ခ်င္းျပည္နယ္ စည္ပင္သာယာေရးေကာ္မတီေရြးေကာက္ပြဲကို လာမည့္ေအာက္တိုဘာလ ၈ ရက္ေန႔တြင္ ခ်င္းျပည္နယ္၏ ၿမိဳ႕ ၁၃ ၿမိဳ႕တြင္ တၿပိဳင္တည္းက်င္းပျပဳလုပ္သြားမည္ဟုသိရသည္။ ၿမိဳ႕ေပါင္း ၁၅ ၿမိဳ႕ရွိသည့္ ခ်င္းျပည္နယ္တြင္ စည္ပင္ေရြးေကာက္ပြဲကို က်ီခါး၊ တြန္းဇံ၊ တီးတိန္၊ ရိေခါဒါရ္၊ ဖလမ္း၊ ဟားခါး၊ ထန္တလန္၊ ကန္ပက္လက္၊ ဆမီး၊ ပလက္၀၊ မင္းတပ္၊ မတူပီႏွင့္ ေရဇြာစသည့္ ၿမိဳ႕ ၁၃ ၿမိဳ႕တြင္ က်င္းပမည္ျဖစ္ၿပီး ခိုင္ကမ္း ႏွင့္ လိုင္လင္းပီၿမိဳ႕တို႔ မွာ စည္ပင္ဖြဲ႕စည္းမႈ မပီျပင္ေသးသည့္အတြက္ေၾကာင့္ ေနာင္သင့္ေတာ္သည့္အခ်ိန္က်မွသာ ျပဳလုပ္ သြားမည္ဟု စက္တင္ဘာ ၁၀ ရက္ေန႔က က်င္းပေသာ ခ်င္းျပည္နယ္ စည္ပင္သာယာေရးေကာ္မတီ ေရြးေကာက္ပြဲ ၾကီးၾကပ္ေရးအဖြဲ႕ အစည္းအေ၀း ဆံုးျဖတ္ခ်က္ အရသိရသည္။ ခ်င္းျပည္နယ္၏ ၿမိဳ႕စည္ပင္သာယာေရးေကာ္မတီကို တစ္ၿမိဳ႕လ်င္ ၇ ဦးစီျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းမွာျဖစ္ၿပီး ယင္းအနက္ ၄ ဦးကို လူထုမွ တိုက္ရိုက္ မဲေပးေရြးခ်ယ္ကာ က်န္ ၃ ဦးမွာ ျပည္နယ္အစိုးရမွ တိုက္ရိုက္ခန္႔အပ္မည္ျဖစ္သည္။ စည္ပင္သာယာေရး ေကာ္မတီဥကၠဌအျဖစ္ လူထု မွေရြး ခ်ယ္ေသာ ကိုယ္စားလွယ္ ၄ ဦးထဲမွ တစ္ဦးဦးကို ေကာ္မတီ၀င္ ၇ ဦးမွ လွ်ိဴ႕၀က္မဲျဖင့္ ျပန္လည္ေရြးခ်ယ္ၾကမည္ ဟုသိရသည္။ ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ သက္ဆိုုင္ရာၿမိဳ႕နယ္အလိုက္ မဲဆႏၵနယ္ ၄ နယ္ပိုုင္းျခားသတ္မွတ္မည္ျဖစ္ၿပီး စည္ပင္ ေကာ္မတီ၀င္ အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ခံလိုုသူမ်ားအေနျဖင့္ သက္ဆိုုင္ရာ ၿမိဳ႕နယ္/ၿမိဳ႕ စည္ပင္သာယာေရး ေရြးေကာက္ပြဲ ၾကီးၾကပ္ ေရး အဖြဲ႕ခြဲထံ…
Author: Editor
By ဆာေလာင္း(မတူပီ) – “ေတာင္ေပၚေခါင္ရည္ခ်ဳိျမျမ တစ္က်ဳိက္ေလာက္ေသာက္ရင္အေမာေျပ၊ ဒါဟာလဲ ခ်င္းျပည္ ရဲ ့ဓေလ့ တစ္ခုပါ” ဆိုၿပီး အဆုိ ေတာ္ ဆလိုင္းေသာနက ေရးစပ္သီဆိုခဲ့ဖူးသည္။ ဒါေပမဲ့လည္း မတူပီၿမိဳ႕မွာေတာ့ သီခ်င္းထဲက ခ်င္း႐ိုး ရာ ေခါင္ရည္ဟာ အဘက္ ဘက္ေသာ ထိုးႏွက္မႈေတြနဲ႔ ရင္ဆိုင္ရလို႔ အက္ကြဲစ ျပဳလာပါၿပီ။ ေခါင္ရည္ဟာ တကယ္ေတာ့ ခ်င္းတုိင္းရင္းသားတို႔ရဲ႕ အျမတ္တႏိုးထားခဲ့တဲ့ အမ်ဳိးသားသေကၤတပါ။ ေခါင္ရည္ဟာ အရက္ ႏြယ္၀င္ တစ္မ်ဳိးျဖစ္ၿပီး ကေစာ္ေဖါက္ထားေသာ ရုိးရာအရက္ဆိုလည္း မမွားပါဘူး။ အေရာင္ကေတာ့ ခပ္ေနာက္ ေနာက္ အျဖဴေရာင္ ျဖစ္ၿပီး အရသာကေတာ့ ခ်ဳိၿမိန္ပါတယ္။ ေခါင္ရည္ျပဳလုပ္ရာမွာ ဆန္၊ ေျပာင္းဖူး ဒါမွမဟုတ္ ဆပ္နီ ျဖစ္ေစ အသံုးျပဳႏိုင္ပါတယ္။ ကိုယ္အသံုးျပဳမယ့္အရာကို အေအး ခံ၊ ဖြဲၾကမ္းနဲ႔ ေရာၿပီး တေဆးထည့္၊ ၿပီးရင္ အဖံုးကို ေလလံုေအာင္ ပိတ္ထားရပါတယ္။ ေခါင္ရည္ကို အမ်ားအားျဖင့္ အ ရြယ္အစား မတူညီတဲ့ အိုးေတြနဲ႔ ေဖာက္တာျဖစ္ၿပီး ႏွစ္ရွည္ထားခ်င္သူေတြကေတာ့ ဗူးသီးေျခာက္ထဲ ထည့္၊ အ၀ကို ဗူးသီး ေျခာက္နဲ႔ ျပန္ဖံုးၿပီး ပ်ားဖေယာင္းနဲ႔ လုံေအာင္ပိတ္ထားရပါတယ္။ အမ်ဳိးအစားအလိုက္ ေခါင္ရည္ သိပ္တဲ့ေနရာမွာ တခ်ဳိ႕ က သံုး၊ ေလးလ နဲ႔ ျပန္ေဖာက္ေလ့ ရွိသလို တခ်ဳိ႕ကေတာ့ ႏွစ္နဲ႔ခ်ီၿပီး ထားေလ့ရွိပါတယ္။ “ အခု အဘိုးက အသက္ (၉၀) ရွိပါၿပီ။ ငယ္ငယ္ကတည္းက ပြဲလုပ္တဲ့ေနရာ…
ဆလိုင္းခ်င္းျဖဴ( ပလက္၀) – ျမန္မာျပည္ ( အထူးသျဖင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ) အား ဆူးေျငာင့္ခလုတ္သ ဘြယ္ ေႏွာက္ယွက္ ကေလာ္ေနေသာ ျပသာနာ မွာ ဗုဒၵဘာသာ၀င္ ရခိုင္ ႏွင့္ မူဆလင္ဘာသာ၀င္ ဘဂၤလီအၾကား ျဖစ္ပြါးေနေသာ စစ္ရွည္တိုက္ပဲြမွ စတင္ခဲ့သည္ဟု ဆိုက မွားအံ့မထင္ပါ၊ ျမန္မာအေခၚ ကုလား ဘဂၤလီတို႕သည္ ဘဂၤလား ပင္လယ္ကမ္းေျမာင္ေဒသအျပင္ အထက္ ျမန္ မာျပည္ တေကာင္းအရပ္တြင္ပင္ ထီးၿမိဳ႕နန္းၿမိဳ႕တည္ေထာင္ခဲ့ၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာတိုင္းရင္းသားတိုင္း သိရိွထားၿပီး လည္းျဖစ္သည္၊ တိဘက္ – ျမန္မာအႏြယ္၀င္တစ္ခ်ဳိ႕ ( ကမ္းရံ၊ ျပဴ၊ သက္ ) မ်ား ျမန္မာႏုိင္ငံသို႕ ေရာက္ရိွလာခိ်န္ မေရွးမေနွာင္းတြင္ ကပိလ၀တ္တိုင္း၊ ရာဇၿဂိဳဟ္ျပည္မွ အဘိရာဇာေခၚ ကုလားမင္းတစ္ပါးသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ တ ေကာင္းအရပ္တြင္ တေကာင္း မင္းဆက္ကို တည္ေထာင္ခဲ့ၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာ့သမိုင္းက်မ္းအားလံုးက တညီတ ညြတ္ အတည္ျပဳႏွင့္ၿပီးလည္းျဖစ္သည္။ ထူးဆန္း အံ့ၾသဘြယ္ေကာင္းသည္မွာ ထိုျမန္မာ့သမိုင္းက်မ္းအားလံုးအျပင္ ရခိုင္ရာဇ၀င္က်မ္းမ်ား၊ ၿဗိတိသွ် လက္ ထက္ျပဳစုခဲ့ေသာ အဘိဓါန္က်မ္း၊ စြယ္စံုက်မ္း၊ အစိုးရျပန္တမ္းနွင့္ မွတ္တမ္းမွတ္ရာမ်ားအားလံုးတြင္ ရိုဟင္ဂ်ာ တည္း ဟူေသာ ေ၀ါဟာရစကားလံုး တလံုးတေလမွ် မေတြ႕ရိွျခင္းပင္ျဖစ္သည္၊ ရိုဟင္ဂ်ာႏွင့္အနီးစပ္ဆံုး ေတြ႕ရိွရ ေသာေ၀ါ ဟာရစကားလံုးမွာမူ “ ဘူညာ ( ၀ါ ) စစ္တေကာင္းသားမ်ား”ဟူ၍ျဖစ္သည္။ ဤစကားလံုးအား Burma Gazetteer “ NORTHERN ARAKAN DISTRICT” ( OR…
ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ တိုင္းႏွင့္ျပည္နယ္မ်ားအထဲမွ အဆင္းရဲဆုံးျပည္နယ္ျဖစ္သည့္ ခ်င္းျပည္နယ္ ဖြံ႕ၿဖဳိးတိုးတက္ မႈမရွိျခင္းသည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မရွိလို႕ မဟုတ္ဘဲ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ေၾကာင့္ျဖစ္ေၾကာင္း ဇိုမီးဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ဦး ဂင္ခမ္းလ်ံ (Gin Kam Lian) က ေျပာပါသည္။ အဆိုပါ ကိစၥကို ေနျပည္ေတာ္ MICC II တြင္ က်င္းပေသာ ၂၁ ရာစုပင္လုံ ျပည္ေထာင္စုျငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံ တတိယေန႕တြင္ ဇိုမီးဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ တီးတိန္ၿမဳိ႕မွ ေရြးခ်ယ္ခ ံရ ေသာ ဦး ဂင္ခမ္းလ်ံ က ေျပာဆို ခဲ့ ျခင္းျဖစ္သည္။ “ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမရွိလို႕ မဖြံ႕ၿဖဳိးဘူးလို႕ေျပာတာ မဟုတ္ႏိုင္ဘူး၊ ခ်င္းျပည္နယ္မွာ ခုဆိုရင္ ဘာမွ တိုက္ပြဲေတြမ ရွိဘူး ၿငိမ္းခ်မ္းေနတယ္။ ကေနထိ မဖြံ႕ၿဖဳိးတာဟာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ေၾကာင့္ျဖစ္တယ္။ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့သူေတြက က်ေနာ္တို႕ ခ်င္းျပည္နယ္ကို ခ်န္ထားခဲ့လို႕ မဖြံ႕ၿဖဳိးတာပါ” ဟု ၎က ခိုႏုမ္းသုန္သတင္းဌာနသို႕ ေျပာသည္။ လက္ရွိ ခ်င္းျပည္နယ္ ဖြံ႕ၿဖဳိးတိုးတက္ရန္အတြက္ဆိုလွ်င္ အဓိက ႏိုင္ငံေရးစနစ္ေျပာင္းၿပီး ဖက္ဒရယ ္ပံုစံ ႏွင့္သြားၿပီးမွ ျပည္နယ္ အစိုးရကကို လုပ္ပိုင္ခြင့္ပါဝါေပးထားမွသာ ျဖစ္ႏိုင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း လက္ရွိအေျခအေန မွာ ဗဟိုကေပးသမွ်ကိုသာ မွီခိုေနရတယ့္ အေနအထားမ်ဳိးျဖစ္ေန၍ ဖြံ႕ၿဖဳိးတိုးတက္မႈမရွိႏိုင္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ၎က ဆက္လက္ေျပာဆိုသည္။ ယင္းကိစၥနဲ႕ပတ္သက္ၿပီး ခ်င္းအမ်ဳိးသားတပ္ဦး လက္ေထာက္အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး (၂) ဦးခြာအုပ္လ်ံ (U Khua Uk Lian) ကလည္း လက္ရွိ ခ်င္းျပည္နယ္၏ ဖြံ႕ၿဖဳိးေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို ရာခိုင္ႏႈန္းအားျဖင့္ ထူးထူး ေထြေထြေျပာစရာမ…
