ဆလိုင္းေရာဘတ္ – သမၼတ သိန္းစိန္ ဦးေဆာင္ တဲ့ ျမန္မာအစိုးရ ႏွင့္ တရုတ္ကုမၸဏီတခုျဖစ္တဲ့ North Mining Investment Company တုိ႕ ခ်င္းျပည္နယ္ အထက္ပိုင္း တီးတိန္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ေျမြေတာင္၊ ဖားေတာင္မွာ ထြက္ရွိတဲ့ နီကယ္ ၊ သံေရာရာသတၱဳေတြ တူးေဖာ္ ထုတ္လုပ္ဖို႔ သေဘာတူညီထားခ်က္အရ မၾကာခင္မွာဘဲ ကုမၸဏီဘက္က သတၱဳတူးေဖာ္ေရး လုပ္ငန္း ေတြ စတင္ ဖြယ္ရွိေနပါတယ္။ ဒီေျမြေတာင္၊ ဖားေတာင္ နီကယ္ စီမံကိန္းဟာ ယခင္ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္ခန္႔ကတည္းက တရုတ္ပိုင္ ကင္ဘို ကုမၸဏီ က စမ္းသပ္တူးေဖာ္ခဲ့ဘူးေပမဲ့ ျပန္လည္ရပ္ဆုိင္းခဲ့ပါတယ္၊ ယခု Zijin Mining Group နဲ႔ Wanbao Mining ကုမၸဏီတို႔ ပူးေပါင္းၿပီး North Mining Investment Company ဆိုတဲ့အမည္နာမ နဲ႔ ဒီစီမံကိန္းကို ျပန္လည္အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရနဲ႔ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လတုန္းက သေဘာတူညီခဲ့ၾကတာပါ။ Wanbao ကုမၸဏီဟာ လက္ပံ ေတာင္းေတာင္ေၾကးနီစီမံကိန္းကို တူးေဖာ္ေနတဲ့ ကုမၸဏီျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ရွင္းလင္းမႈမရွိတာက စီမံကိန္းကာလျဖစ္ပါတယ္။ ကုမၸဏီဘက္ကျဖစ္ျဖစ္၊ အစိုးရ ဘက္ကျဖစ္ျဖစ္ လူထုထံ ပြင့္ပြင့္ လင္းလင္း ခ်ျပတာမရွိခဲ့ပါ၊ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ သို႕မဟုတ္ ႏွစ္ေပါင္း ၄၀ အတြက္ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ထားတယ္လုိ႕ တိက်ေသ ခ်ာမႈ မရိွတဲ့ ေျပာဆုိသံေတြကလည္း ၾကားေနရတယ္။ ဒီမိုကေရစီလမ္းေၾကာင္းေပၚကို စတင္ေလွ်ာက္လွမ္းေနၿပီဆုိတဲ့ ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔…
Author: Editor
ျပည္နယ္ႏွင့္ ၿမိဳ႕နယ္အၾကား အာဏာၿပိဳင္မႈေၾကာင့္ ခ်င္းျပည္နယ္မတူပီၿမိဳ႕နယ္၊ ေရဇြာျမဳိ႕နယ္ခြဲအတြင္း ရြာဗား (ဘီ) ရြာ လူထု ၄၀၀ ေက်ာ္ ယေန႕ထိ ေတာင္ယာ မ်ဳိးမခ်ေသးေၾကာင္း သိရသည္။ ေရဇြာၿမိဳ႕နယ္ခြဲအတြင္း ရြာဗား ( ဘီ) ႏွင့္ စာလ္ေထာင္ရြာတုိ႕အၾကား လက္ရွိ ရြာဗား(ဘီ)ရြာသားတုိ႕ ခုတ္လုပ္ထားသည့္ ေတာင္ယာ နယ္ေျမ လုမႈကုိ အထက္အာဏာပုိင္ ႏွစ္ဖြဲ႕မွ ျပတ္သားေသာ ေျဖရွင္းမႈ မေပးျခင္းေၾကာင့္ ရြာဗားေဒ သခံလူ ထုသည္ ယေန႕ထိ မ်ဳိးမခ်ႏုိင္ၾကပါ၊ “ က်ေတာ္တုိ႕ဟာ အထက္ဆုံးျဖတ္ခ်က္အတုိင္း အဲဒီနယ္ေျမမွာ ယာခုတ္ၿပီး ယာမီးရွဳိ႕ဖုိ႕ အလုပ္မွာ မတူပီၿမိဳ႕နယ္ အာဏာပုိင္ေတြက မီးမရွဳိ႕ဖုိ႕ အမိန္႕ေပးတယ္၊ ဒါေပမဲ့ ျပည္နယ္ ခြင့္ျပဳခ်က္အရ ယာမီးကို ရွိဳ႕တယ္၊ ဒါေပမဲ့ ျမိဳ႕နယ္က မ်ဳိး မခ်ဖုိ႕နဲ႕ ေမလ ၂၄ ရက္ေန႕မွာ ကြင္းဆင္း မယ္ေျပာတယ္၊ ခုထိ ဘာမွ မေဆာင္ရြက္ဘူး” ဟု ရြာဗား ( ဘီ )မွ ေက်ာင္း ဆရာ အၿငိမ္းစားတဦးက ေျပာသည္။ အဆုိပါ ယာနယ္ေျမပုိင္ဆုိင္လုိမႈအတြက္ ႏွစ္ဖက္ ေဒသခံမ်ားသည္ ၁၉၇၆ ခုႏွစ္တြင္တၾကိမ္၊ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္တြင္ တၾကိမ္ စုစုေပါင္းႏွစ္ၾကိမ္ တရားစြဲဆုိခဲ့ၾကရာ သက္ဆုိင္ရာက ႏွစ္ၾကိမ္စလုံး ရြားဗား (ဘီ)ကုိ ပုိင္ဆုိင္ခုတ္လုပ္ခြင့္ေပးထားခဲ့သည္။ ရြာဗား (ဘီ) ရြာတြင္ အိမ္ေျခ ၃၅ ေဆာင္ရွိၿပီး…
လာမည့္ ဇူလုိင္ ၉ ရက္ေန႕တြင္ ဥေရာပ ပါလီမန္ ၊ ဘရပ္ဆဲလ္ ၌ ခ်င္း အေရး ႏွင့္ ျမန္မာ့ အေရး လူထုၾကား နာပြဲျပဳ လုပ္မည္ဟု သိရသည္။ အဆုိပါ ခ်င္းအေရး ၾကားနာပြဲ သည္ ဥေရာပ ပါလီမန္ တြင္ ျပဳလုပ္ျခင္းျဖစ္သည္။
ခ်င္းျပည္နယ္ေတာင္ပုိင္း မတူပီၿမိဳ႕ေပၚတြင္ လင္ ျဖစ္သူက မယားအား သတ္ျဖတ္သည့္ အမႈ ျဖစ္ပြားသည္ဟု သိရသည္။ မတူပီၿမိဳ႕ စန္ေဘာင္ရပ္ကြက္တြင္ေနထုိင္ၿပီး ပန္းရံလုပ္ငန္းျဖင့္ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း ျပဳေနသူ ဦးသန္းစုိး (ပခုကၠဴဇာတိ) ၏ ဇနီး ေဒၚပပ ဆုိသူသည္ ဇြန္လ ၂၆ ရက္ေန႕ နံနက္ပုိင္းတြင္ ျပည္သူ႕ေဆးရုံ၌ ေသဆုံးသြားျခင္းျဖစ္သည္။ “ ေသဆုံးသူရဲ့ နဖူး၊ ေနာက္ေစ့၊ မ်က္ႏွာ နဲ႕ ႏႈတ္ခမ္းေတြမွာ ေသြးေတြေပက်ံၿပီးေယာင္ကုိင္းေနတယ္” ဟု အေလာင္းကုိ သြားၾကည့္သည့္ ဂ်ိမ္းရုိလဲန္းက ေျပာသည္။ ဦးသန္းစုိးသည္ ဇြန္လ ၂၂ ရက္ေန႕တြင္ မယားျဖစ္သူ ေဒၚပပအား ျပည္သူ႕ ေဆးရုံလာတင္ခဲ့ၿပီး အတြင္းလူနာအျဖစ္ကုသမႈ ခံယူေနစဥ္ ဇြန္လ ၂၆ ရက္ေန႕တြင္ ေသဆုံးသြားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဟု သိရသည္။ ေသဆုံးသူအေလာင္းအား ခြဲစိပ္ရာတြင္ ဦးေခါင္းေနာက္ေစ့ အေၾကာေတြ ျပတ္သြားေၾကာင္း၊ ထုိသုိ႕ အေၾကာေတြ ျပတ္သြားျခင္းမွာ ေနာက္ေစ့ ဒါဏ္ရာေၾကာင့္ ျဖစ္ေၾကာင္း စစ္ေဆး ေတြ႕ရွိၾကသည္။ လင္မယားႏွစ္ေယာက္စလုံးသည္ ဇြန္လ ၂၂ ရက္ေန႕ညမွာ ႏွစ္ေယာက္စလုံး စကားမ်ား ရန္ျဖစ္ၾကၿပီး ေယာက်ၤားျဖစ္သူက အမ်ဳိးသမီးကုိ ရုိက္ႏွက္ေၾကာင္း သိရသည္။ နယ္ေျမခံ ျပည္သူ႕ရဲေတြက ဦးသန္းစုိး၏ သားကုိ ေမးစမ္းၾကည့္ရာတြင္ အေဖက အေမ့ကုိ ရုိက္ခဲ့လုိ႕ အေမအိပ္ရာမွ မထႏုိင္ ေတာတဲ့ အခါက်မွ ေဆးရုံကုိ တင္လာရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ …
ဇြန္လ ၂၅ ရက္ေန႕ ည ၁၀း ၀၀ နာရီခန္႕က အမွတ္ (၁) အိႏိၵယ – ျမန္မာနယ္စပ္ ကုန္သြယ္ေရးလမ္းေၾကာင္းေပၚတြင္ ထရပ္ကား တစီးတိမ္းေမွာက္ခဲ့သျဖင့္ ကားဒရုိင္ဗာႏွင့္ စပယ္ ယာ ႏွစ္ဦးစလုံး ပြဲခ်င္းၿပီး ေသဆုံး သြားေၾကာင္း သိရ သည္။
၂၀၁၂ -၂၀၁၃ စာသင္ႏွစ္ ခ်င္းျပည္နယ္စာစစ္ဌာနမွ က်င္းပသည့္ ၁၀ တန္းစာေမးပြဲသည္ မသမာမႈ အကင္း ဆုံးျဖစ္ေၾကာင္း ယင္းအေပၚ အထူး၀မ္းသာ ဂုဏ္ယူေၾကာင္း လုိင္(ခ်င္း) ေက်ာင္းသား မ်ားအသင္း( တကၠ သုိလ္မ်ား- ျမန္မာျပည္) က ယေန႕ဆုိသည္။ တျပည္လုံး ၁၀ တန္းစာေမးပြဲေအာင္ခ်က္တြင္ ခ်င္းျပည္နယ္သည္ ေအာင္ခ်က္ရာခုိင္ႏႈန္း အနိမ့္ဆုံး ျဖစ္ေသာ္ ျငားလည္း ခ်င္းျပည္နယ္စာစစ္ဌာနတြင္ ယခုႏွစ္ က်င္းပျပဳလုပ္ သည့္ ၁၀ တန္း စာေမးပြဲသည္ ခါတုိင္းႏွစ္မ်ား ႏွင္ မတူပဲ လဒ္ေပး လဒ္ ယူမႈႏွင့္ မသာမႈ အကင္း ရွင္းဆုံး ေအာင္ခ်က္ျဖစ္သည္ဟု သုံးသပ္ရေၾကာင္း ႏွင့္ ၁၀ တန္း ေအာင္ျမင္သူမ်ား၊ စာေမးပြဲ ၾကီးၾကပ္သူ တာ၀န္ရွိအားလုံးအေပၚ အင္မတန္ ေလးစားမိပါေၾကာင္း ၄င္းတုိ႕၏ သေဘာထားထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။ “ ေလ့လာရသေလာက္က ဟားခါး နဲ႕ ထန္တလန္စာစစ္ဌာန မွာ အစုိးရ၊ ဘာသာေရးအသင္းအဖြဲ႕၊ ၿမိဳ႕မိၿမိဳ႕ဖ နဲ႕ မိဘျပည္သူေတြက ယခုႏွစ္မွာ ေက်ာင္းသားေတြ စာမခုိးေရး၊ စာၾကိဳးစားေရးကုိ ခါတုိင္းႏွစ္အေပၚ အ ေတြ႕အၾကဳံယူၿပီးၾကပ္မတ္ၾကတယ္၊ အဲဒီကေန ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ေအာင္ျမင္မႈ အက်ဳိးတရားအေပၚ ၀မ္းသာ တာ ေပါ့ဗ်ာ၊ ေအာင္ခ်က္ နိမ့္သည္၊ ျမင္သည္ အဓိက မဟုတ္ပါ” ဟု ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ Salai Kep Chin Thang က ခုိႏုမ္းသုန္ကုိ ေျပာသည္။…
