အဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆိုခ်က္။ (ပူးေလာ္မာ) မိခင္ဘာသာစကားဆိုရာ၌ သား အမိၾကား၊ မိသားစုအတြင္းေျပာဆုိ သုံးစြဲ ေသာဘာသာ စကား ဟုလြယ္ကူစြာ အဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆုိပါက မ်ားစြာမွားယြင္းလိမ့္မည္ မထင္ပါ။ သို႔ေသာ္ ပညာရွင္မ်ား ၏အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္ အမ်ဳိးမ်ဳိး ေလ့လာ သိရွိျခင္း အား ျဖင့္ပို မိုနားလည္ သေဘာေပါက္ၿပီး ၊ပိုမို အက်ဳိးရွိစြာလက္ေတြ႔ က်င့္က်န္သုံးစဲြႏိုင္မည္ဟု ယူဆပါ သည္။ ပညာရွင္ မ်ား၏အ ဓိပၸါယ္ဖြင့္ ဆိုခ်က္မ်ားစြာမွအခ်ဳိ႕ေသာအခက္အလက္ေပၚအေျခခံၿပီးအနည္းငယ္ တင္ျပလိုပါသည္။ ၁။ ေမြးရာပါဘာသာစကား ေရွးေခတ္ပညာရွင္မ်ားသည္ မိခင္ဘာသာစကားအား ေမြးရာပါ ဘာသာစကား၊ ဘုရားေပးေသာ အရာ အျဖစ္ လက္ခံခဲ့ၾကပါသည္။ သို႔ေသာ္လူသားမ်ားေမြးဖြားသန္႔စင္ခ်ိန္၌ မည္သည့္စကားမွ် တတ္ေျမာက္ၿပီး ေမြးဖြါးလာျခင္းမရွိၾကပါ။ မိမိေနထိုင္ေသာ လူ႔အဖဲြ႔ အစည္းအသိုင္း အဝန္း၏ေျပာ ဆိုသုံးစဲြေသာဘာသာ စကားအား ေလ့လာ က်င့္သုံး ေျပာဆို က်င့္သုံး လာျခင္းသာျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဘာသာစကားသည္ မိမိေနထိုင္ေသာ လူမ်ဳိး၏ ယဥ္ေက်းမႈ (Culture) သို႔မဟုတ္ လူ႔အဖဲြ႔အစည္း (Society) မွ ေပးအပ္လာေသာ အရာ သာျဖစ္ပါသည္။ ဥပမာ- ဗမာမိဘႏွစ္ပါး မွ ေမြးဖြါးလာေသာ ေမြးကင္းစ ကေလးငယ္တစ္ဦးအား လူမ်ဳိးျခားတိုင္း တစ္ပါး၌ ေခၚ ယူေမြးစား ခဲ့ပါက ၎ ကေလးငယ္သည္ ဗမာစကား ကို ေျပာ မည္မဟုတ္ပဲ မိမိေနထိုင္ေသာ လူ႔အဖဲြ႔အစည္း သုံးစဲြေသာ ဘာသာစကား ကို ေျပာဆို မည္ျဖစ္ ပါသည္။ ထိုေၾကာင့္ ဘာသာစကားဟူ…
Author: Editor
ခ်င္းျပည္နယ္မတူပီၿမိဳ႕နယ္ စေဘာင္းသဲရြာတြင္ ယခုလ ဧၿပီ ၉ ရက္ေန႕ နံနက္ ၃း၀၀ နာရီခန္႕က အိမ္ေထာင္ရွင္မ Pi Cheda ( ၄၅ ႏွစ္) ဆုိသူ အား လူငယ္ တဦးက ထုိးသတ္လုိက္သည္။ တရားခံသည္ တခါတေလ စိတ္ေဖာက္ျပန္တတ္သူ စေဘာင္းပီရြာသား Chithah ဆုိသူျဖစ္ ၿပီး ေသ ဆုံးသူ ၀မ္းဗုိက္တြင္ ကတ္ေၾကးျဖင့္ သုံးခ်က္တိတိ ထုိးခဲ့ေၾကာင္း အမႈျဖစ္ပြားၿပီး နံနက္ ၉ နာရီခန္႕ တြင္ ေသဆုံး သြားျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကသည္။ “တရားခံက အရက္ေၾကာင့္ စိတ္ေဖာက္ေလ့ရွိတယ္၊ အခု