ဦး၀ုန္ငါ (ခ်င္းသမိုင္းသုေတသီ-ပလက္၀) – (ျမန္မာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ တိုင္းရင္းသား လူငယ္မ်ား ညီလာခံ အစည္းအေ၀းတြင္ ပလက္၀ကို ခ်င္း၀ိေသသတိုင္းထဲသို႔ ေပးလိုက္ရသည္ဆိုေသာရခိုင္အမ်ဳိးသားပါတီ ဥကၠ႒ ေဒါက္တာေအးေမာင္၏ ေျပာဆိုခဲ့မႈအေပၚ ဇူလိုင္လ ၃၁-ရက္ေန႔ ၌ ခ်င္းတိုင္းရင္းသား လူငယ္မ်ားက ကန္႔ကြက္ေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္တစ္ေစာင္ထုတ္ျပန္ထားသည္) အထက္ပါ စာပိုဒ္ကို မီဒီယာသတင္းမွဖတ္မိခဲ့ရာ စိတ္မေကာင္းမိပါ၊ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ က်ေတာ္ သည္ ပလက္၀ နယ္တြင္ ေမြးဖြားႀကီးျပင္းလာၿပီး သမိုင္းမွတ္တမ္းမ်ားအား ေလ့လာခဲ့ဖူးျခင္းေၾကာင့္ပင္၊ ေဒါက္တာေအးေမာင္ ေျပာဆိုလိုက္သည့္ ႏႈတ္ခြန္းသည္ လံုး၀ဥႆုံ မွားယြင္း ေနျခင္းေၾကာင့္ ၄င္းအမွားမ်ဳိး ေနာက္ ထပ္ မေပၚေပါက္လာေစရန္ ရည္ရြယ္ တင္ျပသြားပါမည္၊ မည္သူတို႕က ဤဟာကို မည္သူတို႕အား ေပးလိုက္သည္ ဟူေသာ အသံုးအႏႈန္း သည္ ၾကားသူ၊ နာသူအဖို႕ ကသိကေအာင့္ျဖစ္ေစႏုိင္သည့္ စကားျဖစ္သည္၊ အမွန္မွာ ပလက္၀နယ္ရိွျပည္သူမ်ားဆႏၵအရသာ ပလက္၀ခရုိင္သည္ ခ်င္းေတာင္တန္းႏွင့္ ပူးေပါင္းၿပီး ခ်င္း၀ိေသသတိုင္းေပၚ ထြန္းလာသည္၊ ၿဗိတိသွ်ေခတ္တြင္ ခ်င္း၀ိေသသ တိုင္းမရိွခဲ့ေသးေခ်၊ ဤအခ်က္ကို ၾကပ္ၾကပ္သတိထားၾကရေအာင္။ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏုိင္ငံ မည္သုိ႕ ျဖစ္ထြန္းလာျခင္းသည္ ဗမာ ျပည္မ ( Burma Proper ) နွင့္ ေတာင္တန္းေဒသ မ်ား ( Frontier Area ) ရိွ တိုင္းရင္းသားေတာင္တန္းကိုယ္စားလွယ္မ်ား၏ သမိုင္း၀င္ပင္လံု သေဘာတူစာခ်ဳပ္ ေၾကာင့္ဟု ဆိုရပါမည္၊ အလားတူစြာပင္ ယခင္ ရခိုင္ေတာင္တန္းခရိုင္ေခၚ ပလက္၀ခရိုင္ႏွင့္ ခ်င္းေတာင္တန္းခရိုင္တို႕ ပူးေပါင္းလိုက္ရာမွ ခ်င္း၀ိေသသတိုင္း ေပၚေပါက္လာျခင္းျဖစ္သည္၊ အထူးသတိျပဳရမည့္အခ်က္မွာ…
၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒျဖင့္ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္ရန္ မျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း အမ်ားျပည္သူ လိုလားေသာ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ေပၚေပါက္ေရး လုပ္ရမည္ဟု ခ်င္းအမ်ဳိးသားတပ္ဦး ကိုယ္ စား လက္ေထာက္အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴး (၂) U Khua Uk Lian က ေျပာဆိုခဲ့သည္။ ၂၁ ရာစု ပင္လံုညီလာခံက ႏိုင္ငံေရးအရ သေဘာတူညီခ်က္တစ္ခုထြက္လာရန္ ၎သေဘာတူညီခ်က္အေပၚမွာ ဖြဲ႕စည္းပံု အသစ္ ေရးဆြဲမွသာ အမ်ားျပည္သူလိုလားသည့္ အစိုးရ၊ အမ်ားျပည္သူလိုလားသည့္ ပါလီမန္ ျဖစ္လာႏိုင္မွာ ျဖစ္သည္ဟု သူကဆိုသည္။ “၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုနဲ႕ ဘယ္လိုမွမျဖစ္ႏိုင္ဘူး၊ လူစုတစ္စုအတြက္ အဓိကဦးတည္ရည္ရြယ္ၿပီးေတာ့ေရးဆြဲတဲ့ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒျဖစ္တယ္။ အလႊာေပါင္းစံုေသာ ျပည္သူလူထုကို ဦးတည္ၿပီး ဗဟိုျပဳျပဳၿပီး ေရးဆြဲတဲ့ ဖြဲ႕စည္းပံုမဟုတ္ဘူး။”၎ ကဆိုသည္။ လက္ရွိလႊတ္ေတာ္မ်ားသည္လည္း ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒေအာက္မွာသာ ရွိေနေသး၍ လႊတ္ေတာ္အတြင္း မွ ျပင္ဆင္ရန္ ျဖစ္ႏိုင္မည္မထင္ေၾကာင္း ယင္းဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒသည္ ျပည္သူလူထုအတြက္ ေရးဆြဲထားျခင္းမဟုတ္ဘဲ၊ လူတစ္စု၊ လူတစ္ဖြဲ႕အတြက္ ရည္ရြယ္ၿပီး ေရးဆြဲေသာ ဥပေဒျဖစ္သည့္အတြက္ ယခုလက္ရွိဖြဲ႕စည္းပံုဥပေဒ မွာ ျပည္သူလူထု အတြက္ ေမ်ာ္လင့္စရာမရွိေၾကာင္း ဆက္လက္ေျပာဆိုပါသည္။ “၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုကို ျပင္ဆင္မယ္စကားလံုးသံုးရင္သံုး၊ အသစ္ေရးဆြဲမယ္ဆိုတဲ့စကားလံုး သံုးရင္သံုး ဘာဘဲသံုးသံုး အမ်ားျပည္သူလိုတားတဲ့ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ေပၚရမယ္။” ၎ ကဆိုသည္။ အဆိုပါကိစၥႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ဇိုမီးဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (ZCD) ပါတီ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး U Gin Kam Lian က ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္မွသာ ဖက္ဒရယ္ ရွိလာႏိုင္မွာျဖစ္ေၾကာင္း ႏွင့္…
တိုင္းျပည္ၿငိမ္းခ်မ္းရန္အတြက္ ျပည္သူလူထုအေနႏွင့္ သက္ဆိုရာအဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွာ ပံ့ပိုးပါဝင္ေပးျခင္းသည္လည္း အဓိကက် သည့္အေၾကာင္းအရာျဖစ္ေၾကာင္း ခ်င္းအမ်ဳိးသားတပ္ဦး လက္ေထာက္အေထြေထြ အေတြးေရးမွဴး (၂) Pu Khua Uk Lian က ေျပာၾကားသည္။ “တိုင္းျပည္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုတဲ့ဟာက အဖြဲ႕အစည္းေတြ၊ အစိုးရေတြထဲနဲ႕မၿပီးဘူး၊ ျပည္သူလူထုႀကီးပါ မွျဖစ္တယ္။ ခုဆိုရင္ အဖြဲ႕အစည္းေတြရဲ႕ အေျခခံရပ္တည္ခ်က္၊ အသံေတြက တူေနတယ္၊ အဲဒီတူညီေနတဲ့ အေပၚမွာ ျပည္သူ လူထုက လည္း