ယခုႏွစ္ မတ္လ ကတည္းက ခ်င္းျပည္နယ္ အိႏိၵယ – ျမန္မာနယ္စပ္၊ တီးတိန္ၿမိဳ႕နယ္ ထင္းေလ၊ ဇိမ္ပီး၊ ဇိမ္သဲ ေက်းရြာ ပတ္၀န္းက်င္ရွိ အခြန္ေဆာင္ၿပီး သစ္ထုတ္ လုပ္ေနသူမ်ားအေပၚ နယ္ေျမခံ စစ္တပ္ေတြက သစ္သယ္ ကားတစီး လွ်င္ က်ပ္ ေငြ တ ေသာင္းစီ အခြန္ေကာက္ ခံေနသည္။
ျပည္ပေရာက္ Chin Youth Organization (CYO) မွ ယခုႏွစ္အတြင္း အေမရိကန္ႏုိင္ငံတြင္ က်င္းပျပဳလုပ္ မည့္ ညီလာ ခံသုိ႕ ခ်င္းအဆုိေတာ္ မ်ားျဖစ္ၾကသည့္ SaLai Cung Lian Thawng ( Thawngbawih), Vandawt Cin ( Moe Moe) ႏွင့္ မီဇုိ အဆုိေတာ္ Mamivarte တုိ႕ ဖိတ္ၾကား ထားေၾကာင္း သိရသည္။
ခ်င္းလူထု ဖြံ႔ျဖိဳးေရး ကြန္ယက္အဖြဲ႕ (Network for Chin Community Development (NCCD) ဦးေဆာင္မႈျဖင့္ လူထု ဖြံ႕ျဖိဳးေရး ေဆြးေႏြးပြဲ (Community Development Dialogue)ကုိ ခ်င္းျပည္နယ္ေျမာက္ ပုိင္း တီးတိန္ၿမိဳ႕ နယ္အ တြင္း က်င္းပျပဳလုပ္ ခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
၁၉၈၅ – ၈၆ ၀န္းက်င္က ေရပန္းစားခဲ့ေသာ ခ်င္းအဆုိရွင္ Mai FarMeng (၄၂ ႏွစ္)သည္ ယခုလ ၂၃ ရက္ေန႕ ညေန ၂း ၄၅ မိနစ္တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ Victoria ေဆးခန္း၌ ကြယ္လြန္သြားခဲ့သည္ဟု ၾကားသိရသည္။ Mai FarMeng သည္ ခ်င္းျပည္နယ္ၿမိဳ႕ေတာ္ဟားခါးေန Pu Thang Heng ႏွင့္ Pi Tum Ci တုိ႕၏ စတုတၱေျမာက္ သမီး ျဖစ္ၿပီး BA ( IR) ဘြဲ႕ရရွိထားသည္။ တခ်ိန္က ဟားခါးၿမိဳ႕ရွိ Deirel တီး၀ုိင္း၏ ပင္တုိင္အဆုိရွင္ျဖစ္ခဲ့ၿပီး အေနာက္တုိင္း အဂၤလိပ္သီခ်င္းကုိ အားသန္ခဲ့သည္။ “ ႏွလုံးေရာင္ေရာဂါနဲ႕ ဆုံးသြားတာပါ၊ ေဆးရုံမွာ တလၾကာ ကုရတယ္၊ အခု သူ႕ရဲ့ခင္ပြန္းကုိ ေစာင့္ေနတာပါ၊ အ ေလာင္း ကိုေတာ့ ဟားခါးကုိ သယ္သြား ဘြယ္ရွိတယ္ ”ဟု ေဆြမ်ဳိးျဖစ္သူ Salai That Cin Thang က ေျပာသည္။ ဆက္လက္ၿပီး သူမဟာ ကုိယ့္အားကုိယ္ကုိးၿပီး ပညာသင္ယူခဲ့တယ္၊ တကယ္စြန္႕စားတဲ့ ပုဂၢဳိလ္ပါ၊ ဟု ဆက္ဆုိသည္။ Mai FarMeng သည္ ဖင္လန္ႏုိင္ငံသား တဦး နဲ႕ အိမ္ေထာင္က်ၿပီး လက္ရွိတြင္ တုိက္အမွတ္ ၅၀၄၊ ပည၀တီအိမ္ယာ၊ ရန္ကင္းၿမိဳ႕နယ္၊ ရန္ကုန္တြင္ ေနထုိင္စဥ္ ေသဆုံးျခင္းျဖစ္သည္။ ေသဆုံးခ်ိန္အထိ…