By လားႏြန္ – ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ႏွင့္ ရခိုင္လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔ (ေအေအ) တိုက္ပြဲေၾကာင့္ ေနရပ္စြန္႔ခြါခဲ့ၾကသည့္ ခ်င္းျပည္နယ္ ၊ပလက္၀ၿမိဳ႕နယ္မွ စစ္ေဘးေရွာင္ျပည္သူမ်ားအတြက္ မေလးရွားႏုိင္ငံသို႔ေရာက္ရွိေနၾကေသာ ခ်င္း community မွ က်ပ္ေငြ (၁၈၉) သိန္းကို လွဴဒါန္းခဲ့သည္ဟု သိရသည္။ မေလးရွားေရာက္ ခ်င္းမ်ဴိးႏြယ္စုအဖြဲ႔အစည္းအသီးသီးတို႔ပူးေပါင္းဖြဲ႔စည္းထားေသာ (Chin Emergency Relief Committee of Malaysia (CERCM)) အမည္ျဖင့္ အလွဴေငြမ်ားေကာက္ခံကာ ရရွိလာသည့္ အလွဴေငြ သိန္း (၁၈၉) ကို စစ္ေဘးေရွာင္ျပည္သူမ်ားအား ကူညီေထာက္ပံ့မႈေဆာင္ရြက္ေနသည့္ ပလက္၀ၿမိဳ႕နယ္ လူမႈကူညီေရးပရဟိတအဖြဲ႔ထံသို႔ ေပးအပ္လွဴဒါန္းခဲ့သည္ဟု CERCM မွာ တာ၀န္ရွိသူတစ္ဦးျဖစ္သည့္ ဆလုိင္းေယာမာန္ကေျပာသည္။ “က်ေနာ္တို႔ ေသြးခ်င္းညီအစ္ကိုမ်ား(ပလက္၀) အခုလိုစစ္ေဘးဒုကၡခံစားေနရတာဟာ က်ေနာ္တို႔အေနျဖင့္ ထပ္တူထပ္မွ်ခံစားရတယ္၊ သူတို႔ခံေနတဲ့ဟာကို ကိုယ္ခ်င္းစာတယ္၊ သူတို႔ဖက္မွာ က်ေနာ္တို႔ရိွေနတယ္ဆိုတာကို ေမတၱာျပတဲ့အေနနဲ႔ ကူညီတာျဖစ္တယ္၊ တပ္မေတာ္ေရာ AA အေနနဲ႔ စစ္ပြဲအစား ျငိမ္းခ်မ္းစြာေဆြးေႏြးအေျဖရွာေစခ်င္တယ္၊ စစ္ပြဲဟာ ဘယ္သူ႕ကိုမွ ေကာင္းက်ိဳးမေပးသလို ဘယ္အဖြဲ႕အစည္းကိုမွ ေကာင္းက်ိဳးမေပးဘူး၊ အျပစ္မဲ့ျပည္သူေတြကိုပဲ ထိခိုက္နစ္နာေစတယ္၊ စစ္တိုက္ျပီး ကုန္က်စရိတ္ကို ျငိမ္းခ်မ္းေရးအသံုးစရိတ္မွာ အသံုးျပဳျပီး ျငိမ္းခ်မ္းစြာေဆြးေႏြးအေျဖရွာေစခ်င္တယ္၊ AA အေနနဲ႔ ခ်င္းျပည္နယ္ ပလက္၀ျမိဳ႕နယ္မွာ စစ္ပြဲမဖန္တီးသင့္ဘူး၊ တိုင္းရင္းသား စည္းလံုးညီညြတ္ေရးထိခိုက္ေစတယ္” ဟုု ဆလိုင္းေယာမာန္ကေျပာသည္။ (CERCM) အဖြဲ႕အစည္းတြင္ CNF Regional Committee (Malaysia) ၊ ခ်င္းဒုကၡသည္ကြန္ျမဴနီတီမ်ားျဖစ္ၾကေသာ ACR, CRC, DAI, FRO, ZAM (၅) ဖြဲ႕၊ မေလးရွားခ်င္းခရစ္ယာန္မိတ္သဟာယႏွင့္အသင္းေတာ္မ်ား၊ Chin Christian…
Author: Editor
By လားႏြန္ – ခ်င္းျပည္နယ္တြင္ တကၠသိုလ္၀င္တန္းစာေမးပြဲေအာင္ျမင္ၿပီး စစ္ကိုင္းတိုင္းေဒသႀကီး၊ ကေလးတကၠသိုလ္သို႔ ပညာဆက္လက္သင္ယူရန္ အခက္အခဲျဖစ္ေနသည့္ ခ်င္းေက်ာင္းသား/သူမ်ားအား ပညာသင္ေထာက္ပံ့ေၾကးေပးအပ္မည့္ အစီစဥ္တရပ္ကို The Hills Education ႏွင့္ The Chinbridge Institute တို႔က စတင္လိုက္ၿပီျဖစ္သည္။ တကၠသိုလ္ဆက္တက္ခ်င္ေသာ္လည္း အေျခေနတရပ္ရပ္ေၾကာင့္ မတက္ေရာက္ႏိုင္သည့္ ခ်င္းေက်ာင္းသား/သူ မ်ား၏ ဆႏၵကို ျဖည့္ဆည္းေပးႏုိင္ရန္အတြက္ The Hills Educatioan ႏွင့္ ပူးေပါင္းၿပီး ယခုကဲ့သုိ႔ ပညာသင္ေထာက္ပ့ံေၾကးကို ေပးအပ္ရန္ စီစဥ္ခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္ဟု The Chin bridge Institute မွ ညြန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဴပ္ ဗန္က်ဴံးလ်န္ကေျပာသည္။ “ေက်ာင္းတက္ခ်င္ေပမဲ့မတက္ႏိုင္တဲ့ေက်ာင္းသူ၊ ေက်ာင္းသားေတြကို သူတို႔ဆႏၵေတြျဖစ္ေစဖို႔ တတ္ႏိုင္ဖို႔ က်ေနာ္တို႔ အဲဒါကိုၾကိဳးစားေပးတယ္ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ ဒီပညာသင္ေထာက္ပံ့စရိတ္ကိုရတဲ့သူက အဲဒီပိုက္ဆံတစ္ခုတည္းကိုမေပး ပဲနဲ႔ သူတို႔ကို ေရွ႕ေဆာင္လမ္းျပမႈေတြကိုပါ ေပးမွာ သူတို႔ရဲ့ ပညာသင္စြမ္းရည္ကၽြမ္းက်င္မႈေတြကိုပါ ေပးမွာ၊ ဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ဒီခ်င္းေက်ာင္းသူ၊သားေတြကေန ေနာင္မွာတစ္ကယ့္ ပညာရွင္လို႔ေျပာမလား ႏိုင္ငံေရးအသိုင္အ၀ိုင္းမွာပဲျဖစ္ျဖစ္ ပညာရွင္အသိုင္းအ၀ိုင္းမွာပဲျဖစ္ျဖစ္ ပါ၀င္လာႏိုင္တဲ့ ေက်ာင္းသူေက်ာ င္းသားေတြ ေမြးထုတ္ဖို႔ က်ေနာ္တို႔ရည္ရြယ္ျပီးလုပ္တာျဖစ္တယ္” ဟု ဗန္က်ံဳးလ်န္ကေျပာသည္။ ၂၀၁၉ ခုႏွစ္အတြက္ ေပးအပ္မည့္ ပညာသင္ေထာက္ပံ့ေၾကးအစီစဥ္တြင္ ေက်ာင္းသား/သူ (၂) ဦးသာ ေရြးခ်ယ္မည္ျဖစ္ၿပီး ေထာက္ပံ့ေၾကးတစ္ဦးစာသည္ အမ်ဴိးသမီး(မိန္းကေလး)မ်ားအတြက္ သီးသန္႔လ်ာထားကာ၊ က်န္ေထာက္ပံ့ေၾကးတစ္ဦးစာသည္ အမ်ဴိးသားႏွင့္ အမ်ဴိးသမီးမ်ားအတြက္ လ်ာထားသည္ဟု သိရသည္။ အဆိုပါေထာက္ပံ့ေၾကးကို www.thehillseducation.com (သို႔) info@thehillseducation.com သို႔ ေလွ်ာက္ထားေမးျမန္းႏုိင္ၿပီး ဇူလိုင္ (၃၁) ေန႔အထိ မည္သူမဆိုေလွ်ာက္ထားႏုိင္သည္ဟု…
ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ႏွင့္ ရခိုင္လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔ (ေအေအ) တို႔အၾကား တိုက္ပြဲျပင္းထန္မႈေၾကာင့္ ပလက္၀ၿမိဳ႕ေပၚသို႔ ထြက္ေျပးခိုလံုလာသည့္ စစ္ေဘးေရွာင္ျပည္သူ ၇၀၀ ေက်ာ္ရွိေနၿပီဟု သိရသည္။ ယခုလက္ရွိတြင္ တိုက္ပြဲဆက္လက္ျဖစ္ပြားမႈမရွိေသာ္လည္း ဇြန္လ ၇ ရက္ႏွင့္ ၈ ရက္ေန႔မ်ားက ပလက္၀ၿမိဳ႕မွ ၇ မိုင္ေက်ာ္ေက်ာ္ ခန္႔အကြာတြင္ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားၿပီး လက္နက္ႀကီးမ်ားျဖင့္ ပစ္ခတ္မႈမ်ားေၾကာင့္ ပိႏၷဲတပင္၊ သဲမေခ်ာင္းထဲ၊ ေက်ာက္ပ်ဥ္ေထာင့္၊ ေၾကြေသာင္ႏွင့္ ေလာင္းတင္ စသည့္ေက်းရြာ (၅) ရြာမွ ေဒသခံျပည္သူ အိမ္ေထာင္စု ၁၄၃ စု၊ လူဦးေရ ၇၂၂ ေယာက္တို႔ ပလက္၀ၿမိဳ႕ေပၚသို႔ ထြက္ေျပးခိုလံုလာၾကသည္ဟု ပလက္၀ၿမိဳ႕နယ္ လူမႈကူညီေရး ပရဟိတအဖြဲ႔၏ စာရင္းအရသိရသည္။ ပလက္၀ၿမိဳ႕ေပၚသို႔ ထြက္ေျပးလာၾကသည့္ စစ္ေဘးေရွာင္ျပည္သူအမ်ားစုသည္ နီးစပ္ရာေဆြမ်ဴိးအိမ္တြင္ ေနထုိင္ၾကၿပီး တစ္ခ်ဴိ႕ကိုေတာ့ NLD ရံုး၊ ၾကံ့ခိုင္ေရးရံုးႏွင့္ အဂၤလီကန္အသင္းေတာ္ပိုင္၀န္းထဲတြင္ ေနရာခ်ေပးထားသည္ဟု သိရသည္။ ယခုလက္ရွိအေျခအေနတြင္ ပလက္၀ၿမိဳ႕နယ္ လူမႈကူညီေရးပရဟိတအဖြဲ႔က စစ္ေဘးေရွာင္ျပည္သူမ်ားကို တစ္ရက္လွ်င္ မိသားစုတစ္ခုအတြက္ က်ပ္ေငြႏွစ္ေထာင္စီ၊ လူတစ္ေယာက္စာအတြက္ ဆန္ ၂ ဖူးစီျဖင့္ ကူညီေထာက္ပံ့ေပးလ်က္ရွိသည္ဟု လူမႈကူညီေရးပရဟိတအသင္းမွ ကိုေက်ာ္ခင္ကေျပာသည္။ “အလွဴရွင္ေတြက လွဴထားတဲ့ဟာေတြနဲ႔ခြဲတမ္းခ်ၿပီး ေထာက္ပံ့ေပးေနရတယ္၊ မေန႔ကလည္း ႏွစ္ျခင္းအသင္းေတာ္က ေငြေၾကး ၅ သိန္းလွဴထားတယ္ ျပည္နယ္အစိုးရကလည္း ဆန္အိတ္ေပါင္း ၅၀၀ လွဴထားတာရွိတယ္ေပါ့ေနာ္ အဲဒါေတြနဲ႔ ခြဲတမ္းခ်ၿပီးထုတ္ေပးေနတယ္ ေလာေလာဆယ္ေတာ့ ဒီလိုနဲ႔ပဲေျဖရွင္းေနၾကရတယ္၊ တစ္ခ်ဴိ႕က်ေတာ့ အ၀တ္အစားေတြပါမလာတဲ့သူေတြရွိေတာ့ အ၀တ္စားလိုအပ္ခ်က္ေတြရွိတယ္၊ဘယ္ခ်ိန္ထိေနၾကမလဲဆိုတာလည္ းေျပာမရေတာ့ ၾကာလာရင္ေတာ့ ခက္ခဲလာႏုိင္တယ္’’ ဟု ကိုေက်ာ္ခင္ကေျပာသည္။ ပလက္၀ၿမိဳ႕နယ္ လူမႈကူညီေရးပရဟိတအဖြဲ႔၏ စာရင္းအရ ပလက္၀ၿမိဳ႕နယ္တြင္…
