အိႏိၵယ – ျမန္မာနယ္စပ္အေျခစုိက္ ခ်င္းလူငယ္တစုက ဖြဲ႕စည္းထားသည့္ Network for Chin Community Development ( NCCD) အဖြဲ႕က ခ်င္းလူထုဖြံ႕ၿဖိဳးေရးဆုိင္ရာႏွင့္ ပါတ္သက္ၿပီး အခ်က္ေလးခ်က္ကုိ ယေန႕ ဇူလုိင္လ ၁၅ ရက္ေန႕က အစုိးရထံ ေတာင္းဆုိလုိက္သည္။ ( NCCD) အဖြဲ႕က ခ်င္းလူထု ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ေဆြးေႏြးပြဲကို ၂၀၁၃ခုႏွစ္၊ ဇြန္လ ၂၁ ရက္ေန႕မွ စၿပီး ခ်င္းျပည္နယ္တီးတိန္ျမိဳ႕နယ္၊ ထန္တလန္ျမဳိ့နယ္ ၊ ပလက္ ၀ျမဳိ့နယ္ မ်ားတြင္ က်င္းပျပဳ လုပ္ႏုိင္ခဲ့ၾကရာမွ အခ်က္ေလးခ်က္ကုိ ေဖာ္ထုတ္ၿပီး ေတာင္းဆုိ လုိက္ျခင္းျဖစ္သည္။
Author: Editor
မတူပီအထက ၁ က စာေရးၾကီးက ေက်ာင္းေျပာင္းလက္မွတ္ ဖုိး ေတာင္းေနပါတယ္ သက္ဆုိင္ရာ ပညာေရး၀န္ၾကီးဌာနျဖစ္ျဖစ္ တာ၀န္ရွိသူေတြျဖစ္ျဖစ္ သိေစဖုိ႕ ဒီစာကုိ တင္ျပေပးရန္ျဖစ္ပါတယ္၊ က်ေတာ္ က ခ်င္းျပည္နယ္၊ မတူပီၿမိဳ႕နယ္၊ ဟာလ္တူး ရြာက မိဘျပည္သူ တဦးပါ၊ က်ေတာ္တုိ႕ ခ်င္းျပည္နယ္၊ မင္းတပ္ခရုိင္၊ မတူပီၿမိဳ႕နယ္ ပညာေရးမွဴးရုံးက ရုံးစာေရးၾကီး ဦး သိန္းဘူဟာ ၂၀၁၂- ၂၀၁၃ ပညာသင္ႏွစ္အတြင္း မတူပီ ၿမိဳ႕ေပၚ အထက (၁) မွာ ပညာသင္ယူၿပီး ၂၀၁၃ – ၂၀၁၄ ပညာသင္ႏွစ္တြင္ တျခား ေက်ာင္း သုိ႕ ေျပာင္းေရႊ႕လုိတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြအေပၚ ေက်ာင္းေျပာင္းလက္မွတ္ထုတ္ေပးရာမွာ ေငြေတာင္းေနပါတယ္၊ အဆုိပါ စာေရးၾကီးဟာ ယခုလုိ ေက်ာင္းေျပာင္းလက္မွတ္ထုတ္ေပးခ ေတာင္းတဲ့ေနရာမွာ လက္ငင္းေပးႏုိင္သူေတြကုိ ခ်က္ခ်င္းထုတ္ေပးၿပီး ခရီးေ၀းကနဲ႕လာပီး ေက်ာင္းေျပာင္းလက္မွတ္လာေတာင္းသူေတြကုိ ခင္ဗ်ာ ဒုကၡေရာက္ေနပါတယ္၊ နယ္ေက်ာင္းသား ေတြခင္ဗ်ာ ရပ္ေ၀း က ေန ဆုိင္ကယ္ငွား စရိတ္၊ ၿမိဳ႕ေပၚ စားစရိတ္နဲ႕ အင္မတန္မွ အခက္ၾကဳံေနရတယ္၊ တကယ္ေတာ့ ပညာေရး၀န္ၾကီးဌာနက ေက်ာင္းေျပာင္းလက္မွတ္ ထုတ္ေပးရာမွာ မည့္သည္ အခေၾကးေငြ မွ် လုံး၀မယူဖုိ႕ ေအာက္ေျခ ပညာေရးဌာနအဆင့္ဆင့္ကုိ ညႊန္ၾကားထားခဲ့တာ ၾကာခဲ့ပါၿပီ၊ ဒီစာေရးၾကီးရဲ့ လုပ္ရပ္ဟာ အထက္လူၾကီးေတြ ခြင့္ျပဳခ်က္ျဖစ္ခ်င္လည္း ျဖစ္မယ္၊ အေၾကာင္းကေတာ့ ေက်ာင္းေျပာင္းလက္မွတ္ဆုိတာ ေက်ာင္းအုပ္ၾကီးရဲ့ လက္မွတ္ ပါမွ သာ ထုတ္ေပးလုိ႕ရတာကလား၊ တခုရွိတာက…
