Salai Vakok
စစ်အာဏာသိမ်းသည့် ၂ နှစ်ခွဲကျော်ကာလအတွင်း စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့၏ သတ်ဖြတ်မှုကြောင့် ချင်းလူမျိုးသေဆုံးမှု မြင့်တက် လာနေပြီး ၂၀၂၃ ခုနှစ် ၆ လတာအတွင်းမှာ ချင်းအမျိုးသားများသေဆုံးမှု ၁၀၀ ကျော်ဖြင့် စံချိန်တင်မြင့်တက်လာသည်ဟု ချင်းရေးရာအဖွဲ့ချုပ် (ICA) က ဇူလိုင်လ ၄ ရက်နေ့က ထုတ်ပြန်သည်။
၂၀၂၃ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလမှ ဇွန်လအထိ ၆ လတာကာလအတွင်း စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ကြောင့် ချင်းလူမျိုး ၁၀၉ ဦးထိသေဆုံးခဲ့ရပြီး အရပ်သားပြည်သူအယောက် ၅၀ နှင့် ချင်းကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ဝင် ၅၉ ဦးတို့ပါဝင်သည်ဟု ICA ကဆိုပါသည်။
“အဲလိုဖြစ်တဲ့အတွက် ၂၀၂၃ မှာ ကျန်ရှိနေတဲ့ ၆လတာမှာရော ဘယ်လိုမျိုးရှိလာမလဲဆိုတာ စဉ်းစားစရာဖြစ်သွားပြီး။ အခုလည်း စစ်ကောင်စီအနေနဲ့ ထိုးစစ်ဆင်နေတယ်။ တိုက်ပွဲတွေ ပြင်းထန်နေတာကြောင့်၊ ချင်း ပြည်သူတွေ ဘယ်လောက်များ သေဆုံးမှု မြင့်တက်လာမလဲ စောင့်ကြည့်ရမယ့် အထဲပါတာပေါ့နော်။ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု မသုံးဘူးဆိုရင် ဒီလောက် မြင့်တက်လာစရာ အကြောင်းမရှိဘူး။ နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်းတွေအနေနဲ့ ပြည်တွင်းစစ်မှာ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုနဲ့ လက်နက်အင်အားအဆမတန် အသုံးပြုမှုတွေ သာမန်အရပ်သားပြည်သူတွေရဲ့ အိုးအိမ်တွေ အသက်တွေကို ဖျက်ဆီးတာကို ဘယ်လိုများ ဆက်လက်အရေးယူမှုတွေ လာမလဲဆိုတာ စောင့်ကြည့်ရမယ်” ဟု ICA လက်ထောက်ညွန်ကြားရေးမှူး ဆလိုင်းဗန်ဆွီးစံက ပြောသည်။
အဆိုပါသေဆုံးသူများမှာ အရပ်သားပြည်သူအမျိုးသား ၃၄ ဦးနှင့် အမျိုးသမီး ၁၆ ဦး၊ ချင်းကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ထဲက အမျိုးသား ၅၈ ဦးနှင့် အမျိုးသမီး ၁ ဦးတို့ဖြစ်ကြောင်းသိရသည်။
၎င်းတို့သည် တိုက်ပွဲတွင် ကျဆုံးသွားသူများ၊ မြေမြှုပ်မိုင်းနှင့် လက်နက်ကြီးကြောင့် သေဆုံးသွားသူများဖြစ်ပြီး လေကြောင်း တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် အများဆုံး သေဆုံးရသည်ဟု ချင်းရေးရာအဖွဲ့ချုပ်က တာဝန်ရှိသူက ပြောသည်။
မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်အာဏာသိမ်းသည့်နှစ် ၂၀၂၁ ခုနှစ်အတွင်း စစ်ကောင်စီ၏ မတရားသတ်ဖြတ်မှုကြောင့် ချင်းအမျိုးသား ၁၆၄ ဦးသေဆုံးခဲ့ပြီး ၂၀၂၂ ခုနှစ်အတွင်းမှာ ၁၉၅ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်ဟု ICA ကဆိုသည်။
ယင်းသေဆုံးမှုပမာဏကို ကြည့်ခြင်းအားဖြင့် ၂၀၂၁ ခုနှစ်နှင့် ၂၀၂၂ ခုနှစ် ၂၃ လအတွင်းမှာ ချင်းအမျိုးသားသေဆုံးမှု ၃၅၉ ဦးရှိကာ ၂၀၂၃ ခုနှစ်မှာတော့ ၆ လအတွင်းမှာ ချင်းအမျိုးသားသေဆုံးမှု ၁၀၉ ဦးထိရှိလာပြီး သိသိသာသာမြင့်တက်သွားသည် ကို တွေ့ရသည်။
မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဖြစ်ပွားနေသော နိုင်ငံရေးပဋိပက္ခကို နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝန်းက အထူးဂရုစိုက်ကာ ထိရောက်သော စစ်ဆေးအရေးယူမှုများ ပြုုလုပ်သင့်ပြီးဖြစ်ကြောင်း ချင်းရေးရာအဖွဲ့ချုပ် (ICA) က တိုက်တွန်းသည်။