ချင်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်း၊ မင်းတပ်မြို့နယ်တွင် ဇူလိုင်လ ၂၁ ရက်နေ့ကစပြီး စစ်ကောင်စီနှင့် CDF-Mindat တို့အကြား တကျော့ပြန်တိုက်ပွဲ ဖြစ်လာခဲ့ပြီးနောက် ယခုလိုသာ ဆက်လက်ဖြစ်ပွားနေမည်ဆိုပါက စစ်ဘေးရှောင်ပြည်သူများအပါအဝင် ဒေသခံရွာသားများလည်း ဆေးဝါးနှင့် စားနပ်ရိက္ခာအခက်အခဲ ပိုကြုံတွေ့လာနိုင်မည်ဟု သိရသည်။ “တချို့လည်း တော်တော်များများခက်ခဲတာတော့ရှိတယ် ဒါပေမယ့် ကျွန်တော်တို့လဲ တော်တော်များများကိုလည်း ပေးတာရှိသလို ဘာသာရေးအဖွဲ့စည်းကလည်း ပေးတာနည်းနည်းပါးပါးရှိတယ်၊ တအားကြီး မခက်ခဲသေးပေမယ့် ဒီအတိုင်းသာ ဆက်သွားမယ်ဆိုရင်တော့ နောက် တစ်လ နှစ်လလောက်ဆိုရင် တော်တော်လေးကို စားဝတ်နေရေးကအစ အစားအသောက်တွေ အခက်အခဲဖြစ်လာနိုင်တယ်၊ အဓိက ဆေးဝါးရယ်၊ အစားအသောက်ရယ် ခက်ခဲလာနိုင်တယ်” ဟု မင်းတပ်မြို့နယ် စစ်ဘေးရှောင်စီမံခန့်ခွဲရေး ကော်မတီဝင်တစ်ဦးက ပြောသည်။ မင်းတပ်မြို့နယ်အတွင်းရှိ ရိက္ခာသယ်ယူသော လမ်းကြောင်းကို အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီ၏ တင်းကြပ်မှုနှင့် ဖမ်းဆီးစစ်ဆေးမှုများရှိနေသောကြာင့် စစ်ဘေးရှောင်ပြည်သူများအတွက် ရိက္ခာများ ပြတ်လပ်လာမည့်အခြေအနေ ကြုံတွေ့လာရခြင်းဖြစ်သည်။ မင်းတပ်မြို့အတွင်း တိုက်ပွဲများ ထပ်မံဖြစ်ပွားမှုမရှိသော်လည်း မင်းတပ်မြို့နယ်နှင့် ကျေးရွာဖက်များတွင် တိုက်ပွဲများ ဆက်လက်ဖြစ်ပွားနေခြင်းကြောင့် တိုက်ပွဲရှောင်ပြည်သူများကို လက်ခံထားသော ကျေးရွာဒေသခံများကိုယ်တိုင်လည်း စစ်ဘေးသင့်အခြေအနေ ကြုံနေရသည့်အပြင် စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်များက လူနေအိမ်များ၊ ဘုရားကျောင်းများတွင် ဝင်ရောက်ပြီး ပစ္စည်းများကို မွှေနှောက်ရှာဖွေ ဖျက်ဆီးခဲ့ကြောင်းလည်း ဒေသခံများထံမှ သိရသည်။ “စစ်ဘေးရှောင်တွေကို လက်ခံတဲ့ ရွာကိုယ်နှိုက်ကိုက စကစတွေလာရင် ပြေးကြတယ်၊ အိမ်တွေ၊ အစားအသောက်တွေ အရင်တခေါက်ကလည်း ဖျက်ဆီးခံရတယ်။ အခုတခေါက်လည်း ဝမ္မတူးမှာဆိုရင် တော်တော်လေးကို အိမ်တိုင်း ရှိသမျှပစ္စည်းတွေ၊ ဆန်တွေရော အကုန်ဖျက်ဆီးတာ၊ အခုက ရွာသားတွေကိုယ်နှိုက်ကိုက စစ်ဘေးသင့်နေကြတယ်၊ အခုက မြို့မှာမဟုတ်တော့ပဲနဲ့ ရွာဖက်တွေမှာပဲ စစ်ဖြစ်နေကြတာဆိုတော့”…
Author: Editor