By လားႏြန္ – ခ်င္းျပည္နယ္အစိုးရအဖြဲ႔ ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ စည္ပင္သာယာေရး၀န္ႀကီး ဦးစိုးထက္ႏွင့္ စည္ပင္၀န္ႀကီးေဟာင္း ဆလိုင္း အိုက္ဇက္ခင္တို႔ကို အြန္လိုင္းမွတဆင့္ ျခိမ္းေျခာက္ခံရမႈကို စံုစမ္းစစ္ေဆးေနၿပီး ခိုင္လံုေသာ သက္ေသ အေထာက္အ ထားရရွိၿပီးပါက အေရးယူမည္ဟု ၀န္ႀကီးဦးစိုးထက္ကေျပာသည္။ “လူမႈကြန္ယက္မွာ လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ကိုျခိမ္းေျခာက္ျပီးေတာ့ ဓာတ္ပံုနဲ႔ ျခိမ္းေျခာက္လုပ္တာေတြကို အေရးယူဖို႔ ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္ ဘယ္သူေတြလုပ္မယ္ဆိုတာလည္း က်ေနာ္တို႔သိပါတယ္ က်န္းမားေရး၀န္ထမ္းေတြပါတယ္ ပညာေရး၀န္ထမ္းေတြပါတယ္ အဲဒီလိုလက္တစ္ဆုပ္စာလူေတြက လုပ္ေနတာ က်ေနာ္တုိ႔ဒီခ်င္းျပည္နယ္ ပလက္၀မွာ ရခိုင္ နဲ႔ ခ်င္း အမုန္းတရားပြားေအာင္ဒီလူေတြက ဖန္တီးေနတာ အဲဒါမ်ိဳးေတြကိုက်ေနာ္ေဖာ္ထုတ္ျပီး အေရးယူဖို႔၊ က်ေနာ္တို႔သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကို စုေနတယ္ စံုလို႔ရိွရင္ ခိုင္လံုတဲ့ သက္ေသအေထာက္အထားရိွတဲ့အခ်ိန္မွာ အေရးယူမယ္” ဟု စည္ပင္၀န္ၾကီး ဦးစိုးထက္ကေျပာသည္။ ၀န္ႀကီးဦးစိုးထက္ႏွင့္ ဆလိုင္းအိုက္ဇက္ခင္တို႔သည္ Paletwa Township News အြန္လိုင္းစာမ်က္ႏွာတြင္ “ေခြး ႏွစ္ေကာင္ထဲက ခမီးတစ္ေကာင္ကို ငရဲျပည္ပို႔ေပးရမယ္” “မၾကာမီ ေမွ်ာ္” ဟု ဇြန္လ ၆ ရက္ေန႔က ဓာတ္ပုံႏွင့္တကြတင္ထားၿပီး အသက္အႏၱရာယ္ ျခိမ္းေျခာက္ခံခဲ့ရျခင္းျဖစ္သည္။ အြန္လိုင္းမွတဆင့္ ၿခိမ္းေျခာက္သူမ်ားသည္ ရခိုင္လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔ (ေအေအ) ကို ေထာက္ခံသူလူတစ္စုႏွင့္ ပလက္၀ၿမိဳ႕ေပၚရွိ အစိုးရ၀န္ထမ္းတစ္ခ်ဴိ႕လည္းပါ၀င္ၿပီး ေဒသတြင္းဆူပူေအာင္ႏွင့္ လူမ်ဴိးေရးမုန္းတီးေရးျဖစ္ပြားေအာင္ ဖန္တီးသူမ်ားကို လက္ခံႏုိင္စရာအေၾကာင္းမရွိဟု ၀န္ႀကီးဦးစိုးထက္ကေျပာသည္။ ယခုကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ ခူမီးခ်င္းမ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားေရးရာ ေပါင္းစပ္ညိွဳ႕ႏႈိင္းေရးေကာ္မတီ (KACC) က ဇြန္လ (၈) ရက္ေန႔က ေၾကညာခ်က္တစ္ေစာင္ထုတ္ျပန္ကာ ယခုကဲ့သို႔ အသက္အႏၱရာယ္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈျပဳလုပ္သည့္လုပ္ရပ္ကို ျပင္းထန္စြာကန္႔ကြက္ေၾကာင္း မလိုလားအပ္သည့့္ နားလည္မႈလြဲမွားျခင္း၊ အမုန္းတရားမ်ား မၾကီးထြားေစေရးအတြက္ ခ်င္းႏွင့္ရခိုင္ တိုင္းရင္းသားဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား…