အမႈမက်ဳးလြန္ခင္မွာ သူ႕ကုိ လာသတ္ မည့္ သူေတြကုိ ျပန္သတ္မယ္ဆုိၿပီး ယခုလုိ ထုိးသတ္လုိက္တာပါ” ဟု မ်က္ျမင္တဦးက ေျပာသည္။ ေသဆုံးသူ Pi Cheda သည္ စေဘာင္းပီတြင္ အိမ္ေထာင္က်ၿပီး စေဘာင္းသဲ ရြာတြင္ ေဆးကု သခံေနသူ ၄င္း၏ေဆြမ်ဳိးထံ သြားေရာက္ ၾကည့္ရႈစဥ္ ယခုလုိ အျဖစ္မ်ဳိးနဲ႕ ၾကဳံေတြ႕ ရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း တရားခံ Chithah သည္လည္း ၄င္း၏ စိတ္ေဖာက္ျပန္ေနသည့္ အေပၚ ေဆး၀ါး ကုသရန္ စေဘာင္းသဲတြင္ ေရာက္ရွိစဥ္ ယခုလုိ ျပစ္မႈ က်ဳးလြန္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ တရားခံအား လုိင္လင္းပီ ရဲတပ္ဖြဲ႕က ထိန္းသိမ္းထားေၾကာင္း ႏွင့္ မႈခင္း စစ္ေဆးရန္အတြက္ မတူပီၿမိဳ႕နယ္ ဆရာ ၀န္္၊ ၿမိဳ႕နယ္ျပည္သူ႕ရဲမွဴးကုိယ္တုိင္ မႈခင္း ေဖာ္ထုတ္ရန္ စေဘာင္းသဲရြာသုိ႕…
ခ်င္းျပည္နယ္ၿမိဳ႕ေတာ္ဟားခါးၿမိဳ႕မွ ၁၄ မုိင္အကြာတြင္ ကားတစီးတိမ္းေမွာက္ခဲ့ရာ ဟားခါးၿမိဳ႕ေန၊ ဆတၱားဇာတိ ျဖစ္သူ ကားပုိင္ ဒရုိင္ဗာ Heinawnkio ( 38) ေသဆုံးၿပီး ခရီးသည္ ၁၄ ဦး ဒါဏ္ရာရရွိသည္ဟု ၾကားသိရသည္။ ျဖစ္စဥ္မွာ ဧၿပီလ ၁၀ ရက္ေန႕ ည ၈း၀၀ နာရီခန္႕က ဟားခါးၿမိဳ႕မွ ဆတၱားရြာသုိ႕ သြားသည့္ ၀ ဥ တင္ေဆာင္ေသာ ေဒသအေခၚ Haimual Jeep ကားတစီးသည္ ကားလမ္းေပၚတြင္ ယုန္ကုိ ေတြ႕ၿပီး ေရွာင္ရာမွ ကားလမ္းေအာက္ သုိ႕ ထုိး က်ခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီးသည္။ The Hakha Post သတင္းအရ ဒရုိင္ဗာသည္ ဟားခါးေဆးရုံသုိ႕ သယ္ေဆာင္လာစဥ္ လမ္းခုလပ္တြင္ ေသဆုံးသြားသည္။ လူနာမ်ားမွာ ဟားခါးၿမိဳ႕နယ္ ဖုိင္ေဇာင္းရြာမွ Pu Siang Tum၊ Pu Lian Kham၊ Pi Ni Men Zing ႏွင့္ ၄င္း၏ ကေလးငယ္၊ ခြါပီးရြာမွ Pu Tin Cung၊ Pu Zung Ki၊ Pu Tha Peng၊ အမ်ဳိးသမီးငယ္ Far Hlei Sung၊ Pi Tial Sam၊ Pu Cung Lian၊ Pi Ni Ci ၊ Pi Thla Sui, ဆူးရ္ခြါး ရြာမွ Dawt Cin Sung…
ယခုလတြင္ ခ်င္းျပည္နယ ္ပညာေရးဌာနအတြက္ လူေပါင္း ၅၀၀၀ ခန္႕ အရည္အခ်င္း စစ္စာေမး ပြဲေျဖဆုိၾကသည္ဟု သတင္းရရွိသည္။ ဧၿပီလ ၉ ရက္ေန႕က ဟားခါးၿမိဳ႕ေပၚမွာ ျပဳလုပ္သည့္ ပညာေရး၀န္ထမ္း အရည္အခ်င္းစစ္ စာေမးပြဲ တြင္ လူဦးေရ ၆၈၂ ဦး ေျဖဆုိထားေၾကာင္း The Hakha post တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။ မူလတန္းျပဆရာအတြက္ ဘြဲ႕ရ က်ား ၄၅၊ မ ၁၄၅ဦး၊ မူလတန္းျပဆရာဆင့္ ဆယ္တန္းေအာင္ က်ား ၃၁၊ မ ၉၈ ဦး ၊ ဓါတ္ခြဲခန္းအတြက္ ဘြဲ႕ရ က်ား ၄၊ မ ၉ ဦး၊ အေထြေထြလုပ္သားအတြက္ က်ား ၁၆ ဦး စာေရးအဆင့္ (၁) အတြက္ က်ား ၃၁၊ မ ၁၂၀ ဦး ေအာက္တန္းစာေရးအတြက္ က်ား ၅၉၊ မ ၁၂၄ဦး စုစုေပါင္း ၆၈၂ ဦး ေျဖဆုိၾကေၾကာင္း ထပ္မံေဖာ္ျပထားသည္။ ေလ့လာခ်က္မ်ားအရ ၀န္ထမ္းေနရာ ဘယ္ႏွစ္ရာ ရာထားသည္ကုိ သက္ဆုိင္ရာက အေသးစိပ္ မေၾကာ္ျငာေၾကာင္း ဟားခါးၿမိဳ႕နယ္ ပညာေရးဌာနတြင္ ၀န္ထမ္းလစ္လပ္ေနရာမရွိေၾကာင္း ပညာေရး ၀န္ထမ္းတဦးက ဆုိသည္။ ႏုိင္ငံေတာ္အစုိးရမွ ၀န္ထမ္းလစာ တုိးၿပီးေနာက္ပုိင္း ခ်င္းျပည္နယ္တြင္ အစုိးရ၀န္ထမ္းတာ၀န္ ကုိ ေဒသခံမ်ားပုိမုိ စိတ္၀င္စားလာၾကသည္ဟု ေျပာၾကသည္။ ခ်င္းပညာတတ္လူငယ္မ်ားသည္ ၀န္ထမ္းအလုပ္လက္မဲ့ ျပသနာေၾကာင့္၄င္း၊ ၀န္ထမ္းလစာ နည္းပါးမႈေၾကာင့္၄င္း ျပည္ပႏုိင္ငံမ်ားသုိ႕ သြားေရာက္အလုပ္လုပ္ၾကၿပီး…
အိႏိၵယ အေရွ႕ေျမာက္ျပည္နယ္ရွိ မီဇိုရမ္ျပည္နယ္ အုိင္ေဇာလ္အေျခစုိက္ ျမန္မာလူမႈေရး အသင္း က (၆) ႀကိမ္ေျမာက္ အတာသႀကၤန္ပြဲႀကီးကို ဧၿပီလ ၁၅ ရက္ေန႕တြင္ က်င္းပျပဳလုပ္သြားမယ္လို႕ သိရသည္။ ယင္းအတာသႀကၤန္ပြဲႀကီးကို မီဇိုရမ္ျပည္နယ္ အိုက္ေဇာလ္ၿမဳိ႕ျပင္ပ ေပ်ာ္ပြဲဥယာဥ္ တခုတြင္ ျပဳ လုပ္သြားမယ္လို႕ ေျပာေရး ဆိုခြင့္ရွိသူ တဦးက ေျပာပါတယ္။ “က်ေနာ္တို႕အေနနဲ႕ ျမန္မာရိုးရာေလးလည္း မပ်က္ေအာင္ဆိုၿပီး ျပဳလုပ္မွာျဖစ္တယ္။ ျမန္မာ လူမ်ဳိးအမ်ားစု ေနထိုင္တဲ့ ရပ္ကြက္ေတြမွာ ျပဳလုပ္ခ်င္ေပမ့ဲ ျပသာနာအမ်ဳိးမ်ဳိး ရွိလာႏိုင္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ယခုလို ၿမဳိ႕ျပင္မွာ ျပဳလုပ္ ရျခင္းျဖစ္တယ္” လို႕ ျမန္မာလူမႈေရးအသင္း အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးက ေျပာပါတယ္။ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္က ျမန္မာလူမႈေရးအသင္းမွဦးေဆာင္ၿပီး အတာသႀကၤန္ပြဲႀကီးကို ျမန္မာယကၠန္း သမားအမ်ားစု ေနထိုင္သည့္ အုိင္ေဇာလ္ၿမိဳ႕ Zuangtui ရပ္ကြက္တြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ရာ အာဏာ ပိုင္ရဲမ်ား ေထာင္ကားနဲ႕လာၿပီး ျမန္မာယကၠန္းသမား ၁၀ ဦးေက်ာ္ ဖမ္းဆီးခဲ့ၾကသည္။ အဲဒီေနာက္ပိုင္း အတာသႀကၤန္ပြဲႀကီးကို ရပ္ကြက္ေတြမွာ မလုပ္ရဲေတာ့ပဲ အခုလိုပဲ ၿမဳိ႕ရဲ႕အျပင္မွာ တိတ္တစိတ္ ျပဳလုပ္ခဲ့ရေၾကာင္း ဆက္ဆုိသည္။ “ ၂၀၁၃ ရဲ႕ အတာသႀကၤန္ပြဲႀကီးကို အဆို၊ အက စသည့္ ေဖ်ာ္ေျဖေရးအစီအစဥ္မ်ားနဲ႕ အတူ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ ရႊင္ရႊင္ျဖင့္ က်င္းပႏိုင္ရန္ စီစဥ္ထားပါတယ္” လို႕ အဆိုပါပုဂၢဳိလ္က ဆက္ေျပာပါတယ္။
ခ်င္းျပည္နယ္ေတာင္ပုိင္းမင္းတပ္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း မင္းတပ္ၿမိဳ႕ အေရွ႕ျပင္ရပ္ကြက္ေန ဦး ထန္အြမ္ပုိင္ ဂ်စ္ကားတစီး တိမ္း ေမွာက္ခဲ့ရာ ခရီးသည္ ၄ ဦး ပြဲခ်င္းေသဆုံးၿပီး ၇ ဦး အေရးေပၚ ကုသခံေနရ သည္ဟု သိရသည္။ ယခုလ ဧၿပီ ၇ ရက္ေန႕က မင္းတပ္ၿမိဳ႕မွ ၀မၼသူးရြာသုိ႕ ခရီးသည္ ၁၁ ဦးနဲ႕အတူ သြားရာမွ မင္းတပ္ၿမိဳ႕မွ ၁၆ မုိင္အကြာ ထင္ေခ်ာင္းအနီး ငါးရ့ံခုန္ေတာင္တြင္ တိမ္းေမွာက္ ျခင္းျဖစ္သည္။ “ ကားအတက္မွာ ခရီးသည္တဦး ကားေပၚ ကေနခုန္ခ်လုိ႕ ကားသမား လန္႕ဖ်တ္တယ္၊ ဒါနဲ႕ ကားက ေနာက္ဆုတ္တယ္၊ လမ္းေအာက္ ဖက္ ေပ ၁၀၀ အထိ လိမ့္ဆင္းသြားတာပါ ” ဟု ဆလုိင္းေအာင္ေအာင္က ေျပာသည္။
၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဇႏၷ၀ါရီလ က ျပည္ေထာင္စု အစုိးရႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရယူထားသည့္ ခ်င္းအမ်ဳိး သားတပ္ဦး ( စီအဲန္အက္ဖ္) က ယခုလ လလယ္ပုိင္းမွ စၿပီး ခ်င္းျပည္သူမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ ဆုံပြဲျပဳ လုပ္ရန္ ျပင္ဆင္ေနၿပီး ၄င္းအတြက္ အလုပ္ရုံေဆြး ေႏြးပြဲျပဳ လုပ္ၾကသည္ဟု သိရ သည္။ လူထုႏွင့္ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးရာတြင္ ခ်ျပမည့္ ႏုိင္ငံေရး ဆုိင္ရာ၊ အမ်ဳိးသားေရးဆုိင္ရာ ရပ္တည္ခ်က္၊ ခံယူခ်က္မ်ားႏွင့္ ပါတ္ သက္ၿပီး အလုပ္ရုံေဆြးေႏြးပြဲကုိ ဧၿပီလ ၉ ရက္ေန႕မွ စတင္ျပဳလုပ္ခဲ့ၾက သည္။ “အလုပ္ရုံေဆြးေႏြးပြဲကုိ ၃ ရက္ျပဳလုပ္မွာျဖစ္တယ္၊ လူထုေတြ႕ဆုံပြဲအတြက္ Training for Trainer ေပါ့၊ အဲဒါ ၿပီးယင္ သုံး ဖြဲ႕ခြဲၿပီး ျပဳလုပ္ၾကမွာပါ” ဟု သတင္းႏွင့္ ျပန္ၾကား ေရး အတြင္းေရး မွဴး ပူး ငုိင္းၾကားထန္းက ခုိႏုမ္းထုန္ကုိ ေျပာသည္။
