Author: Editor

မိုးအဆက္ မျပတ္ရြာသြန္းၿပီး လူေနအိမ္မ်ားသာမက ကားလမ္းမ်ားလည္း ၿပိဳက်ပ်က္စီး ကုန္ေသာေၾကာင့္ ဟားခါးၿမိဳ႕တြင္း သို႔ စားနပ္ရိကၡာ၀င္ေရာက္ႏုိင္ျခင္း မရွိေတာ့ ဘဲ တၿမိဳ႕လံုးနီးပါးရိကၡာျပတ္ လွနီးပါးျဖစ္ေနၿပီဟု သိရသည္။ ခ်င္းျပည္နယ္၏ၿမိဳ႕ေတာ္ ဟားခါးၿမိဳ႕သို႔ ဆက္သြယ္ေသာ ထန္တလန္၊ ဖလမ္း၊မတူပီ ႏွင့္ ဂန္႔ေဂါကား လမ္းမ်ားသည္ ေျမသားၿပိဳက်မႈမ်ားေၾကာင့္ ယခုအခါသြား လာ၍ မရျဖစ္ေနၿပီး ရိကၡာမ်ား ျပတ္လပ္ကာ ဟားခါးတၿမိဳ႕လံုး ဒုကၡသည္ ပံုစံျဖစ္ေနၿပီဟု ဟားခါး ကယ္ဆယ္ ေရးအဖြဲ႔မွ တာ၀န္ရွိသူ တစ္ဦးလည္းျဖစ္ ခ်င္းလူငယ္ အဖြဲ႔ဥကၠဌ ကို ယာကုတ္ ထန္ကေျပာသည္။

 ၾသဂုတ္လ ၆-၇ ရက္ေန႕မ်ားတြင္ မီဇိုရမ္ျပည္နယ္ NGO တစ္ခုျဖစ္ေသာ Zofa Global Network ႏွင့္ Green Mizoram Network တို႕မွ ဦးေဆာင္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ ေရေဘးသင့္သူမ်ားကူညီေရးရန္ပံုေငြအတြက္ Mobile Charity Concert ေဖ်ာ္ေျဖေရးအစီအစဥ္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။  Mobile Charity Concert “In Aid of Disaster Victims in Myanmar” ဆိုသည့္ အဆိုပါ ေဖ်ာ္ေျဖေရးအစီအစဥ္ကို ျပည္နယ္ ၿမိဳ႕ေတာ္ အုိင္ေဇာလ္ ရပ္ကြက္ ၄ ေနရာတြင္ျပဳလုပ္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး မီဇို နာမည္ႀကီး အဆိုေတာ္မ်ားက သီခ်င္းအားျဖင့္ ေဖ်ာ္ေျဖကာ Miss Mizoram အလွမယ္မ်ားက အ လွဴခံခဲ့ၾကသည္။

ခ်င္းျပည္သူမ်ား လက္ရွိၾကဳံေတြ႕ေနရသည့္ သဘာ၀ ေဘး ဒုကၡအတြက္ မီဇိုရမ္ျပည္နယ္၏ လက္ရွိ အစုိးရပါတီ Congress ၊ ဘာသာေရးအဖြဲ႕ Mizoram Synod ႏွင့္  Central Young Mizo Association (CYMA)၊ Zoro, Zofa Global Network တို႕မွ စားေရရိကၡ ကူညီသြားမည္ဟု သိရသည္။ ” တာ၀န္ရွိေတြနဲ႕ က်ေတာ္တုိ႕ ညွိႏႈိင္းေတာ့ ျပသာနာက မီဇုိရမ္ကေန မည္သည့္လမ္းေၾကာင္းကုိ အသုံးျပဳမည္ ဆုိတာပါ၊ တီးတိန္ – ဟားခါး – မတူပီ – ပလက္၀ လမ္းေၾကာင္းေတြက မတူဘူးျဖစ္ေနေတာ့ ဒါ ျပည္တြင္းက တာ၀န္ရွိ ေတြ နဲ႕  ညွိႏႈိင္းၿပီး ဆက္ လက္ေဆာင္ရြက္သြားမယ္၊ အခု ျပည္တြင္းတာ၀န္ရွိ ေတြနဲ႕ ညွိႏႈိင္းေနတယ္”  ဟု CNF အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴး (၁) Pu Paul Sitha က ေျပာသည္။

