၂၀၁၃ ခုႏွစ္ႏုိ၀င္ဘာလအတြင္း ခ်င္းျပည္နယ္ဟားခါးၿမိဳ႕တြင္ က်င္းပသည့္ ဒုတိယအၾကိမ္ ခ်င္းအမ်ဳိးသားညီလာခံ (CNC) ရလဒ္ ဆက္လက္အေကာင္ အထည္ေဖာ္ေရး အတြက္ ညီလာခံေနာက္ဆက္တြဲ ေကာ္မီတီ အစည္းအေ၀းကုိ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ေဖေဖၚ၀ါရီ (၂၆-၂၈) ရက္အၾကား ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့ၾကေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။ ခ်င္းအမ်ိဳးသားညီလာခံ ေနာက္ဆက္တြဲေကာ္မီတီကုိ (၄၅) ဦးအနက္ အစည္း အေ၀းသုိ႕ ေကာ္မီတီ၀င္ ၂၅ ဦးခန္႔ တက္ ေရာက္ ႏုိင္ခဲ့ၾက ၿပီး ေကာ္မီတီ ကုိ ေမာင္းႏွင္မည့္ ပူးေပါင္းညွိႏႈိင္းေကာ္မီတီဖြဲ႔စည္းျခင္း၊ ဦးေဆာင္ ေကာ္မီတီ၀င္ မ်ားေရြးခ်ယ္ျခင္း၊ အလုပ္ေကာ္မီတီမ်ားဖြဲ႔စည္းျခင္းႏွင့္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားခ်မွတ္ျခင္း တုိ႕ ကုိ ေဆြးေႏြး ဆုံးျဖတ္ခဲ့ၾက ေၾကာင္း သိရသည္။
Author: Editor
လူမႈ၀န္ထမ္းကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး ၀န္ၾကီး ျပည္ေထာင္စု ၀န္ၾကီး ေဒါက္တာ ျမတ္အုန္းခင္ သည္ ခ်င္းလူမႈဒုကၡေျဖရွင္းေရးအတြက္ က်ပ္သိန္းေပါင္း ၁၇၀၁ . ၃၃ ကူညီခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
က်မနာမည္ Mai Nawmithang၊ Chin Women Social Development (CWSD) က အတြင္းေရးမွဴးပါ၊ CWSD ကုိ လြန္ခဲ့တဲ့ (၅)လ ကတည္းက ခ်င္းျပည္နယ္ ကန္ပက္လက္ၿမိဳ႕မွာ အေျခစုိက္ဖြဲ႕စည္းခဲ့ရတာပါ၊ အဓိကက်မ တို႕ရဲ႕ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ ခ်င္းအသိုင္းအဝိုင္းၾကား အမ်ိဳးသမီး အမ်ိဳးသား တန္းတူအခြင့္အေရး ရရွိလာရန္ႏွင့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ႏိုင္ငံေရးတြင္ တက္ၾကြစြာ ပူးေပါင္းပါဝင္လာရန္၊ ေခါင္းေဆာင္မွဳတြင္ အမ်ိဳးသမီး မ်ားပိုမိုပါဝင္ လာႏိုင္ရန္ျဖစ္ပါတယ္၊ အဖြဲ႕အစည္းအတြင္း သင္တန္း (၃) ၾကိမ္ ၊ ေဆြးေႏြးမႈေတြ ၊ အမ်ိဳးသမီးမ်ား စကားဝိုင္း မ်ား ႏွင့္ ကန္ပက္လက္နွင့္ အနီး အနား ရွိ ေက်းရြာမ်ားသို႔ သြားေရာက္ေဆြးေႏြး မႈေတြ လည္းက်မတို႔လုပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ က်မတို႔႔ရဲ႕အနီးစပ္ဆံုး လႈပ္ရွားမႈတစ္ခုအေနျဖင့္ April လအတြင္း CWSD (kanpetlet ) မွဦးစီးျပီး စာဖတ္ဝိုင္းဖြင့္လွစ္ရန္ အစီအစဥ္ရွိပါတယ္။ က်မတို႔ကန္ပက္လက္ျမိဳ႕မွာ တစ္ည (၂) နာရီ သာမီးရရွိျခင္း၊ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးေၾကာင့္ သတင္းစာ၊ အထူး သျဖင့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအသိပညာနည္းပါးျခင္း၊ ဂ်ာနယ္မ်ားမရႏိုင္ျခင္းေၾကာင့္ အထူးသျဖင့္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားသာ မက အမ်ိဳးသားမ်ား ႏွင့္ေက်ာင္းသားမ်ား စာဖတ္မႈႏႈန္း အလြန္နည္းပါတယ္။ ကန္ပက္လက္ျမိဳ႕တြင္ စာၾကည့္တိုက္မရွိပါ။ ျပန္ၾကားေရးရံုးတြင္ စာအုပ္မ်ားရွိေသာ္လည္း က်မတို႕ႏိုင္ငံ၏ အေမြဆိုးမ်ားေၾကာင့္ ျပည္သူမ်ားျပန္ၾကားေရ းရံုးကိုေၾကာက္ ေနၾကဆဲျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ က်မတို႕ခ်င္းလူမ်ိဳးမ်ားအတြက္ အသိအျမင္ပြင့္လာရန္၊ ဦးစြာ ျပည္သူတို႕၏ စာဖတ္ႏွဳန္းကို ျမွင့္ေပးရန္ လိုအပ္ပါမည္။ သုိ႕မွလည္း ႏိုင္ငံ၏ အသြင္…
ကိုကိုလင္း (ရန္ကုန္တကၠသိုလ္) – ျမန္မာဘုန္းေတာ္ႀကီးေတြက ရိုးသားတဲ့ျပည္လူထု (၄ ) သန္းခန္႔ကို ေသြးေဆာင္ျဖားေယာင္ၿပီး ယင္းတုိ႕၏ လက္မွတ္ မ်ား ရယူကာ အမ်ိဳးေစာင့္ ဥပေဒ (၄) ရပ္ကို ျပ႒ာန္းေပးရန္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ထံ တင္ျပလိုက္ပါတယ္။ သမၼတက တဖန္ ပါလီမန္မွာ ေဆြးေႏြးမႈမ်ားလုပ္ၿပီး၊ အဆိုပါ ဥပေဒ (၄) ရပ္ ကို ျပ႒ာန္းရန္ လႊတ္ေတာ္နာယက သူရဦးေရႊမန္းထံ သဝဏ္လႊာ ပို႔ေပးပါတယ္။ တကယ္ဘဲ ျမန္မာႏိုင္ငံသူ၊ သားေတြ ေတာင့္တခဲ့တဲ့ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ လူ႕အခြင့္ အေရးဆိုတာ ဒီလိုမ်ိဳးလုပ္ဖို႕ေမွ်ာ္လင့္ခဲ့တာလားဆုိတာ စဥ္းစားစရာပါဘဲ။ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုတာ ဘာသာေပါင္းစံု ကိုးကြယ္လ်က္ရွိတဲ့ လူဦးေရ သန္း (၆၀) ေက်ာ္တို႕ရဲ့ ႏိုင္ငံတစ္ ခုျဖစ္ပါတယ္။ လူမ်ိဳးစုအရ ၾကည့္မယ္ဆိုရင္လဲ မတူကြဲျပားတဲ့ လူမ်ိဳးစုေပါင္း (၁၅၀) ခန္႔ ရွိမယ္လို႔ ခန္႔မွန္းရပါတယ္။ ဒီအထဲမွာ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြဟာ လူမ်ားစုျဖစ္ၿပီး ႏိုင္ငံ့လူဦးေရရဲ့ ၈၉ ရာခိုင္ႏႈန္း ရွိပါတယ္။ အခုလက္မွတ္ေရး