By လားႏြန္ – ၂၀၁၉ ခုႏွစ္ တကၠသိုလ္၀င္တန္းစာေမးပြဲေအာင္စာရင္းကို ယေန႔နံနက္ပိုင္းတြင္ ထုတ္ျပန္လိုက္ၿပီး ခ်င္းျပည္နယ္သည္ ယခင္ႏွစ္ထက္ ေအာင္ခ်က္တိုးလာေသာ္လည္း တိုင္းႏွင့္ျပည္နယ္ ၁၄ ခုအနက္ ေအာင္ခ်က္အနိမ့္ဆံုးျပည္နယ္ျဖစ္သည္။ ခ်င္းျပည္နယ္တြင္ တကၠသိုလ္၀င္တန္းစာေမးပြဲေျဖဆိုသူ ေက်ာင္းသား/ေက်ာင္းသူ ၁၀၇၇၁ ဦးရွိသည့္အနက္ ၂၁၁၀ ဦးေအာင္ျမင္ၿပီး ေအာင္ခ်က္အားျဖင့္ ၁၉.၅၉ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိသည္။ ဂုဏ္ထူးျဖင့္ေအာင္ျမင္သူ ၂၅၃ ဦးရွိၿပီး ငါးဘာသာ (၁) ဦး၊ ေလးဘာသာ (၁) ဦး၊ သံုးဘာသာ (၄) ဦး၊ ႏွစ္ဘာသာ (၃၉) ဦးႏွင့္ တစ္ဘာသာ (၂၀၈) ဦးရွိသည္ဟု သိရသည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္တြင္ ခ်င္းျပည္နယ္၌ တကၠသိုလ္၀င္တန္းစာေမးပြဲေျဖဆိုသူ ေက်ာင္းသား/ေက်ာင္းသူ ဦးေရ ၁၀၁၆၈ ဦးရွိခဲ့ၿပီး ၁၆၉၂ ဦးေအာင္ျမင္ၿပီး ရာခိုင္ႏႈန္းျဖင့္ ၁၆.၆၄ ေအာင္ခ်က္ရွိခဲ့သည္။ ယခုႏွစ္ေအာင္ခ်က္သည္ ယမန္ႏွစ္ေအာင္ခ်က္ႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္ၾကည့္ပါက ၃ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔တိုးလာသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ သို႔ေသာ္လည္း တစ္ႏိုင္ငံလံုးေအာင္ခ်က္အတိုင္းအတာႏွင့္ ယွဥ္ၾကည့္ပါက ခ်င္းျပည္နယ္သည္ ေအာင္ခ်က္ အနိမ့္ဆံုးျပည္နယ္ျဖစ္ၿပီး မြန္ျပည္နယ္သည္ ၃၇.၅၄ ရာခိုင္ႏႈန္းျဖင့္ ေအာင္ခ်က္အျမင့္ဆံုးျပည္နယ္ျဖစ္သည္။ ခ်င္းျပည္နယ္သည္ ယမန္ႏွစ္ထက္ ေအာင္ခ်က္တိုးတက္မႈရိွလာေသာ္လည္း တစ္ႏိုင္ငံလံုးအတိုင္းအတာျဖင့္္ အျခားတိုင္းႏွင့္ျပည္နယ္ေက်ာ္လႊားႏိုင္ရန္အတြက္ ေက်ာင္းသားေတြမွာလည္းအမ်ားၾကီးမူတည္ကာ မိဘ၊ ဆရာမ်ား၏ ကူညီပံ့ပူးမႈသည္လည္းအမ်ားၾကီး လိုအပ္ေၾကာင္း ခ်င္းျပည္နယ္ လူမႈေရး၀န္ၾကီး ဦးေပါင္လြန္မင့္ ထန္ကေျပာသည္။ “ခ်င္းျပည္နယ္တစ္ျပည္နယ္လံုးအတုိင္းအတာမွာေတာ့ တုိးတက္မႈရိွတယ္ ျပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္တုန္းကထက္ေပါ့ေနာ္ အခု ၁၉ ေက်ာ္သြားျပီဆိုေတာ့ နည္းနည္းေတာ့တက္တယ္ ဒါေပမဲ့တစ္ႏိုင္ငံလံုးအတိုင္းအတာ ျပန္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ပလက္၀ကေတာ့မတက္လာႏိုင္ေသးဘူး ဒါလည္းအေၾကာင္းမ်ားၾကီးရိွပါတယ္ ေက်ာင္းဆရာ၊မ…
By လားႏြန္ – ခ်င္းျပည္နယ္၊ မတူပီခရိုင္ရံုး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးရံုး တည္ေဆာက္မည့္ေျမေနရာကို ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္သည့္အေနျဖင့္ တတိယအႀကိမ္ဆႏၵေဖာ္ထုတ္မႈကို မတူပီၿမိဳ႕ရွိ ေက်ာင္းသားဖြဲ႕အစည္းႏွင့္ ေဒသခံလူငယ္မ်ားက ဦးေဆာင္၍ ယေန႔မနက္ (၁၀) က ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္။ မတူပီခရိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးရံုးကို ေဒသခံျပည္သူမ်ားေတာင္းဆိုသည့္ ၿမိဳ႕တြင္း စည္ပင္ဧရိယာအတြင္း မတည္ေဆာက္ဘဲ ၿမိဳ႕ႏွင့္ ၉ မိုင္ခန္႔အကြာ ဖႏုိင္-ငလိုင္ေက်းရြာဘက္တြင္ တည္ေဆာက္ရန္ အစိုးရက