မိုးအဆက္ မျပတ္ရြာသြန္းၿပီး ေတာင္ၿပိဳ၊ ေျမၿပိဳမႈမ်ားေၾကာင့္ ဟားခါးၿမိဳ႕တြင္ အိမ္ေျခ ၃၀၀ ခန္႔ပ်က္စီး သြားၿပီး လူေပါင္း ၂၀၀၀ ေက်ာ္ကိုေဘ ကင္းလံုျခံဳရာသို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ေနရာ ခ်ထားေပး သည္ဟု သိရသည္။  ေျမၿပိဳမႈမ်ားေၾကာင့္ ဟားခါးၿမိဳ႕ေပၚရွိ ၿမိဳ႕ေဟာင္းရပ္ ကြက္တြင္ အိမ္ေျခ၁၉၆ ၊ အထက (၁) ေက်ာင္းေအာက္ ရွိ Kei Thei Bo ရပ္ကြက္ တြင္ အိမ္ေျခ ၆၅ ၊ ေစ်းသစ္ရပ္ကြက္တြင္ အိမ္ေျခ ၁၆အိမ္ ပ်က္စီးခဲ့ၿပီး လူဦးေရ ၂၆၀၀ ေက်ာ္ေန ရာေျပာင္းေရႊ႕ထားရေၾကာင္း ဟားခါးၿမိဳ႕ မိၿမိဳ႕ဖ အဖြဲ႔မွ ဦးေရႊထီယိုကေျပာသည္။

စစ္ကိုင္းတိုင္းေဒသႀကီး ကေလးၿမိဳ႕နယ္အတြင္းေရႀကီး မႈေၾကာင့္ ေရေဘးသင့္ျပည္သူ ၈၀၀၀ နီးပါးခန္႔ ရွိေနၿပီဟု သိရသည္။ ကေလးၿမဳိ႕နယ္ ေရေဘးကယ္ဆယ္ေရးကြပ္ ကဲမႈအဖြဲ႔မွရရွိေသာ စာရင္းအရ ကေလးၿမဳိ႕ေပၚရွိ ေညာင္ပင္သာ၊ ေအာင္မဂၤ လာ၊ ေအာင္ေျမမာန္၊ ေအာင္သစၥာ စ သည့္ ရပ္ကြက္ ၅ ခု ႏွင့္ အနီးအနား ပတ္၀န္းက်င္ေက်းရြာေပါင္း ၃၀ ခန္႔တြင္ ေရလႊမ္းမိုး မႈေၾကာင့္ ေဒသခံျပည္သူ ၇၇၀၈ ဦးကို ၿမိဳ႕ေပၚရွိ ကယ္ဆယ္ေရး စခန္းတြင္ ေနရာခ်ထားေပး ရေၾကာင္း သိရသည္။

၁။ ယခုလ ၂၁ ရက္ေန႕ မြန္းလြဲ ၂ နာရီခန္႕က တဖက္ မီဇုိရမ္ျပည္နယ္မွ ရဲသားႏွစ္ဦးမ်ားသည္ က်ေတာ္တုိ႕ အမွတ္ (၂) ရပ္ကြက္၊ ရိဒ္ေခၚရ္ဒါရ္ၿမိဳ႕သစ္ေန အဘ ဦး Engmawia ရဲ့ သား Zautea (၃၀) အား လာေရာက္ ဖမ္းဆီး သြားခဲ့သည္၊ ယင္းကိစၥႏွင့္ ပါတ္သက္ၿပီး Zautea ၏ မိဘမ်ားက သက္ဆုိင္ရာ ရပ္ကြက္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးထံ အသိေပး ေသာ္လည္း တစုံ တရာ သိရွိျခင္းမရွိေၾကာင္းသာ တုံ႕ျပန္ခဲ့သည္၊ ဖမ္းဆီးခံ Zautea ကုိ တဖက္ မီဇုိရမ္ျပည္နယ္ နယ္စပ္ၿမိဳ႕ Champhai သုိ႕ ေခၚေဆာင္သြားၾကၿပီး CID, Custom အဖြဲ႕မွ စစ္ေဆးျခင္း မ်ား ျပဳလုပ္ေနသည္ဟု သိရသည္။ ၂။ မိမိတုိ႕ျမန္မာျပည္မွ ကားမ်ား တဖက္ကမ္း မီဇုိရမ္ျပည္နယ္ဖက္ သြားမိယင္ ၅ မိနစ္အထက္ရပ္နားခြင့္မရွိသည့္ အခ်ိန္မွာ တဖက္မီဇုိရမ္ျပည္နယ္မွ ယာဥ္ၾကီး၊ ယာဥ္ငယ္မ်ား သည္ အမွတ္ (၂) ကုန္သြယ္ေရးလမ္းေၾကာင္း တံတားကုိ ျဖတ္ၿပီး မိမိတုိ႕ ရိဒ္ေခၚဒါဖက္သုိ႕ အခ်ိန္မရွိ အခါမရွိ ဥဒဟုိ ၀င္ထြက္သြားလာေနၾကၿပီး စည္းမရွိ ကမ္းမရွိ လမ္း ေဘးမွာ ရပ္ေနၾက သည္မွာ ယာဥ္ပိတ္ဆုိမႈေတြနဲ႕ က်ဥ္းက်ပ္ေနပါသည္၊ တကယ္က အဆုိပါ အမွတ္ (၂) ကုန္ သြယ္ ေရးဂိတ္( တံတား) ကုိ ျမန္မာစံေတာ္ခ်ိန္ ညေန ၆…

