By လားႏြန္ – ခ်င္းျပည္နယ္အတြင္းရွိ ကိုယ္၀န္ေဆာင္မိခင္ (၃) ဦးလွ်င္ တစ္ဦးမွာ ေသြးအားနည္းေရာဂါ ခံစားေနရသည္ဟု က်န္းမာေရးႏွင့္ အားကစား၀န္ၾကီးဌာနမွ ထုတ္ျပန္ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံအဏုအာဟာရႏွင့္ အစာစားသံုး မႈအေျခအေနေလ့လာေရး စစ္တမ္းကေနဦးရလဒ္မ်ားအစီရင္ခံစာအရ သိရသည္။
ကိုယ္၀န္ေဆာင္ေနစဥ္ကာလအတြင္း လိုအပ္သည့္ သံဓာတ္ပါ၀င္ေသာ အသားဓာတ္မ်ားလံုလံုေလာက္ေ လာက္မရရွိျခင္းေၾကာင့္ ခ်င္းျပည္နယ္အတြင္းရွိ မိခင္မ်ားသည္ ယခုကဲ့သို႔ ေသြးအားနည္းေရာဂါကို ခံစားေနၾကရျခင္းျဖစ္သည္ဟု အာဟာရျမွင့္တင္ေရး အရပ္ဖက္လူမႈအဖြဲ႕အစည္းကြန္ယက္ (SUN CSA Myanmar) ဥကၠဌ ဦးေအာင္ျမတ္ေက်ာ္ကေျပာသည္။
“အမ်ားစုကေတာ့ ကိုယ္၀န္ေဆာင္တဲ့ခ်ိန္မွာ လိုအပ္တဲ့ သံဓာတ္ပါတဲ့အသားေတြမရတာပဲ မရတာကေတာ့ တခါတေလက်ေတာ့လည္း ရိုးရာဓေလ့ထံုးတမ္းအစဥ္အလာအရမစားၾကတာရိွတယ္ေလ ေရွာင္တာေပါ့ တစ္ခ်ိဳ႕ၾကေတာ့လည္း စားဖို႔သိေပမယ့္ အဲဒီအစားေသာက္ကိုလက္လွမ္းမမွီဘူး အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ေငြေရးေၾကးအရေသာ္လည္းေကာင္း အစားအေသာက္ရွားပါးျခင္းေၾကာင့္ေသာ္လည္းေကာင္း အဲလိုမ်ိဳးလက္လွမ္းမမွီတာေပါ့ လက္တစ္ကမ္းကြာမွာရိွေတာ့ မစားျဖစ္ဘူး ဒါေတြေၾကာင့္ျဖစ္တယ္” ဟု SUN CSA Myanmar ဥကၠဌ ဦးေအာင္ျမတ္ေက်ာ္ကေျပာသည္။
ခ်င္းျပည္နယ္အတြင္း ကိုယ္၀န္ေဆာင္မိခင္မ်ားသည္ သံဓာတ္ခ်ဴိ႕ယြင္းမႈေၾကာင့္ Hemoglobin ေခၚ ေသြးနီဥထုတ္လုပ္မႈ က်ဆင္းကာ ေသြးနီဥအားနည္းျခင္းေၾကာင့္ ေသြးအားနည္းမႈျဖစ္ေပၚေစ၍ ကိုယ္၀န္ေဆာင္မိခင္မ်ားသည္ မီးပြားခ်ိန္တြင္ အားမစိုက္ႏုိင္ျခင္း၊ အားအင္ကုန္ခမ္းျခင္း၊ မီးဖြားခ်ိန္ၾကာျမင့္ျခင္းေၾကာင့္ မိခင္ႏွင့္ ကေလးေသဆံုးမႈ ျဖစ္ေပၚေစသည္ဟု ဦးေအာင္ျမတ္ေက်ာ္ကေျပာသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံအဏု အာဟာရႏွင့္ အစာစားသံုး မႈအေျခအေနေလ့လာေရး စစ္တမ္းကေနဦးရလဒ္မ်ားအစီရင္ခံစာသည္ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္အတြင္း ေလ့လာဆန္းစစ္သည့္ စစ္တမ္းျဖစ္ၿပီး က်န္းမာေရးႏွင့္ အားကစား၀န္ၾကီးဌာနမွ ၂၀၁၉ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလက ထုတ္ျပန္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ခ်င္းျပည္နယ္တြင္ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာစီမံကိန္းမ်ားေဆာင္ရြက္ေနေသာ Karuna Mission Social Solidarity (KMSS) ဟားခါးရံုးမွ ေဒၚၾကည္ၾကည္ေအာင္ကလည္း ကိုယ္၀န္ေဆာင္မိခင္မ်ားအေနျဖင့္ အဟာရမွ်တေအာင္စားသံုးျခင္းႏွင့္ လံုေလာက္မႈမရွိျခင္းေၾကာင္း အဟာရခ်ဴိ႕တဲ့မႈျဖစ္ေစသည္ဟု ေျပာသည္။
“အာဟာရနဲ႔မွ်တေအာင္ မစားတာရယ္လံုေလာက္မႈမရိွတာရယ္ အဲဒီႏွစ္ခုေၾကာင့္ အမ်ိဳးသမီးေတြက အာဟာရခ်ိဳ႕တဲ့ တာရိွေနတယ္ေပါ့ အာဟာရျပည့္၀ေအာင္ဆိုလိုရွိရင္ သူတို႔ရဲ႕ အာဟာရျပည့္၀ေအာင္စားေသာက္ဖို႔ သူတို႔ရဲ႕ဓေလ့ ျပင္ဆင္ခ်က္ျပဳတ္စားေသာက္တာေတြကစ အကုန္လံုး အဲဒါေတြရယ္ ျပီးလို႔ရိွရင္ သူတို႔စားသံုးဖို႔ လက္လွမ္းမွီဖို႔ ဟင္းသီး ဟင္းရြက္ေတြကိုလည္း အကုန္လံုး လက္လွမ္းမွီဖို႔ရယ္ ကိုယ္၀န္ေဆာင္စရိွျပီဆိုလို႔ရိွရင္ က်န္မာေရးဌာနကေန ေဆးေပးတာရိွတယ္ ဒါေတြအားလံုးက လက္လွမ္းမွီႏိုင္ဖို႔က အေရးၾကီးတယ္” ဟု ေဒၚၾကည္ၾကည္ေအာင္ကေျပာသည္။
ခ်င္းျပည္နယ္ က်န္းမာေရးဦးစီးဌာနမွ ကိုယ္၀န္ေဆာင္မိခင္မ်ားအတြက္ အခမဲ့ေပးသည့္ ေဆး၀ါးမ်ားသည္ ေဆးပ်က္လတ္မႈမ်ားရိွျပီး ေဆး၀ါးမ်ားေပးေဆာင္ျခင္းနွင့္ပတ္သက္ျပီး ေဆး၀ါမ်ားဘယ္အခ်ိန္မွာေပးမည္ ဆိုတာမ်ိဳးအတိအက်မသိႏိုင္ျခင္းမ်ားေၾကာင့္ ကိုယ္၀န္ေဆာင္မိခင္မ်ားအတြက္ လံုေလာက္မႈမရိွေၾကာင္း ဆက္ေျပာသည္။
SUN CSA Myanmar အေနျဖင့္ အာဟာရျမွင့္တင္ေရးပိုင္းတြင္ အသိေပးေဆြးေႏြးျခင္းျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ႏိုင္ငံေတာ္မွ က႑ေပါင္းစံုပါ၀င္သည့္ အမ်ိဳးသားအာဟာရဖြံ႔ျဖိဳးမႈစီမံကိန္း ငါးႏွစ္စီမံကိန္းတြင္ အရပ္ဖက္အဖြဲ႕အစည္းအေနျဖင့္ တက္တက္ၾကြၾကြျဖင့္ပါ၀င္ဖို႔ရန္အတြက္ ေတာက္ေလွ်ာက္လုပ္ေဆာင္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဥကၠဌ ဦးေအာင္ျမတ္ေက်ာ္ကေျပာသည္။