ပံ့ပိုးၿပီးေတာ့မွ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အျမန္ဆံုးရႏိုင္ေအာင္ သက္ဆိုင္ရာအဖြဲ႕အစည္း၊ သက္ဆိုင္ရာလူမ်ဳိးေတြမွာ ပါဝင္ေပးၾကပါ” ဟု ၎က တိုက္တြန္းေျပာဆိုခဲ့သည္။ သမိုင္းဝင္ ၂၁ ရာစု ပင္လံုညီလာခံႀကီးသည္ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ ေဖာ္ေဆာင္ေပးႏိုင္မည္ဟု ယံုၾကည္ေၾကာင္း၊ အဖြဲ႕အစည္းအသီးသီးကို သက္ဆိုင္ရာ ျပည္သူလူထုအေနႏွင့္ ပံ့ပိုးကူညီအားေပးၾကရန္ အဖြဲ႕အစည္းႏွင့္ျပည္သူ တထပ္တည္းအသံထြက္မွ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို အလွ်င္ျမန္ဆံုးရနိင္မည္ဟု ၎ကဆက္ေျပာၾကားသည္။ ၂၁ ရာစု ပင္လံုညီလာခံႀကီး၌ ဖတ္ၾကားတင္သြင္းသမွ်ေသာစာတမ္းမ်ားအရ ၉၅ ရာခိုင္ႏႈန္းေသာစာတမ္းမွာ တူညီေန သျဖင့္ ေနာက္ လုပ္ရမည့္ လုပ္ငန္းမ်ားအေပၚ လြယ္ကူေစမွာျဖစ္ၿပီး ျပည္သူလူထု၏ ပ့ံပိုးအားေပးမႈကလည္း အေရးႀကီးလာမည္ဟု သံုးသပ္ မိေၾကာင္း Pu Khua Uk Lian က ခိုႏုမ္းသုန္သတင္းဌာနသို႕ ေျပာပါတယ္။ “စာတမ္းေတြ သိပ္ကြဲမယ္ဆိုလို႕ရွိရင္ေတာ့ စုစည္းဖို႕မလြယ္ဘူး၊ အခုေတာ့ ၁၀၀ မွာ ၉၅ ရာခိုင္ႏႈန္းက စုစည္းၿပီးသားျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒါက က်ေနာ္တို႕ ညီလာခံရဲ႕အျမတ္ျဖစ္တယ္” ဟု မွတ္ခ်က္ျပဳေျပာဆိုသည္။
တစ္ႏိုင္ငံလံုးအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္ (NCA) ကို က္မွတ္မေရးထိုးေသးတဲ့အဖြဲ႕မ်ားအေနျဖင့္ လက္မွတ္ေရးထိုးရန္ အတြက္ ဆိုလွ်င္ တပ္မေတာ္၏ သေဘာထား ေပ်ာ့ေပ်ာ့ေျပာင္းေျပာင္းရွိရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း ညီညြတ္ေသာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ (UNFC) ၏ တြဲဖက္ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴး (၁) ဦးထြန္းေဇာ္က အၾကံျပဳတိုက္တြန္လိုက္သည္။ အဆိုပါကိစၥကို ေနျပည္ေတာ္ MICC II တြင္ က်င္းပေသာ ၂၁ ရာစုပင္လုံ ျပည္ေထာင္စုျငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံ ဒုတိယေန႔တြင္ ဦးထြန္းေဇာ္က ခိုႏုမ္းသုန္သတင္းဌာနကို ေျပာၾကားျခင္းျဖစ္သည္။ “NCA ကို လက္မွတ္ေရးထိုးႏိုင္ဖို႕ဆိုရင္ တပ္မေတာ္ရဲ႕ သေဘာထား ေပ်ာ့ေပ်ာ့ေျပာင္းေျပာင္းနဲ႕ရွိမယ္ဆို ရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႕က ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ တပ္မေတာ္ရဲ႕ သေဘာထားက တရားေသပံုစံမ်ဳိး