ဆလိုင္းက်ဲအိုဘိခ္ေထာင္း – အရင္ဆံုး PR စနစ္ကိုဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒႏွင့္ ကိုက္ညီမွဳရိွမရွိ ၾကည့္ရမည္။ ပုဒ္မ ၁၄၁ (က) တြင္ ျပည္နယ္ႏွင့့္ တိုင္းေဒသၾကီးတစ္ခုစီအတြက္ ကိုယ္စားလွယ္ ၁၂ ဦးက်စီတူညီစြာျဖင့္ ေရြးေကာက္ တင္ေျမွာက္ရ မည္ဟု ျပဌာန္းထားသည္။ ဤျပဌာန္းခ်က္အရဆိုရင္ PR စနစ္က်င့္သုံးလို႔ရသည္။ တစ္ဖက္မွာတစ္ျပည္လံုး (ေရြးေကာက္ ခံ အမ်ိဳး သားလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ေနရာ ၁၆၈) လံုးလံုးကိုမဲဆႏ ၵနယ္ေျမတစ္ခု တည္းအျဖစ္ သတ္မွတ္ျခင္းမ်ိဳး၊ တစ္နည္းအားျဖင့္ ႏိုင္ငံလံုး လူဦးေရ (သန္း ၃၀ ခန္႔) ျဖင့္ ေနရာ ၁၆၈ ကို အခ်ိဳးက်ခြဲေ၀သည့္ ပံုစံကိုမူအေျခခံဥပေဒအရ မျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္းျပသ ပါသည္။ မိမိ ျပည္နယ္၊ တိုင္းေဒသႀကီးအလိုက္သက်င့္သံုးလို႔ရသည္ ဆိုသည့္ေဘာျဖစ္သည္။ ဥပမာ အားျဖင့္ ေအာက္ပါပံုစံ (၂)ခုအတိုင္း PR က်င့္သံုးႏိုင္ေၾကာင္းေတြ႔ရသည္ – ဥပမာ (၁) – ပုဒ္မ (၁၄၁)အရသတ္မွတ္ထားေသာ လြတ္ေတာ္ကိုယ္စား လွယ္(၁၂)ေနရာကိုအေျခခံ၍ ျပည္နယ္၊တိုင္းေဒသႀကီးတစ္ခုစီကိုမဲဆႏၵနယ္ေျမတစ္ခုအျဖစ္ သတ္မွတ္ရမည္။ ခ်င္းျပည္နယ္တြင္ မဲေပးသူ (၃) နီးပါးရိွရာလႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စား လွယ္ (၁)ေနရာရရိွေရးအတြက္ အၾကမ္းအားျဖင့္ ဆႏၵမဲ ၂၅၀၀၀ ခန္႔လိုအပ္ပါသည္၊ ခြဲတမ္းက်သည္။ အနည္းဆံုးမဲဆႏၵ ၂၅၀၀၀ေလာက္မွမရသည့္ ပါတီကအ မတ္ေနရာရရိွမည္မဟုတ္ပါ။ (လက္ရိွက်င့္သံုးလ်က္ရိွေသာ FPTP စနစ္အရဆို လွ်င္(ခ်င္းျပည္ နယ္) မွာပ်မ္းမွ်အားျဖင့္ မဲ ၅၀၀၀ မွ ၁၀၀၀၀ ခန္႔ရလွ်င္ အမတ္ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရိွသည္။ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲတုန္းက…
Author: Editor
ယခုလ ဇြန္ ၂၈ ရက္ေန႕က ပခုကၠဴ ခ်င္းတကၠသုိလ္ ရွိ ခ်င္းမ်ဳိးႏြယ္စုမ်ားျဖစ္သည့္ မတူ၊ မရာ၊ ဇုိတုန္း၊ ဒုိင္၊ မင္းတပ္၊ ကန္ပက္လက္ ေက်ာင္းသား အသင္း အဖြဲ႕၊ ခ်င္းစာေပႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈေကာ္မီတီမွ ေခါင္းေဆာင္ ၄၂ ဦး ပါ၀င္သည့္ အစည္းအေ၀းက ပခုကၠဴ ခ်င္း တကၠသုိလ္ေက်ာင္းသားမ်ား သမဂၢ ( CSU) ကုိ ေအာင္ျမင္စြာ ဖြဲ႕ စည္း ခဲ့ၾကေၾကာင္း သိရသည္။
၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ဇြန္လ (၁၆) ရက္ေန႔က ခ်င္းျပည္နယ္ေတာင္ပုိင္း ပလက္၀ၿမိဳ႕အနီးတြင္ ပလက္၀အေျခစုိက္ ခလရ ၂၃၂ ႏွင့္ ၂၈၉ ပူးေပါင္းတပ္ဖြဲ႕က ရခုိင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီမွ တပ္မေတာ္သား တပ္ၾကပ္ ခုိင္ထြီး ဆုိသူႏွင့္ ကူညီ သူ အရပ္သား ေအာင္ေရႊျမတုိ႕အား ဖမ္းဆီးသြားခဲ့ သည္ဟု သိရသည္။ ျမန္မာ-ဘဂၤလာနယ္စပ္အနီး တိုက္ပြဲ ျဖစ္ပြားမႈတစုံတရာမရွိေသာ္လည္း တုိက္ပြဲအတြင္း အဆုိပါ ႏွစ္ဦးအား ဖမ္းဆီး ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု အစုိးရစစ္တပ္က အေၾကာင္းျပထားေၾကာင္း ရခုိင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ(ALP) က ေၾကညာ ခ်က္ ထုတ္ျပန္ထားသည္။
ဇြန္လ ၂၄ ရက္ေန႕က မတူပီအမ်ဳိးသမီးအဖြဲ႔ ႏွင့္ မတူပီလူငယ္အဖြဲ႔တို႔မွ ဦးေဆာင္သည့္ အမ်ဳိးသမီးႏွင့္ ကေလးငယ္ မ်ား ဘ၀လုံျခဳံမႈရွိေစေရး ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ပြဲနဲ႕ပါတ္သက္ၿပီး ခ်င္းျပည္နယ္ေတာင္ပုိင္း မင္းတပ္ခရုိင္ ရဲမွဴး ဦးေအာင္ျမင့္ စုိးက အမ်ဳိး သမီးေခါင္းေဆာင္ႏွစ္ဦးႏွင့္ လူ ငယ္ေခါင္းေဆာင္ ႏွစ္ဦး တုိ႕ကုိ တရားစြဲလုိက္သည္ဟု သိရသည္။
မၾကာေသးခင္က ခ်င္းအမ်ဳိးသမီးတစ္ဦးအား အစုိးရ စစ္သားတစ္ဦးမွ အတင္းအဓမၼျပဳက်င့္ရန္ ၾကံစည္ခဲ့သည္ကို ျပစ္ တင္ ႐ႈတ္ခ်သည့္အေနျဖင့္၄င္း၊ အမ်ဳိးသမီး ႏွင့္ ကေလးငယ္မ်ား ဘ၀ လုံျခဳံမႈရွိေရးအတြက္ ခ်င္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္း မတူပီၿမိဳ႕ေပၚတြင္ မတူပီအမ်ဳိးသမီးအဖြဲ႕ကဦးေဆာင္ ကာ ယေန႔ နံနက္ပိုင္း ကၿငိမ္းခ်မ္းစြာစီတန္းလွည့္လည္ ဆႏၵ ေဖာ္ ထုတ္ခဲ့ၾကသည္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇြန္ ၁၀ ရက္ ေန႕က ခ်င္းျပည္နယ္ မတူပီၿမိဳ႕နယ္၊ ေရဇြာၿမိဳ႕ အေျခစုိက္ ခလရ (၂၆၉) မွ ကုိယ္ပုိွင္ အမွတ္ တသ – ၃၇၁၈၅၀၊ တပ္သား မ်ဳိးသူရေက်ာ္က အသက္ ၄၀ အရြယ္ အိမ္ေထာင္ရွင္ အမ်ဳိးသမီးတဦးအား အဓမၼ ျပဳက်င့္ ရန္ၾကံ စည္ခဲ့မႈ ႏွင့္ပါတ္သက္ၿပီး မတူပီအမ်ဳိးသမီးအသင္း (MWO) ဦးေဆာင္မႈျဖင့္ ဆႏၵျပမည္ဟု သိရသည္။
သာသနာေရး ဝန္ႀကီး႒ာနမွ ေရးဆြဲထားေသာ ကိုးကြယ္ရာဘာသာ ကူးေျပာင္းျခင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒ(မူၾကမ္း)သည္ ႏုိင္ငံသား တစ္ဦးခ်င္းစီ၏ လြတ္လပ္စြာကိုးကြယ္ယံုၾကည္ခြင့္ကို ကန္႔ သတ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ထားသည့္ ဥပေဒျဖစ္ေသာေၾကာင့္ Chin National Democratic Party (CNDP) ခ်င္းအမ်ဳိးသားပါတီ မွ ကန္႔ကြက္ေၾကာင္း ဇြန္လ ၂၁ ရက္ေန႔က ထုတ္ျပန္ေၾကညာခဲ့သည္။
