ယမန္ေန႕ ည ၈း၀၀ နာရီခန္႕က ဟားခါးၿမိဳ႕တြင္ သက္လတ္အမ်ဳိးသမီးတဦးက အသက္ ၇၀ အရြယ္ လူၾကီးတဦးကုိ ဓါးျဖင့္ ထုိးသတ္သည့္ အမႈျဖစ္ပြားခဲ့သည္။
Author: Editor
ယေန ့ သန္းေခါင္စာရင္းဆိုင္ရာ ကိစၥေဆြးေႏြးပဲြကို ျပည္ေထာင္စု ၀န္ၾကီး ဦးခင္ရီႏွင့္ တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိး (၁၀) ခု မွ ကုိယ္စားလွယ္မ်ား ေနျပည္ေတာ္ တြင္ ျပဳလုပ္ က်င္းပခဲ့ၾကေၾကာင္း သိရသည္။ ကိုယ္စားလွယ္ (၂၄)ဦးပါ၀င္သည့္ အဆိုပါအစည္းအေ၀းက ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိး (၁၃၅) မ်ဳိးရွိသည္ဟု အစိုးရက ေဖၚျပထားျခင္းအေပၚ အားနည္းခ်က္ ရွိေနေသာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေတာ္ အေနျဖင့္ ျပန္လည္ျပင္ဆင္သင့္ေၾကာင္း ေဆြးေႏြးၾကသည္ဟု Chin National Democratic Party အတြင္းေရးမွဴး ဆလိုင္း က်ဲအိုဘိခ္ေထာင္း၏ လူမႈကြန္ယက္ အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာတြင္ ေဖၚျပ ထားသည္။ သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ယူျပီး ထြက္ေပၚလာသည့္ အခ်က္အလက္မ်ားအေပၚ အေျခခံကာ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရက ဖဲြ ့ စည္းထားေသာ တိုင္းရင္းသားေရးရာ ေကာ္မီတီ ထံတင္ျပမည္ျဖစ္ ေၾကာင္း၊ ယင္းမွ ဆက္လက္စီစစ္ေသာ အေျခအေနမ်ားကို ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ အဖဲြ ့သို ့ထပ္မံ တင္ျပမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ “တိုင္းရင္းသားမ်ား လက္မခံေသာ (၁၃၅) ကို ျပင္မည္ ဆိုတာ ၀မ္းသာစရာ ျဖစ္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ဘယ္သူက ျပင္မွာလဲ (ျပင္ခြင့္ရိွသင့္သလဲ)??? ခ်င္းလူမ်ိဳး သတ္မွတ္ေရး ခ်င္းေတြဆံုးျဖတ္ရမည့္ကိစၥ ျဖစ္တယ္။ တိုင္းရင္းသားေရးရာေကာ္မတီ က (၁၃၅) review အတြက္ မည္သို႔ကိုင္ကြယ္ျပီး၊ ကာယကံရွင္ တိုင္းရင္းသား(Stakeholders) ကိုယ္တိုင္ဆံုးျဖတ္ႏိုင္မည့္ မည္သည့္ Mechanism အသံုးျပဳမွာလဲလို႔ မိမိက ေမးျမန္းရာ ၀န္ၾကီးက မၾကာခင္…
ျပည္ေထာင္စု အစုိးရက ခ်င္းျပည္နယ္ထန္တလန္ၿမိဳ႕နယ္ Tlangrua (A) – Hriphi ရြာအၾကား ေဖာက္လုပ္ရန္ အစီအစဥ္ကုိ ခ်င္ျပည္နယ္အစုိးရက Tlangrua (B) – Hriphi ဖက္မွ ေဖာက္လုပ္ရန္ ျပန္လည္ျပင္ဆင္သည္ကုိ ေဒ သခံ Tlangrua (A) ရြာသားအင္အား (၈၀) ခန္႕ ထန္တလန္ၿမိဳ႕သုိ႕ တက္ၿပီး ယခုလ ေဖေဖၚ၀ါရီ (၂၂) ရက္ေန႕က ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ျပသၾကသည္။ ဆႏၵေဖာ္ထုတ္မႈ အေပၚ ေဖေဖၚ၀ါရီလ ၂၃ ရက္ေန႕က ျပည္နယ္ေက်းလက္ ဦးစီးမွဴး ႏွင့္ ဒုတိယ ဦးစီးမွဴးတုိ႕သည္ ေဒသတြင္း ခ်က္ခ်င္း ကြင္းဆင္းမႈျပဳလုပ္ခဲ့ၾကေၾကာင္း သိရၿပီး မည္သုိ႕ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္မည္ကုိမူ မသိရပါ၊ ” ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ခြင့္အတြက္ သက္ဆုိင္ရာ ၿမိဳ႕နယ္ရဲတပ္ဖြဲ႕ထံ ေဖေဖၚ၀ါရီလ (၁၅) ရက္ေန႕က တင္ျပၿပီး ေဖေဖၚ၀ါရီ (၁၈) ရက္ေန႕က ခြင့္ျပဳခဲ့တာပါ၊ ဒီ ကားလမ္း ေဖာက္ လုပ္မႈ ျပန္လည္မရမခ်င္း ဆက္လက္ ၾကိဳးစားသြားမယ္” ဟု ေဒသခံ လူၾကီးတဦးက ေျပာသည္။ ျပည္နယ္အစုိးရလုပ္ရပ္ကုိ ကန္႕ကြက္သည့္အျပင္ ျပည္ေထာင္စု လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး၀န္ၾကီးရုံးမွ ၂၀၁၃၊ စက္ တင္ဘာ ၁၇ ရက္ေန႕က အတည္ျပဳေပးသည့္ Tlangrua (A) – Hriphi ရြာအၾကားကား လမ္းျပန္ လည္ေဖာက္ လုပ္ေပးေရး၊ Tlangrua (B) – Hriphi ကားလမ္းေဖာက္လုပ္ေရး အစီအစဥ္ ျပန္လည္ရုတ္ သိမ္းေပးေရး၊ ျပည္ေထာင္စု အစုိးရ၏…
ယခုလ ေဖေဖၚ၀ါရီ ၀၆ ရက္ေန႕မွ ၁၀ ရက္ေန႕အထိ က်င္းပသည့္ ခ်င္းမ်ဳိးႏြယ္စု Mara Peoples Conference က ၂၀၁၄ သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ယူရာတြင္ မိမိ Mara မ်ဳိးႏြယ္စု ဂုတ္နံပါတ္ ” ၄၃၆” ကို ထည့္သြင္းေရးသားရန္ သ ေဘာတူၾကသည္ဟု သိရသည္။
အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ထံ ေပးစာ ၂၁ ေဖေဖၚ၀ါရီ ၂၀၁၄ ၿမိဳ႕သစ္ေျမေနရာကုိ က်ဴးေက်ာ္ၿပီး ေစတီ တည္မည္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္က ခ်င္းျပည္နယ္ေတာင္ပုိင္း ပလက္၀ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း အစုိးရက ဆမီးၿမိဳ႕နယ္ခြဲတုိးခ်ဲ႕ ေပးသည့္အေပၚ ေဒ သခံျပည္သူမ်ား ၀မ္းသာရပါတယ္၊ ျပည္နယ္၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ကုိယ္တုိင္ ကုန္းတတန္၊ ေရတတန္ လာေရာက္ ကြင္း ဆင္းၿပီး ဖြင့္လွစ္ေပးခဲ့သည္။ ျမိဳ႕ျဖစ္ေျမာက္ဖုိ႕ ၿမိဳ႕ျဖစ္ေျမာက္ေရး ေကာ္မီတီကုိ ဖြဲ႕စည္းၿပီး ရပ္ကြက္ သတ္မွတ္ျခင္း၊ အစုိး ရရုံး၊ လူထုအိမ္ယာမ်ား အတြက္ ေျမကြက္ခ်ၿပီး ေျမဂရံမ်ား သတ္မွတ္ခဲ့ပါသည္။ ရခုိင္ျပည္နယ္မွ လူတစုသည္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ႏွစ္ကုန္တြင္ ဆမီးၿမိဳ႕ အမွတ္(၂) ရပ္ကြက္အတြက္ ရာထားၿပီးေသာ ေျမေနရာအတြင္း (၆) ဧက စာကုိ ၿမိဳ႕ျဖစ္ ေျမာက္ေရးေကာ္မီတီႏွင့္ ညွိႏႈိင္းျခင္း တစုံတရာ မရွိပဲ ဗုဒၵေစတီ တည္ ေဆာက္ဖုိ႕ ဆုိၿပီး ေျမထုိးစက္ျဖင့္ ထုိးပစ္ခဲ့ပါသည္။ ၿမိဳ႕ျဖစ္ေျမာက္ေရးေကာ္မီတီက အဆုိပါ လူတစုကုိ သြားေရာက္ေမးျမန္းေသာ္လည္း တစုံတရာ အေၾကာင္းမျပန္၊ အေလးထား ဆက္ဆံမႈ မျပဳၾကပါ၊ ျပည္နယ္အစုိးရထံလည္း ဘာမွ အသိေပးပုံမေပၚပါ၊ ေဒသခံျပည္သူမ်ားခင္ဗ်ာ ငါတုိ႕ေဒသ ဖြံ႕ၿဖိဳးေတာ့မယ္၊ သားသမီးေတြ ပညာေရးမွာ တုိးတက္ေတာ့မယ္ဆုိၿပီး ၀မ္း သာမည္ၾကံကာ ရွိေသး၊ ယခုလုိ မင္းမဲ့စရုိက္လုပ္ရပ္ေတြျဖစ္လာေတာ့ ယခင္ စစ္အစုိးရကာလတုန္းက ေၾကာက္ စိတ္ေတြ ျပန္ျပန္၀င္လာၿပီး စိတ္မေကာင္းျဖစ္ခဲ့ၾကရတယ္၊ ေစတီတည္ေဆာက္မည့္ေနရာဟာ ေတာင္ကုန္းျဖစ္ၿပီး ဆမီးၿမိဳ႕အေကာင္အထည္ေဖာ္လာခ်ိန္မွာ အင္မတန္မွ သာယာ မည့္ေနရာျဖစ္ပါတယ္၊ ေဒသခံေတြနဲ႕ ၿမိဳ႕ျဖစ္ေျမာက္ေရးေကာ္မီတီ…
ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ား၏ ေန႔ထူးေန႔ျမတ္ျဖစ္သည့္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၂၀ ရက္ခ်င္းအမ်ဴိး သားေန႔ကို ခ်င္းျပည္နယ္အတြင္း တရား ၀င္ ရံုးပိတ္ရက္ အျဖစ္ႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရ အေနျဖင့္ ျပန္လည္သတ္မွတ္ေပးရန္ (၆၆)ႏွစ္ ေျမာက္ ခ်င္း အမ်ဴိးသားေန႔တြင္ ခ်င္းအမ်ဴိးသားတပ္ဦး CNFအေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးခ်ဴပ္ ပူးဇင္က်ဴံးက ေတာင္း ဆို လိုက္သည္။
အစုိးရက လာမည့္ မတ္လမွစၿပီး သန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္ခံမည့္အေပၚ ခ်င္းအမ်ဳိးသားလက္နက္ကုိင္ Chin National Front (CNF) က ကန္႕ကြက္ လုိက္သည္။