ဇူလုိင္လ ၂၀ ေနာက္ပုိင္း မုိးသည္း ထန္မႈေၾကာင့္ ခ်င္းျပည္နယ္ ပလက္၀ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ကုလားတန္ျမစ္ကမ္းေဘး ရွိ ေဒသခံ ေက်းရြာတခ်ဳိ႕၏ လူေနအိမ္မ်ား ေရလႊမ္းမုိးျခင္းခံရ သည္ဟု သိရသည္။ ယခု လ ၂၀ ရက္ေနာက္ပုိင္း မုိးသည္းထန္မႈေၾကာင့္ ပလက္၀ၿမိဳ႕နယ္ ကုလားတန္ျမစ္ေၾoကာင္းေပၚရွိ ပလက္၀ၿမိဳ႕ အပါ အ၀င္ ကာရမိတ္ ၊ ရွင္းလက္၀၊ ထရြန္ အုိင္၊ ေတာင္ၿပိဳရြာ ရွိ လူေနအိမ္မ်ား ယခုလ ၂၅ ရက္ေန႕မွ ေရလႊမ္းမုိးသြား သည္ မွာ ယေန႕အထိ ပင္ျဖစ္သည္ဟု သိရသည္။

တုိင္းရင္းသာလက္နက္ကုိင္ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏ တစ္ႏိုင္ငံလံုးအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးဆိုင္ရာ အဆင့္ျမင့္ညိႇႏိႈင္းေရး ကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ (SD) ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရးလုပ္ငန္းေကာ္မတီ (UPWC) တုိ႔၏ (၈) ႀကိမ္းေျမာက္ NCA ညိႇႏိႈင္းေ ဆြးေႏြး ပြဲ တြင္ SD ဒုတိယ အဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ (၂) ပူးဇင္က်ဳံး ေျပာၾကားေသာ မိန္႔ခြန္း – ေလးစားအပ္ပါေသာ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦးေအာင္မင္းႏွင့္ အစိုးရကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ ဥပေဒျပဳလႊတ္ေတာ္ အမတ္ဦးသိန္းေဇာ္ႏွင့္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးျမင့္စိုးႏွင့္ တပ္မေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားခင္ဗ်ား…   အခုလို အဌမႀကိမ္ေျမာက္ NCA ညိႇႏိႈင္းေဆြးေႏြးပြဲမွာ စကားေျပာခြင့္ရတဲ့အတြက္ အထူးေက်းဇူးတင္ရွိေၾကာင္း ႏွင့္ ညိႇႏိႈင္း ေဆြးေႏြးပြဲကုိ လက္ခံက်င္းပေပးတဲ့အတြက္ အထူး၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာ ျဖစ္ရပါေၾကာင္း ဦးစြာေဖာ္ျပလိုပါတယ္။ MPC မွ နည္းပညာ အေထာက္ အကူျပဳအဖြဲ႔၀င္ မ်ားႏွင့္ ရံုးအဖြဲ႔၀င္မ်ားအားလံုးကိုလည္း အားႀကိဳးမာန္တက္ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္ေပးမႈမ်ားအတြက္ ေက်းဇူး တင္ပါတယ္။ ဒီညိႇႏိႈင္းေဆြးေႏြးပြဲကို ေလ့လာသူအျဖစ္ တက္ေရာက္ခ်ီးျမႇင့္ေပးတဲ့ ပုဂိၢဳလ္မ်ားအားလံုးကိုလည္း အထူးေက်းဇူး ဥပကာရတင္ရွိေၾကာင္း ေဖာ္ျပလိုပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ အဆင့္ျမင့္ညိႇႏိႈင္းေရးကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ (SD) ဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇြန္လက ေလာ္ခီးလာမွာ က်င္းပ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႔အစည္းမ်ားရဲ႕ ထိပ္သီးေခါင္းေဆာင္မ်ား အစည္းအေ၀းကေန ဖြဲ႔စည္းတာ၀န္ေပးလိုက္ တာျဖစ္ပါတယ္။ (NCA) ကို ညိႇႏိႈင္းေဆြးေႏြး ဖို႔အဆင့္ျမင့္ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ေရြးခ်ယ္ေစလႊတ္ၿပီးလုပ္ပိုင္ခြင့္အျပည့္ ေပးထား တာျဖစ္ပါတယ္။ အခုဆိုရင္ (NCA) မွာ အင္မတန္အေရးႀကီးတဲ့ အခ်က္အလက္အနည္းငယ္သာ က်န္ပါေတာ့တယ္။ ဒီအေရးႀကီးတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကုိ (UPWC) ႏွင့္အတူ ညိႇႏိႈင္း အေျဖရွာသြားမွာျဖစ္ပါတယ္။…

