by Pu That Savunga – ကြ်န္ေတာ္ တပ္ဦးရံုးကို စက္တင္ဘာလဆန္း (၅) ရက္ေန႕မွာ သြားတက္စဥ္ ခ်င္းအမ်ဳိးသားတပ္ဦး၊ ဗဟိုတရားသူႀကီး အဖြဲ႕မွ ေရးသားျပဳစုတဲ့ ခ်င္းဓေလ့ထံုးတမ္းစဥ္လာ လက္ထပ္ထိမ္းျမားျခင္း၊ ကြာရွင္းျပတ္စဲျခင္းႏွင့္ အေမြဆက္ခံျခင္း ဆိုင္ရာ ဥပေဒ (မူၾကမ္း) အား အထပ္လိုက္ ရံုးစားပြဲေပၚတင္ထားတာကိုေတြ႕ေတာ့ ေကာက္ယူဖတ္လိုက္ရမယ္။ အၾကမ္းဖ်င္းအစအလယ္အဆံုးအထိ ဖတ္လိုက္ေတာ့၊ မီဇိုးရမ္းအစိုးရမွ ေနာ္ကဆံုးျပဳစုၿပီး တရားဝင္ထုတ္ျပန္ထားတဲ့ (Mizo Hnam Dan/ Cusomary Law of Mizos) ဓေလ့ထံုးတမ္းကို ပံုတူကူးယူၿပီး တိုက္ရိုက္ဘာသာျပန္ထားတာ ျဖစ္မယ္လို႕ မွန္းဆမိပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ ေစာဒက တက္လိုလို႕ေတာ့မဟုတ္ပါဘူး။ ပိုမိုက်ယ္က်ယ္ျပန္႕ျပန္႕ စံုစမ္းၿပီး၊ ေရွးကရွိႏွင့္ၿပီးတဲ့ ခ်င္းေတာင္ တန္းဥပေဒ (The Chin Hills Regulation – 1896)၊ ခ်င္းဝိေသသတိုင္းအက္ဥပေဒ (The Chin Special Division Acts – 1948) နဲ႕တကြ၊ ယခင္ ခ်င္းေရးရာေကာင္စီ (၁၉၄၈-၁၉၅၇) မွ ျပဳစုထားတဲ့ ခ်င္းဓေလ့ထံုးတမ္းမ်ားရွိမရွိ ေလ့လာၿပီး၊ ရရာမွတ္တမ္းမ်ား၊ ဥပေဒဘြဲ႕ရမ်ားရဲ႕ စာတမ္းမ်ားႏွင့္တကြ၊ ပူးတြဲေလ့လာၿပီးမွ မူၾကမ္းကို ျပဳစုသင့္တယ္ လို႕ ဆိုလိုတာပါ။ ဘာျဖစ္လို႕လဲဆိုေတာ့၊ ၿမဳိ႕နယ္တိုင္းမွ ဥပေဒပညာ အဓိကဘာသာနဲ႕ ဘြဲဆြတ္ခူးသူမ်ားဟာ မိမိတို႕ ၿမဳိ႕နယ္အသီးသီးမွ ခ်င္းဓေလ့ထံုးတမ္းစဥ္လာစာတမ္းျဖင့္ ဘြဲ႕ကိုယ္စီရယူခဲ့ၾကမယ္ထင္လို႕ ျဖစ္ပါတယ္။ အေၾကာင္း က “တရားဥပေဒအစ၊ ဓေလ့ထံုးတမ္းစဥ္လာက” ျဖစ္ေနလို႕ပါဘဲ။ ခ်င္းတို႕မွာ ေျပာေလ့ေျပာထရွိတဲ့စကားရွိတယ္။ “ႏႈတ္ခ်ဳိရင္ ႏြားေနာက္မေတာင္ရႏိုင္တယ္၊ ႏႈတ္ၾကမ္းေတာ့…
Author: Editor
ခ်င္းျပည္နယ္ ထန္တလန္ၿမိဳ႕တြင္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၂၇ ရက္ေန႔က စတင္က်င္းပေသာ ခ်င္းအမ်ဴိးသားအဆင့္ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲကို ယေန႔မတ္လ ၁ ရက္ေန႔တြင္ ေအာင္ျမင္စြာၿပီးဆံုးသြားခဲ့ၿပီး အနာဂတ္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ အေျခခံမူ ၃၀ ေက်ာ္ ခ်မွတ္ႏုိင္ခဲ့သည္ဟု ခ်င္းျပည္နယ္ အမ်ဳိးသားအဆင့္ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈ ႀကီးၾကပ္ေရးေကာ္မတီအဖြဲ႔၀င္ ကိုထက္နီကေျပာသည္။ “ အနာဂတ္ ဖက္ဒရယ္ဖြဲ႔စည္းပံုဆိုင္ရာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အေၾကာင္းအရာ ၈ ခ်က္ပါကိစၥကိုေဆြးေႏြးၿပီးေတာ့မွ အေျခခံမူ ၃၀ ေက်ာ္ေလာက္ကို ခ်မွတ္ႏုိင္ခဲ့ပါတယ္၊ က်ေနာ္တို႔ထဲမွာ မတူညီမႈေတြက သိပ္မရွိပါဘူး၊ ဘံုသေဘာထားကေတာ့ အားလံုးတူညီၾကပါတယ္’’ ဟု ကိုထက္နီက ခိုႏူမ္းသုန္ကိုေျပာသည္။ ခ်င္းအမ်ဴိးသားအဆင့္ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲတြင္ အနာဂါတ္ ဖက္ဒရယ္ ဖြဲ႕စည္းပုံ ဆုိင္ရာႏွင့္ပတ္သတ္ၿပီး အခ်က္ ၈ ခ်က္ျဖစ္သည့္ အခ်ဳပ္အခ်ာ အာဏာ (Sovereignty Power)၊ တန္းတူေရး (Equality)၊ ကုိယ္ပုိင္ျပဌာန္းခြင့္ (Self – determination)၊ စစ္မွန္ေသာ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုမူ (Genuine Federal Principles)၊ တုိင္းရင္းသားလူနည္းစုမ်ား၏ အခြင့္အေရးကုိ ကာကြယ္ျခင္း (Ethnic Minority Rights)၊ ဒီမုိကေရစီ အခြင့္အေရး၊ အေျခခံလူ႕အခြင့္အေရး၊ က်ားမ ဆုိင္ရာ တန္းတူညီမွ်မႈ (Democracy, Human Rights and Gender Equality)၊ ပါတီစုံဒီမုိကေရစီ စနစ္ (Multi party Democracy)ႏွင့္ ဘာသာေရးကုိ အေျခမခံေသာႏိုင္ငံ (Secular State) တို႔ကို ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ယခုႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမွ ထြက္ရွိလာေသာ ခ်င္းလူမ်ဴိးမ်ား၏ ဘံုသေဘာထားရပ္တည္ခ်က္မ်ားကို…
၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ပင္လုံစာခ်ဳပ္တြင္ပါရွိေသာ ခဲြထြက္ခြင့္ကို ခ်င္းအမ်ဴိးသားအဆင့္ႏုိင္ငံေရးေဆြဘံုသေဘာ တူညီခ်က္တြင္ မထည့္သြင္းရန္ ထန္တလန္ၿမိဳ႕တြင္ က်င္းပေသာ ပထမအႀကိမ္ ခ်င္းအမ်ဳိးသားအဆင့္ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲတြင္ သေဘာတူခဲ့ၾကသည္ဟု သိရသည္။ စစ္မွန္ေသာ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ တည္ေထာင္ႏိုင္ရန္ ၂၀၀၈ ဖဲြ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒတြင္ ျပဌာန္းထားသည့္ “ဒို႕တာ၀န္အေရး သုံးပါး” ကို ေရွးရႈ၍ လြတ္လပ္မႈ၊ တန္းတူညီမွ်မႈႏွင့္ တရားမွ်တမႈ တို႕ကိုအေျခခံျပီး ေဆြးေႏြးေနျခင္းျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ခ်င္းအမ်ဳိးသား အဆင့္ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပဲြ ဘုံသေဘာတူညီခ်က္တြင္ မထည့္ရန္ သေဘာတူခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္ဟုသိရသည္။ ခ်င္းအမ်ဴိးသားတပ္ဦး လက္ေထာက္အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးလည္းျဖစ္ခ်င္းအမ်ဳိးသားအဆင့္ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈ ႀကီးၾကပ္ေရးေကာ္မတီအဖြဲ႔၀င္ ဦးထက္နီက “ အခုသြားေနတဲ့ NCA ရဲ့ အဓိကရည္တည္ခ်က္က ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ေရးကို သြားေနတာျဖစ္တယ္၊ ဖက္ဒရယ္ဆိုမွေတာ့ ခြဲထြက္ခြင့္က ဘာျဖစ္လို႔ထည့္ေနရေတာ့မွာလဲ ၊ က်ေနာ္တို႔ဒီေန႔သြားေနတာက ပင္လံုစိတ္ဓာတ္ဆိုတဲ့ဟာ ဖက္ဒရယ္ကို အတူတူတည္ေထာင္မယ္ဆိုတဲ့ ပင္လံုစိတ္ဓာတ္ကို အေျခခံၿပီးေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ NCA က သြားေနတာျဖစ္တယ္’’ ဟု ခိုႏူမ္းသုန္ကိုေျပာသည္။ ယမန္ေန႕အထိ (၃) ရက္ၾကာ က်င္းပျပဳလုပ္သည့္ ခ်င္းအမ်ဳိးသားအဆင့္ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပဲြတြင္ “ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ေရးဆိုင္ရာ အျခားအေျခခံမူမ်ား” ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ေဆြးေႏြးၾကရာ “ျပည္ေထာင္စုအဖဲြ႕၀င္ ျပည္နယ္မ်ားသည္ ျပည္ေထာင္စုမွ ခြဲထြက္လိုပါက မည္သည့္အခ်ိန္တြင္ မဆိုခဲြထြက္ခြင့္ရွိရမည္” ဟုအဆို ျပဳလာသူမ်ားလည္းရွိခဲ့သည္။ ဤအဆိုအေပၚ ေဆြးေႏြးၾကရာ ၂၀၀၈ ဖဲြ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒမူျဖစ္သည့္ “ဒုိ႕တာ၀န္အေရးသုံးပါး” ႏွင့္ ဆန္႕က်င္မႈရွိသည့္အျပင္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ကိုလည္း ထိခိုက္လာႏိုင္သည့္အတြက္ ဘုံသေဘာတူညီ ခ်က္ တြင္ မထည့္သြင္းရန္ ဆုံးျဖတ္ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ၁၉၄၇ခုႏွစ္…
ခ်င္းျပည္နယ္ ထန္တလန္ၿမိဳ႕တြင္ ယေန႔စတင္က်င္းပေသာ ခ်င္းအမ်ဴိးသားအဆင့္ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ခ်င္းလူမ်ဴိးမ်ား၏ ဘံုသေဘာထားရပ္တည္ခ်က္ရရွိႏုိင္ေရးအတြက္ ပါတီႏုုိင္ငံေရး၊ အဖြဲ႔ အစည္းႏုုိင္ငံေရးႏွင့္ တသီးပုုဂၢလအျမင္မ်ားအား ေရွ႕တန္းမတင္ဘဲ “ခ်င္းအမ်ိဳးသားေရး” ကုုိ ဦးထိပ္ထား ၾကရမည္ဟု ခ်င္းအမ်ဴိးသားတပ္ဦး CNF ဥကၠဌ ပူးဇင္က်ဴံးက ေျပာသည္။ “ခ်င္းအမ်ဳိးသားႏုုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲျပဳလုုပ္ျခင္းသည္ ဒီမုုိကေရစီေရး၊ အမ်ဳိးသားတန္းတူေရး နဲ႔ ကုုိယ္ပုုိင္ျပ ႒ာန္းခြင့္ အခြင့္အေရးမ်ား အာမခံခ်က္မ်ားအျပည့္အဝရွိၿပီး ဒီမုုိကေရစီ နဲ႔ ဖက္ဒရယ္စနစ္တိုု႔ကုုိ အေျခခံတဲ့ ျပည္ေထာင္စုုတည္ေဆာက္ႏုုိင္ေရးအတြက္ ခ်င္းလူမ်ဳိးတုုိ႔ရဲ႕ ဘုုံသေဘာထား ရပ္တည္ခ်က္မ်ားကုုိ ေဖာ္ထုုတ္ဖုုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေဆြးေႏြးပြဲကေန ခ်င္းအမ်ဳိးသားတပ္ဦး၊ တရားဝင္ခ်င္းႏုုိင္ငံေရးပါတီမ်ား၊ ခ်င္းအရပ္ဘက္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ ခ်င္းျပည္သူမ်ားအၾကား အျပန္အလွန္နားလည္မႈ၊ ယုုံၾကည္မႈနဲ႔ ေသြးစည္းညီညြတ္မႈကုုိ ပုုိမုုိအားေကာင္းလာေစမွာ ျဖစ္တယ္လုုိ႔ ယုုံၾကည္ပါတယ္။ ပါတီႏုုိင္ငံေရး၊ အဖြဲ႔ အစည္းႏုုိင္ငံေရးနဲ႕ တသီးပုုဂၢလအျမင္မ်ားကုုိ ေရွ႕တန္းမတင္ဘဲ “ခ်င္းအမ်ိဳးသားေရး” ကုုိ ဦးထိပ္ထား ၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္’’ ဟု ခ်င္းအမ်ဴိးသားအဆင့္ႏို္င္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲ ပထမေန႔ သဘာပတိလည္းျဖစ္သည့္ ပူးဇင္က်ဴံးက အဖြင့္မိန္႔ခြန္းတြင္ ေျပာဆိုခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ခ်င္းအမ်ဴိးသားအဆင့္ ႏုိ္င္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲကို ထန္တလန္ၿမိဳ႕ ႏွစ္ျခင္းခရစ္ယာန္အသင္းခန္းမတြင္ ယေန႔(ေဖေဖာ္၀ါရီ ၂၇)တြင္စတင္က်င္းပေနၾကျခင္းျဖစ္ၿပီး မတ္လ (၁) ေန႔အထိ က်င္းပၾကမည္ျဖစ္သည္။ ေရရည္တည္တံ့သည့္ ဖက္ဒရယ္ ဒီမိုကေရစီတည္ေဆာက္ႏိုင္ရန္ ယခုေဆြးေႏြးပဲြတြင္ ညီအကိုရင္း စိတ္ဓိတ္ကို အေျခခံျပီး ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေဆြးေႏြးၾကရန္၊ မတူကဲြျပားသည့္ အျမင္မ်ားကို ျပန္လည္ ညွိႏွဳိင္းကာ တူညီသည့္ သေဘာထားမ်ားကို စုစည္းကာ ရရွိလာသည့္ ရလဒ္အေပၚမွာလည္း တာ၀န္ယူမႈ၊ တာ၀န္ခံမႈ အျပည့္အ၀ထားရွိၾကရန္ CNF ဥကၠဌက…
ခ်င္းျပည္နယ္တြင္ အမ်ဴိးသာင္းအဆင့္ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲက်င္းပႏုိင္ေရးအတြက္ အမ်ဴိးသားအဆင့္ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲ ႀကီးၾကပ္မႈေကာ္မတီကို အစိုးရ၊ တပ္မေတာ္၊ လႊတ္ေတာ္၊ ခ်င္းအမ်ဴိးသားတပ္ဦး၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီတို႔မွ ပုဂၢိဳလ္ (၉)ဦးျဖင့္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၂၀ ရက္ေန႔က ဖြဲ႔စည္းလိုက္ၿပီျဖစ္သည္။ ခ်င္းျပည္နယ္ အမ်ဴိးသားအဆင့္ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲႀကီးၾကပ္မႈေကာ္မတီတြင္ ပါ၀င္သည့္ပုဂၢိဳလ္မ်ားမွာ ေဒါက္တာလွေအာင္ (အစိုးရ)၊ ဗိုလ္မွဴးႀကီးသန္းႏုိင္(တပ္မေတာ္)၊ ေဒၚနီေရႊလ်န္း(လႊတ္ေတာ္)၊ ခ်င္းအမ်ဴိးသားတပ္ဦး CNF မွ ဆလိုင္းတလာေဟး၊ ဆလုိင္းထက္နီ၊ ပူးရာနင္း၊ ႏုိင္ငံေရးပါတီမွ ဦးဇိုေဘြ႕၊ ေဒါက္တာမႈထန္၊ ဦးခန္႔ဘြန္းတို႔ျဖစ္သည္။ ယင္းေကာ္မတီသည္ အမ်ဴိးသားအဆင့္ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေအာင္ျမင္ေရး၊ စနစ္တက်ရွိေစေရး၊ လုပ္ငန္းလမ္းညြန္မ်ား ႏွင့္ ညီညြတ္ေစေရးတို႔အတြက္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္သြားရန္ျဖစ္သည္ဟု ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးမႈပူးတြဲေကာ္မတီ၏ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၂၀ ရက္ေန႔ထုတ္ျပန္ေသာ ေၾကညာခ်က္တြင္ေဖာ္ျပထားသည္။ ပထမအႀကိမ္ အမ်ဴိးသားအဆင့္ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲ(ခ်င္း)ကို ျပည္နယ္တြင္း၊ ျပည္နယ္ျပင္ပ ၿမိဳ႕နယ္ ၃၀ ခန္႔မွ ခ်င္းကိုယ္စားလွယ္ေတာ္ (၅၀၀) ဦးခန္႔ျဖင့္ ခ်င္းျပည္နယ္ ထန္တလန္ၿမိဳ႕တြင္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၂၇ မွ မတ္လ ၁ ရက္ေန႔အထိ ၃ ရက္ၾကာက်င္းပၾကမည္ဟု ခ်င္းအမ်ဴိးးသားႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈပူးတြဲေကာ္မတီ- (Chin National Dialogue Joint Committee) က ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၂၁ ရက္ေန႔က ထုတ္ျပန္ထားသည္။ အမ်ဴိးသားအဆင့္ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲ(ခ်င္း)မွ ထြက္ရွိလာေသာ ခ်င္းလူမ်ဴိးမ်ား၏ သေဘာထားစုစည္းမႈမ်ားကို သက္ဆိုင္ရာလုပ္ငန္းေကာ္မတီႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးမႈပူးတြဲေကာ္မတီတို႔မွတဆင့္ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံ- (၂၁) ရာစုပင္လံုညီလာခံသို႔ ျပန္လည္တင္သြင္းၾကမည္ျဖစ္သည္။
https://youtu.be/2YRjlxHlYqE
ႏို္င္ငံေရးျပသာနာကို ႏုိ္င္ငံေရးနည္းလမ္းျဖင့္ ေဆြးေႏြးညိွႏိႈင္းအေျဖရွာရန္ တစ္ခုတည္းေသာလမ္းေၾကာင္း သည္ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရး ညီလာခံ-၂၁ ရာစုပင္လံုျဖစ္သည္ဟု ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ ဦးထင္ေက်ာ္က ဖလမ္းၿမိဳ႕တြင္ က်င္းပေသာ ၆၉ ႏွစ္ေျမာက္ခ်င္း အမ်ဴိးသားေန႔အခမ္းအနားမိန္႔ခြန္းတြင္ေျပာဆိုလိုက္သည္။ “ႏို္င္ငံေရးျပသနာေတြကို ႏုိင္ငံေရးနည္းလမ္းနဲ႔ ေဆြးေႏြးညိွႏိႈင္းအေျဖရွာဖို႔ တစ္ခုတည္းေသာ လမ္းေၾကာင္း ဟာ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံ ၂၁ ရာစု ပင္လံုဘဲျဖစ္ပါတယ္။ တိုင္းရင္းသားျပည္ သူေတြႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာ ေမွ်ာ္လင့္ ေတာင္းတေနတဲ့ ျပည္ေထာင္စုျငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ဒီမိုကေရစီ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ ၂၁ ရာစု ပင္လံုညီလာခံ ကေနတဆင့္ေလွ်ာက္လမ္းရႏုိ္င္မွာျဖစ္ပါတယ္’’ ဟု သမၼတကေျပာသည္။ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးလာခံ-၂၁ ရာစုပင္လံုညီလာခံေအာင္ျမင္ႏုိင္ေရးႏွင့္ တိုင္းရင္းသားမ်ားလိုလားေတာင္းတေနေသာ တန္းတူေရး၊ ကိုယ္ပုိင္ျပဌာန္းခ်က္ကို အာမခံခ်က္ေပးႏုိင္မည့္ ဖက္ဒရယ္စနစ္ထြက္ေပၚလာေရး၊ ျပည္ေထာင္စုေမွ်ာ္မွန္း ခ်က္ ျပည့္၀ေအာင္ျမင္ေရးႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ခ်င္းျပည္နယ္အတြင္းရွိ တိုင္းရင္းသားျပည္သူမ်ားအားလံုးကလည္း စည္းလံုးညီညြတ္စြာ ၀ိုင္း၀န္းပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ၾကရန္ သမၼတက တိုက္တြန္းေျပာဆိုခဲ့သည္။ ထို႔အျပင္ မၾကာခင္ကာလအတြင္း ခ်င္းျပည္နယ္တြင္ အမ်ဴိးသားအဆင့္ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲက်င္းပႏုိင္မည့္အေပၚ ၀မ္းေျမာက္ေၾကာင္း သမၼတက ေျပာသည္။ ခ်င္းျပည္နယ္အမ်ဴိးသားအဆင့္ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးကို ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၂၇ ရက္မွ မတ္လ ၁ ရက္ေန႔အထိ ထန္တလန္ၿမိဳ႕ နယ္တြင္ သံုးရက္ၾကာက်င္းပၾကမည္ျဖစ္သည္။ ဖလမ္းၿမိဳ႕ ရာျပည့္ကြင္းတြင္ က်င္းပေသာ ၆၉ ႏွစ္ေျမာက္ ခ်င္းအမ်ဴိးသားေန႔အခမ္းအနားတြင္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတဦးထင္ေက်ာ္ႏွင့္ ဇနီး ေဒၚစုစုလြင္၊ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးမ်ား၊ ခ်င္းျပည္နယ္၀န္ႀကီးခ်ဴပ္ႏွင့္ ၀န္ႀကီးမ်ား၊ ခ်င္းျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ဥကၠဌ၊ ခ်င္းအမ်ဴိးသားတပ္ဦး CNF ဥကၠဌႏွင့္အဖြဲ႔မ်ား၊ ခ်င္းႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားတက္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။
ဆိုင္းငံ့ခံခဲ့ရေသာ ခ်င္း အမ်ဴိးသားအဆင့္ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲကို အစိုးရဘက္မွ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၃ ရက္ေန႔က ျပန္လည္ခြင့္ျပဳ လိုက္ၿပီး ခ်င္းျပည္နယ္ ထန္တလန္ၿမိဳ႕တြင္ က်င္းပျပဳလုပ္သြားမည္ဟု ခ်င္းအမ်ဴိးသားတပ္ဦး CNF ဒုတိယ ဥကၠဌ ေဒါက္တာ ဆလုိင္းလ်န္မႈန္းဆာေခါင္းကေျပာသည္။ “ကာခ်ဴပ္နဲ႔ႏုိင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံတို႔ဘက္က သေဘာတူၿပီးၿပီဆိုၿပီးေတာ့ မေန႔ညကဘဲ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မရွင္က က်ေနာ့ ဆီကို အေၾကာင္းၾကားထားပါတယ္ အၾကမ္းဖ်င္းက်ေနာ္တို႔စဥ္းစားထားတာကေတာ့ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၂၃၊ ၂၄၊ ၂၅ မွာ က်င္းပဖို႔ ျပင္ဆင္ထားပါတယ္၊ အတည္ေတာ့မဟုတ္ေသးဘူး၊ ဆက္ၿပီးေတာ့ေဆြးေႏြးရမွာပါ ဒါေပမယ့္ျဖစ္ႏုိင္ေျခမ်ားပါတယ္၊ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔က ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံ ၂၁ ရာစုပင္လံု ဒုတိယအစည္းအေ၀းကို မတ္လ ပထမပတ္အတြင္း မွာ က်င္းပမယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ အဲဒီအတြက္ေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ျပင္ဆင္မႈလည္းလုပ္ထားပါတယ္’’ ဟု CNF ဒုဥကၠဌကေျပာသည္။ တစ္ႏုိင္ငံလံုးအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သဘာတူစာခ်ဴပ္အရ NCA လက္မွတ္ေရးထိုးထားေသာ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားသည္ အဆင္သင့္ျဖစ္ပါက မိမိတို႔ေဒသတြင္ အမ်ဴိးသားအဆင့္ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲ က်င္းပႏုိင္သည္ဟု UPDJC က အေစာပိုင္းတုန္းက ဆံုးျဖတ္ထားၿပီး၊ အျခားတိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္မ်ားအား က်င္းပခြင့္ျပဳခဲ့ေသာ္လည္း ႏုိင္ငံေရးႏွင့္ နယ္ေျမအေနအထားေၾကာင့္ဟုဆိုကာ ခ်င္းနဲ႔ ရခိုင္ျပည္နယ္ကို ဆိုင္းငံ့ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ယင္းကိစၥေၾကာင့္ ၂၁ ရာစုပင္လံုညီလာခံအစည္းအေ၀း မတက္ရန္ စဥ္းစားေနေၾကာင္း CNF ဘက္မွ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုလာသလို ခ်င္းနိုင္ငံေရးပါတီမ်ား၊ အရပ္ဖက္အဖြဲ႕အစည္မ်ားျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းထားေသာ ခ်င္းအမ်ိဳးသားနိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈ ပူးေပါင္းေကာ္မီတီမွလည္း ေတာင္းဆိုမႈမ်ားျပဳလုပ္လာသည့္ေနာက္ပိုင္း တစ္ပတ္အၾကာ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၃ ေန႔က ျပန္လည္ခြင့္ျပဳေပးခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ေဒါက္တာလ်န္မႈန္းဆာေခါင္းက “ က်ေနာ္တို႔ဘက္မွာ ေဆာင္ရြက္သင့္တာျပင္ဆင္သင့္တာအားလံုးျပင္ဆင္ခဲ့ၿပီးၿပီ၊ အဲဒီျပင္ဆင္ေနတဲ့ဟာကိုလည္း က်ေနာ္တို႔က ထပ္ၿပီးေတာ့တင္ျပတာျဖစ္တယ္၊ အဲဒီမွာ…