ထိုးတယ္ဆိုတဲ့ (၄) သန္းဆိုတာ အားလံုး ဗုဒၶဘာသာဝင္ ေတြျဖစ္ၾက တယ္ဆိုရင္ေတာင္၊ သူတို႕ဟာ (၅၃) သန္းေက်ာ္ရွိတဲ့ ဗုဒၶဘာသာဝင္ အားလံုးကို ကိုယ္စားျပဳ သလားဆုိတာ ေမးခြန္ထုတ္စရာ ျဖစ္လာပါတယ္။ ဒီလိုမ်ိဳး ေမးခြန္းထုတ္ရတဲ့အေၾကာင္းက ဒီေန႔ (၄) သန္းကလက္မွတ္ေရးထိုးၿပီး ဒီလိုေတာင္းဆိုလာ တယ္၊ ေနာက္ေန႔ ေနာက္ (၁၀) သန္း ခန္႔က လက္မွတ္ေရးထိုးၿပီး ေနာက္တမ်ိဳး ေတာင္းဆိုလာရင္…
ယမန္ေန႕ ည ၈း၀၀ နာရီခန္႕က ဟားခါးၿမိဳ႕တြင္ သက္လတ္အမ်ဳိးသမီးတဦးက အသက္ ၇၀ အရြယ္ လူၾကီးတဦးကုိ ဓါးျဖင့္ ထုိးသတ္သည့္ အမႈျဖစ္ပြားခဲ့သည္။
ယေန ့ သန္းေခါင္စာရင္းဆိုင္ရာ ကိစၥေဆြးေႏြးပဲြကို ျပည္ေထာင္စု ၀န္ၾကီး ဦးခင္ရီႏွင့္ တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိး (၁၀) ခု မွ ကုိယ္စားလွယ္မ်ား ေနျပည္ေတာ္ တြင္ ျပဳလုပ္ က်င္းပခဲ့ၾကေၾကာင္း သိရသည္။ ကိုယ္စားလွယ္ (၂၄)ဦးပါ၀င္သည့္ အဆိုပါအစည္းအေ၀းက ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိး (၁၃၅) မ်ဳိးရွိသည္ဟု အစိုးရက ေဖၚျပထားျခင္းအေပၚ အားနည္းခ်က္ ရွိေနေသာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေတာ္ အေနျဖင့္ ျပန္လည္ျပင္ဆင္သင့္ေၾကာင္း ေဆြးေႏြးၾကသည္ဟု Chin National Democratic Party အတြင္းေရးမွဴး ဆလိုင္း က်ဲအိုဘိခ္ေထာင္း၏ လူမႈကြန္ယက္ အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာတြင္ ေဖၚျပ ထားသည္။ သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ယူျပီး ထြက္ေပၚလာသည့္ အခ်က္အလက္မ်ားအေပၚ အေျခခံကာ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရက ဖဲြ ့ စည္းထားေသာ တိုင္းရင္းသားေရးရာ ေကာ္မီတီ ထံတင္ျပမည္ျဖစ္ ေၾကာင္း၊ ယင္းမွ ဆက္လက္စီစစ္ေသာ အေျခအေနမ်ားကို ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ အဖဲြ ့သို ့ထပ္မံ တင္ျပမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ “တိုင္းရင္းသားမ်ား လက္မခံေသာ (၁၃၅) ကို ျပင္မည္ ဆိုတာ ၀မ္းသာစရာ ျဖစ္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ဘယ္သူက ျပင္မွာလဲ (ျပင္ခြင့္ရိွသင့္သလဲ)??? ခ်င္းလူမ်ိဳး သတ္မွတ္ေရး ခ်င္းေတြဆံုးျဖတ္ရမည့္ကိစၥ ျဖစ္တယ္။ တိုင္းရင္းသားေရးရာေကာ္မတီ က (၁၃၅) review အတြက္ မည္သို႔ကိုင္ကြယ္ျပီး၊ ကာယကံရွင္ တိုင္းရင္းသား(Stakeholders) ကိုယ္တိုင္ဆံုးျဖတ္ႏိုင္မည့္ မည္သည့္ Mechanism အသံုးျပဳမွာလဲလို႔ မိမိက ေမးျမန္းရာ ၀န္ၾကီးက မၾကာခင္…