အတည္ျပဳလိုက္သည့္အတြက္ ယင္းကိစၥကို ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္သည့္အေနျဖင့္ ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ရျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆႏၵျပပြဲကို ဦးေဆာင္သည့္ ဆလိုင္းဗ်က္ထန္းလ်န္ကေျပာသည္။ “အဓိကေတာ့ ခရိုင္ရံုးအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးရံုးေျမေနရာကို ဘယ္လိုေနေန ကၽြန္ေတာ္တို႔ မတူပီျမိဳ႕မွာရရိွတဲ့အတြက္ မတူပီျမိဳ႕စည္ပင္နယ္နိမိတ္အတြင္းမွာတည္ေဆာက္ျပီးရန္ သတ္မွတ္ေပးရန္အတြက္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ေတာင္းဆိုတာျဖစ္တယ္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဒီကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္ျပီးေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဘယ္လိုေနေန ဒီခရိုင္ရံုးကို မတူပီခြဲတန္းအေနႏွင့္ ရရိွထားတာျဖစ္တဲ့အတြက္ မတူပီျမိဳ႕ စည္ပင္ဧရိယာ၀န္းထဲကိုတည္ေဆာက္ျပီးရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေက်နပ္ျပီ အဲအတြက္ ေျမေနရာေတြအမ်ားၾကီးရိွခဲ့တယ္ လ်ာထားခဲ့တယ္ လက္ရိွေထြအုပ္ရံုးမွာလည္း ေျမေနရာေတြအမ်ားၾကီးရိွတယ္ ဒီေနရာေတြလည္း ပူးတြဲေဆာက္ေစခ်င္တယ္” ဟု ဆလုိုင္းဗ်က္ထန္းလ်န္ ကေျပာသည္။ မတူပီခရိုင္ရံုးတည္ေဆာက္မည့္ ေျမေနရာႏွင့္ပတ္သက္၍ ယခင္ကလည္း မတူပီၿမိဳ႕မိၿမိဳဖမ်ားက ဦးေဆာင္ၿပီး ဆႏၵေဖာ္ထုတ္မႈ ႏွစ္ႀကိမ္ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကၿပီးျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ထူးျခားမႈရွိမလာသည့္အတြက္ ယေန႔တြင္ တတိယအႀကိမ္ဆႏၵေဖာ္ထုတ္မႈကို ေက်ာင္းသားလူငယ္မ်ားက ဦးေဆာင္ၿပီး ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ေဒသခံျပည္သူမ်ား၏ သေဘာဆႏၵကို အေလးမထားဘဲ ခရိုင္ရံုးကို အစိုးရစီစဥ္သည့္ေနရာတြင္ ဆက္လက္တည္ ေဆာက္မည္ဆိုပါက မတူလူမ်ိဳးမ်ားေနထိုင္ရာအရပ္ရပ္၌ ကန္႔ကြက္ဆႏၵထုတ္ေဖာ္သြားမည္ဟု ဆလိုင္းဗ်က္ထန္းလ် န္ကေျပာသည္။ “က်ေနာ္တို႔ သူတို႔ အဲဒီဖက္မွာက အတင္းလုပ္ေနမယ္ဆိုရင္ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ၾကီးအျပင္ က်ေနာ္တို႔မတူလူမ်ိဳးေတြေနထိုင္တဲ့ ႏိုင္ငံအရပ္ရပ္ အတိုင္းတိုင္းမွာ က်ေနာ္တို႔ ဒီအခုလိုဆႏၵျပပြဲေတြကို အားလံုးက်င္းပခိုင္းဖို႔လုပ္ေဆာင္သြားမွာျဖစ္တယ္၊…
By လားႏြန္ – ေက်ာင္းဖြင့္ရာသီေရာက္ရွိလာၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း ခ်င္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္း ပလက္၀ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ရွိ ေက်ာင္းေပါင္း (၁၀၀) ေက်ာ္တြင္ ေက်ာင္းဆရာ/ဆရာမ တစ္ေယာက္မွမရွိသည့္အတြက္ ေက်ာင္းဖြင့္ရန္ အခက္အခဲျဖစ္ေနသည္ဟု သိရသည္။ ယခုႏွစ္ ၂၀၁၉-၂၀၂၀ ပညာသင္ႏွစ္၌ ပလက္၀ၿမိဳ႕နယ္တြင္ ေက်ာင္းဆရာ/ဆရာမ တစ္ေယာက္မွမရွိ သည့္ ေက်ာင္းေပါင္း (၁၁၈) ေက်ာင္းရွိၿပီး