ညီညႊတ္ေသာ တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ (UNFC) ၏ အေရးေပၚ ဗဟိုသဘာ ပတိ အဖဲြ ့ ႏွင့္ ဗဟိုအလုပ္ အမႈေဆာင္ေကာ္မီတီ အစည္းအေ၀းကို ထိုင္း- ျမန္မာနယ္စပ္ တေန ရာတြင္ က်င္းပ ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ၂၀၁၃ခုႏွစ္၊ မတ္လ (၂၇)မွ (၂၉) ရက္ေန ့ အထိက်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ အေရးေပၚ အစည္း အေ၀း တြင္ ျပည္ေထာင္စု ျငမ္း ခ်မ္းေရး ေဖၚေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေကာ္မီတီ တို ့၏ ေတြ ့ဆုံေဆြးေႏြးေရး အေျခအေန၊ လက္ရွိ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး အေျခအေနမ်ားႏွင့္ UNFC ၏ အနာဂါတ္ ေတြ ့ ဆုံေဆြးေႏြး ေရး အစီအစဥ္ မ်ားကို ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကေၾကာင္း ခ်င္းအမ်ဳိးသားတပ္ဦး CNF ၏ သတင္းထုတ္ျပန္ ခ်က္ တြင္ ေဖၚျပထားသည္။ ယင္းအစည္းအေ၀းက ျပည္ေထာင္စုအစုိးရ၏ ျငမ္းခ်မ္းေရး ေဖၚေဆာင္မႈလုပ္ငန္းေကာ္ မီတီႏွင့္ ေတြ ့ဆုံေဆြးေႏြးရာတြင္ အေျခခံရ မည္ ့ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈဆိုင္ရာ မူ၀ါဒ မ်ား၊ ၂၀၀၈ခုႏွစ္ ဖဲြ ့စည္း ပုံအေျခခံ ဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး အတြက္ အေျခခံမူမ်ားကို ခ်မွတ္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။ ထို ့အျပင္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရႏွင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးရာတြင္ လက္နက္ကိုင္ အင္အားစုမ်ား အပါ အ၀င္ တိုင္းရင္းသား အင္အား စုမ်ား အားလုံး ပါ၀င္ႏိုင္ေရးအတြက္ ၾကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ရန္ ကိုလည္း…
Author: Editor
ျမန္မာႏုိင္ငံအေနာက္ဘက္ ခ်င္းျပည္နယ္ တီးတိန္ၿမိဳ႕နယ္တြင္ တည္ ရွိေသာ ေျမြေတာင္၊ ဖားေတာင္ နီကယ္ သတၱဳ တူးေဖာ္ေရး စီမံကိန္းအား အေကာင္ အထည္ေဖာ္ေဆာင္မည္ ဆိုပါ က ႏုိင္ငံ တကာဥပေဒ စံခ်ိန္စံညြန္း မ်ား ႏွင့္ အညီ ေဆာင္ရြက္ၾကရန္ ခ်င္းေတာင္ေဒသ သဘာ၀ သယံဇာတ ေစာင့္ ၾကည့္ေရး အဖြဲ႔က တိုက္တြန္းလိုက္သည္။ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ အရ ျမန္ မာႏုိင္ငံ၏ ေျမေပၚေျမေအာက္ သယံဇာတ အားလံုး သည္ ႏိုင္ငံေတာ္ပိုင္ျဖစ္ ေၾကာင္း ျပဌာန္းသည္ႏွင့္အညီ ႏုိင္ငံေတာ္၏ စီမံခ်က္မ်ားအား ကန္႔ကြက္ ရန္ ရည္ရြယ္ျခင္း မရွိေသာ္လည္း ယင္းေျမြေတာင္ ၊ ဖားေတာင္ နီကယ္သတၱဳတူးေဖာ္ေရး စီမံကိန္း စတင္ အေကာင္အ ထည္ ေဖၚမည္ ဆိုပါက ႏိုင္ငံတကာဥပေဒ စံခ်ိန္စံညြန္းမ်ား ျဖစ္ေသာ Environmental Impact Assessment, Social Impact Assessment, Health Impact Assessment လုပ္ ထံုးလုပ္ နည္းအတိုင္း ေဖာ္ေဆာင္ေပးရန္ ခ်င္းေတာင္ေဒသ သဘာ၀ သယံဇာတ ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔ ( Chinland Natural Resources Watch Group) CNRWG အဖြဲ႔က မတ္လ ၂၆ ရက္ေန႔ ေၾကညာ ခ်က္တရပ္ထုတ္ျပန္ၿပီး ယခုလိုတိုက္ တြန္းလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။