အိုက္ေဇာလ္ေရာက္ ျမန္မာယကၠန္းသမားမ်ား လက္ရွိရင္ဆိုင္ေနရသည့္ဒုကၡမ်ားနဲ႕ဆက္ႏြယ္ၿပီး ၄င္းတို ့ေနထိုင္ အလုပ္ လုပ္ကိုင္ေနသည့္ရပ္ကြက္တြင္ လံုျခံဳစြာ အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနထိုင္ႏိုင္ေရးအတြက္ ေဆြးေႏြးပြဲတခုကို ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၆ ရက္ေန႕က ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္။ အဆိုပါ ေဆြးေႏြးခ်က္အရ ျမန္မာယကၠန္းသမားမ်ား လံုျခံဳစြာ ေနထိုင္ႏိုင္ရန္ ပထမအဆင့္အေနနဲ႕ အိုင္ေဇာလ္ျမိဳ ့ Zuangtui ရပ္ကြက္ရွိယကၠန္းပိုင္ရွင္မ်ားက ဖြဲ႕စည္း ထားေသာ Handloom Association တာ၀န္ရွိသူမ်ားထံ အသိေပး သြားမွာျဖစ္ၿပီး၊ လိုအပ္ရင္လိုအပ္သလို ရပ္ကြက္ Young Mizo Association (YMA), Village Council (VC) မ်ားကို ျမန္မာ လူမူေရးအသင္းအေနျဖင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာလူမူေရးအသင္း ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူတဦးက ေျပာပါတယ္။ “လတ္တေလာ သူခိုးေတြေသာင္းက်န္းေနတယ္။ ပစၥည္းခိုးတာမက ယကၠန္းရံုကိုမီးရႈိ ့ျခင္း၊ ယကၠန္း သမားတခ်ဳိ ့ကို ဓားေထာက္ၿပီး ပစၥည္းလုယက္မူေတြ ခဏခဏ ျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ယကၠန္းသမား ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ဒီေနရာမွာ မေနရဲၾကေတာ့ ပဲ ျမန္မာျပည္ကို ျပန္ကုန္ၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ က်န္ေနေသးတဲ့ ယကၠန္းသမားမ်ား လံုလံုျခံဳျခံဳ ေနႏိုင္ေအာင္အတြက္ရည္ရြယ္ၿပီး ဒီေဆြးေႏြးပြဲကို ျပဳလုပ္တာျဖစ္တယ္” လို႕ အဆိုပါ ပုဂၢိဳလ္က ဆက္ေျပာပါတယ္။ ဆက္လက္ၿပီး “ယခုရက္ပိုင္းအတြင္း ယကၠန္းသမား ၁၀၀ နဲ႕ခ်ီျပန္သြားၾကၿပီး၊ အခ်ဳိ႕ကေတာ့ သန္းေခါင္စာရင္း ကိစၥေၾကာင့္ျပန္တာမွန္ေပမဲ့ ၁၀၀ မွာ ၈၀ ရာခုိင္ႏႈန္း ကေတာ့ ဒီမွာေနရတာ ေၾကာက္လို႕ ျပန္ၾကတာ ျဖစ္တယ္” လို႕ ေဆြးေႏြးပြဲကို တက္ေရာက္လာသူ တဦးက ေျပာဆိုခဲ့တယ္။…