ယမန္ေန႕ ဇူလုိင္ ၁၀ ရက္ေန႕က India ႏုိင္ငံ Assam ျပည္နယ္၊ Kachar ခရုိင္ၿမိဳ႕ေတာ္ Shillong ျမိဳ႕အနီးတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံသား ခ်င္းလူမ်ဳိး ခရီးသည္ သုံးဦး ဒျမ အဖြဲ႕၏ လုယက္ျခင္းခံရသည္ဟု သိရသည္။ ျဖစ္စဥ္မွာ ခ်င္းလူမ်ဳိးသုံးဦးတုိ႕သည္ ေဒလီကေန ခ်င္းျပည္နယ္သုိ႕ အျပန္ ဇူလုိင္ ၁၀ ရက္ အိႏိယ စံေတာ္ခ်ိန္ နံနက္ ၃း၀၀ နာရီခန္႕မွာ ဒျမ အဖြဲ႕တဖြဲ႕က ၄င္းတုိ႕စီးလာသည့္ ကားကုိ တားဆီး ရုိက္ခြဲၿပီး ခရီးသည္ေတြ အားလုံးအနက္ သူတုိ႕ သုံးဦးကုိ ကြက္ၿပီး လုယက္ျခင္းျဖစ္သည္။
ခ်င္းျပည္နယ္မတူပီၿမိဳ႕အမွတ္ (၂) အစုိးရ အထက္တန္းေက်ာင္းအုပ္ဆရာၾကီး ပူး ႏြယ္မွဴန္ လာမည့္ ၂၀၁၃- ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ၁၀ တန္းေအာင္ခ်က္ ၃၀{241d12fcbf432557e829f91c0d6fd86903ac3e7007e1df33a0cc395ea774cb24} အထိရွိေအာင္ ၾကိဳးပမ္းရမည္ဟု ေျပာသည္။ ဇြန္လ ၆ ရက္ေန႕တြင္ ျပဳလုပ္သည့္ မိဘဆရာသင္းလုံးကြ်တ္အစည္းအေ၀းတြင္ ေက်ာင္းအုပ္ၾကီးက ၂၀၁၁ – ၂၀၁၂ ပညာ သင္ႏွစ္မွာ အထက ( ၂) ၁၀ တန္းေအာင္ခ်က္ ၁၂{241d12fcbf432557e829f91c0d6fd86903ac3e7007e1df33a0cc395ea774cb24}သာရွိၿပီး ၂၀၁၂- ၂၀၁၃ စာသင္ႏွစ္မွာ ၅{241d12fcbf432557e829f91c0d6fd86903ac3e7007e1df33a0cc395ea774cb24} ထုိးက်သြားေၾကာင္း ထုိ႕ ေၾကာင့္ ၂၀၁၃ -၂၀၁၄ စာသင္ႏွစ္မွာ ၃၀{241d12fcbf432557e829f91c0d6fd86903ac3e7007e1df33a0cc395ea774cb24} ထိ တက္သြားေအာင္ အားလုံးပူးေပါင္း လုပ္ေဆာင္သင့္ေၾကာင္း မွာၾကား သြားတာျဖစ္သည္။
ခ်င္းျပည္နယ္ ထန္တလန္ၿမိဳ႕အေျခစုိက္ CNF ၏ ဆက္ဆံေရး အရာရွိ Pu H.C Ralhnin ( အိပ္ခ်္စီ ရာလ္ႏွင္း) သည္ ယမန္ေန႕က ဆုိင္ကယ္တိမ္းေမွာက္ၿပီး ေဆးရုံတင္ရသည္ဟု သိရသည္။ “ ယမန္ေန႕ မြန္းလြဲ တနာရီခန္႕မွာ ရုံးကေန အိမ္ျပန္တယ္၊ လမ္း အေကြ႕မွာ ဘီးေခ်ာ္သြားတယ္၊ မ်က္ခုံးကြဲၿပီး ေသြးထြက္ မ်ားသြားေတာ့ ေဆးရုံကုိ အေရးေပၚ လူနာအျဖစ္တင္ရတယ္” ဟု ရုံးစာေရးမေလး ဆုန္ဆုန္က ေျပာသည္။