အိႏိၵယႏိုင္ငံအေရွ႕ေျမာက္ဘက္ မီဇိုရမ္ျပည္နယ္တြင္ Classic Swine Fever ေၾကာင့္ ယခုလ ဆန္းပိုင္း ကစၿပီး ေသဆံုးခဲ့ေသာ ၀က္အေကာင္ေရ ၄၀ ေက်ာ္ရွိေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း မီဇိုရမ္ျပည္နယ္ AH & Vety ဌာနမွ အတည္ျပဳေျပာဆိုခဲ့ သည္။ Classic Swine Fever သည္ လူအတြက္ ႀကီးႀကီးမားမား အႏၶာရယ္မျဖစ္ေစႏုိင္ေသာ္လည္း အဆိုပါေရာဂါမွ တဆင့္ ပိုမို ေၾကာက္စရာေကာင္းေသာ Porcine Reproductive and Respiratory Syndrome အဆင့္ထိ ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္သည္ဟု AH & Vety ဌာနကို ကိုးကားၿပီး မီဇိုရမ္ေန႔စဥ္ထုတ္ The Aizawl Post သတင္းစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။ မီဇိုရမ္ျပည္နယ္ရွိ ၀က္မ်ားတြင္ ယခုျဖစ္ပြားလ်က္ရွိသည့္ Swine Fever သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံဘက္မွ တင္သြင္းလာေသာ ၀က္ ေတြကေနတဆင့္ စတင္ျပန္႔ပြားလာတာျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင္း၊ Porcine Reproductive and Respiratory Syndrome ေရာဂါ ဟုတ္မဟုတ္ကို သက္ဆိုင္ရာ ဓာတ္ခြဲခန္းေတြ မွာ စစ္ေဆးေနဆဲျဖစ္သည္ဟု သတင္းစာကဆိုသည္။ ယခုလို ေဒသတြင္း ၀က္ေရာဂါျပန္႔ပြားလာၿပီး ၀က္ေသဆံုးမႈမ်ားေၾကာင့္ ယခင္က အလုအယက္ ၀ယ္ယူေန ရေသာ ၀က္သားဆိုင္တန္းမ်ားတြင္ ခုအခါမွာေတာ့ ေျခာက္ကပ္ၿပီး ဆိုင္တန္းေတြ မွာ ေရာင္းခ်ထားေသာ ၀က္သားမ်ား ေတာင္လိုပံုေနေတာ့သည္ဟု သတင္းစာကဆက္ဆိုသည္။ “ခါတိုင္းဆိုရင္ ဝက္သားေရာင္းတဲ့ အတန္းမွာဆိုရင္ ဝက္သာဝယ္ဖို႕ တန္းစီၿပီးေစာင့္ေနရတယ္၊ အလုအယက္ဝယ္ေနရ တာ၊ ဝက္ေတြ ေသတယ္ဆိုတဲ့ သတင္းထြက္လာၿပီးတဲ့ေနာက္မွာေတာ့ ဝက္သား…
(ခြါနင္း ေလေသာင္) ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အစုိးရသစ္တက္ လာၿပီးေနာက္ ပုိင္း လက္နက္ကုိင္ အားလုံး လုိလုိပင္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲၿပီး ထာ၀ရၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲ လုပ္လာခဲ့ၾကပါတယ္။ လူထု အေျချပဳ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း အေတာ္မ်ားမ်ားကလဲ ၿငိမ္းခ်မ္း ျဖစ္စဥ္ ႏွင့္ ဆက္စပ္တဲ့ လုပ္ငန္းေတြ ေရး ဆြဲလာခဲ့ၾကပါၿပီ။ ေသခ်ာတာက