပေဒေၾကာင္းအရ အေရးယူေဆာင္ရြက္ သြားဖို႔ အဆင့္ ဆင့္ေဆာင္ ရြက္ၿပီးျဖစ္ပါတယ္၊ အဲဒီအတြက္ေၾကာင့္မို႔လို႔ ရြာထဲမွာေနၿပီးေတာ့မွ အေျခအေနမ်ား ေကာင္းလာ မလားဆိုၿပီးေတာ့ မွ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္တစ္ခုနဲ႔ေနတဲ့လူမ်ားကို အသိေပးခ်င္ပါတယ္၊ ဆက္ၿပီးေတာ့ မေနပါ နဲ႔ တတ္ႏိုင္သမွ် ျပန္လာပါ၊ ခုခ်ိန္မွာ ကိုယ့္အထုတ္ကိုယ္ထမ္းၿပီးေတာ့ျပန္လာရင္ ဆံုး႐ံႈးမႈနည္းပါ လိမ့္မယ္၊ ဒါကေတာ့ အစိုးရအဖြဲ႔ရဲ့ သေဘာထားျဖစ္ပါတယ္’’ ဟု ၀န္ႀကီးကေျပာသည္။ ကေလးၿမိဳ႕အေနာက္ဘက္ စကၠန္႔ရြာအထက္နားတြင္ တည္ရွိေသာ ဘြာလ္ပီးေဒသတြင္ ယခုလက္ရွိ အိမ္ေျခ စုစုေပါင္း ၃၆၁ အိမ္ရွိေနၿပီး အမွန္တကယ္ေနထိုင္သူမွာ လူဦးေရ ၁၈၀ ခန္႔သာရွိၾကသည္။ အဆိုပါေဒသတြင္ ေျမကြက္၀ယ္ယူၿပီး ေနအိမ္မ်ားေဆာက္လုပ္သူအမ်ားစုမွာ ကေလးၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ ဖလမ္းၿမိဳ႕နယ္တို႔မွျဖစ္ၾကၿပီး သဘာ၀ေဘးေၾကာင့္ ဒုကၡေရာက္ေနၾကေသာ ဒုကၡသည္အစစ္မ်ားမဟုတ္ၾကေၾကာင္း ျပည္နယ္အစိုးရက ေျပာသည္။ အဆိုပါေဒသတြင္ ေနထိုင္သူမ်ားသည္ ဒုကၡသည္အစစ္မ်ားမဟုတ္ၾကသည့္အတြက္ ျပည္နယ္အစိုးရအေနျဖင့္ မည္သည့္နည္းႏွင့္မွ် အသိမွတ္မျပဳႏုိင္ေၾကာင္း ၀န္ႀကီးအိုက္ဇက္ခင္ကေျပာသည္။…
ခ်င္းျပည္နယ္အတြင္းရွိ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ား၏ အခြင့္အေရး ေစာင့္ေရွာက္ကာကြယ္ႏုိင္ရန္ ေတာင္သူ လယ္သမားသမၼဂ ဖြင့္စည္းျပီး လုပ္ငန္း စနစ္တက်ေဆာင္ရြက္သြားရန္ ျပင္ဆင္ေနသည္။ “အခုေတာ့ တရား၀င္အဖဲြ႕ ဖဲြ႕ႏုိင္ဖို႕ အေျခအေနမရွိေသးေတာ့ ေနာက္ေနာင္မွာ ဘယ္လိုလုပ္ငန္း ေဆာင္ရြက္ သြားမလဲ ဆိုတာကိုလည္း ေသေသခ်ာခ်ာ မခ်မွတ္ေသးပါဘူး။ ဒီလ (၁၆) ရက္ေန႕ကေန ကန္ေဂၚျမိဳ႕မွာ တႏိုင္ငံလုံး ဆိုင္ရာ ေတာင္ သူလယ္သမား ဆိုင္ရာ သင္တန္းဖြင့္လွစ္ေနပါတယ္၊ အဲဒီမွာ က်ေတာ္တို႕ ဥကၠဌ ကိုယ္တိုင္ တက္ေရာက္ေနတယ္၊ ဥကၠဌ သင္တန္းကေန ေရာက္လာမွဘဲ ဘယ္လိုလုပ္ငန္း အေကာင္အထည္ ေဖၚေဆာင္ရြက္ မလဲ ဆိုတာ ျပန္လည္ သုံးသပ္သြားမွာပါ” ဟု ထန္တလန္ျမိဳ႕ ေတာင္သူလယ္သမား သမၼဂ ဒုတိယ ဥကၠဌ ဦး ဗန္ေဘြးလ်န္က ဆိုပါတယ္။ ခ်င္းျပည္နယ္ ထန္တလန္ျမိဳ႕၌ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ (၁၆) ရက္မွာ ဖဲြ႕စည္းခဲ့သည့္ Lothlo Committee (ေခၚ) ေတာင္သူလယ္သမားသမၼဂသည္ ဖိုးဖြားပိုင္ ေတာင္ယာ၊ လယ္ယာႏွင့္ ဥယာဥ္ျခံမ်ားကို သက္ဆိုင္ရာ အာဏာ ပိုင္မ်ားက သိမ္းပိုက္ျခင္းႏွင့္ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ျခင္းလုပ္ငန္းမ်ားကို လုပ္ေဆာင္ရန္ ဖဲြ႕စည္းျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ဟားခါးပို႕စ္ မေန႕ထုတ္ ဟားခါးပို႕စ္သတင္းစာတြင္ေဖၚျပထားသည္။ ဤအဖဲြ႕သည္ အစုိးရက တရား၀င္ အသိအမွတ္ျပဳသည့္ အဖဲြ႕အစည္းမျဖစ္ေသးသည့္အတြက္ သက္ဆိုင္ရာ ခ်င္းျပည္နယ္အစိုးရႏွင့္ လုပ္ငန္းအတူတကြလုပ္ေဆာင္ရန္ အခက္အခဲရွိေနေသးေၾကာင္း၊ အကယ္၍ တရား ၀င္ အဖဲြ႕အစည္းျဖစ္လာပါက သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရဌာနမ်ားႏွင့္ လုပ္ငန္းအတူတကြ လုပ္ေဆာင္ရန္ အလား အလာ…
By Dr. Suikhar – နိဒါန္း Arakan Army (AA) ေပၚေပါက္လာၿပီးေနာက္ အထူးသျဖင့္ AA ႏွင့္ စစ္တပ္ တိုက္ပဲြျဖစ္လာ ၿပီးေနာက္ ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားသည္ ပလက္၀ကို မိမိတို႔၏နယ္ေျမျဖစ္သည္ဟု ေျပာဆိုခဲ့ၾကသည္။ ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားမွ ပလက္၀သည္ မိမိတို႔၏နယ္ေျမျဖစ္သည္ဟု အသံထြက္ေပၚလာျခင္းသည္ ယခု၌သာမဟုတ္ပဲ ယခင္က တည္းကပင္ျဖစ္သည္။ Free Ranger Burma (FRB) မွ ထုတ္ေ၀ ေသာ ၄င္းတို႔၏ လႈပ္ရွားမႈစာေစာင္တြင္ ပလက္၀သည္ ရခိုင္ျပည္နယ္ျဖစ္ သည္ဟုေဖာ္ျပခဲ့ဖူးသည္။ မိမိတို႔ခ်င္းလူမ်ိဳး မဟုတ္ေသာ တျခားလူ မ်ိဳးမ်ားမွ FRB ကို ယင္းသို႔ေဖာ္ျပျခင္းသည္ မွားေနေၾကာင္း ေထာက္ျပၿပီးသည့္ေနာက္ပိုင္းတြင္ FRB မွထုတ္ေ၀ေသာစာေစာင္တိုင္းတြင္ ပလက္၀သည္ ခ်င္းျပည္ နယ္ျဖစ္သည္ဟု ျပန္လည္ေရးသား ေဖာ္ျပ သည္။ AA သည္ ပလက္၀ၿမိဳ႕နယ္ရိွ အခ်ိဳ႕ေသာ ေက်ာင္းမ်ား၏ ဆိုင္းဘုတ္ တြင္ေရးထားေသာ ခ်င္းျပည္နယ္ကို ပယ္ဖ်က္ၿပီး ရခိုင္ျပည္နယ္ဟု အစားထိုးေရးသားခဲ့ၾကသည္။ မၾကာေသးမီွကာ လတြင္ Panglong ၿမိဳ႕၌က်င္းပေသာ Ethnic Youth Conference တြင္ Arakhan National Party ေခါင္းေဆာင္ တစ္ဦးျဖစ္ ေသာ ေဒါက္တာေအးေမာင္ မွ “၁၉၅၃-၅၄ ခုႏွစ္တြင္ မိမိတို႔ရခိုင္လူမ်ိဳး မ်ား၏ေတာင္တန္း ေဒသျဖစ္ေသာ ပလက္၀ကို Chin Special Division သို႔လဲႊအပ္ခဲ့သည္” ဟုေျပာၾကားခဲ့သည္။ Facebook ေပၚတြင္ ေသာ္လည္း ေကာင္း၊ အျခားမီဒီယာမ်ားတြင္ေသာ္လည္းေကာင္း ဖတ္ရႈပါက စိတ္ဆြဖြယ္…