ယခုလ ဇူလုိင္ ၄ ရက္ေန႕ ေန႕လည္ ၁၂ ခန္႕က ခ်င္းျပည္နယ္ေတာင္ပုိင္း ပလက္၀ၿမိဳ႕နယ္ သံေထာင္ အထကေက်ာင္းတြင္ ပဥၥမတန္း ေက်ာင္းသား ေမာေရွဆုိသူအား ေဒသခံရဲစခန္းမွ ဒုတိယ တပ္ၾကပ္ ျမင့္တုိး ဆုိသူက ထုိးၾကိတ္ရုိက္ႏွက္သျဖင့္ အေရးေပၚလူနာအျဖစ္ ေဆးရုံ တင္ရေၾကာင္း သိရသည္။ အေသးစိပ္မွာ ပဥၥမတန္း အတန္းေခါင္းေဆာင္ ေမာင္ေမာေရွ သည္ တာ၀န္အရ ေက်ာင္း သားေရးရာမ်ား (အတန္း ေရးရာ မ်ား) ေဆာင္ရြက္ေနစဥ္ အတန္းေဖာ္ေက်ာင္းသားတစ္ဦးႏွင့္ အေျခအတင္ စကားမ်ားခဲ့ၾကသည္ကုိ အဆုိပါ ေက်ာင္း သား၏ ေဆြမ်ဳိးျဖစ္သူ ဒုတိယ တပ္ၾကပ္ ျမင့္တုိးက မေက်နပ္သျဖင့္ ေမာင္ေမာေရွအား ထုိးၾကိတ္ရုိက္ႏွက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ “ အဲဒီရဲသားက ေမာင္ေမာေရွ ေနထုိင္တဲ့ IKK ေဘာ္ဒါေဆာင္ကုိ သြားၿပီး ေမာင္ေမာေရွကုိ ထုိးၾကိတ္ရုိက္ႏွက္ခဲ့တာ၊ သတိလစ္သြားတယ္၊ နားမွ ေသြးေတြထြက္တယ္၊ ဘာမွလည္း ျပန္ မထူး ႏုိင္ေတာ့ဘူး၊ ဒါနဲ႕ ေဒသခံေတြက အနီးစပ္ဆုံး ရခုိင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ဦး ေဆးရုံကုိ အေရးေပၚ လူနာအျဖစ္ခ်က္ခ်င္းပုိ႕လုိက္တယ္” ဟု ကုိ ဘူးထန္ပုိင္က ေျပာသည္။ ဒုတိယတပ္ၾကပ္ ျမင့္တုိး (ရခုိင္) ဆုိသူသည္ ေဒသခံအရပ္ဖက္ျပည္သူလူထုအေပၚ မေတာ္ မတရားအာဏာျပႏွိပ္စက္ျခင္း၊ ခ်င္း – ရခုိင္ စသည့္ လူမ်ဳိးေရးခြဲျခားဆက္ဆံသည့္ အျပဳအမူ မ်ား ျပဳက်င့္ေလ့ရွိသည္ဟုလည္း ေျပာၾကသည္။ ဒီအမႈႏွင့္ ပါတ္သက္ၿပီး သက္ဆုိင္ရာ ပညာေရးဌာန ႏွင့္ နယ္ေျမခံ ရဲတပ္ဖြဲ႕ေတြက…
ျပည္ပေရာက္ ခ်င္းေက်ာင္းသားလူငယ္မ်ားက ဖြဲ႕စည္းထားသည့္ Chin Youth Organization မွ တႏွစ္တၾကိမ္ ေရြးခ်ယ္ ၿပီး ဂုဏ္ျပဳေလ့ရွိသည့္ Chin Person of the Year 2013 ဂုဏ္ထူးေဆာင္ ဘြဲ႕ကုိ Pu ThangShing က ရရွိလုိက္သည္ဟု Central Executive Committee ၊ Chin Youth Organization