ခ်င္းျပည္နယ္ တီးတိန္ၿမိဳ႕နယ္ရွိ ေျမြေတာင္၊ ဖားေတာင္ နီကယ္သတၱဳတြင္း စီမံကိန္းကို ေဒသခံျပည္သူမ်ားထံ ပြင့္လင္း ျမင္သာစြာ ရွင္းလင္းတင္ျပ၍ သေဘာထား ရယူၿပီးမွသာ စာခ်ဳပ္စာတမ္းႏွင့္အတူ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ မည္ဟု ျပည္ေထာင္စု သတၱဳတြင္း၀န္ႀကီးဌာနမွ ဒု၀န္ႀကီး ဦးသန္းထြန္းေအာင္ကေျပာသည္။
ယခုလအတြင္း Network for Chin Community Development ေခၚ ခ်င္းလူထုဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ကြန္ယက္က အမ်ဳိး သမီးစြမ္းရည္ျမင့္တင္ေရးသင္တန္း ကုိ ခ်င္းျပည္နယ္ တီးတိန္ၿမိဳ႕နယ္ ႏွင့္ တြန္းဇံၿမိဳ႕နယ္ ေက်းလက္ေဒသမ်ား တြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကေၾကာင္းသိရသည္။ “ေက်းလက္ေဒသကုိ အဓိက ဦးတည္ၿပီး လုပ္တာျဖစ္ တယ္၊ ေက်းလက္ေဒ သဆုိတာက အဖက္ဖက္မွာ နိမ့္က်တယ္ေလ၊ အခ်ိန္နဲ႕ ေနရာ နဲ႕ ခ်ိန္ကုိက္တာေရ၊ လမ္းပန္း ဆက္သြယ္ေရးခက္ခဲ တာေတြေၾကာင့္ က်န္ေဒသေတြကုိ မ လုပ္ႏုိင္ေသးဘူး၊ အဲဒီအတြက္ ဆက္လက္ၾကိဳးစား သြားမယ္ ” ဟု NCCD လက္ေထာက္ တာ၀န္ခံ ကုိ Saimon က ခုိႏုမ္းသုန္ကုိ ေျပာသည္။
သာသနာေရး၀န္ၾကီးဌာနက ေရးဆြဲထားသည့္ ဘာသာကူးေျပာင္းျခင္းဆုိင္ရာ ဥပေဒမူၾကမ္း အား ကန္႕ကြက္ေၾကာင္း ခ်င္းေရးရာအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ((Institute of Chin Affair) က ႏုိင္ငံေတာ္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ထံ ဇြန္လ ၁၄ ရက္ေန႕က ေပး ပုိ႕သည္ဟု သိရသည္။ သာသနာေရး ဝန္ႀကီးဌာန မွ ေရးဆြဲထားေသာ ဘာသာကူးေျပာင္းျခင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒမူၾကမ္း ကို ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ဥပေဒ တရပ္ အေနျဖင့္ ျပဌာန္း လိုက္ပါ က ႏုိင္ငံေတာ္ အစိုးရမွ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာတစိုက္မတ္မတ္ ႀကိဳးစားအားထုတ္လာ ခဲ့ေသာ ျပည္ေထာင္ စုမၿပိဳကြဲေရး ႏွင့္ တိုင္းရင္းသားစည္းလံုးညီညြတ္မႈကို ထိခိုက္ပ်က္ျပားေစႏုိင္သည္ဟု ခ်င္းေရးရာအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (Institute of Chin Affair) က ေရးသားထားသည္။