“ကၽြန္ေတာ္တို႔ SUN CSA အေနနဲ႔ National အဆင့္နဲ႔ေပါ့ေနာ္ က်ေနာ္တို႔သြားမယ့္လမ္းေၾကာင္းေပါ့ အဓိက အသိေပးေဆြးေႏြးပြဲသြားမွာ ဒါေတြေတာ့လုပ္သင့္တယ္ အာဟာရကဘယ္ေလာက္အေရးၾကီးလဲ အာဟာရက႑မွာ အဲလိုအသိေပးေဆြးေႏြးတဲ့အခါမွာ က႑ေပါင္းစံုပါ၀င္ဖို႔လိုတယ္ လႊတ္ေတာ္ပါဖို႔လိုတယ္ အစိုးနဆိုင္ရာမ်ားလည္းပါဖို႔လိုတယ္ ဘာေၾကာင့္ဆိုေတာ့ လႊတ္ေတာ္က အာဟာရနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ဘက္ဂ်က္မ်ိဳးေတြခ်ေပးမွသာလွ်င္ အစိုးရဌာနဆိုင္ရာေတြက အေကာင္ထည္ေဖာ္မွာျဖစ္တယ္ ဒါေၾကာင့္ အသိေပးေဆြးေႏြးမႈေတြဆက္လုပ္သြားမယ္၊ ေနာက္တစ္ခုက အၾကီးမားဆံုးသြားဖို႔ရိွတာက ႏို္္င္ငံေတာ္ရဲ႕က႑ေပါင္းစံုပါ၀င္တဲ့ အာဟာရဖြံ႕ျဖိဳးမႈ ငါးႏွစ္စီမံကိန္းမွာ အရပ္ဖက္အဖြဲ႕အစည္းအေနျဖင့္ တက္တက္ၾကြၾကြပါ၀င္ဖို႔ က်ရာအခန္းက႑မွာပါ၀င္ဖို႔အဲဒါကို က်ေနာ္တို႔ဆက္လုပ္သြားမယ္” ဟု ဥကၠဌကေျပာသည္။
ခ်င္းျပည္နယ္ အဟာရျမွင့္တင္ေရးဆိုင္ရာႏွင့္ပတ္သက္၍ ၿပီးခဲ့သည့္ ေမလ ၂၉ ရက္မွ ၃၀ ရက္ေန႔ကလည္း SUN CSA Myanmar ၏ ဦးေဆာင္မႈျဖင့္ ဟားခါးၿမိဳ႕ ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမတြင္ အရပ္ဖက္လူမႈအဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့ၾကေသးသည္။
ခ်င္းျပည္နယ္တြင္ ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္အတြင္း မိခင္ေသဆံုးမႈသည္ (၁၆) ဦးအထိရွိေနၿပီး အမ်ားစုမွာ မီးဖြားခ်ိန္ၾကာမႈႏွင့္ ေသြးသြန္မႈေၾကာင့္ျဖစ္သည္ဟု ခ်င္းျပည္နယ္ ျပည္သူ႔က်န္းမာေရးဦးစီးဌာန၏ မွတ္တမ္းအရသိရသည္။
မိခင္ေသဆံုးမႈဆိုသည္မွာ ကိုယ္၀န္စရွိသည့္အခ်ိန္မွစ၍ ကေလးေမြးၿပီး (၄၂) ရက္အတြင္း ကိုယ္၀န္ႏွင့္သက္ဆိုင္သည့္ ေရာဂါေၾကာင့္ျဖစ္ေစ၊ ကိုယ္၀န္ႏွင့္မသက္ဆိုင္သည့္ေရာဂါေၾကာင့္ျဖစ္ေစ ေသဆံုးမႈမ်ားကို မိခင္ေသဆံုးမႈ ေခၚဆိုၾကၿပီး ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလမွ ဒီဇင္ဘာလအထိ ေသဆံုးသည့္ မိခင္အမ်ားစုမွာ ေမြးရက္ၾကာမႈႏွင့္ ေသြးသြန္မႈမ်ားေၾကာင့္ဟု သိရသည္။
Photo Credit – (SUN CSA Myanmar)