of North America ၏ ဇူလုိင္လ (၁) ရက္ေန႕ ေၾကညာ ခ်က္အရ သိရသည္။ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္အတြက္ Chin Person of the year ဂုဏ္ထူးေဆာင္ဘြဲ႕အတြက္ ျပည္တြင္းျပည္ပရွိ ခ်င္းျပည္သူလူထုက Rev. Dr. C. Duhkawm, Executive Minister, Chin Baptist Churches USA (CBC-USA)၊ Pu Ngunlianchunga Cinzah, Chief Executive Member, Lawngtlai Autonomous Council, Mizoram State, India၊ Dr. Sa Sa, Founder, Health and Hope Society၊ Dr. Stephen Hre Kio, Senior Pastor, Indiana Chin Baptist Church၊ Pu Thang Shing၊ Pi Za Tlem, Member of Parliament…
ဆလိုင္းေရာဘတ္ – သမၼတ သိန္းစိန္ ဦးေဆာင္ တဲ့ ျမန္မာအစိုးရ ႏွင့္ တရုတ္ကုမၸဏီတခုျဖစ္တဲ့ North Mining Investment Company တုိ႕ ခ်င္းျပည္နယ္ အထက္ပိုင္း တီးတိန္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ေျမြေတာင္၊ ဖားေတာင္မွာ ထြက္ရွိတဲ့ နီကယ္ ၊ သံေရာရာသတၱဳေတြ တူးေဖာ္ ထုတ္လုပ္ဖို႔ သေဘာတူညီထားခ်က္အရ မၾကာခင္မွာဘဲ ကုမၸဏီဘက္က သတၱဳတူးေဖာ္ေရး လုပ္ငန္း ေတြ စတင္ ဖြယ္ရွိေနပါတယ္။ ဒီေျမြေတာင္၊ ဖားေတာင္ နီကယ္ စီမံကိန္းဟာ ယခင္ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္ခန္႔ကတည္းက တရုတ္ပိုင္ ကင္ဘို ကုမၸဏီ က စမ္းသပ္တူးေဖာ္ခဲ့ဘူးေပမဲ့ ျပန္လည္ရပ္ဆုိင္းခဲ့ပါတယ္၊ ယခု Zijin Mining Group နဲ႔ Wanbao Mining ကုမၸဏီတို႔ ပူးေပါင္းၿပီး North Mining Investment Company ဆိုတဲ့အမည္နာမ နဲ႔ ဒီစီမံကိန္းကို ျပန္လည္အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရနဲ႔ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လတုန္းက သေဘာတူညီခဲ့ၾကတာပါ။ Wanbao ကုမၸဏီဟာ လက္ပံ ေတာင္းေတာင္ေၾကးနီစီမံကိန္းကို တူးေဖာ္ေနတဲ့ ကုမၸဏီျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ရွင္းလင္းမႈမရွိတာက စီမံကိန္းကာလျဖစ္ပါတယ္။ ကုမၸဏီဘက္ကျဖစ္ျဖစ္၊ အစိုးရ ဘက္ကျဖစ္ျဖစ္ လူထုထံ ပြင့္ပြင့္ လင္းလင္း ခ်ျပတာမရွိခဲ့ပါ၊ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ သို႕မဟုတ္ ႏွစ္ေပါင္း ၄၀ အတြက္ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ထားတယ္လုိ႕ တိက်ေသ ခ်ာမႈ မရိွတဲ့ ေျပာဆုိသံေတြကလည္း ၾကားေနရတယ္။ ဒီမိုကေရစီလမ္းေၾကာင္းေပၚကို စတင္ေလွ်ာက္လွမ္းေနၿပီဆုိတဲ့ ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔…
ျပည္နယ္ႏွင့္ ၿမိဳ႕နယ္အၾကား အာဏာၿပိဳင္မႈေၾကာင့္ ခ်င္းျပည္နယ္မတူပီၿမိဳ႕နယ္၊ ေရဇြာျမဳိ႕နယ္ခြဲအတြင္း ရြာဗား (ဘီ) ရြာ လူထု ၄၀၀ ေက်ာ္ ယေန႕ထိ ေတာင္ယာ မ်ဳိးမခ်ေသးေၾကာင္း သိရသည္။ ေရဇြာၿမိဳ႕နယ္ခြဲအတြင္း ရြာဗား ( ဘီ) ႏွင့္ စာလ္ေထာင္ရြာတုိ႕အၾကား လက္ရွိ ရြာဗား(ဘီ)ရြာသားတုိ႕ ခုတ္လုပ္ထားသည့္ ေတာင္ယာ နယ္ေျမ လုမႈကုိ အထက္အာဏာပုိင္ ႏွစ္ဖြဲ႕မွ ျပတ္သားေသာ ေျဖရွင္းမႈ မေပးျခင္းေၾကာင့္ ရြာဗားေဒ သခံလူ ထုသည္ ယေန႕ထိ မ်ဳိးမခ်ႏုိင္ၾကပါ၊ “ က်ေတာ္တုိ႕ဟာ အထက္ဆုံးျဖတ္ခ်က္အတုိင္း အဲဒီနယ္ေျမမွာ ယာခုတ္ၿပီး ယာမီးရွဳိ႕ဖုိ႕ အလုပ္မွာ မတူပီၿမိဳ႕နယ္ အာဏာပုိင္ေတြက မီးမရွဳိ႕ဖုိ႕ အမိန္႕ေပးတယ္၊ ဒါေပမဲ့ ျပည္နယ္ ခြင့္ျပဳခ်က္အရ ယာမီးကို ရွိဳ႕တယ္၊ ဒါေပမဲ့ ျမိဳ႕နယ္က မ်ဳိး မခ်ဖုိ႕နဲ႕ ေမလ ၂၄ ရက္ေန႕မွာ ကြင္းဆင္း မယ္ေျပာတယ္၊ ခုထိ ဘာမွ မေဆာင္ရြက္ဘူး” ဟု ရြာဗား ( ဘီ )မွ ေက်ာင္း ဆရာ အၿငိမ္းစားတဦးက ေျပာသည္။ အဆုိပါ ယာနယ္ေျမပုိင္ဆုိင္လုိမႈအတြက္ ႏွစ္ဖက္ ေဒသခံမ်ားသည္ ၁၉၇၆ ခုႏွစ္တြင္တၾကိမ္၊ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္တြင္ တၾကိမ္ စုစုေပါင္းႏွစ္ၾကိမ္ တရားစြဲဆုိခဲ့ၾကရာ သက္ဆုိင္ရာက ႏွစ္ၾကိမ္စလုံး ရြားဗား (ဘီ)ကုိ ပုိင္ဆုိင္ခုတ္လုပ္ခြင့္ေပးထားခဲ့သည္။ ရြာဗား (ဘီ) ရြာတြင္ အိမ္ေျခ ၃၅ ေဆာင္ရွိၿပီး…
လာမည့္ ဇူလုိင္ ၉ ရက္ေန႕တြင္ ဥေရာပ ပါလီမန္ ၊ ဘရပ္ဆဲလ္ ၌ ခ်င္း အေရး ႏွင့္ ျမန္မာ့ အေရး လူထုၾကား နာပြဲျပဳ လုပ္မည္ဟု သိရသည္။ အဆုိပါ ခ်င္းအေရး ၾကားနာပြဲ သည္ ဥေရာပ ပါလီမန္ တြင္ ျပဳလုပ္ျခင္းျဖစ္သည္။