စုပ္ကိုင္ထားတယ္၊ NCA ကို ထိလို႕မရဘူးဆိုတဲ့ ပံုစံမ်ဳိးရွိတယ္။ က်ေနာ္တို႕ ေျပာေနတာက NCA ကို ထိလို႕မရဘူးဆိုရင္ NCA ကို ေက်ာ္မယ့္နည္းလမ္း ဘယ္လိုရွာမလဲ၊ နည္းလမ္းရွာဖို႕အတြက္ က်ေနာ္တို႕ဘက္က အခ်က္ ၈ ခ်က္ပါတဲ့ အဆိုျပဳခ်က္မူ ေပးထားၿပီျဖစ္တယ္။ အဲဒါကို ဆက္ညွိဖို႕လည္းရွိတယ္။ အဲဒီနည္းလမ္းနဲ႕ေတာ့ က်ေနာ္တို႕ ဆက္လက္ၿပီးေတာ့ နည္းလမ္းရွာမွာေပါ့” ဟု ၎က ေျပာဆိုသည္။ တစ္ႏိုင္ငံလံုးအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္ (NCA) လက္မွတ္မထိုးေသးေသာအဖြဲ႕မ်ားကို NCA လက္မွတ္ေရး ထိုးလာေအာင္ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံပုဂိၢဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွ ႀကဳိးမမ္းေဆာင္ရြက္ ေပးႏိုင္မယ္ လို႕ ယံုၾကည္ေၾကာင္း ကေလးၿမဳိ႕ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စား လွယ္ ေဒၚေအးေအးမူ (ခ) ရွားမီး…
ခ်င္းျပည္နယ္ ဖလမ္းၿမိဳ႕နယ္ ဆီးယင္းသစ္ေတာႀကိဳး၀ိုင္းအတြင္း က်ဴးေက်ာ္ေဆာက္ထားၾကေသာ လူေနအိမ္မ်ား ကို ျပည္နယ္ အစိုးရက ေျမထိုးစက္ႀကီးမ်ားျဖင့္ ယေန႔ ၿဖိဳခ်ဖ်က္ဆီးခဲ့သည္။ ခ်င္းျပည္နယ္ နယ္စပ္ေရးရာႏွင့္ လံုျခံဳေရး၀န္ႀကီး ဗိုလ္မွဴးႀကီးေက်ာ္ေက်ာ္၏ ဦးေဆာင္မႈျဖင့္ အင္အား ၁၀၀ ခန္႔ရွိေသာ ခ်င္းျပည္နယ္ႏွင့္ ကေလးခရိုင္ရဲတပ္ဖြဲ႔တို႔မွ ေျမထုိးစက္ (JCB) စက္ႀကီး ၄ လံုးျဖင့္ ယေန႔နံနက္ပိုင္း ၆ နာရီကစတင္ၿပီး လူေနအိမ္ ၃၀၀ ေက်ာ္ကို ၿဖိဳခ်ဖ်က္ဆီးခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ျပည္နယ္အစိုးရအေနျဖင့္ အဆိုပါ ဆီးယင္းသစ္ေတာႀကိဳး၀ိုင္း အမွတ္ (၁၄၄) တြင္ ေနထိုင္သူမ်ားအား ၂ ႀကိမ္သတိေပးၿပီး ျဖစ္ေသာ္ လည္း ေျပာင္းေရႊ႕ျခင္းမရွိသည့္အတြက္ ယခုကဲ့သို႔ လုပ္ေဆာင္ရျခင္းျဖစ္သည္ဟု ခ်င္းျပည္နယ္သစ္ေတာ၀န္ႀကီး ဦးမာန္ဟင္းဒါလ္ ကေျပာသည္။ “ျပည္နယ္အစိုးရရဲ့ဆံုးျဖတ္ခ်က္ျဖစ္ပါတယ္၊ warning (သတိေပးခ်က္) ၂ ခါေပးၿပီးၿပီ၊ ၇ ရက္ေန႔ ၈ လပိုင္း ကေပး ၿပီးၿပီ၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ၂၂ ေန႔ေနာက္ဆံုး ထပ္ေပးတာေလ၊ ကိုယ့္ဟာကိုဖ်က္သြား ရင္ျပသနာမျဖစ္ဘူးေလ၊ မဖ်က္ေတာ့ ဒီစီမံခန္႔ခြဲမႈနည္းနဲ႔ ဆံုးျဖတ္တာပဲ’’ ဟု ၀န္ႀကီးကေျပာသည္။ ေနအိမ္မ်ားဖ်က္ဆီးခံရသည့္ ေဒသခံျပည္သူမ်ားသည္ အနီးရွိ စီးစံေက်းရြာႏွစ္ျခင္းဘုရားေက်ာင္း၀န္းအတြင္း ၀င္ေရာက္ ခိုလံႈၾကရသည္။ တစ္ခ်ဴိ႕မွာလည္း ေဆြးမ်ဴိးအသိုင္းအ၀န္းထံသို႔ သြားေရာက္ခိုလံႈသူမ်ားလည္းရွိ သည္ဟု သိရသည္။ “က်ေနာ္တို႔ကို အစိုးရက ဒီမွာမေနဖို႔ အျမန္ဆံုးေျပာင္းေရႊ႕ၾကဖို႔ သတိေပးပါတယ္၊ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တို႔မွာ တျခားေနစရာ မွမရွိတာ ဘယ္မွာ သြားေနရမွာလည္း၊ အစိုးရကို မေလးစားလို႔ ၊ အာခံတာလည္းမဟုတ္ပါဘူး၊ ဒီမွာေနၾကတဲ့သူေတြဟာ တျခားမွာေနစရာ…
ေလးစားအပ္ပါေသာ သဘာပတိႀကီး ႏွင့္ တကြ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံ – (၂၁) ရာစု ပင္လုံ ပထမ အစည္းအေ၀းသုိ႕ တက္ေရာက္လာၾကတဲ့ ကုိယ္စားလွယ္အေပါင္းတုိ႕ ခင္ဗ်ား – က်ေတာ္ကေတာ့ ခ်င္းအမ်ဳိးသားတပ္ဦးရဲ့ ဒုတိယ ဥကၠဌ (၂) ေဒါက္တာ ဆလုိင္း လ်န္မႈန္း ဆာေခါင္းျဖစ္ပါတယ္၊ က်ေတာ္တုိ႕ ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ားဟာ ပင္လုံစာခ်ဳပ္ကုိ လက္မွတ္ေရးထုိးၿပီး ျပည္ေထာင္စုႀကီးကုိ စတင္ ထူထာင္တဲ့ ျပည္ ေထာင္စု ပုိင္ရွင္ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးျဖစ္ပါတယ္၊ နယ္ခ်ဲ႕ ၿဗိသိသွ် အစုိးရက ခ်င္းျပည္ကုိ ၁၈၉၆ ခုႏွစ္မွာ သိမ္းပုိက္အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ အခ်ိန္အထိ က်ေနာ္တုိ႕ ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ား ဟာ သီးျခား လြတ္လပ္တဲ့ လူမ်ဳိးတမ်ဳိးျဖစ္ခဲ့ပါတယ္၊ မည္သည့္ လူမ်ဳိးရဲ့ တုိက္ခုိက္ သိမ္းပုိက္ ကြ်န္ျပဳျခင္းကုိ တခါမွ မခံခဲ့ရေသာ လြတ္လပ္တဲ့ လူမ်ဳိးမ်ားအျဖစ္ သမုိင္းတေလွ်ာက္ ရပ္တည္ ရွင္သန္ခဲ့တဲ့ လူမ်ဳိးျဖစ္ပါတယ္၊ ၿဗိတိသွ်ကုိလုိနီေခတ္တေလွ်ာက္လုံးမွာလည္း ခ်င္းျပည္ကုိ ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ားအတြက္ သီးျခားေရးဆြဲျပဌာန္း ခဲ့တဲ့ ဖြဲ႕စည္း ပုံ အေျခခံဥပေဒ ၁၈၉၆ Chin Hills Regulation Act အရသာ သီးျခားအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ပါတယ္၊ ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ား ကုိ ၿဗိတိသွ် နယ္ခ်ဲ႕အစုိးရက သီးျခားအခ်ိန္မွာ သီျခား တုိက္ခုိက္ သိမ္းပုိက္ခဲ့တဲ့ အတြက္ ကုိလုိနီေခတ္ အကုန္ မွာလည္း သီးျခား လြတ္လပ္ေရးရယူၿပီး သီးျခား ခ်င္းအမ်ဳိးသားႏုိင္ငံေတာ္ကုိ ျပန္လည္ထူေထာင္ခြင့္ရွိ ခဲ့ပါတယ္၊ ဒါေပမဲ့ က်ေတာ္တုိ႕ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ားဟာ သမုိင္းေပးတဲ့ အခြင့္အေရးကုိ…