ဆရာ/ဆရာမ တစ္ေယာက္စီသာရွိသည့္ ေက်ာင္း (၉၄) ေက်ာင္းရွိသည့္အတြက္ စုစုေပါင္း ေက်ာင္း ၂၁၂ ေက်ာင္းသည္ ဆက္ဖြင့္ရန္ အခက္အခဲျဖစ္ေနသည္ဟု ခ်င္းျပည္နယ္အစိုးရေျပာခြင့္ရ စည္ပင္၀န္ႀကီးဦးစိုးထက္ကေျပာသည္။ “ကၽြန္ေတာ္တို႔ခ်င္းက သြားေရးလာေရးခက္ခဲတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ခ်င္းျပည္နယ္မွာတစ္ ႏွစ္ေနရင္ ေျပာင္းခြင့္ေပးထားတယ္ တစ္ႏွစ္ေနရင္ သူ႔ကိုေထာက္ခံျပီးေတာ့ ေျပာင္းေရြ႕ခြင့္ေပးထားေတာ့ ျပည္မကေနလာတဲ့ ဆရာ၊မ အားလံုးကတစ္ႏွစ္ေနၿပီးတာနဲ႔ ေျပာင္းေရြ႕ခြင့္တင္တယ္ ေနာက္တစ္ခုက ပလက္၀လည္း လက္ရိွကနယ္ေျမလည္းမျငိမ္းခ်မ္းဘူးေလ ဘယ္သူမွလည္းမေနခ်င္ဘူး နယ္ေျမမျငိမ္းခ်မ္းတဲ့အတြက္လည္းမေနခ်င္ဘူး ခက္ခဲၾကမ္းတမ္းတဲ့ေဒသေတြျဖစ္တဲ့အတြက္ ဆရာ၊မေတြကိုလည္း ခ်င္းေတာင္မွာတစ္ႏွစ္ေနလို႔ရိွရင္ေျပာင္းခြင့္ေပးထားတယ္ အခုေျပာင္းတဲ့ေနရာမွာ မူလတန္းေက်ာင္း ဆရာ၊မ ၂ ရာေက်ာ္ေျပာင္းတာမွာ ဆယ္ေယာက္ေလာက္ပဲျပန္၀င္တယ္ ေနာက္တစ္ခုက အလယ္တန္းေက်ာင္းဆိုရင္ ၄၂ ေယာက္ေျပာင္းသြားတယ္ ၂၃ ေယာက္ပဲျပန္၀င္တယ္ အထက္တန္းက်ေတာ့ တစ္ေယာက္ထြက္သြားတယ္ ၂ ေယာက္ျပန္၀င္တယ္ အဲလိုျဖစ္ေတာ့ လူလိုအပ္ခ်က္က ႏွစ္ရာေက်ာ္ေလာက္က လိုအပ္ခ်က္ေတြျဖစ္ကုန္တာေပါ့” ဟု စည္ပင္၀န္ႀကီးကေျပာသည္။ ေက်ာင္းဆရာ/ဆရာမ မလံုေလာက္သည့္အေပၚ ခ်င္းျပည္နယ္အစိုးရက ေန႔စားလေပး၀န္ထမ္းမ်ားခန္႔အပ္ရန္၊ ျပည္မဘက္မွ ဆရာ/ဆရာမမ်ားကို မက္လံုးေပး၍ ေခၚယူရန္ႏွင့္ ရွိၿပီးသား ဆရာ/ဆရာမမ်ားကို မွ်ၿပီးခြဲေပးရန္ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္သြားမည္ဟု ဦးစိုးထက္က ဆက္ေျပာသည္။ “ကၽြန္ေတာ္တို႔ခ်င္းျပည္နယ္အစိုးရအေနနဲ႔ကေတာ့ ဆရာ၊မ နည္းနည္းစံုေနတဲ့ေနရာေတြကို ကၽြန္ေတာ္တို႔မွ်ျ ပီးေတာ့ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ႏိုင္ေအာင္…
ခ်င္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္း ပလက္၀ၿမိဳ႕နယ္ ကင္းတလင္းေက်းရြာသား (၅၂) ဦးကို ရခိုင္လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔ (ေအေအ) ကေန ဘဂၤလားေဒရွ္႕နယ္စပ္ဘက္ကို ဖမ္းဆီးေခၚေဆာင္သြားတယ္ဆိုၿပီး ခ်င္းလူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ (CHRO) က ဇြန္လ (၃) ရက္ေန႔မွာ သတင္းထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ေဖေဖာ္၀ါရီလ (၂) ရက္ေန႔က ေအေအတပ္ဖဲြ႔၀င္ေတြဟာ ကင္းတလင္းရြာကို သြားေရာက္ၿပီး ရြာသားေတြကို ဘုရားေက်ာင္းမွာ လူစုခိုင္းၿပီးေတာ့ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ကေန ဗံုးက်ဲတိုက္ခိုက္မယ့္အတြက္ ဘဂၤလားေဒရွ္႕နယ္စပ္ဘက္သို႔ သူတို႔ေနာက္လိုက္ဖို႔ ေျပာဆိုၿပီး ရြာသားေတြက ျငင္းဆန္ၾကေပမယ့္ အတင္းအဓမၼနဲ႔ေခၚေဆာင္သြားတာလို႔ (ေအေအ) လက္ကေန ထြက္ေျပးလြတ္ေျမာက္လာတဲ့ ကင္းတလင္းရြာသားတစ္ဦးရဲ့ေျပာစကားကို ကိုးကားၿပီး CHRO က သတင္းထုတ္ျပန္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ကင္းတလင္းရြာသားေတြကို (ေအေအ) တပ္ဖြဲ႔က