တကယ့္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ ဘယ္သူမဆုိ ႀကိဳက္ၾက ပါတယ္။ တကယ့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ တည္ေဆာက္ခ်င္ၾကပါတယ္။ ဒီၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျဖစ္စဥ္က တကယ့္ၿငိမ္းခ်မ္းဖက္ ဦးမတည္ပဲ စစ္တပ္အျပန္အလွန္စုေဆာင္းၿပီး လက္နက္ အျပန္အလွန္တပ္ဆင္တဲ့ အေျခအေနျဖစ္ သြားမွာ အစုိးရိမ္ရဆုံးပါ။ ဆုိလုိတာက ဒီထက္အဆေပါင္းမ်ားစြာ ျပင္းထန္ေသာ စစ္ပြဲ အတြက္ ျပင္ ဆင္မႈ ျပဳလုပ္မယ္ဆုိရင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အိမ္မက္ ျဖစ္မလာေတာ့ပဲ တုိင္းျပည္ မြမြေၾကသြား မွာ ျဖစ္ပါ တယ္။ ဒါေၾကာင့္ လူထုက စိတ္ခ်ရတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျဖစ္စဥ္ ျဖစ္ဖုိ႔ အရမ္းအေရးႀကီးပါတယ္။ ဒီလုိျဖစ္ဖုိ႔က အေရးႀကီးတဲ့ အခ်က္ေတြကုိ တင္ျပေဆြးေႏြးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ စစ္အင္အားေလ်ာ့ခ်ျခင္း စစ္အင္အား ေလွ်ာ့ခ်ျခင္း ဆုိတဲ့ေနရာမွာ တပ္အင္အား၊ လက္နက္အင္အားႏွင့္ စစ္ေရးလႈပ္ရွား မႈေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။ လြတ္လပ္ေရးေခတ္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ အင္အားဟာ ၄၀၀၀ ပတ္၀န္းက်င္ ကေန န၀တ၊ နအဖေခတ္မွာ ၄၀၀၀၀၀ ပတ္၀န္းက်င္အထိ အဆေပါင္းတစ္ရာ တုိးခ်ဲ့လာခဲ့ၾကပါ တယ္။ ဒီေလာက္တုိးခ်ဲ့လာရျခင္းရဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ကလဲ ရွင္းေနတာက တုိင္းရင္းသား လက္နက္ ကုိင္ေတြႏွင့္ ဒီမုိကေရစီအင္အားစုေတြကုိ ေခ်မႈန္းဖုိ႔အတြက္ ျဖစ္ပါတယ္။…
ျပည္ေထာင္စု သမၼတျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရ၊ ျပန္ၾကားေရး ၀န္ၾကီး ဌာန၊ ျပန္ ၾကားေရးႏွင့္ ျပည္ သူ ့ ဆက္ဆံေရး ဦးစီးဌာန (မူပိုင္ခြင့္ႏွင့္ မွတ္ပုံတင္ ဌာနခဲြ) မွ ၂၀၁၃ခုႏွစ္ မတ္လ (၂၂) ရက္စဲြျဖင့္ ခိုႏူမ္းထုန္ သတင္းဌာန ၏ လစဥ္သတင္း ဂ်ာနယ္ ( ျမန္မာ ဘာသာ) အား ထုတ္ေ၀ ခြင့္ျပဳလိုက္ သည္။ ခိုႏူမ္းထုန္သတင္းဌာန အယ္ဒီတာေဂ်မွိန္း ထန္းစန္းငါ ( ဆန္းသဲ) ၏ ၂၀၁၃ခုႏွစ္ မတ္လ (၁၃)ရက္ စဲြျဖင့္ သတင္းဂ်ာနယ္ ထုတ္ေ၀ခြင့္ ေလွ်ာက္လႊာကို သက္ဆိုင္ရာ ၀န္ၾကီးဌာနမွ စာအမွတ္ ၁၈- ၁- ၆၀/ (၂၀၁၃)/ (၂၈၈) ျဖင့္ ခြင့္ျပဳလိုက္ ျခင္းျဖစ္သည္။ ယင္း ခြင့္ျပဳ ခ်က္ကို ျပန္ၾကားေရးႏွင့္ ျပည္ သူ ့ဆက္ဆံေရးဦးစီးဌာန၏ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ကိုယ္စား လက္ေထာက္ ညႊန္ၾကား ေရးမွဴး ယုယု၀င္းမွ တရား၀င္ခြင့္ျပဳ လုိက္ၿပီး ခိုႏူမ္းထုန္သတင္းဌာန၏ ပထမဆုံးအၾကိမ္ သတင္းဂ်ာနယ္ကို ေမလတြင္ စတင္ ထုတ္ေ၀ႏိုင္ရန္ စီစဥ္ထားသည္။