ခ်င္းအမ်ိဳးသားေန႔သမိုင္း ဆလိုင္းဗန္က်ံဳးလ်န္ (ယူေက) ၁.၀နိဒါန္း ခ်င္းအမ်ိဳးသားေန႔ကိုက်င္းပ သည့္အခါတိုင္းမိန္႔ခြန္းမ်ားတြင္ အဘယ့္ေၾကာင့္က်င္းပ ရသနည္းဆို သည္ကိုအျမဲေျပာေလ့ ရွိေသာ္လည္း ဓိပၸါယ္ဖြင့္ ဆိုပံုခ်င္းမတူၾကေပ။ အခ်ိဳ႕က… တိုက္သူႀကီး၊ရြာသူႀကီးစနစ္မွ စတင္၍ဒီမိုကေရစီစနစ္ေျပာင္းလဲ အသံုးျပဳရန္ဆံုးျဖတ္ သည့္ေန႔၊ခ်င္းျပည္အတြက္ တိုက္သူၾကီးစနစ္ မွဒီမိုကေရစီစနစ္ သို႔ေျပာင္း လဲရန္ဆံုးျဖတ္ရာ တြင္ခ်င္းျပည္အရပ္ ရပ္မွလူ ထုဦးေရ၅၀၀၀ခန္႔ တက္ေရာက္ျပီးဆံုးျဖတ္သည့္ အတြက္စည္းလံုးမႈျပယုဂ္ျဖစ္ သည့္ေန႔၊အခ်ိဳ႕ကမူ…ေဖေဖာ္၀ါရီ ၂၀ရက္ေန႔သည္ခ်င္း သမိုင္းတစ္ေလွ်ာက္ တြင္ခ်င္းအမ်ိဳးသားမ်ားအတြက္ အေရးၾကီးသည့္ေန႔ ရက္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ခ်င္းအမ်ိဳးသားေန႔ က်င္းပ ရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း စသျဖင့္ေရးသားေျပာဆိုၾကသည္။ အခ်ိဳ႔ကလည္း ေခတ္ အဆက္ဆက္ ခ်င္းတိုင္းရင္းသား ဘိုးဘြားမ်ား အသံုးျပဳခဲ့ၾက သည့္စနစ္ျဖဳတ္ခ် သည့္ေန႔ကို ခ်င္းအမ်ိဳးသားေန႔ဟု မသတ္မွတ္ သင့္ေၾကာင္း စသည္ျဖင့္ေျပာ ဆိုၾက သည္။ထို့ေၾကာင့္ ခ်င္းအမ်ိဳးသားေန႔ ေပၚေပါက္လာပံုကို ထိုအခ်ိန္က ခ်င္းေရးရာ ေကာင္စီမွတ္တမ္းမ်ားကိုးကား၍ျပန္ လည္သံုး သပ္တင္ျပသြား မည္ျဖစ္သည္။ ခ်င္းအမ်ိဳးသားေန႔ သည္၁၉၅၁ခုႏွစ္ေအာက္တိုဘာလ ၉ရက္ေန႔တြင္က်င္းပေသာ ခ်င္းေရးရာ ေကာင္စီအစည္းအေ၀း မွျဖစ္ေပၚ လာျခင္းျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင္႔ခ်င္းအမ်ိဳးသားေန႔ အေၾကာင္းေလ့လာရာတြင္ ကြ်န္ုပ္သည္ ဖလမ္းျမိဳ႔ရွိလြတ္လပ္ေရးေအာင္ပြဲ အခမ္းအနားတြင္ခ်င္းျပည္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေျပာင္းလဲႏိုင္ရန္ အတြက္ခ်င္းေရးရာေကာင္စီ ၏ၾကိဳးပမ္းခ်က္မ်ားသမိုင္း၊ ၁၉၅၁ခုႏွစ္ေအာက္တိုဘာလ ၉ရက္ေန႔တြင္က်င္းပေသာ ခ်င္း ေရးရာေကာင္စီအစည္းအေ၀း ၏ေဆြးေႏြးခ်က္ႏွင္႔ဆံုးျဖတ္ ခ်က္မွတ္တမ္းမ်ား ကိုသာ စူးစိုက္ေဖာ္ျပသြား မည္ျဖစ္သည္။ ၂.၀လြတ္လပ္ျပီးေခတ္၊ခ်င္းေရးရာဌာန၏ၾကိဳးပမ္းမွဳမ်ား ၁၉၅၁ခုႏွစ္ေအာက္တိုဘာလ ၉ရက္ေန႔ခ်င္းေရးရာေကာင္ စီအစည္းအေ၀းအေၾကာင္း မေဖာ္ျပမီခ်င္းေရးရာဌာန၏ လြတ္လပ္ျပီးကာလၾကိဳးပမ္းခ်က္ မ်ားအားေဖာ္ျပလိုပါသည္။ ၁၉၄၈ခုႏွစ္ဇန္န၀ါရီလ၄ရက္ေန႕ တြင္ျမန္မာႏုိင္ငံ သည္ျဗိတိသွ်လက္ေအာက္မွ လြတ္လပ္ေရးရရွိခဲ့သည္။ ၁၉၄၇ခုႏွစ္ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပုံ အေျခခံဥပေဒအပုိဒ္– ၅၊ခ်င္း၀ိေသသတုိင္း အခန္း၊ ပုဒ္မ– ၁၉၆၊၁၉၇၊၁၉၈တုိ႕ အရခ်င္းေရးရာေကာင္စီ၊…