ခ်င္းျပည္နယ္ ပလက္၀ျမိဳ႕နယ္ တံုးမ၀ေက်းရြာအနီး ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ႏွင့္ ရကိၡဳင့္တပ္ေတာ္တို႔ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားမႈေၾကာင့္ ႏို၀င္ဘာ ၂၄ ရက္ေန႔ ည ၁၁ နာရီေက်ာ္တြင္ ေက်းရြာအတြင္း လက္နက္ၾကီးက်ည္ က်ေရာက္ေပါက္ကြဲမႈေၾကာင့္ ရြာသား သံုးဦးဒဏ္ရာရရိွခဲ့ၾကသည္ဟုသိရသည္။ အဆိုပါလက္နက္ၾကီးက်ည္က်မႈေၾကာင့္ တံုးမ၀ေက်းရြာမွ အသက္ (၁၂) ႏွစ္အရြယ္ မထက္ထက္ျမင့္၊ အသက္ (၄၂) ႏွစ္ရြယ္ ဦးေသာၾကာေအာင္ႏွင့္ အသက္ (၄၂) ႏွစ္အရြယ္ ဦးေက်ာ္သိန္း ထိခိုက္ဒဏ္ရာရရွိခဲ့ၿပီး ပလက္၀ၿမိဳ႕ ျပည္သူ႔ေဆးရံုသို႔ ေဆးကုသမႈခံယူေနေၾကာင္း ဦးေသာၾကာေအာင္၏ ညီေတာ္စပ္သူ ဦးေအာင္ေက်ာ္ကေျပာသည္။ “လက္နက္ႀကီးက်တာက ဦးေက်ာ္သိန္းရဲ႕အိမ္မွာေပၚမွာ က်တာပါ၊ အိမ္းနီးနားျခင္းျဖစ္တဲ့ ဦးေသာၾကာေအာင္နဲ႔ သူ႔သမီးလည္း ထိသြားတာတာ ဦးေက်ာ္သိန္းဆိုတဲ့သူက နည္းနည္းေတာ့ စိုးရိမ္စရာျဖစ္ေနတယ္” ဟု ဦးေအာင္ေက်ာ္ကေျပာသည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ႏို၀င္ဘာလ ၂၄ ရက္ေန႔ကညက ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ႏွင့္ ရကိၡဳင့္တပ္ေတာ္တို႔သည္ တံုးမ၀ေက်းရြာေအာက္ပိုင္းတြင္ နာရီအေတာ္ၾကာခန္႔ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားခဲ့ၾကၿပီးေနာက္ ရြာထဲသို႔ လက္နက္ႀကီးက်ည္ဆံက်ေရာက္ေပါက္ကြဲခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ အဆိုပါလက္နက္ႀကီးက်ည္ဆံသည္ ဘယ္တပ္ဖြဲ႔မွပစ္ခတ္လိုက္သည့္ က်ည္ဆံျဖစ္သည္ကိုမူ ခန္႔မွန္းလို႔မရေၾကာင္း ဦးေအာင္ေက်ာ္ကေျပာသည္။ Photo – Hello Paletwa
Author: Editor
By ဒိမ္ – တိမ္ေကာလုနီးပါးျဖစ္ေနၿပီျဖစ္ေသာ ႏြားေနာက္ေမြးျမဴေရးလုပ္ငန္းကို ခ်င္းျပည္နယ္တြင္ တစ္ပိုင္တစ္ႏုိင္လုပ္ငန္းအျဖစ္ လုပ္ကိုင္ေနၾကေသာ္လည္း ၎တို႔ေမြးျမဴထားသည့္ႏြားေနာက္မ်ားကို ခိုးၿပီးသတ္ျဖတ္သူမ်ားရွိေနသည့္အတြက္ ေပ်ာက္ဆံုးမႈ မ်ားေနသည္ဟု ႏြားေနာက္ေမြးျမဴသူမ်ားထံမွသိရသည္။ ႏြားေနာက္သည္ ၿခံခတ္၍ ေမြးျမဴသည့္ အိမ္ေမြးတိရိစၦာန္ မဟုတ္သည့္အတြက္ စားက်က္ေနေျမတြင္ လႊတ္ထားၿပီးေမြးျမဴ ရေသာေၾကာင့္ အနီးနားပတ္၀န္က်င္ရွိအမည္မသိရြာသားတခ်ဴိ႕မွ ခိုးၿပီးပစ္သတ္ၾကသည့္အျပင္ ေတာရိုင္းတိရိစာၦန္မ်ားက ကိုက္ျဖတ္စားေသာက္ေလ့ရွိသည့္အတြက္ ေပ်ာက္ဆံုးမႈပိုမ်ားလာေနေၾကာင္း ႏြားေနာက္ေမြးျမဴသူ ဟားခါးၿမိဳ႕နယ္ ဆုန္က်ဴံးေက်းရြာသား ဦးေဘြာလ္ရဲမ္းကေျပာသည္။ “တခ်ဳိ႕က ႏြားေနာက္ကို သတ္ပစ္ၿပီးေတာ့ ေတာထဲမွာ အေျခာက္ခံတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဟားခါးၿမိဳ႕ေပၚမွာ ခိုးေရာင္း ေနၾကတယ္။ အရိုးေတြကို ေျမျမဳပ္ထားၾကတယ္။ က်ေတာ့ ႏြားေနာက္ အမ အေကာင္ႀကီးႀကီး ၁၂ ေကာင္ကို ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ အတြင္းမွာ ေပ်ာက္သြားတယ္” ဟု ႏြားေနာက္ပိုင္ရွင္ ဦးေဘြာလ္ရဲမ္းက ဆိုသည္။ ႏြားေနာက္ေကာင္ေရ ၅၀ ေက်ာ္ေမြးျမဴေနသည့္ ဦးေဘြာလ္ရဲမ္း၏ ႏြားေနာက္သည္ ယခုႏွစ္တြင္လည္း ၄ ေကာင္ ေပ်ာက္ဆုံးၿပီးျဖစ္သည္ဟု သိရသည္။ ထို႔အျပင္ ႏြားေနာက္ေကာင္ေရ ၁၅၀ ခန္႕ေမြးျမဴေနသည့္ ဟိုင္ေရာန္ေက်းရြာသား ဦးေရာလ္တလိန္း၏ ႏြားေနာက္မွာ ယခုႏွစ္အတြင္း ေကာင္ေရ ၁၅ ေကာင္ခန္႕ေပ်ာက္ဆုံးေနေၾကာင္း သိရသည္။ “ႏြားေနာက္ခိုးပစ္တဲ့သူေတြ တိုင္ၾကားဖို႕ လုပ္ေပမဲ့ အခ်င္းခ်င္းဒီလိုမ်ဳိးလုပ္တာ မေကာင္းဘူးဆိုေတာ့ ေျပလည္မႈနဲ႕ လုပ္လိုက္တယ္။ ထိုက္သင့္သေလာက္ျပန္ေလ်ာ္ခိုင္းတာဘဲရွိတယ္။ တခ်ဳိ႕လူေတြကို မတိုင္တာဘဲရွိတယ္၊ လက္ပူးလက္က်က္မမိေတာ့ စြတ္စဲြလို႕မေကာင္းေတာ့ ဒီအတိုင္းဘဲေနေနရတယ္” ဟု ဦးေရာလ္တလိန္းက ဆိုသည္။ ယခုကဲ့သို႕ ႏြားေနာက္မ်ားကို ခိုးၿပီးသတ္ျဖတ္သူမ်ားသည္ ႏြားေနာက္ေမြးျမဴေနသည့္ အနီးအနားရွိ ျပည္သူတခ်ဳိ႕ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေတာရိုင္းတိရိစၦာန္ျဖစ္သည့္…
By မိုးေက်ာ္ – ဝက္ေရာဂါမကူးစက္ေစေရးအတြက္ မီဇိုရမ္ျပည္နယ္သို႕တင္သြင္းခြင့္ အခ်ိန္ကန္႕သတ္မရွိ တားျမစ္ပိတ္ပင္သည့္ ျမန္မာဝက္မ်ားအား တင္သြင္းခြင့္ျပဳရန္ ZNP ပါတီဥကၠဌ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ Pu Lalduhoma က မီဇိုရမ္လြတ္ေတာ္တြင္ တင္ျပေဆြးေႏြးခဲ့သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ဝက္မ်ား မီဇိုရမ္ျပည္နယ္သို႕ တင္သြင္းခြင့္ ပိတ္ပင္မည့္အစား တင္သြင္းလာေသာ ၀က္မ်ား၏ က်န္းမာေရးအေျခအေနမ်ားကို နယ္စပ္တြင္ ေသခ်ာစစ္ေဆးၿပီးကာ တင္သြင္းခြင့္ျပဳရန္ Pu Lalduhoma က ယမန္ေန႔က က်င္းပေသာလႊတ္ေတာ္တြင္ တင္ျပေဆြးေႏြးခဲ့သည္ဟု မီဇိုရမ္ရုပ္သံသတင္းဌာန Zonet တြင္ေဖာ္ျပထားသည္။ မီဇိုရမ္ျပည္နယ္ တိရစၦာေမြးျမဴေရးႏွင့္ ကုသေရးဌာန (AH&Vety) ဝန္ႀကီး Dr K Beichhua ကလည္း လြန္ခဲ့ေသာ ၂၀၁၃၊ ၂၀၁၆ ႏွင့္ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္မ်ားတြင္ ျမန္မာဝက္ မ်ားတြင္ PRRS ေခၚ ဝက္ေရာဂါျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး ျပည္သူမ်ားအခက္ေတြ႕ရၾကေၾကာင္း၊ ယခုလို မီဇိုရမ္တြင္ ဝက္သား ရွားပါးလာရျခင္းမွာ အဆိုပါဝက္ေရာဂါေၾကာင့္ဟု ဆိုသည္။ ယခုႏွစ္တြင္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ PRRS ဝက္ေရာဂါထက္ ေၾကာက္မက္ဖြယ္ေကာင္းေသာ ဝက္ေရာဂါ African Swine Fever (ASF) ထပ္မွန္ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာေၾကာင့္ ယခုလို တားျမစ္ပိတ္ပင္ရျခင္းျဖစ္ၿပီး အဆိုပါ African Swine Fever (ASF) ေခၚ ဝက္ေရာဂါမွ မီဇိုရမ္ျပည္နယ္ကို ကာကြယ္တဲ့အေနျဖင့္ ၂၀၁၉ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၁၉ ရက္ေနစ၍ ျမန္မာဝက္မ်ား မီဇိုရမ္ ျပည္နယ္သို႕ တင္သြင္းခြင့္ကို အခ်ိန္အကန္႕အသတ္မရွိ ပိတ္ပင္ထားျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဝန္ႀကီး Dr K.…
ေရး – လ်န္ေတြာင္ အရင္တစ္ေခါက္က ကြၽန္ေတာ္ လိုင္ဘုန္ေက်းရြာကို အလုပ္ကိစၥနဲ႔ သြားရင္း လမ္းၾကံဳလို႔ ခိုင္ကမ္းၿမိဳ႕က ဆရာမဒိမ္းလြန္းမန္တို႔အိမ္ ၀င္လည္ခဲ့တယ္။ ဆရာမ၏မိခင္(Nu Man) ႏွင့္ ၅ တန္း၊ ၆တန္းအရြယ္ ကေလး သံုးေလးဦးကို ေတြ႔ခဲ့တာေၾကာင့္”သက္တူရြယ္တူ သူငယ္ခ်င္းေတြ လာလည္ၾကတာလား” ဆိုၿပီး ကြၽန္ေတာ္ ေနာက္ေျပာင္လိုက္တယ္။ Nu Man က “မဟုတ္ရပါဘူးေအ…မင္းညီမ(ဆရာမ)ရဲ႕ ေက်ာင္းသားေလးေတြပါ။ သူမ တစ္ေခါက္အိမ္ျပန္လာတိုင္း သူ႔ကေလးေတြပါ ပါလာတယ္ေလ။ တစ္ခ်ိဳ႕ကို ေတာင္ေပၚျပန္ေခၚသြားၿပီး တစ္ခ်ိဳ႕ကိုက်ေတာ့ ဒီအိမ္ကေန ေက်ာင္းတက္ခိုင္းရမယ္လို႔ ဇြတ္အတင္း ေျပာေတာ့ အေမနဲ႔အေမတို႔ေတာင္ ၀မ္း၀ရံု အႏိုင္ႏိုင္ပါဆိုမွ ဘာကိုေကြၽးၿပီး ဘာနဲ႔ ေက်ာင္းတက္ခိုင္းရမွာတုန္း” လို႔ေျပာလိုက္ေတာ့ သူမက”အေမရယ္ သူတို႔ေလးေတြက ကြၽန္မတို႔ထက္ ပိုၿပီးခက္ခဲလြန္းၾကလို႔ပါ၊ ၿပီးေတာ့ ဒီကေလးေတြက စာသိပ္လိုခ်င္ၾကတာ ဒီကေန ေက်ာင္းတက္လို႔႐ွိရင္ ပိုၿပီး ထူးခြၽန္ထက္ျမက္ၾကမွာ” လို႔သူမက ေျပာလိုက္တယ္။ ဒါေတြကို သူမမိခင္က ကြၽန္ေတာ့္ကို ျပန္ေျပာျပတာပါ။ သူတို႔ဘ၀ ခက္ခဲေနေပမယ့္ သူ႔သမီး(ဆရာမ)ရဲ႕ ဆႏၵနဲ႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို သေဘာက်ေလးစားမိတာေၾကာင့္ ျငင္းဆန္မေနေတာ့ဘဲ ေက်နပ္စြာ လက္ခံေပးလိုက္တယ္လို႔ သူမက ဂုတ္ယူစြာျပန္ေျပာျပလိုက္ပါတယ္။ သူမေျပာျပခ်က္ေတြအရ ဆရာမဟာ သူတာ၀န္က်ခဲ့တဲ့ တီြးဗ်ဲလ္ဇန္ရြာကို သြားခါနီးတိုင္း သူမအတြက္ လိုအပ္တဲ့ ပစၥည္းစားနပ္ရိကၡာေတြ သိပ္မ၀ယ္ဘဲ ကေလးေတြေကြၽးဖို႔ ခ်ိဳခ်ဥ္၊ မုန္႔မ်ားသာမဟုတ္ဘဲ ကေလးေတြသံုးဖို႔ အသံုးအေဆာင္ပစၥည္းမ်ားကိုသာ ၀ယ္တတ္လြန္းလို႔ သမီးက ဘာသံုးၿပီး ဘာနဲ႔ စားမွာလဲ၊ သမီးရဲ႕ ႐ွိသမ်ွနဲ႔ပိုက္ဆံနဲ႔ ကေလးေတြအတြက္ခ်ည္းပဲ ၀ယ္ေပးေနတာလို႔…