ၿဗိတိသွ်ကိုလိုနီအုပ္ခ်ဴပ္မႈစနစ္ေၾကာင့္ အိႏိၵယ-ျမန္မာ-ဘဂၤလားေဒရွ္႕စသည့္ သံုးႏုိင္ငံတြင္ သီးျခားအုပ္ခ်ဴပ္မႈစနစ္ေအာက္ ၌ ေနထုိင္ခဲ့ၾကရေသာChin-Lushai-Kuki မ်ဴိးႏြယ္စုမ်ားအားလံုး အုပ္ခ်ဴပ္မႈတစ္ခုေအာက္သို႔ျပန္ လည္ေပါင္းစည္းေန ထိုင္ေရးအတြက္  အစဥ္တစိုက္ႀကိဳးပမ္း လုပ္ေဆာင္လာခဲ့သူအသက္ (၈၀) ရြယ္ Pu R.Thangmawia သည္ ဇူလိုင္ ၂၀ ရက္ေန႔ကဆြီဇာလန္ႏုိင္ငံတြင္ ကြယ္လြန္သြားခဲ့သည္။ မီဇိုရမ္ျပည္နယ္ အိုင္ေဇာလ္ၿမိဳ႕အေျခစိုက္ Zo Reunification Organisation (ZoRO) အဖြဲ႔၏ ဥကၠဌလည္းျဖစ္သည့္ Pu R. Thangmawia သည္ ကမၻာ့ကုလသမဂၢဗဟိုဌာနခ်ဴပ္ ဆြီဇာလန္ႏုိင္ငံ Geneva တြင္ ဇူလိုင္လ ၂၀ မွ ၂၄ရက္ေန႔အထိ က်င္းပလ်က္ရွိေသာ UN 8th Session on Expert Mechanism on The Rights of Indigenous People အစည္းအေ၀း တက္ေရာက္ရန္ ေရာက္ရွိေနသည့္အခ်ိန္ဇူလိုင္လ ၂၀ ရက္ေန႔ မြန္းလြဲပိုင္း ၁ နာရီ ၄၅ မိနစ္(ျမန္မာစံေတာ္ခ်ိန္)တြင္ ကြယ္လြန္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

ႏို၀င္ဘာလ ၈ ရက္ေန႔တြင္ က်င္းပမည့္ ပါတီစံု အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ ရန္ ဇိုမီးဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ ခ်ဴပ္(ZCD)ပါတီက လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စား လွယ္ေ လာင္း မ်ား ကို ပဏာမေရြးခ်ယ္ ထား လိုက္ၿပီဟုသိရသည္။ ခ်င္းျပည္နယ္ တီးတိန္ၿမိဳ႕ ZCD ပါတီရံုးခ်ဴပ္၌ ယမန္ေန႔က က်င္းပေသာ ပါတီညီလာခံတြင္ ၿမိဳ႕နယ္ အသီးသီးမွ ပါတီ ကိုယ္ စားလွယ္မ်ား က လာမည့္ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ၾကမည့္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ား၏ အမည္စာရင္းမ်ား တင္သြင္းခဲ့ၾကသည္ဟု ZCD ပါတီမွ ေျပာခြင့္ရ ပူး Anthony Kap Khan Khual ကေျပာသည္။