ခ်င္းျပည္နယ္မတူပီၿမိဳ႕ေလာင္ဗန္းရပ္ကြက္ေန ပူး ခဲန္ဟုန္း (ကြီစားရြာဇာတိ) ဆုိသူ သည္ မတ္လ ၂၀ ရက္ေန႕က ေတာထဲ သုိ႕ ၀ ဥ ရွာေနခ်ိန္ ၀က္၀ံအကုိက္ ခံရသည္ဟု ၾကားသိရသည္။ ပူး ခဲန္းဟုန္းသည္ မတူပီၿမိဳ႕နယ္ တန္ကူရြာသုိ႕ သူ႕ ဇနီးႏွင့္ အတူ ၀ ဥ ရွာရန္ သြား ၾကၿပီး သူ႕ဇနီး၊ သူ႕ ေယာကၡမနဲ႕အတူ ေတာထြက္ ၀ ဥ ရွာခ်ိန္တြင္ ယခုလုိ အျဖစ္ဆုိးနဲ႕ ၾကဳံရျခင္းျဖစ္ သည္။ “ ၀က္၀ံ ကုိက္သည့္ ဒါဏ္ရာေၾကာင့္ ေမးရုိး တဖက္ မရွိေတာ့တဲ့ အျပင္ ႏွာေခါင္းလည္း မရွိေတာ့ဘူး၊မ်က္ႏွာ တခုလုံး မွတ္မိစရာမရွိ၊ ၾကည့္ရက္စရာ ေတာင္မရွိေတာ့ဘူး” ဟု မ်က္ျမင္ တဦးက ေျပာသည္။
လာမည့္ ဧၿပီလ ပထမပတ္၌ ခ်င္းျပည္နယ္ ၿမဳိ႕ေတာ္ ဟားခါးတြင္ က်င္းပျပဳ လုပ္မည့္ Chin Association of Christian Communication ေငြရတုသဘင္ တြင္ အိႏိၵယ အေရွ႕ ေျမာက္ျပည္ နယ္မီဇိုရမ္မွ အဆိုေတာ္မ်ား သြားေရာက္ ပါဝင္ ေဖ်ာ္ေျဖ မည္ဟု သိရသည္။ ဧၿပီလ ၅-၇ ရက္ေန႕အထိ က်င္းပျပဳလုပ္မည့္ အဆုိပါ CACC ရဲ့ ၂၅ ႏွစ္ျပည့္ ေငြရတု သဘင္ အခမ္းအနားသုိ႕ မီဇိုရမ္ Baptist Choir နဲ႕အတူ အဆိုေတာ္ မ်ားပါဝင္ မည္ျဖစ္ေၾကာင္း မီဇိုရမ္ Baptist အသင္းေတာ္မ်ားထံမွသိရသည္။ “ဟုတ္ပါတယ္၊ ဧၿပီလ ၁ ရက္ေန႕မွာ အသင္းေတာ္ ကားနဲ႕သြားမယ္၊ အဲဒီမွာ Baptist Choir နဲ႕အတူ မီဇိုရမ္ဓမၼသီခ်င္းအဆိုေတာ္မ်ားျဖစ္ၾကတဲ့ Mafaki, Pensy, Bethsy Lalrinsangi တို႕ပါမယ္” ဟု အသင္းေတာ္ကားဆရာ Pu Hmingtea က ေျပာပါတယ္။ က်ေနာ္တို႕ သြားေရာက္ႏိုင္ေအာင္ အားလံုးျပင္ ဆင္ၿပီးသြားၿပီ၊ မီဇိုရမ္ bus ကားနဲ႕ ဟားခါးအထိ သြားႏိုင္ေအာင္ bus ကားကို မွတ္ပံုတင္ေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း မွတ္ပံုတင္လို႕ရရင္ ဟားခါးအထိ ေမာင္း မယ္ တကယ္လို႕ မရခဲ့ရင္လည္း ဟားခါးမွာရွိတဲ့ အသင္းေတာ္က bus ကား စီစဥ္ေပးမယ္လို႕ ဆက္ေျပာသည္။
ခ်င္းလက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕ခ်င္းအမ်ဳိးသားတပ္ဦးက မတ္လ ၂၀ တြင္ က်ေရာက္ သည့္၄င္းတုိ႕၏ ၂၅ ႏွစ္ျပည့္ ေတာ္ လွန္ ေရးေန႕ ေငြရတုသဘင္ကုိ ၀ိတုိရိယ ဌာနခ်ဳပ္တြင္ က်င္းပၾကသည္ဟု ၾကားသိရသည္။ ခ်င္းအမ်ဳိးသားမ်ား ကုိယ့္ၾကမၼာကုိယ့္ ဖန္တီးခြင့္ ျပန္လည္ရရွိေရး၊ ဖက္ဒေရျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ေရး၊ ဒီမုိက ေရစီထြန္းကားေရး ရည္မွန္း ခ်က္ျဖင့္ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ မတ္လ ၂၀ တြင္ ဖြဲ႕စည္းတည္ေထာင္ထားသည့္ ခ်င္းအမ်ဳိး သားတပ္ဦး၏ ၂၅ ႏွစ္ျပည့္ ေတာ္လွန္ေရးေန႕ အခမ္းအနားျဖစ္သည္။ ခ်င္းအမ်ဳိးသားတုိ႕သည္ အဂၤလိပ္နယ္ခ်ဲ႕က်ဴးေက်ာ္မႈရန္၊ ပင္လုံဂတိက ၀တ္အရ ဖက္ ဒေရျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ေရးမွ ေသြဖီသြားသည့္ ဗမာၾကီးစုိးေရးကုိ အေျခခံသည့္ တျပည္ေထာင္စနစ္တည္ေဆာက္ေနမႈအား ခုခံတုိက္ပြဲ၀င္လာ ခဲ့ၾက ေၾကာင္း ထုိသုိ႕တုိက္ပြဲ၀င္ျခင္း သည္ ေမြးရာပါအခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္ အမ်ဳိသား ဂုဏ္အင္ လကၡဏာ မ်ားအား ထိန္းသိမ္း ကာကြယ္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း အဆုိပါ အခြင့္အေရးမ်ား အျပည့္အ၀မရမခ်င္း မ်ဳိးဆက္တဆက္ၿပီး တဆက္အ ေကာင္ အထည္ ေဖာ္တုိက္ပြဲ၀င္သြားမည္ဟု ထုတ္ျပန္ေၾကညာ ခ်က္ထဲတြင္ ေဖာ္ျပထား သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၊ ခ်င္းျပည္နယ္၊ ထန္တလန္ျမိဳ ့ေန Pi Khual Dim ၏ေနအိမ္ကို Thantlang Christian Fellowship (TCF)၏ Pastor Sang Hre Lian ဦးေဆာင္သည့္ အဖဲြ ့က စစ္ေဆးခဲ့ရာ အသေရ ဖ်က္မႈျဖင့္ မတ္လ (၇) ရက္ေန ့တြင္ အမႈဖြင့္ တရားစြဲဆိုခဲ့သည္။ ေဖေဖၚ၀ါရီလ (၁၈) ရက္ေန ့ ညေန ၄း၁၅ နာရီတြင္ ထန္တလန္ျမိဳ ့နယ္မွဴး Pu Rum Thang အမိန္ ့အရ မီးသတ္တပ္ဖဲြ ့၊ ရပ္ကြက္ လူၾကီး၊ TCF လူငယ္အဖဲြ ့ကို ဦးေဆာင္သည့္ Pastor Sang Hre Lian က Pi Khual Dim ၏ေနအိမ္ကို စစ္ေဆးခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေဒသ ခံတဦး ကဆိုသည္။ တရားမ၀င္ အရက္ေရာင္း၀ယ္မႈျပဳလုပ္သည္ဟု မသၤကာသူ Pi Khual Dim အိမ္ကို ယင္းကဲ့သို ့ စစ္ေဆးျခင္းသည္ အသေရဖ်က္ ရာေရာက္ေၾကာင္း အမႈဖြင့္ တရားစြဲဆိုျခင္းျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွ တရားမဝင္ခိုးသြင္းလာသည့္ ရူပီး ေငြ သိန္း ၁၁၈၃၃၁၅၀ တန္ဖိုးရွိ လက္နက္ ၃၀ ေက်ာ္ကို မတ္လ ၇ ရက္ေန႕ႏွင့္ ၈ ရက္ေန႕တြင္ အာဏာပုိင္ေတြက ဖမ္းဆီးလုိက္သည္ဟု သိရသည္။ အဆုိပါလက္နက္မ်ားကုိ အိႏိၵိယ အေရွ႕ေျမာက္ မီဇိုရမ္ျပည္နယ္ျပည္သူ႕ရဲ၊ SB ႏွင့္ CID, Special Narcotics PS Staff ႏွင့္ Assam rifles ေတြက ဖမ္းဆီးခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ဖမ္းဆီးထားသည့္ လက္နက္မ်ားသည္ Bangladesh လက္နက္ကိုင္ Santi Bahini အဖြဲ႕မွ ခြဲထြက္ေသာ Parbatya Chattagram Jana Sanghati Samiti (PCJSS) အဖြဲ႕ေတြရဲ့ လက္နက္ျဖစ္ေၾကာင္း အာဏာ ပိုင္ေတြ ေျပာၾကားခ်က္အရ သိရသည္။ AK-47 rifle 31, LMG ႏွစ္ခု ႏွင့္ က်ည္စံ ၈၀၉ ေထာင့္ကို Santi Bahini လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ဝင္မ်ားလို႕ သိရသည့္ Chakma အမ်ဳိးသား ၃ ဦးထံမွ ဖမ္းဆီး ခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံမွ သယ္ေဆာင္ လာသူမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဘက္ကို ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္သြားေၾကာင္း ေဒသသတင္းစာတြင္ ေရးသားထားသည္။