ျပည္ေထာင္စု အစုိးရက ခ်င္းျပည္နယ္ထန္တလန္ၿမိဳ႕နယ္ Tlangrua (A) – Hriphi ရြာအၾကား ေဖာက္လုပ္ရန္ အစီအစဥ္ကုိ ခ်င္ျပည္နယ္အစုိးရက Tlangrua (B) – Hriphi ဖက္မွ ေဖာက္လုပ္ရန္ ျပန္လည္ျပင္ဆင္သည္ကုိ ေဒ သခံ Tlangrua (A) ရြာသားအင္အား (၈၀) ခန္႕ ထန္တလန္ၿမိဳ႕သုိ႕ တက္ၿပီး ယခုလ ေဖေဖၚ၀ါရီ (၂၂) ရက္ေန႕က ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ျပသၾကသည္။ ဆႏၵေဖာ္ထုတ္မႈ အေပၚ ေဖေဖၚ၀ါရီလ ၂၃ ရက္ေန႕က ျပည္နယ္ေက်းလက္ ဦးစီးမွဴး ႏွင့္ ဒုတိယ ဦးစီးမွဴးတုိ႕သည္ ေဒသတြင္း ခ်က္ခ်င္း ကြင္းဆင္းမႈျပဳလုပ္ခဲ့ၾကေၾကာင္း သိရၿပီး မည္သုိ႕ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္မည္ကုိမူ မသိရပါ၊ ” ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ခြင့္အတြက္ သက္ဆုိင္ရာ ၿမိဳ႕နယ္ရဲတပ္ဖြဲ႕ထံ ေဖေဖၚ၀ါရီလ (၁၅) ရက္ေန႕က တင္ျပၿပီး ေဖေဖၚ၀ါရီ (၁၈) ရက္ေန႕က ခြင့္ျပဳခဲ့တာပါ၊ ဒီ ကားလမ္း ေဖာက္ လုပ္မႈ ျပန္လည္မရမခ်င္း ဆက္လက္ ၾကိဳးစားသြားမယ္” ဟု ေဒသခံ လူၾကီးတဦးက ေျပာသည္။ ျပည္နယ္အစုိးရလုပ္ရပ္ကုိ ကန္႕ကြက္သည့္အျပင္ ျပည္ေထာင္စု လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး၀န္ၾကီးရုံးမွ ၂၀၁၃၊ စက္ တင္ဘာ ၁၇ ရက္ေန႕က အတည္ျပဳေပးသည့္ Tlangrua (A) – Hriphi ရြာအၾကားကား လမ္းျပန္ လည္ေဖာက္ လုပ္ေပးေရး၊ Tlangrua (B) – Hriphi ကားလမ္းေဖာက္လုပ္ေရး အစီအစဥ္ ျပန္လည္ရုတ္ သိမ္းေပးေရး၊ ျပည္ေထာင္စု အစုိးရ၏…
ယခုလ ေဖေဖၚ၀ါရီ ၀၆ ရက္ေန႕မွ ၁၀ ရက္ေန႕အထိ က်င္းပသည့္ ခ်င္းမ်ဳိးႏြယ္စု Mara Peoples Conference က ၂၀၁၄ သန္းေခါင္စာရင္းေကာက္ယူရာတြင္ မိမိ Mara မ်ဳိးႏြယ္စု ဂုတ္နံပါတ္ ” ၄၃၆” ကို ထည့္သြင္းေရးသားရန္ သ ေဘာတူၾကသည္ဟု သိရသည္။
အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ထံ ေပးစာ ၂၁ ေဖေဖၚ၀ါရီ ၂၀၁၄ ၿမိဳ႕သစ္ေျမေနရာကုိ က်ဴးေက်ာ္ၿပီး ေစတီ တည္မည္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္က ခ်င္းျပည္နယ္ေတာင္ပုိင္း ပလက္၀ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း အစုိးရက ဆမီးၿမိဳ႕နယ္ခြဲတုိးခ်ဲ႕ ေပးသည့္အေပၚ ေဒ သခံျပည္သူမ်ား ၀မ္းသာရပါတယ္၊ ျပည္နယ္၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ကုိယ္တုိင္ ကုန္းတတန္၊ ေရတတန္ လာေရာက္ ကြင္း ဆင္းၿပီး ဖြင့္လွစ္ေပးခဲ့သည္။ ျမိဳ႕ျဖစ္ေျမာက္ဖုိ႕ ၿမိဳ႕ျဖစ္ေျမာက္ေရး ေကာ္မီတီကုိ ဖြဲ႕စည္းၿပီး ရပ္ကြက္ သတ္မွတ္ျခင္း၊ အစုိး ရရုံး၊ လူထုအိမ္ယာမ်ား အတြက္ ေျမကြက္ခ်ၿပီး ေျမဂရံမ်ား သတ္မွတ္ခဲ့ပါသည္။ ရခုိင္ျပည္နယ္မွ လူတစုသည္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ႏွစ္ကုန္တြင္ ဆမီးၿမိဳ႕ အမွတ္(၂) ရပ္ကြက္အတြက္ ရာထားၿပီးေသာ ေျမေနရာအတြင္း (၆) ဧက စာကုိ ၿမိဳ႕ျဖစ္ ေျမာက္ေရးေကာ္မီတီႏွင့္ ညွိႏႈိင္းျခင္း တစုံတရာ မရွိပဲ ဗုဒၵေစတီ တည္ ေဆာက္ဖုိ႕ ဆုိၿပီး ေျမထုိးစက္ျဖင့္ ထုိးပစ္ခဲ့ပါသည္။ ၿမိဳ႕ျဖစ္ေျမာက္ေရးေကာ္မီတီက အဆုိပါ လူတစုကုိ သြားေရာက္ေမးျမန္းေသာ္လည္း တစုံတရာ အေၾကာင္းမျပန္၊ အေလးထား ဆက္ဆံမႈ မျပဳၾကပါ၊ ျပည္နယ္အစုိးရထံလည္း ဘာမွ အသိေပးပုံမေပၚပါ၊ ေဒသခံျပည္သူမ်ားခင္ဗ်ာ ငါတုိ႕ေဒသ ဖြံ႕ၿဖိဳးေတာ့မယ္၊ သားသမီးေတြ ပညာေရးမွာ တုိးတက္ေတာ့မယ္ဆုိၿပီး ၀မ္း သာမည္ၾကံကာ ရွိေသး၊ ယခုလုိ မင္းမဲ့စရုိက္လုပ္ရပ္ေတြျဖစ္လာေတာ့ ယခင္ စစ္အစုိးရကာလတုန္းက ေၾကာက္ စိတ္ေတြ ျပန္ျပန္၀င္လာၿပီး စိတ္မေကာင္းျဖစ္ခဲ့ၾကရတယ္၊ ေစတီတည္ေဆာက္မည့္ေနရာဟာ ေတာင္ကုန္းျဖစ္ၿပီး ဆမီးၿမိဳ႕အေကာင္အထည္ေဖာ္လာခ်ိန္မွာ အင္မတန္မွ သာယာ မည့္ေနရာျဖစ္ပါတယ္၊ ေဒသခံေတြနဲ႕ ၿမိဳ႕ျဖစ္ေျမာက္ေရးေကာ္မီတီ…
ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ား၏ ေန႔ထူးေန႔ျမတ္ျဖစ္သည့္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၂၀ ရက္ခ်င္းအမ်ဴိး သားေန႔ကို ခ်င္းျပည္နယ္အတြင္း တရား ၀င္ ရံုးပိတ္ရက္ အျဖစ္ႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရ အေနျဖင့္ ျပန္လည္သတ္မွတ္ေပးရန္ (၆၆)ႏွစ္ ေျမာက္ ခ်င္း အမ်ဴိးသားေန႔တြင္ ခ်င္းအမ်ဴိးသားတပ္ဦး CNFအေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးခ်ဴပ္ ပူးဇင္က်ဴံးက ေတာင္း ဆို လိုက္သည္။