By လားႏြန္ – ခ်င္းျပည္နယ္ တြန္းဇံျမိဳ႕နယ္ ဟိုင္က်င္းေက်းရြာအုပ္စု Tuivial zang ေက်းရြာတြင္ တာ၀န္က်သည့္ မူလတန္း ေက်ာင္းဆရာမတစ္ဦးကို အိႏိၵယႏုိင္ငံ မဏိပူရျပည္နယ္မွ ကသည္းလူမ်ဴိးတစ္ဦးက ၿပီးခဲ့သည့္ ႏို၀င္ဘာလ (၁၇) ရက္ညက ေသနတ္ျဖင့္ပစ္ခတ္မႈေၾကာင့္ ေသဆံုးခဲ့သည္ဟု သိရသည္။ အခင္းျဖစ္စဥ္မွာ Tuivialzang ေက်းရြာတြင္ တာ၀န္က်ေသာ မူလတန္းျပဆရာ အသက္ (၂၇) ႏွစ္အရြယ္ မ Dim Lun Mang သည္ ႏို၀င္ဘာလ ၁၇ ရက္ည ၉ နာရီခြဲခန္႔တြင္ ၎ေက်းရြာတြင္ အိမ္ေထာင္က်ၿပီးေနထုိင္သည့္ ကသည္းလူမ်ဴိး Vinok (ေခၚ) Binok က ေသနတ္ျဖင့္ ပစ္ခတ္မႈေၾကာင့္ ေသဆံုးခဲ့သည္ဟု ဟိုင္က်င္းေက်းရြာအုပ္စု အုပ္ခ်ဴပ္ေရးမွဴး ဦးကမ္ဇအင္ကေျပာသည္။ “ည(၉) ခြဲေလာက္မွာအခင္းျဖစ္တယ္ အဲဒီေက်းရြာမွာ ဆရာမကေနတာေတာ့ ေတာ္ေတာ္ၾကာျပီ လူမႈေရးကိစၥနဲ႔ စကားမ်ားတာျဖစ္တယ္ လူမႈေရးကိစၥနဲ႔စကားမ်ားဖူးတယ္လို႔လည္းေျပာၾကတယ္ ဒါေပမဲ့ အေၾကာင္းအရင္းေတာ့ က်ေနာ္လည္းမသိရေသးဘူး အဲဒါပဲက်ေနာ္တို႔ၾကားထားတယ္” ဟု ေက်းရြာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးကမ္ဇအင္ကေျပာသည္။ အခင္းျဖစ္ပြားသည့္ အခ်ိန္တြင္ ေက်ာင္းသူနစ္ေယာက္လည္း ဆရာမႏွင့္အတူရွိေနၿပီး ဆရာမကို ပစ္သတ္ၿပီးေနာက္ Vinok သည္ အိႏၵိယဘက္သို႔ထြတ္ေျပးသြားသည္ဟုသိရသည္။ ဦးကမ္ဇအင္က “ပစ္တဲ့သူက ဘယ္သူမွမဖမ္းလိုက္ႏိုင္ဘူး ဖမ္းမယ့္သူလည္းမရိွဘူး တကယ္ေျပာရမယ္ဆိုရင္လံု ျခံဳေရးလည္းမရိွဘူး ေသနတ္သမားဆိုပါေတာ့ ေက်းရြာအခ်င္းခ်င္းလည္း မလုပ္ရဲတဲ့သေဘာျဖစ္မလားေတာ့မသိဘူး သူတုိ႔က သူတို႔ရြာမွာမရိွေတာ့ဘူးတဲ့ ထြက္သြားျပီတဲ့ သူတို႔ကနယ္စပ္ဆိုေတာ့ေလ တစ္ဖာလံုလမ္းေလွ်ာက္လိုက္ရင္ ကုလားျပည္ေရာက္သြားတာဆိုေတာ့ တဖက္ႏိုင္ငံကိုထြက္သြားျပီလို႔သူတို႔ေျပာၾကတယ္” ဟု ေျပာသည္။ ဟိုင္က်င္းေက်းရြာမွ (၉) မိုင္ခန္႔ေ၀းေသာ Tuivialzang ေက်းရြာသည္…
ခ်င္းျပည္နယ္၊ ပလက္၀ျမိဳ႕နယ္တြင္ ညမထြက္ရအမိန္႔ ပုဒ္မ (၁၄၄) ထုတ္ျပန္သည့္ေနာက္ပုိင္းတြင္ ည၀တ္ျပဳ အစီစဥ္မ်ား ျပဳလုပ္သည့္မရျခင္းေၾကာင့္ ဘုရားေက်ာင္း အေတာ္မ်ားမ်ား ည၀တ္ျပဳအစည္းအေ၀းမ်ား ပိတ္ထားၾကရသည္ဟု သိရသည္။ ပလက္၀ၿမိဳ႕ေပၚရွိ ခရစ္ယာန္သာသနာျပဳ အမႈေတာ္ေဆာင္ဓမၼဆဆရာေမာဆက္က “အခု က်ေနာ္တို႔အသင္း ေတာ္ဆိုရင္လည္း အေ၀းကေနလာတယ္ဆိ္ုေတာ့ တနဂၤေႏြေန႔မနက္ပဲ ၀တ္ျပဳလုပ္ရတယ္ ညမွာ ၀တ္ျပဳလုိ႔မရေတာ့ဘူး ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ၀တ္ျပဳဖို႔လာဖို႔ေတာ့အခ်ိန္ေတာ့ရတယ္ ျပန္ဖို႔အခ်ိန္ကမရိွေတာ့ဘူးေလ က်ေနာ္တို႔က်ေတာ့၀တ္ျပဳခ်ိန္ကို ပိတ္လိုက္ရ တာေပါ့ ည (၆) နာရီေနာက္ပိုင္းအျပင္မထြက္ရဆိုေတာ့ စေနညလည္းမရေတာ့ဘူး တနဂၤေႏြလည္းမရေတာ့ဘူး ဗုဒၶဟူးလည္းမရေတာ့ဘူး” ဟုေျပာသည္။ ခ်င္းျပည္နယ္အမ်ဴိးသားလႊတ္္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေ၀ွ႔တင္းကို ရကၡိဳင့္တပ္ေတာ္ (AA) က ဖမ္းဆီးလိုက္သည့္ေနာက္ပိုင္း တြင္ နယ္ေျမလံုျခံဳေရးအေျခအေနေၾကာင့္ဟုဆိုကာ ပလက္၀ၿမိဳ႕နယ္တြင္ ႏို၀င္ဘာလ (၉) ရက္ေန႔ကစ၍ ညေန (၆) နာရီမွ နံနက္ (၆) နာရီထိ လံုျခံဳေရးအရတာ၀န္ရိွသူမွအပ သြားလာလႈပ္ရွားျခင္းမျပဳေၾကာင္းႏွင့္ လူ (၅) ဦးထက္ပို၍ စုေ၀းျခင္းမျပဳလုပ္ရန္ ပလက္၀ၿမိဳ႕နယ္၊ အေထြေထြအုပ္ခ်ဴပ္ေရးမွဴးက အမိန္႔ထုတ္ျပန္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ယခုကဲ့သို႔ ညမထြက္ရအမိန္႔ေၾကာင့္ ဘာသာေရးပိုင္းဆိုင္ရာတြင္ အခက္ႀကံဳေနၾကရသကဲ့သို႔ ေန႔စဥ္လူေနမႈဘ၀တြင္လည္း ထိခိုက္နစ္နာမႈမ်ားရွိသည္ဟု အရပ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္းေတြ အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနသူ ပလက္၀ေဒသခံတစ္ဦးကေျပာသည္။ “တစ္ျမိဳ႕နယ္လံုးဆိုေတာ့ လူေတြက ကသိကေအာင့္ျဖစ္ေနတာေပါ့ လူ (၅) ဦးနဲ႔ အထက္စုေ၀းမရဆိုေတာ့ CSO, NGO ေတြကအစ အဖြဲ႕အစည္းအားလံုးကိုယ္လုပ္ေဆာင္ရမယ့္အလုပ္ေတြ လုပ္ေဆာင္တဲ့ေနရာမွာ အဆင္မေျပေတာ့ဘူး၊ ေနာက္တစ္ခုက ေဒသခံေတြ ငါးဖမ္းတဲ့သူေတြရွိတယ္ ေတာင္ယာသြားတဲ့သူေတြရွိတယ္ အဲဒါေတြလည္း အဆင္မေျပၾကေတာ့ဘူး” ဟု ပလက္၀ေဒသခံကေျပာသည္။ ညမထြက္ရအမိန္႔သည္ ထုတ္ျပန္သည့္ေန႔မွစ၍ (၂) လၾကာျမင့္မည္ျဖစ္သည့္အတြက္ ဘာသာေရးပြဲလမ္းမ်ားႏွင့္…
ခ်င္းျပည္နယ္ႏွင့္ နယ္နိမိတ္ခ်င္းထိစပ္ေနေသာ အိႏိၵယႏိုင္ငံအေရွ႕ေျမာက္ေဒသ မီဇိုရမ္ျပည္နယ္တြင္ တစ္ရက္လွ်င္ လူ ၉ ဦးႏႈန္း HIV ေရာဂါကူးစက္ခံေနရသည္ဟု Mizoram State Aids Control Society (MSACS) ၏ ေလ့လာဆန္းစစ္ခ်က္ အရသိရသည္။ ယခုႏွစ္ ၂၀၁၉ ဇန္န၀ါရီလမွ စက္တင္ဘာလအထိ (၉ လတာအတြင္း) မီဇိုရမ္ျပည္နယ္တြင္ HIV ေရာဂါပိုးရွိသူ ၁၂၅၇ ဦး ထပ္မံေတြ႔ရွိခဲ့ၾကသည္။ ဇန္န၀ါရီလ မွ စက္တင္ဘာလအတြင္း ရက္ေပါင္း ၂၇၃ ရက္ရွိကာ ယင္းေန႔ရက္ႏွင့္တြက္ခ်က္ပါက တစ္ရက္လ်င္ HIV ေရာဂါကူးစက္ခံရသည္ (၄.၆၀) ႏႈန္းရွိသည္။ သို႔ေသာ္လည္း အစိုးရရံုးဖြင့္သည့္ ေန႔ရက္မ်ားတြင္သာ HIV ေရာဂါပိုးရွိမရွိ ေသြးစစ္ေဆးမႈမ်ားျပဳလုပ္ေလ့ရွိသည့္အတြက္ အစိုးရရံုးပိတ္သည့္ေန႔မ်ား(စေန၊ တနဂၤေႏြ၊ အျခားေသာ Holiday ရက္မ်ား) မပါဘဲ အစိုးရရံုးဖြင့္သည့္ေန႔ရက္ကိုသာ အေျခခံၿပီးတြက္ခ်က္ပါက တစ္ရက္လွ်င္ လူ (၉) ဦးႏႈန္း HIV ေရာဂါပိုးကူးစက္ခံရသည့္သေဘာျဖစ္သည္ဟု (MSACS) ၏ မွတ္တမ္းအရသိရွိရေၾကာင္ မီဇိုရမ္ေန႔စဥ္ထုတ္ Vanglaini သတင္းစာတြင္ေဖာ္ျပထားသည္။ ၂၀၁၉ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီမွ စက္တင္ဘာလအထိ မီဇိုရမ္ျပည္နယ္ ခရိုင္အသီးသီး၌ HIV ေရာဂါပိုးကူးစက္ခံရသည့္ပမာဏမွာ Aizawl ခရိုင္တြင္ (၈၄၃) ဦး၊ Lunglei ခရိုင္တြင္ (၁၂၀) ဦး၊ Saiha ခရိုင္တြင္ (၁၄)ဦး၊ Champhai ခရိုင္တြင္ (၈၄) ဦး၊ Kolasib ခရိုင္တြင္(၉၄) ဦး၊ Serchhip ခရိုင္တြင္ (၃၆) ဦး၊ Lawngtlai…
ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္ (AA) တပ္ဖြဲ႔က ဖမ္းဆီးထားသည့္ ခ်င္းျပည္နယ္ ပလက္၀ၿမိဳ႕နယ္ အမ်ဴိးသားလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေ၀ွ႔တင္းကို အျမန္ဆံုးျပန္လႊတ္ေပးရန္ ခ်င္းအရပ္ဖက္လူမႈအဖြဲ႔အစည္း (၄၀) ေက်ာ္က ယေန႔ေတာင္းဆိုလိုက္သည္။ AA တပ္ဖြဲ႔အေနျဖင့္ ဦးေ၀ွ႔တင္းကို တစ္ဖက္သတ္စြပ္စြဲခ်က္မ်ားျဖင့္ ဖမ္းဆီးအဆက္အသြယ္ျဖတ္ထားသည္မွာ ယေန႔ ႏုိ၀င္ဘာလ (၁၁) ရက္ေန႔တြင္ ၉ ရက္ေျမာက္ရွိေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ဦးေ၀ွ႔တင္း၏ က်န္းမာေရးႏွင့္ ရုပ္ပုိင္းဆိုင္ရာအေျခအေန မ်ားအတြက္ မ်ားစြာစိုးရိမ္မကင္းျဖစ္ၾကရၿပီး အျမန္ဆံုးျပန္လႊတ္ေပးရန္ေတာင္းဆိုသည္ဟု ခ်င္းအရပ္ဖက္လူမႈအဖြဲ႔အစည္း (၄၃) ဖြဲ႔က ယေန႔ေန႔စြဲျဖင့္ပူးတြဲေၾကညာခ်က္တစ္ေစာင္ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ ခူမီးခ်င္းမ်ဴိးႏြယ္စုမ်ားေပါင္းစပ္ညိွႏိႈင္းေရးေကာင္စီ (KACC) မွ ညိွႏိႈင္းေရးမွဴး အိုက္ေစာျမက “AA တပ္ဖြဲ႔အေနနဲ႔ ဦးေ၀ွ႔တင္းကို ဖမ္းဆီးတာဟာ သူ႔ရဲ့မဲဆႏၵနယ္မွာရွိတဲ့ လူထုတရပ္လံုးကို ေစာ္ကားလိုက္သလိုဘဲ လူထုေရြးေကာက္တင္ေျမာက္ထားတဲ့ကိုယ္စားလွယ္ကို ဖမ္းတယ္ဆိုတာက ေဒသခံမဲဆႏၵရွင္ေတြကို ေစာ္ကားလိုက္သလိုဘဲ ေျပာမယ္ဆိုရင္ အခ်ဴပ္အျခာအာဏာကိုပါ ထိပါးလိုက္သလိုဘဲ AA တပ္ဖြဲ႔အေနနဲ႔ တကယ္မလုပ္သင့္တဲ့အထဲမွာပါတယ္’’ ဟု ေျပာသည္။ AA လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အေနျဖင့္ ဦးေ၀ွ႕တင္းကို ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းထားစဥ္အတြင္း ႏုိင္ငံတကာလူ႕အခြင့္အေရး စံခ်ိန္စံညႊန္းမ်ားႏွင့္အညီ လူ႕ဂုဏ္သိကၡာျပည့္၀စြာ ဆက္ဆံရန္ ႏွင့္ ေဘးကင္းလံုျခံဳစြာ ရွိေနေၾကာင္း ခိုင္လံုသည့္သက္ေသအေထာက္အထားမ်ားျဖင့္ ဦးေ၀ွ႕တင္း၏ မိသားစု၀င္မ်ားႏွင့္ အမ်ားျပည္သူအား ပြင့္လင္းစြာ အသိေပးခ်ျပရန္ အခ်ိန္တန္ေနျပီဟု ခ်င္းအရပ္ဖက္လူမႈအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏ ေၾကညာခ်က္တြင္ေဖာ္ျပထားသည္။ ထို႔အျပင္ မည္သည့္အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ ျဖစ္ေစ အျပစ္မဲ့ျပည္သူမ်ားအား ပစ္မွတ္ထားကာ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား က်ဴးလြန္၍ မရေၾကာင္းႏွင့္ ယင္းသို႔ က်ဴးလြန္ျခင္းသည္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈဆိုင္ရာ ဥပေဒမ်ားအရ ရာဇ၀တ္မႈေျမာက္ႏုိင္ေၾကာင္း လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားကို ဆက္လက္က်ဴးလြန္ျခင္းသည္ ခ်င္းျပည္သူမ်ားႏွင့္ AA လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕တုိ႕ၾကား ဆက္ဆံေရးတင္းမာလာေစမည့္အျပင္ AA လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႔၏…
ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ႏွင့္ ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္ (ေအေအ) တပ္ဖြဲ႔တို႔ စစ္မက္ျဖစ္ပြားရာေဒသ ခ်င္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္း ပလက္၀ၿမိဳ႕နယ္တြင္ ႏို၀င္ဘာလ (၉) ရက္ေန႔ကစ၍ ညမထြက္ရအမိန္႔ ပုဒ္မ (၁၄၄) ကို ၿမိဳ႕နယ္အုပ္ခ်ဴပ္ေရးမွဴးက ထုတ္ျပန္လိုက္သည္။ ပလက္၀ၿမိဳ႕နယ္တြင္ အၾကမ္းဖက္ေသာင္းၾကမ္းသူမ်ားမွ မိုင္းေထာင္ေဖာက္ခြဲျခင္း၊ ေခ်ာင္းေျမာင္းတိုက္ခိုက္ျခင္း၊ ရပ္ကြက္/ေက်းရြာအုပ္စုအတြင္း သာမန္အရပ္သားျပည္သူ အေယာင္ေဆာင္၀င္ေရာက္ၿပီး အျပစ္မဲ့ျပည္သူမ်ားအား အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈ/ေခၚေဆာင္မႈမ်ားေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ ထိေတြ႔တိုက္ပြဲျဖစ္စဥ္အခ်ဴိ႕တြင္ အျပစ္မဲ့အရပ္သားျပည္သူ အခ်ဴိ႕ ေသဆံုး/ဒဏ္ရာရရွိမႈမ်ားျဖစ္ေပၚခဲ့သည့္အတြက္ ညအခ်ိန္ လြတ္လပ္စြာဆက္လက္သြားလာခြင့္ျပဳပါက အၾကမ္း ဖက္မႈမ်ားပိုမိုထိေရာက္စြာ ေဆာင္ရြက္လာဖြယ္ရွိသျဖင့္ လံုျခံဳေရး၊ ရပ္ရြာေအးခ်မ္းသာယာေရးႏွင့္တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး လုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ရန္ ရာဇ၀တ္က်င့္ထံုးဥပေဒပုဒ္မ (၁၄၄) ညမထြက္ရအမိန္႔ကို ႏုိ၀င္ဘာလ ၉ ရက္ေန႔စြဲျဖင့္ ပလက္၀ၿမိဳ႕နယ္အုပ္ခ်ဴပ္ေရး ဦးကိုးေအာင္က ထုတ္ျပန္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ယင္းအမိန္႔ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ပလက္၀ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း မည္သူမဆို ည (၆) နာရီမွ နံနက္(၆)နာရီအတြင္း အမိန္႔တစ္စံုတရာမရွိဘဲ လံုျခံဳေရးတာ၀န္ရွိသူမွအပ သြားလာလႈပ္ရွားျခင္းမျပဳေၾကာင္း ပလက္၀ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ လမ္းမႀကီးမ်ား၊ အမ်ားျပည္သူသြားရာလမ္း၊ လမ္းသြယ္၊ လမ္းၾကား အမ်ားျပည္သူႏွင့္သက္ဆိုင္ေသာ အေဆာက္အဦးေနရာမ်ားတြင္ ဆူပူလံႈ႔ေဆာင္လိုေသာရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ျဖစ္ေစ၊ ျပစ္မႈတစ္စံုတစ္ရာက်ဴးလြန္လိုေသာရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ျဖစ္ေစ လူ (၅) ဦးသို႔မဟုတ္ (၅) ဦးထက္ပို၍ျဖစ္ေစ စုေ၀းျခင္း၊ စီတန္းလွည့္လည္ျခင္း၊ ဟစ္ေအာ္ေၾကြးေၾကာျခင္း၊ လံႈ႔ေဆာ္ျခင္း၊ ရုန္းရင္းဆန္ခတ္ျပဳျခင္းတို႔ကို မျပဳလုပ္ရန္ အကယ္၍ အဆိုပါတားျမစ္ခ်က္မ်ားကို က်ဴးလြန္ေဖာက္ဖ်က္ပါက တည္ဆဲဥပေဒအရ အေရးယူေဆာင္ရြက္မည္ဟု ပါရွိသည္။ ယခုထုတ္ျပန္သည့္ ညမထြက္ရအမိန္႔သည္ ထုတ္ျပန္သည့္ေန႔မွစ၍ (၂) လအထိ အသက္၀င္မည္ျဖစ္သည္။ ပလက္၀ၿမိဳ႕နယ္သည္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ႏွင့္ ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္ (ေအေအ) တပ္ဖြဲ႔တို႔ စစ္မက္ျဖစ္ပြားရာေဒသျဖစ္ၿပီး ၿပီးခဲ့သည့္ ႏို၀င္ဘာလ (၃) ရက္ေန႔က ခ်င္းျပည္နယ္…
ခ်င္းျပည္နယ္တြင္ ၂၀၁၉-၂၀၂၀ ဘ႑ာေရးႏွွစ္အတြက္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရက က်ပ္ ဘီလီယံ ၂၆၀ ေက်ာ္ ဘတ္ဂ်က္ခ်ထားသည္ဟု သိရသည္။ ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ားေဆာင္ရြက္ရန္အတြက္ က်ပ္ေငြ ၂၆၃.၂၈၉ ဘီလီယံခ်ထားၿပီး ျပည္နယ္ဘတ္ဂ်က္ က်ပ္ေငြ ၁၂၇.၂၂၈ ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စု ဘတ္ဂ်က္ေငြမွာ ၁၃၆.၀၆၁ ဘီလီယံရွိေၾကာင္း ေအာက္တိုဘာလ ၃၁ ရက္ေန႕ ခ်င္းမီဒီယာႏွင့္ ျပည္နယ္အစိုးရေတြ႕ဆုံပဲြတြင္ ျပည္နယ္စီမံကိန္းႏွင့္ ဘ႑ာေရး၀န္ႀကီး ဦး၀ီေကာ ေျပာကေျပာသည္။ “၁၃၆.၀၆၁ ဘီလီယံက ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးဌာနကေန ခ်င္းျပည္နယ္ ေဒသတိုးတက္ဖံြ႕ၿဖိဳးေရးအတြက္ ေဆာင္ရြက္ေပးမယ့္ ရံပုံေငြျဖစ္တယ္။ ခုနက က်ပ္ေငြ ၁၂၇.၂၂၈ ဘီလီယံကေတာ့ ျပည္ေထာင္စုကေန ျပည္နယ္ အစိုးရကို ခ်ထားေပးၿပီးေတာ့မွ ျပည္နယ္အစိုးရ အစီအစဥ္နဲ႕ ေဒသဖံြ႕ၿဖိဳးေရးေဆာင္ရြက္မယ့္ Investment ဘတ္ဂ်က္လ်ာထားခ်က္ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ၀န္ႀကီးက ဆိုပါသည္။ ယခင္ႏွစ္ ၂၀၁၈-၁၉ ဘ႑ာႏွစ္တြင္ ျပည္နယ္ဘတ္ဂ်က္ ၁၁၀ ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စု ဘတ္ဂ်က္ ၁၁၀ ဘီလီယံစီ သာရွိခဲ့ရာကေန ယခုႏွစ္တြင္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအေနျဖင့္ ခ်င္းျပည္နယ္အတြက္ ဘတ္ဂ်က္ေငြ တိုးၿပီး ခ်ေပးထားေၾကာင္း သိရသည္။ ၀န္ႀကီးကဆက္လက္ၿပီး ” ျပည္နယ္ရဲ႕ဘတ္ဂ်က္ကို ၿမိဳ႕နယ္ (၉) ခုနဲ႕ အညီအမွ်ျဖစ္ေအာင္ လုပ္လို႕ေတာ့ မရပါဘူး။ ၿမိဳ႕နယ္အလိုက္ ျပည္ေထာင္စုနဲ႕ ျပည္နယ္ရဲ႕ စီမံကိန္းေတြမ်ားေနတဲ့ ၿမိဳ႕နယ္ေတြက ဘတ္ဂ်က္လ်ာထားခ်က္က မ်ားတာျဖစ္ပါတယ္” ဟုဆိုပါသည္။ ခ်င္းျပည္နယ္ ၿမိဳ႕ေတာ္ ဟားခါးမွာ ယခင္ကတည္းကေန ပညာေရးေကာ္လိပ္၊ အားကာသိပၸံ၊ သားဖြားသင္တန္းေက်ာင္းမ်ားႏွင့္ ဖလမ္းၿမိဳ႕ရွိ ေလယာဥ္ကြင္းတည္ေဆာက္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို ယခင္ႏွစ္ အဆက္ဆက္မ်ားမွ…