ဖမ္းဆီးေခၚေဆာင္သြားတာလား၊ သူတို႔ကို ဘယ္မွာ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းထားလဲ၊ရြာသားေတြရဲ့ အေျခအေနကဘယ္လိုရွိပါလဲ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေအေအတပ္ဖြဲ႔ရဲ့ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဦးခိုင္သုခကို ခုိႏူမ္းသုန္သတင္းဌာနမွ ခုလိုဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားပါတယ္။ ေမး – ကင္းတလင္းရြာသား (၅၂) ဦးကို သူတို႔ရဲ့ စိတ္ဆႏၵမပါဘဲ ေအေအတပ္ဖြဲ႔က နယ္စပ္ဘက္ကို ဖမ္းဆီးေခၚေဆာင္သြားတာလား? ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဦးခိုင္သုခ ဘာမ်ားေျပာခ်င္လဲ? ေျဖ – အဲဒီကိစၥက ဒီလိုဗ် ခင္ဗ်ားသိေအာင္က်ေနာ္ရွင္းျပမယ္ဆိုရင္ လြန္ခဲ့တဲ့ေဖေဖာ္၀ါရီလအတြင္းမွာ ကင္းတလင္းရြာအပါအ၀င္ေပါ့ဗ်ာ အဲဒီအနီးအနားက ခေမာင္း၀တို႔ ရြာႏွစ္ရြာေလာက္ရိွေသးတယ္ နာမည္ေမ့ေနလို႔ အဲဒီရြာေတြကို ဗမာစစ္တပ္ရဲ႕ထရြန္အိုင္ဗ်ဳဟာကေန လက္နက္ၾကီးေတြႏွင့္ လွမ္းပစ္တယ္ ၁၂၀ ေတြနဲ႔လွမ္းပစ္တာ ဆိုေတာ့ အဲဒီမွာရြာသားေတြက ရြာထဲမွာေနလို႔မရေတာ့ဘူး သူတို႔က အဲဒီရြာေဘးကေတာင္ေတြမွာေနေတာ့ ပုန္းခုိျပီးေတာ့ေနၾကတယ္ တစ္ပတ္ေလာက္ေတာင္ရိွေနျပီ ဆိုေတာ့အဲဒီမွာ ဒီလိုေဒသခံေတြက တရြန္အိုင္ဘက္ကိုလည္းဆင္းလို႔မရဘူး ပလက္၀ဘက္ကိုလည္းဆင္းလို႔မရဘူး လမ္းမွာဗမာစစ္တပ္ေတြကလည္းအမ်ားၾကီး…
By လားႏြန္ – ခ်င္းျပည္နယ္အတြင္းရွိ ကိုယ္၀န္ေဆာင္မိခင္ (၃) ဦးလွ်င္ တစ္ဦးမွာ ေသြးအားနည္းေရာဂါ ခံစားေနရသည္ဟု က်န္းမာေရးႏွင့္ အားကစား၀န္ၾကီးဌာနမွ ထုတ္ျပန္ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံအဏုအာဟာရႏွင့္ အစာစားသံုး မႈအေျခအေနေလ့လာေရး စစ္တမ္းကေနဦးရလဒ္မ်ားအစီရင္ခံစာအရ သိရသည္။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ေနစဥ္ကာလအတြင္း လိုအပ္သည့္ သံဓာတ္ပါ၀င္ေသာ အသားဓာတ္မ်ားလံုလံုေလာက္ေ လာက္မရရွိျခင္းေၾကာင့္ ခ်င္းျပည္နယ္အတြင္းရွိ မိခင္မ်ားသည္ ယခုကဲ့သို႔ ေသြးအားနည္းေရာဂါကို ခံစားေနၾကရျခင္းျဖစ္သည္ဟု အာဟာရျမွင့္တင္ေရး အရပ္ဖက္လူမႈအဖြဲ႕အစည္းကြန္ယက္ (SUN CSA Myanmar) ဥကၠဌ ဦးေအာင္ျမတ္ေက်ာ္ကေျပာသည္။ “အမ်ားစုကေတာ့ ကိုယ္၀န္ေဆာင္တဲ့ခ်ိန္မွာ လိုအပ္တဲ့ သံဓာတ္ပါတဲ့အသားေတြမရတာပဲ မရတာကေတာ့ တခါတေလက်ေတာ့လည္း ရိုးရာဓေလ့ထံုးတမ္းအစဥ္အလာအရမစားၾကတာရိွတယ္ေလ ေရွာင္တာေပါ့ တစ္ခ်ိဳ႕ၾကေတာ့လည္း စားဖို႔သိေပမယ့္ အဲဒီအစားေသာက္ကိုလက္လွမ္းမမွီဘူး အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ေငြေရးေၾကးအရေသာ္လည္းေကာင္း အစားအေသာက္ရွားပါးျခင္းေၾကာင့္ေသာ္လည္းေကာင္း အဲလိုမ်ိဳးလက္လွမ္းမမွီတာေပါ့ လက္တစ္ကမ္းကြာမွာရိွေတာ့ မစားျဖစ္ဘူး ဒါေတြေၾကာင့္ျဖစ္တယ္” ဟု SUN CSA Myanmar ဥကၠဌ ဦးေအာင္ျမတ္ေက်ာ္ကေျပာသည္။ ခ်င္းျပည္နယ္အတြင္း ကိုယ္၀န္ေဆာင္မိခင္မ်ားသည္ သံဓာတ္ခ်ဴိ႕ယြင္းမႈေၾကာင့္ Hemoglobin ေခၚ ေသြးနီဥထုတ္လုပ္မႈ က်ဆင္းကာ ေသြးနီဥအားနည္းျခင္းေၾကာင့္ ေသြးအားနည္းမႈျဖစ္ေပၚေစ၍ ကိုယ္၀န္ေဆာင္မိခင္မ်ားသည္ မီးပြားခ်ိန္တြင္ အားမစိုက္ႏုိင္ျခင္း၊ အားအင္ကုန္ခမ္းျခင္း၊ မီးဖြားခ်ိန္ၾကာျမင့္ျခင္းေၾကာင့္ မိခင္ႏွင့္ ကေလးေသဆံုးမႈ ျဖစ္ေပၚေစသည္ဟု ဦးေအာင္ျမတ္ေက်ာ္ကေျပာသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအဏု အာဟာရႏွင့္ အစာစားသံုး မႈအေျခအေနေလ့လာေရး စစ္တမ္းကေနဦးရလဒ္မ်ားအစီရင္ခံစာသည္ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္အတြင္း ေလ့လာဆန္းစစ္သည့္ စစ္တမ္းျဖစ္ၿပီး က်န္းမာေရးႏွင့္ အားကစား၀န္ၾကီးဌာနမွ ၂၀၁၉ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလက ထုတ္ျပန္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ခ်င္းျပည္နယ္တြင္ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာစီမံကိန္းမ်ားေဆာင္ရြက္ေနေသာ Karuna Mission Social Solidarity (KMSS) ဟားခါးရံုးမွ…
By လားႏြန္ – ခ်င္းျပည္နယ္၊ ပလက္၀ၿမိဳ႕နယ္၊ ထရြန္အိုင္ေက်းရြာအုပ္စုခြဲတမ္းအတြက္ ကုလားတန္ျမစ္ေက်ာင္းအတိုင္း ဆန္အိတ္ (၁၅၀) ေက်ာ္ႏွင့္ စားသံုးကုန္ပစၥည္မ်ားတင္ေဆာင္လာသည့္ ခရီးသည္တင္စက္ေလွတစ္စီးကို ၿပီးခဲ့သည့္ ဇြန္လ (၃) ရက္ေန႔က ရခိုင္လက္နက္ကိုင္ (ေအေအ) တပ္ဖြဲ႔က ရပ္တန္႔ေစၿပီး သိမ္းယူသြားသည္ဟု သိရသည္။ ေက်ာင္းဆရာ/ဆရာမမ်ား၊ ဓမၼအမႈေဆာင္မ်ားအပါအ၀င္ ခရီးသည္ (၁၉) ႏွင့္ အုပ္စုခြဲတမ္းဆန္မ်ား တင္ေဆာင္လာသည့္ အဆိုပါစက္ေလွသည္ ပလက္၀ၿမိဳ႕မွ ကုလားတန္ျမစ္ေက်ာင္းအတိုင္း တက္သြားၿပီး ေတာင္ၿပိဳ ႏွင့္ ေက်းေလ ေက်းရြာအနီးတြင္ ေအေအ တပ္ဖြဲ႔က ေသနတ္ သံုးခ်က္ပစ္ေဖါက္ရပ္တန္႔ေစကာ စက္ေလွေပၚ ပါလာေသာ ဆန္အိတ္ႏွင့္ စားသံုးကုန္မ်ားကို သိမ္းယူခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဟု အဆိုပါစက္ေလွတြင္ပါလာသူ ဦးႏုိင္ႏုိင္ကေျပာသည္။ “ကၽြန္ေတာ္တို႔က ပလက္၀ေတာင္ျပိဳလမ္းသြားတာေလ အဲဒါကို ေက်းေလမေရာက္ခင္အနီးမွာ သူတို႔ ေသနတ္သံုးခ်က္ပစ္ျပီးမွာ တားတာေလ အဲဒီမွ က်ေနာ္တို႔က ဆိပ္ကမ္းဘက္မွာသြားကပ္တာေပါ့ေနာ္ အဲလိုနားတဲ့အခ်ိန္မွာ ပစၥည္းေတြအားလံုးထုတ္ခိုင္းတာ အဲဒါျပီးရင္ ဟိုဘက္ဒီဘက္လာတဲ့စက္ေလွေတြ အဲဒီမွာနားခိုင္းတယ္ အထုတ္အပိုးေတြအားလံုးကို ေတာင္ေပၚမွာတင္ခိုင္းတယ္ ဆန္အိတ္ေတြနဲ႔ ပစၥည္းေတြက သူတို႔လည္းသယ္တယ္ ကၽြန္ေတာ္တို႔လည္းသယ္တယ္ သူတို႔ကနည္းနည္းသယ္တယ္ ျပည္သူလူထုေတြကမ်ားမ်ားသယ္ရတာေပါ့ေနာ္ သူတို႔မလိုတဲ့ဟာေတြက်ေတာ့ ပိုင္ရွင္ကိုျပန္ေပးတာေပါ့ မုန္႔ေတြဘာေတြေတာ့မယူဘူး ေတာင္ေပၚကေနျပန္ခ်ျပီး စက္ေလွထဲျပန္ထည့္ေပးတယ္ သူတို႔ကဆီေတြေတာ့သိပ္မလိုဘူး သူတို႔လိုတာက ဆန္ရယ္ ဆားရယ္ ငါးပိရယ္ ေကာ္ဖီမစ္ေတြရယ္ ဆီေတာ့နည္းနည္းပါးပါးယူတယ္၊ ဆန္အိတ္ဆိုရင္အားလံုးယူေပါ့ သူတို႔က ဆန္ေတြ ဆီေတြ အရက္ေတြ ဘီယာေတြ ငါးပိေတြ ဆားေတြယူတယ္ မုန္႔ေတြေတာ့မယူဘူး မေန႔ကျဖစ္တာေတာ့မလြယ္ဘူးေနာ္၊ ျခိမ္းေျခာက္တာေတြေတာ့မလုပ္ဘူး ” ဟု ဦးႏိုင္ႏိုင္က ခိုႏူမ္းသုန္ကိုေျပာသည္။ အဆိုပါ စက္ေလွေပၚတြင္…