ဖယ္ဒရယ္ (ပူးေလာ္မာ) ဖယ္ဒရယ္ဆုိေသာေဝါဟာရ သည္ ေရာမစကား Foedus မွ အျမဴေတ၍ ဆင္းသက္ လာၿပီး၊ စုေပါင္း သေဘာတူ စာခ်ဳပ္အရ ဖဲြ႔စည္းျခင္းဟု အဓိပါယ္ရပါသည္။ ဖယ္ဒရယ္ႏုိင္ငံ သည္လည္း လြတ္ လပ္ေသာနယ္ပယ္ မ်ားမွ ဘုံအက်ဳိး တူစီးပြားေရးအတြက္ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆုိၿပီး၊ အခ်ဳပ္ အခ်ာပုိင္ႏုိင္ငံတခုအျဖစ္ ဖဲြ႔စည္းတည္ေထာင္ကာ၊ ဒီမုိကေရ စီစံနစ္ကုိအေျခခံၿပီး အာဏာခဲြေဝ က်င့္သုံးေသာႏုိင္ငံဟု ကြ်ႏု္ပ္တုိ႔လက္ခံယူဆထားပါ သည္။ စစ္မွန္ေသာဖယ္ဒရယ္ဆုိရာ၌ ဖယ္ဒရယ္မႈျပဳျခင္း (Federation) ကုိသာ အမ်ားလက္ခံၾက သည့္ အ ေလွ်ာက္၊ ဗဟုိအစုိးရႏွင့္ ေဒသႏၱရအစုိးရအၾကား အာဏာခဲြေဝရာတြင္၊ ဗဟုိအစုိးရလုပ္ပုိင္ ခြင့္ အာဏာအား အဖဲြ႔ဝင္မ်ားမွ စုေပါင္း ေပးအပ္ၿပီး က်န္အာဏာမ်ားအားလုံး မူလပုိင္ရွင္ လြတ္လပ္ေသာ အဖဲြ႔ဝင္နယ္ပယ္မ်ားမွ ဆက္လက္ပုိင္ဆုိင္ ျခင္းျဖစ္ သည္ ဟု လက္ခံထားပါသည္။ (ဥပမာ – အေမရိကန္ႏုိင္ငံ၊ ဆီြဇာလန္ႏုိင္ငံ၊ မကၠဆီကုိ ႏုိင္ငံ၊ ဘရာဇီးႏုိင္ငံ etc…..) ဖယ္ဒရယ္တည္ေထာင္ရျခင္းအေၾကာင္းရင္းမ်ား။ ၁။ လူမ်ဳိးေပါင္းစုံေနထုိင္ၾကေသာ ႏုိင္ငံမ်ား (Multination States) ၌ အမ်ဳိးသားအခြင့္အေရး မ်ား၊ ေမြးရာပါအ ခြင့္အေရး မ်ား၊ ႏုိင္ငံေရးအခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္ အျခားေသာ အခြင့္အေရးမ်ား ဆုံးရႈံး နစ္နာမႈမရွိေစရန္ေသာ္၎၊ ႏုိင္ငံအတြင္း မွီတင္း ေန ထုိင္ၾကေသာ ႏုိင္ငံသားအားလုံး၏ အက်ဳိး စီးပြားပုိမုိျဖစ္ထြန္းေစရန္ေသာ္၎၊ ရည္ရြယ္၍ ဖယ္ ဒရယ္ႏုိင္ငံ တည္ ေထာင္ၾကေလ့ရွိသည္။ ၂။ ဒုတိယကမာၻစစ္အၿပီး ကမာၻ႔ႏုိင္ငံေရးဇာတ္ခုံ၌ “…
ညီညႊတ္ေသာ တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ (UNFC) ၏ အေရးေပၚ ဗဟိုသဘာ ပတိ အဖဲြ ့ ႏွင့္ ဗဟိုအလုပ္ အမႈေဆာင္ေကာ္မီတီ အစည္းအေ၀းကို ထိုင္း- ျမန္မာနယ္စပ္ တေန ရာတြင္ က်င္းပ ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ၂၀၁၃ခုႏွစ္၊ မတ္လ (၂၇)မွ (၂၉) ရက္ေန ့ အထိက်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ အေရးေပၚ အစည္း အေ၀း တြင္ ျပည္ေထာင္စု ျငမ္း ခ်မ္းေရး ေဖၚေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေကာ္မီတီ တို ့၏ ေတြ ့ဆုံေဆြးေႏြးေရး အေျခအေန၊ လက္ရွိ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး အေျခအေနမ်ားႏွင့္ UNFC ၏ အနာဂါတ္ ေတြ ့ ဆုံေဆြးေႏြး ေရး အစီအစဥ္ မ်ားကို ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကေၾကာင္း ခ်င္းအမ်ဳိးသားတပ္ဦး CNF ၏ သတင္းထုတ္ျပန္ ခ်က္ တြင္ ေဖၚျပထားသည္။ ယင္းအစည္းအေ၀းက ျပည္ေထာင္စုအစုိးရ၏ ျငမ္းခ်မ္းေရး ေဖၚေဆာင္မႈလုပ္ငန္းေကာ္ မီတီႏွင့္ ေတြ ့ဆုံေဆြးေႏြးရာတြင္ အေျခခံရ မည္ ့ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈဆိုင္ရာ မူ၀ါဒ မ်ား၊ ၂၀၀၈ခုႏွစ္ ဖဲြ ့စည္း ပုံအေျခခံ ဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး အတြက္ အေျခခံမူမ်ားကို ခ်မွတ္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။ ထို ့အျပင္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရႏွင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးရာတြင္ လက္နက္ကိုင္ အင္အားစုမ်ား အပါ အ၀င္ တိုင္းရင္းသား အင္အား စုမ်ား အားလုံး ပါ၀င္ႏိုင္ေရးအတြက္ ၾကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ရန္ ကိုလည္း…
ျမန္မာႏုိင္ငံအေနာက္ဘက္ ခ်င္းျပည္နယ္ တီးတိန္ၿမိဳ႕နယ္တြင္ တည္ ရွိေသာ ေျမြေတာင္၊ ဖားေတာင္ နီကယ္ သတၱဳ တူးေဖာ္ေရး စီမံကိန္းအား အေကာင္ အထည္ေဖာ္ေဆာင္မည္ ဆိုပါ က ႏုိင္ငံ တကာဥပေဒ စံခ်ိန္စံညြန္း မ်ား ႏွင့္ အညီ ေဆာင္ရြက္ၾကရန္ ခ်င္းေတာင္ေဒသ သဘာ၀ သယံဇာတ ေစာင့္ ၾကည့္ေရး အဖြဲ႔က တိုက္တြန္းလိုက္သည္။ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ အရ ျမန္ မာႏုိင္ငံ၏ ေျမေပၚေျမေအာက္ သယံဇာတ အားလံုး သည္ ႏိုင္ငံေတာ္ပိုင္ျဖစ္ ေၾကာင္း ျပဌာန္းသည္ႏွင့္အညီ ႏုိင္ငံေတာ္၏ စီမံခ်က္မ်ားအား ကန္႔ကြက္ ရန္ ရည္ရြယ္ျခင္း မရွိေသာ္လည္း ယင္းေျမြေတာင္ ၊ ဖားေတာင္ နီကယ္သတၱဳတူးေဖာ္ေရး စီမံကိန္း စတင္ အေကာင္အ ထည္ ေဖၚမည္ ဆိုပါက ႏိုင္ငံတကာဥပေဒ စံခ်ိန္စံညြန္းမ်ား ျဖစ္ေသာ Environmental Impact Assessment, Social Impact Assessment, Health Impact Assessment လုပ္ ထံုးလုပ္ နည္းအတိုင္း ေဖာ္ေဆာင္ေပးရန္ ခ်င္းေတာင္ေဒသ သဘာ၀ သယံဇာတ ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔ ( Chinland Natural Resources Watch Group) CNRWG အဖြဲ႔က မတ္လ ၂၆ ရက္ေန႔ ေၾကညာ ခ်က္တရပ္ထုတ္ျပန္ၿပီး ယခုလိုတိုက္ တြန္းလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။