ဆလိုင္း ခ်င္းျဖဴ (ပလက္၀) ယေန႕ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ တိုင္းရင္းသား အမ်ဳိးသား (၈) မ်ဳိးႏွင့္ မ်ဳိးႏြယ္စု စုစုေပါင္း (၁၃၅) ရိွသည္ဟု သာမန္အားျဖင့္ မွတ္ယူရ မည္ျဖစ္ေသာ္ လည္း၊ အေသးစိပ္တြင္မူ ထိုထက္မက အဆေပါင္းမ်ားစြာ ေတြ႕ရိွႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။ ခ်င္းလူမ်ဳိး မ်ဳိးႏြယ္စု မ်ားကို လည္း ( ၅၃ ) ဟုဆိုင္ရာမွ ေဖာ္ျပထားေသာ္လည္း၊ ထိုထက္မက ရိွနိုင္မည္ျဖစ္သည္။ ဤအေၾကာင္းႏွင့္ပတ္သက္၍၊ စာေရးသူအေနျဖင့္ ေဆြးေႏြးခ်က္ေဆာင္းပါးတစ္ပုဒ္ကို ယမန္ႏွစ္၊ ဧျပီလထုတ္ ခ်င္းအမ်ဳိးသား ေရးရာစာေစာင္တြင္ ေရးသားခဲ့ျပီးျဖစ္သည္။ ၄င္းကိုမျပန္လွန္ေတာ့ဘဲ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ အရပ္ရပ္သို႕ ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ား ပ်ံ႕ႏံွ႕ေနထိုင္ပံုကို လက္လွမ္းမီသမွ်တင္ျပသြားပါမည္။ ခြ်င္းခ်က္တစ္ခုမွာ၊ သုေတသီမ်ား၏အယူအဆခ်င္း မတူညီၾကသည္ကို စာဖတ္ပရိသတ္မ်ား သိျပီးျဖစ္၍၊ စာေရးသူ၏ ေဖာ္ျပခ်က္မ်ားအေပၚ ေ၀ဖန္စရာ အနည္းႏွင့္အမ်ားေတြ႕ရိွရမည္သာ။ ဥပမာ၊ ပါေမာကၡ ဂီ်၊ အိပ္ခ် လုစ္ ႏွင့္ အက္ဖ္ ေက၊ ေလမန္တို႕အေနျဖင့္ ခ်င္းလူမ်ဳိးတို႕အား ျမန္မာႏိုင္ငံအလယ္ပိုင္းမွ ခ်င္းတြင္းျဖစ္အတိုင္း ဆန္တက္ျပီး၊ အေနာက္ဖက္ေတာင္တန္းသို႕ တက္ေရာက္အေျခခ် ၾကမည္ဟု ယူဆၾကသည္။ သို႕ရာတြင္၊ ၄င္းအဆိုအားလက္ခံရန္ မလြယ္ကူလွေခ်။ အေၾကာင္းမွာ၊ ဆာ၊ ေအ၊ မကၠင္ဇီ၏ ‘North-East Frontier of India’ စာမ်က္နွာ ၈၁-တြင္ ‘ဟူးေကာင္းလြင္ျပင္အထက္တြင္ ခ်င္းရြာေဟာင္းေနရာရိွေၾကာင္း’ကိုလည္းေကာင္း၊ G.E.Fryer ၏ On the Khyeng People of Sandoway, Arakan J.A.S.B.,1875,Part I ေဆာင္းပါးပါသံတဲြခရိုင္ရိွ ခ်င္းမ်ား က‘ခ်င္းတြင္းျမစ္အတိုင္းစုန္ဆင္းလာၾကေၾကာင္း’အဆိုကိုေထာက္၍လည္းေကာင္း၊…
Author: Editor
ခ်င္းျပည္နယ္ႏွင့္ နယ္နိမိတ္ခ်င္းထိစပ္ေနေသာ အိႏိၵယႏုိင္ငံ မီဇိုရမ္ျပည္နယ္ရွို သဘာ၀ေဘးဒဏ္ ခံခဲ့ရေသာ မီဇိုးျပည္သူမ်ား အား ဟားခါးျပန္လည္ထူေထာင္ေရးေကာ္မတီ ( Hakha Rescues Committee) အဖြဲ႔၏ ဦးေဆာင္မႈျဖင့္ ခ်င္းျပည္သူမ်ားမွ ကူညီေထာက္ပံ့မည္ဟုသိရသည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ ဇြန္လအတြင္းက မီဇိုရမ္ျပည္နယ္တြင္မိုးအဆက္မျပတ္ရြာသြန္းၿပီး ေျမျပိဳျခင္း၊ အိမ္ၿပိဳျခင္း ႏွင့္ ေရႀကီးေရလွ်ံမႈ မ်ားေၾကာင့္ ဒုကၡေရာက္ေနၾကသည့္ မီဇိုးျပည္သူမ်ားအား ကူညီရန္အတြက္ HRC အဖြဲ႔မွ ဦးေဆာင္ၿပီး ဟားခါးၿမိဳ႕ေပၚရွိ အသင္းေတာ္မ်ား၊ အရပ္ဘက္လူမႈအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ ဌာနဆိုင္ရာလူႀကီးမ်ား၊ ကုမၸဏီပိုင္ရွင္မ်ားႏွင့္ ၀န္ႀကီးမ်ားထံ အလွဴေငြ ေကာက္ခံသည့္အျပင္ ရံပံုေငြရွာေဖြေရး ဂီတေဖ်ာ္ေျဖပြဲမ်ာက်င္းပကာ စုစုေပါင္း က်ပ္ေငြ သိန္းေပါင္း (၄၇၅) ခန္႔ရရွိခဲ့ၾကသည္ဟု HRC မွ တာ၀န္ရွိသူ Rev. Tluang Ceu ကေျပာသည္။ “မိုးေၾကာင့္ေပါ့ေနာ္ သူတို႔အိမ္ေတြၿပိဳတယ္၊ လူအေသအေပ်ာက္လည္းရွိတယ္တယ္ ေတာ္ေတာ္ေလးကို သဘာ၀ေဘး ဒဏ္ခံရတယ္၊ ခ်င္းလူမ်ဴိးေတြလည္း မီဇိုးရမ္ျပည္နယ္မွာအမ်ားႀကီးရွိတယ္၊ က်ေနာ္တို႔အိ္မ္နီးနားခ်င္းျပည္နယ္လည္းျဖစ္ တယ္ ဒါကိုက်ေနာ္တို႔ကူညီသင့္တယ္ဆိုၿပီးမွ ခုလိုလုပ္ေဆာင္ရျခင္းျဖစ္တယ္’’ ဟု Rev. Tluang Ceu ကေျပာသည္။ HRC အဖြဲ႔သည္ ရာသီဥတုအေျခအေနေကာင္းမြန္ပါက ဇူလိုင္လ ၁၈ ရက္ေန႔တြင္ ဟားခါးၿမိဳ႕မွ မီဇိုရမ္ျပည္နယ္သို႔ ထြက္ခြါ ၾကမည္ျဖစ္ၿပီး ၁၁ ဦးလုိက္ပါသြားမည္ဟုသိရသည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ခ်င္းျပည္နယ္တြင္ သဘာ၀ေဘးဒဏ္ႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရစဥ္တုန္း ကလည္း မီဇိုရမ္ျပည္နယ္မွ မီဇိုးလူငယ္အသင္း (Central Young Mizo Association) ၏ ဦးေဆာင္မႈျဖင့္ မီဇိုရမ္ျပည္နယ္တြင္ အလွဴေငြမ်ားေကာက္ခံျခင္း၊ ရံပံုေငြဂီတပြဲေတာ္မ်ားျပဳလုပ္ကာ သဘာ၀ေဘးဒဏ္ခံခဲ့ရေသာ…
by Pu Thomas Thang Nou ၁။ နိဒါန္းႏွင့္ ပညာရွင္မ်ား၏ ေတြးေခၚယူဆခ်က္မ်ား ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ႏွaင့္ ပတ္သက္၍ ကမၻာဇာတ္ခုံေပၚတြင္ အေခ်အတင္ ေဆြးေႏြးေနၾကဆဲျဖစ္ၿပီး၊ အနက္အဓိပၸါယ္ တိတိက်က် မဖြင့္ဆိုႏုိင္ေသးေပ။ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာဥပေဒတြင္ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုရာ၌ အဓိက အျငင္းပြားေစသည့္ ေမးခြန္း ႏွစ္ရပ္ရွိသည္။ ၎တို႔မွာ (၁) လူနည္းစု ခဲြထြက္ေရးသမားမ်ား၏ ေတာင္းဆိုခြင့္ကို အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာဥပေဒအရ မည္သည့္အခ်ိန္တြင္ အေထာက္အပ့ံ ေပးႏိုင္မည္နည္း။ (၂) ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းအေနျဖင့္ ႏိုင္ငံတစ္ႏုိင္ငံ၏ ျပည္တြင္းေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားအေပၚ ဖိႏွိပ္မႈမ်ားကို အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ဥပေဒအရ မည္ကဲ့သို႔ တားျမစ္ကာကြယ္ႏုိင္မည္နည္းဟူေသာ ေမးခြန္းမ်ားျဖစ္သည္။ ဤတြင္ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုရာတြင္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ လက္ေတြ႔အေကာင္အထည္ေဖာ္ရာတြင္ ေသာ္လည္း ေကာင္း၊ ၎တို႔ႏွင့္အတူ ပါလာေသာ ခဲြထြက္ခြင့္ႏွင့္ပတ္သက္၍ ပညာရွင္မ်ားအၾကား ေတြးေခၚယူဆခ်က္ အမ်ိဳးမ်ိဳး ထြက္ေပၚလာ သည္။ ေဒါက္တာဗင္းကက္အုိင္ယာ (Dr. Venkat Iyer) က “ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္သည္ ခဲြထြက္ျခင္းဟု မဆိုႏုိင္ေပ။ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ကို ခဲြထြက္ခြင့္ေတာင္းဆိုျခင္း မျပဳဘဲ ရရွိႏုိင္သည္။ ကုိယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္သည္ ႏုိင္ငံေရးအရ ေတာင္းဆိုမႈမ်ားမွ ေပၚေပါက္လာျခင္းျဖစ္ သည္” ဟူ၍ ေဖာ္ျပထားသည္။ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာဥပေဒ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားကို အားကိုးအားထားျပဳ၍ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ကို ေတာင္းဆို၍ မရႏုိင္ပါ။ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္း ခြင့္ကို ႏုိင္ငံေရးအရ ေတာင္းဆိုမႈျပဳမွသာ ရရွိႏုိင္မည္။ သို႔ေသာ္ Janes Bay Grec ကမူ “ခဲြထြက္ျခင္း အခြင့္အေရးအတြက္ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္သည္ ထုံးတမ္းတစ္ခု မဟုတ္ဟု အသိအမွတ္ျပဳျခင္း”…
https://youtu.be/NT9_NM7l0EM
ရခိုင္လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕ (Arakan Army) ႏွင့္ တပ္မေတာ္တို႕ ႏွစ္ဘက္စလံုးမွ ပလက္ဝ ေဒသခံျပည္သူမ်ား အေပၚ ယေန႕ အခ်ိန္အထိ လူ႕အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ား က်ဴးလြန္လ်က္ရွိေနေၾကာင္း သိရသည္။ အဆိုပါကိစၥကို ခ်င္းျပည္နယ္ ပလက္ဝၿမဳိ႕နယ္ရွိ စစ္ေဘးဒဏ္ခံစားေနၾကရေသာ ေဒသခံျပည္သူမ်ား၏ အေျခအေနမွန္ကို သိရွိဖို႕ရန္ ႏွင့္ တတ္ႏိုင္သမွ် ပ့ံပိုးကူညီရန္ ခ်င္းလူငယ္ (၅) ဦးျဖစ္ေသာ Salai Ceu Bik Thawng, Mai Nancy Dawt Chin Sung, Salai Thang Loon, June Nillian Sang ႏွင့္ Salai Van Bawi Mang တို႕ (၁၀) ရက္ၾကာ ေက်းရြာေပါင္း ၁၀ ရြာကို သြားေရာက္ ကြင္းဆင္းေလ့လာ ယခုကဲ့သို႕ ေလ့လာ ေတြ႕ရွိခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ‘ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ ရိုက္ႏွက္ျခင္း၊ ေပၚတာဆြဲ ရိကၡာထမ္းခိုင္းျခင္း၊ လမ္းျပအျဖစ္ခိုင္းေစျခင္း၊ ရြာသားမ်ားပိုင္ ဆိုင္ေသာ ပစၥည္း ဥစၥာမ်ားလုယူျခင္း၊ ရြာသားမ်ားကို ခံကတုတ္သဖြယ္ အသံုးျပဳျခင္းမ်ား ရွိေနဆဲျဖစ္တယ္။ ရခိုင္လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕ ႏွင့္ တပ္မေတာ္တို႕အၾကား (၂) ႏွစ္ေက်ာ္ ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈႏွင့္ စစ္ေရးလႈပ္ရွား မႈမ်ား ေၾကာင့္ ဆတ္လိုင္ဝရြာ၊ ဆတ္တလိုင္ဝရြာ၊ ပီေတာင္ရြာႏွင့္ ကင္းတလင္း စသည့္ ေက်းရြာမ်ားတြင္ ေက်ာင္းမဖြင့္ဘဲ ေက်ာင္းပိတ္ ထားရေၾကာင္း ထပ္မွန္သိရသည္။ ေက်ာင္းဆရာ၊ဆရာမမ်ား၏ လံုျခံဳေရးစိုးရိမ္မႈေၾကာင့္ လက္ရွိတြင္ ေက်ာင္းပိတ္ထားတယ္။ မိမိတို႕ လက္လွမ္းမမွီတဲ့ အလားတူ ေက်းရြာမ်ားလည္း ရွိႏိုင္ေသးတယ္’ ဟုေျပာဆိုၾကသည္။…
ခ်င္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္း ကန္ပက္လက္ၿမဳိ႕နယ္ က်င္းေဒြးေသဒ စံေပၚရိုးေျမယာ ၁၆၉၇ ဧကအား MONE CHOUNG Co.Ltd မွ ဝယ္ယူရန္ စီစဥ္မႈအေပၚ ေဒသခံျပည္သူမ်ား၏ သေဘာထားဆႏၵအတိုင္း လုပ္ငန္းေဖာ္ေဆာင္ျခင္းမရွိပါက ေဒသခံျပည္သူလူထု အားလံုးပါဝင္ေသာ ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ရန္ႏွင့္ အစိုးရအဆင့္ဆင့္သို႕ တည္ဆဲဥပေဒႏွင့္အညီ ကန္႕ကြက္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရ သည္။ အဆိုပါ စံေပၚရိုးေျမယာ ၁၆၉၇ ဧကအား Agar Land Co.Ltd မွ ဝယ္ယူရန္စီစဥ္ေနသည့္အေပၚ Chinland Natural Resources Watch Group ႏွင့္ Moneland Development Natural Resource Conservation Organization ဦးေဆာင္ၿပီး က်င္းေဒြး ေက်းရြာအေျချပဳ၊ အနီးအနားရြာမ်ားျဖစ္ေသာ ထန္းကုန္းရြာ၊ ဟုတ္ပံုက်င္းရြာ၊ ဖုန္းေဒြးက်င္းရြာ၊ ေအာက္လွယ္ရြာ ႏွင့္ ရွိေႏွာ့ က်င္းရြာမ်ားမွ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးမ်ား၊ အရပ္ဖက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ တက္ၾကြလုပ္ရွားေနေသာ လူငယ္မ်ား ေမလ ၂၅ ရက္ေန႕တြင္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးပြဲဲျပဳလုပ္ကာ ခ်င္းျပည္နယ္အစိုးရထံ သေဘာထား ထုပ္ျပန္ခ်က္ ေပးပို႕ခဲ့သည္။ ထိုသို႔ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ေဒသခံမ်ားႏွင့္ အရပ္ဖက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအေနျဖင့္ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ အခ်က္မ်ားအား ေဆြးေႏြး သေဘာတူ ခ့ဲၾကသည္။ ယင္းစီမံကိန္းႏွင့္ပက္သက္ၿပီး ေဒသခံ တိုင္းရင္းသား ျပည္သူမ်ား၏ လြတ္လပ္ေသာ သေဘာဆႏၵျဖင့္ ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားသည့္ သေဘာတူညီခ်က္ (Free, Prior and Informed Consent – FPIC) လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ား မျဖစ္မေန ေလးစားလိုက္နာရန္ ႏွင့္ Environmental Impact Assessment, Social Impact…
တိုင္းရင္းသားမီဒီယာမ်ားဖြံၿဖိဳးတိုးတက္လာေရးႏွင့္ ေရရည္ရပ္တည္ႏုိင္ေရးအတြက္ တိုင္းရင္းသား မီဒီယာမူ၀ါဒ (မူႀကမ္း) တစ္ရပ္ကိုေရးဆြဲသြားရန္ ကယားျပည္နယ္ လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕တြင္ ဇြန္လ ၂၆ မွ ၂၈ ရက္ေန႔အထိ က်င္းပခ ဲ့ေသာ (၅) ႀကိမ္ေျမာက္ တိုင္းရင္းမီဒီယာညီလာခံတြင္ သေဘာတူဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကသည္။ Burma News International (BNI) မွ အမႈေဆာင္ဒါရိုက္တာ ဦးႏုိင္ကေဆာ့မြန္က ”က်ေနာ္တို႔တိုင္းရင္းသား မီဒီယာေတြရဲ့အခန္း က႑ေပါ့ေနာ္ ျပည္ေထာင္စုအေနအထားမွာေရာကိုယ့္ရဲ့ျပည္နယ္ အေနထား မွာေရာအသိ မွတ္ျပဳေပးဖို႔နဲ႔ က်ေနာ္တို႔ရဲ့ အခန္းက႑ ကပီပီျပင္ျပင္ေပၚဖို႔ေပါ့ေနာ္ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ကတည္းကခ်မွတ္ခဲ့တဲ့ မီဒီယာဥပေဒေတြမွာ လည္းတိုင္းရင္းသား အခန္းက႑ေတြ မပါဘူးျဖစ္ေနတယ္၊ မပါေတာ့ကာက်ေနာ္တို႔ တိုင္းရင္းသားမီဒီယာမူ၀ါဒကို ေရးဆြဲႏုိင္ျခင္းအားျဖင့္ အစိုးရ၊ လႊတ္ေတာ္၊ တိုင္းရင္းသားေတြ လည္းဒါေတြရွိသင့္ တယ္ လုပ္ေပးသင့္တယ္စသျဖင့္ေပါ့ေနာ္ သူတို႔ရဲ့ ဥပေဒ၊ နည္းဥပေဒျပဌါန္း တဲ့အခါ မွာေရာေျပာလို႔ရတာေပါ’’ ဟုေျပာသည္။ BNI မွ ႀကီးမူးက်င္းပေသာ (၅) ႀကိမ္ေျမာက္ တိုင္းရင္းမီဒီယာညီလာခံတြင္ ျပည္နယ္ (၇)ခုမွ တို္င္းရင္းမီဒီယာ မ်ား၏ လက္ရွိအေျခေနေဆြးေႏြးျခင္း၊ တို္င္းရင္းသားမီဒီယာဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး၊ မီဒီယာတြင္ မသန္စြမ္းႏွင့္ အမ်ဴိးသမီးမ်ားအခန္းက႑၊ ျငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းတြင္ သတင္းေထာင္မ်ား၏ လံုျခံဳေရးကိစၥ၊ လြတ္လပ္စြာ သတင္းရယူပိုင္ခြင့္မ်ားကိုေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္။ ယခုလက္ရွိအေျခအေနတြင္ ျပည္နယ္တစ္ခ်ဴိ႕တြင္ တိုင္းရင္းသားမီဒီယာမ်ားအားအသိအမွတ္ျပဳမႈမရွိျခင္း၊ အစိုးရ ႏွင့္ လႊတ္ေတာ္အတြင္းလြတ္လပ္စြာ သတင္းရယူခြင့္မရွိျခင္းတို႔ရင္ဆိုင္ေနၾကရၿပီးယင္း ကိစၥက ိုေျဖရွင္းရန္ အေရႀကီးေၾကာင္းဦးႏုိင္ကေဆာ့မြန္ကေျပာသည္။ “ ျပည္နယ္တစ္ခုနဲ႔တစ္ခုကေတာ့မတူဘူးေပါ့၊ တစ္ခ်ဴိ႕ျပည္နယ္ကေတာ့ အစိုးရေရာလႊတ္ေတာ္ေရာမီဒီယာေတြ ႀကိဳဆိုတယ္၊ ၀န္ႀကီးခ်ဴပ္၊ ၀န္ႀကီးေတြနဲ႔အင္တာဗ်ဴးေတြရတယ္၊ မီဒီယာေတြကိုလြတ္လြတ္လပ္လပ္ေပးထားတဲ့ ျပည္နယ္ေတြရွိ သလိုညီလာခံမွာက်ေနာ္တို႔ၾကားရသေလာက္ဆိုရင္ တစ္ခ်ဴိ႕ျပည္နယ္မွာေတာ့ မီဒီယာကို…
ဟားခါးၿမိဳ႕ ၿမိဳ႕ျပစီမံကိန္း ဧရိယာအျဖစ္ (၄၃.၉) စတုရန္းမိုင္ တိုးခ်ဲ႕သတ္မွတ္ႏိုင္ရန္အတြက္ ျပည္ေထာင္စု အစိုးရထံ တင္ျပလ်က္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ဟားခါးၿမိဳ႕နယ္ လူဦးေရ ေလးပုံတပုံခန္႕ သဘာ၀ေဘးဒဏ္ၾကဳံေတြ႕ေနရသည့္ ျပည္သူမ်ား အတြက္ ေနရာခ်ထားေရး လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္လိုအပ္လာေၾကာင္း၊ ဟားခါးၿမိဳ႕သည္ ခ်င္းျပည္နယ္၏ ၿမိဳ႕ေတာ္ျဖစ္သည္ႏွင့္ အညီ ၿမိဳ႕၏ ဧရိယာတိုးခ်ဲ႕ရန္လိုအပ္လာေၾကာင္း ယမန္ေန႕က က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ လူထုေတြ႕ဆုံပဲြတြင္ ဟားခါးၿမိဳ႕ျပဖံြ႕ၿဖိဳးေရးေကာ္မီတီ ဥကၠဌလည္းျဖစ္၊ ျပည္နယ္ စည္ပင္၀န္ၾကီး ဆလိုင္း အိုက္ဇက္ခင္က ေျပာဆိုခဲ့သည္။ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရက အတည္ျပဳေပးပါက ၿမိဳ႕ျပဧရိယာကို သက္ဆိုင္ရာ ပညာရွင္မ်ားက တိုင္းတာတြက္ခ်က္ မႈျပဳလုပ္မည္ျဖစ္ၿပီး ယင္းတိုင္းတာတြက္ခ်က္မႈအတိုင္း ၿမိဳ႕ျပဖံြ႕ၿဖိဳးေရး လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ “အခုလို (၄၃.၉) စတိုရန္းမိုင္ကို ၿမိဳ႕ဧရိယာအျဖစ္ အတည္ျပဳလာၿပီ ဆိုလို႕ရွိရင္ ၿမိဳ႕ျပဖံြ႕ၿဖိဳးမႈႏွင့္ ေျမအသုံးခ်မႈ ဘယ္လို လုပ္ေဆာင္သြားမလဲဆိုတာကို လုပ္ေဆာင္မွာျဖစ္တယ္။ အဲလိုေဆာင္ရြက္တဲ့အခါ သက္ဆိုင္ရာ ၿမိဳ႕ျပ ပညာရွင္ေတြရဲ႕ ေရးဆဲြထားတဲ့ နည္းပညာအရ ေဆာင္ရြက္သြားမွာျဖစ္တယ္” ဟု ၀န္ၾကီးကဆိုသည္။ ၿမိဳ႕ျပဖံြ႕ၿဖိဳးေရး စီမံကိန္းလုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္သည့္အခါ ေျမယာပိုင္ဆိုင္သူႏွင့္ ေျမယာအသုံးျပဳသူမ်ား ဟူ၍ႏွစ္မ်ဳိးရွိၿပီး ၄င္းတို႕၏ သေဘာထားကို ျပည္နယ္အစိုးရႏွင့္ ညွိႏွဳိင္းကာ ၿမိဳ႕ျပဖံြ႕ၿဖိဳးေရးအတြက္ မည္ကဲ့သို႕ လုပ္ေဆာင္မည္ ဆိုသည့္အခ်က္ကိုလည္း လုပ္ေဆာင္သြားရန္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။ ဤကဲ့သို႕ ၿမိဳ႕ျပစီမံကိန္းေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ေျမပိုင္ဆုိင္မႈ အေထာက္အထားရွိသူမ်ားႏွင့္ အေထာက္အထား မရွိေပမဲ့ ဖိုးဖြားစဥ္ဆက္ေျမပိုင္ဆိုင္သူမ်ားကိုလည္း နစ္နာဆုံးရႈံးမႈမရွိေအာင္ ညွိႏွဳိင္းေဆာင္ရြက္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ၀န္ႀကီးက ေျပာၾကားခဲ့သည္။ သို႕ေသာ္ အစိုးရအေဆာက္အဦးမ်ားအတြက္ မျဖစ္မေနေဆာင္ရြက္ မည့္ လုပ္ငန္းစဥ္အတြက္ကိုေတာ့ လုပ္ေဆာင္သြားရန္ရွိေၾကာင္းသိရသည္။…
ဖီးဒီးေဖာင္ေဒးရွင္းႏွင့္ ခ်င္းလဲန္ပို႕စ္က ႀကီးမွဴးက်င္းပၿပီး ခ်င္းျပည္နယ္အတြင္း သတင္းရယူမႈႏွင့္ ရယူခြင့္ဆိုင္ရာ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးပဲြကို ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ (၈)ရက္ေန႕ ဟားခါးၿမိဳ႕တြင္ က်င္းပျပဳလုပ္ မည္ျဖစ္သည္။ “ကြ်န္ေတာ္တို႕ ေဒသခံ မီဒီယာေတြနဲ႕ ပင္မမီဒီယာဆိုၿပီး ခြဲျခားဆက္ဆံမႈေတြရွိေနတယ္။ အဲဒါကို ေဒသခံ မီဒီယာေတြကလည္း ဘယ္လိုျပင္ဆင္မလဲ၊ အစိုးရဘက္ကလည္း ဘယ္လိုျဖစ္ေစခ်င္သလဲ ဆိုတာ ေဆြးေႏြး ၾကဖို႕ လိုတယ္” ဟု ေဆြးေႏြးပဲြစီစဥ္သူ တာ၀န္ခံ ဆလိုင္း ဘဲြအုပ္ထန္က ခိုႏုမ္းသုန္သတင္းဌာနကို ေျပာျပ ခဲ့သည္။ ခ်င္းျပည္နယ္တြင္ ေဒသခံ မီဒီယာအဖဲြ႕အစည္းက လြတ္လြတ္လပ္လပ္ သတင္းရယူခြင့္ မရွိေသး ေၾကာင့္ သတင္းလြတ္လပ္စြာ ရယူႏိုင္ရန္ နည္းလမ္းရွာသည့္အေနျဖင့္ အခုလိုေဆြးေႏြးပဲြ က်င္းပရန္ စီစဥ္ေနျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ “ဥပမာေျပာရရင္ ျပည္နယ္အစိုးရက လႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀းလုပ္တဲ့အခါ ဓါတ္ပုံဘဲ ရုိက္ခြင့္ျပဳတယ္။ အသံဖမ္းတာ၊ ဗီဒီယိုရိုက္ၿပီး သတင္းယူတာေတြ လက္မခံဘူး။ တျခားျပည္နယ္ေတြမွာ လြတ္လြတ္ သတင္းယူ ခြင့္ေပးတယ္။ အဲဒါကို ဘယ္လိုေျဖရွင္းမလဲ ဆိုတဲ့ အဆိုေဆြးေႏြးဖို႕ စီစဥ္ေနတာျဖစ္တယ္” ဟု ဆလုိင္း က ဆိုသည္။ ျပည္နယ္အစိုးရ တာ၀န္ရွိသူမ်ားသည္ မိမိတို႕တာ၀န္အသီးသီး ထမ္းေဆာင္ေနၾကသည့္အတြက္ ေဒသခံ မီဒီယာမ်ားက ေတြ႕ဆုံရန္ အခက္အခဲျဖစ္ေနၾကသည္။ ဤကဲ့သို႕ အခက္အခဲျဖစ္ေနသည့္ အေျခအေနကို မည္ကဲ့သို႕ ေျဖရွင္းၿပီး ျပည္နယ္အတြင္း အစိုးရက လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ေနသည့္ အေျခအေနကို ျပည္သူ လူထု က မည္ကဲ့သို႕ နားလည္ႏိုင္မည္ဆိုသည့္အခ်က္ကို ေဆြးေႏြးရန္ ယခုကဲ့သို႕ က်င္းပရန္စီစဥ္ ေနျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း…