ယခုႏွစ္ ေဖေဖၚ၀ါရီ (၂၀) ရက္ေန႕၊ မင္းတပ္ၿမိဳ႕တြင္ က်င္းပမည့္ (၆၆) ႏွစ္ေျမာက္ ခ်င္းအမ်ဳိးသားအခမ္းအနားတြင္ ခ်င္းအမ်ဳိးသားေခါင္းေဆာင္ ပူး၀မၼးသူးေမာင္း အား ခ်င္းအမ်ဳိးသားတပ္ဦးက ဂုဏ္ျပဳလႊာ ခ်ီးျမွင့္မွာျဖစ္သည္။ ပူး ၀မၼသူးေမာင္းသည္ ခ်င္းအမ်ဳိးသားေန႕ သတ္မွတ္ခဲ့သည့္ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ေဖေဖၚ၀ါရီ ၁၉ ရက္ေန႕မွ ၂၁ ရက္ေန႕ အထိ ဖလမ္းၿမိဳ႕တြင္ က်င္းပသည့္ ခ်င္းအမ်ဳိးသား ညီလာခံတြင္ ဦးေဆာင္သူ ႏွင့္ ပထမဆုံးေသာ ခ်င္းအမ်ဳိး သား ႏုိင္ငံေရးပါတီျဖစ္သည့္ ခ်င္းေတာင္ညီညြတ္ေရးပါတီထူေထာင္သူ အမ်ဳိးသားေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္ သည္ဟု သိရသည္။ ” ခ်င္းလူမ်ဳိးေတြထဲက အဂၤလိပ္ကုိ ပထမဆုံးေတာ္လွန္သူျဖစ္တယ္၊ ဂုဏ္ျပဳထုိက္သူမုိ႕ ဂုဏ္ျပဳၾကတာပါ၊ စီအဲန္ အက္ဖ္က လုပ္သင့္လုပ္ထုိက္တာကို လုပ္တာပါ “ဟု ေဒသခံ တဦးက ေျပာသည္။ ဂုဏ္ျပဳလႊာကုိ လက္ရွိ ခ်င္းအမ်ဳိးသားတပ္ဦး ဥကၠဌ Salai Kipp Kholian က ခ်ီးျမွင့္မွာျဖစ္သည္ဟု သိရသည္။ အဆုိပါ ခ်င္းအမ်ဳိးသားေန႕အခမ္းအနားကုိ ခ်င္းျပည္နယ္ မင္းတပ္ၿမိဳ႕တြင္ စီအဲန္အက္ဖ္ ႏွင့္ အစုိးရတုိ႕ ပူးတြဲ က်င္းပၾကမွာျဖစ္ၿပီး အစုိးရဖက္မွ ျပည္ေထာင္စု သစ္ေတာေရးရာ၀န္ၾကီး ဦး၀င္းထြန္း၊ ျပည္နယ္၀န္ၾကီးခ်ဳပ္၊ ၀န္ၾကီး မ်ား၊ CNF ဖက္မွ အဓိပတိေကာင္စီဥကၠဌ ဆလုိင္းကစ္ခုိလ်န္ ႏွင့္ ဥကၠဌ အဖြဲ႕၀င္မ်ား ၊ အေထြေထြအ တြင္းေရးမွဴး ခ်ဳပ္ ပူးဇင္က်ဳံး ႏွင့္ ပါတီေခါင္းေဆာင္မ်ား အျပင္ အုိင္အယ္လ္အုိမွ တာ၀န္ရွိမ်ားလည္း ပါ၀င္လိမ့္မည္ဟုလည္း…
မၿပီးျပတ္ေသးေသာအိႏိၵယ-ျမန္မာ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ကုန္သြယ္ေရးလမ္းေၾကာင္းေပၚရွိ ရိဒ္ေရကန္ ႏွင့္ ဟုိင္မြာလ္ – တီးတိန္းကားလမ္းကို ယခုႏွစ္ေႏြရာသီတြင္ မြမ္းမံ ၾကမည္ဟု သိရသည္။ ယင္းကိစၥႏွင့္ ပါတ္သက္ၿပီး အိႏိၵယ အေရွ႕ေျမာက္ မီဇိုရမ္ျပည္နယ္ Chief Minister Lal Thanhawla ႏွင့္ အိႏိၵယ-ျမန္မာႏွစ္ ႏိုင္ငံ သံအမတ္ Gautam Makhopadhaya တို႕ Kolkata Mizoram House တြင္ၿပီးခဲ့တဲ့ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၄ ရက္ေန႕က ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း The Aizawl Post သတင္းစာတြင္ ေဖာ္ျပသည္။