ချင်းပြည်နယ်၊ ပလက်ဝမြို့နယ်၊ ဆမီးမြို့ရှိ အဓိက ရိက္ခာသယ်ယူရာလမ်းကြောနှစ်ခု ပိတ်ဆိုမှုကြောင့် ဆမီးမြို့ပေါ် ရိက္ခာပြတ်လပ်လုနီးပါး ရှိနေပြီဖြစ်ကြောင်း ဆမီးမြို့ ဒေသခံတစ်ဦးမှ သိရသည်။ ပလက်ဝမြို့နယ် ဆမီးမြို့ရိက္ခာသယ်ယူသည့် လမ်းကြောင်း (၂) ခုရှိပြီး တစ်ခုမှာ ရခိုင်ပြည်နယ်၊ ကျောက်တော်-စစ်တွေ လမ်းကြောင်းဖြစ်ကာ ကိုဗစ်ကူးစက်မှုကြောင့် သွားလာခွင့်ပိတ်ထားကြောင်း နောက်တစ်ခုမှာ မတူပီ-မင်းတပ်-ပခုက္ကူလမ်းကြောင်းဖြစ်ပြီး တိုက်ပွဲများဖြစ်ပွားမှုကြောင့် ပိတ်ဆို့ထားသည်။ “အခုက ဆိုင်တွေကလည်း ထမင်းဆိုင်မှာ စားလို့မရတော့ဘူး ဆန်တွေလည်းဝယ်လို့မရတော့ဘူး အဲလိုမျိုးတွေရှိတယ် အဓိကတော့ ဒီလမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေးပါပဲ လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေးပိတ်တယ် ပိတ်ပြီဆိုတာနဲ့ လူတွေက စားနပ်ရိက္ခာက ပြတ်လပ်တော့မယ်ဆိုတာသိတော့ အလုအယက်ဝယ်ကြတယ် တစ်ရက်နှစ်ရက်အတွင်းမှာကို လုံးဝပြတ်သွားတာ ဆိုင်မှာကပြတ်သွားတော့တာ အခုက စားသုံးကုန်ရော အသုံးအဆောင်ပစ္စည်းတွေတောင် အကုန်လုံးကတော့ ခက်ခဲတာပါပဲ လမ်းကြောင်းကမရှိတော့မို့လို့” ဆမီးမြို့ဒေသခံတစ်ဦးက ပြောသည်။ ဆမီးမြို့ပေါ် ရိက္ခာသယ်ယူရန် လမ်းကြောင်းအသွား/အလာပိတ်ဆို့မှုမှာ သြဂုတ်လဆန်းပိုင်းမှစတင်ခဲ့ပြီး ရိက္ခာအလုအယက် ဝယ်ယူလာကြသည်မှာ သြဂုတ်လကုန်ပိုင်းမှ စတင်သည်ဟု သိရသည်။ ပလက်ဝမြို့နယ် ဆမီးမြို့ပေါ်တွင် ဆန်တစ်အိတ်လျှင် လေးသောင်းမှအထက် ရှစ်သောင်းထိ စျေးနှုန်းသုံးခုရှိသည်ဟု ဒေသခံများမှ သိရသည်။ လက်ရှိအချိန်တွင် ဆမီးမြို့ပြည်သူများ ရိက္ခာပြန်လည်သယ်ယူနိုင်ရန် အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီများထံ ခွင့်ပြုချက်တောင်းပြီး ရခိုင်ပြည်နယ်ကျောက်တော်ဘက်မှ သယ်ယူနိုင်ရေးများ ဆောင်ရွက်နေကြောင်း သိရသည်။ ပလက်ဝမြို့နယ် ဆမီးမြို့သည် လူဦးရေအားဖြင့် ၅ သောင်းဝန်းကျင်ရှိပြီး အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီနှင့် ရက္ခိုင့်တပ်တော် AA တို့တိုက်ပွဲကြောင့် နေရပ်စွန့်ခွာ စစ်ဘေးရှောင်ပြည်သူ ၅ ထောင်ခန့်ရှိသည့်မြို့ဖြစ်သည်။
မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့မှ စစ်ကောင်စီက အာဏာသိမ်းပြီးနောက် စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်များ၏ ပစ်ခတ်သတ်ဖြတ်မှုကြောင့် ချင်းလူမျိုး ၁၀၈ ဦးကျော် သေဆုံးမှုရှိပြီဟု ချင်းရေးရာအဖွဲ့ချုပ်က သြဂုတ်လ ၃၁ ရက်နေ့က ထုတ်ပြန်ချက်အရ သိရသည်။ အဆိုပါသေဆုံးသူများမှာ အရပ်သား (၅၇) ဦး၊ ဒေသကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ဝင် (၅၁) ဦး၊ အသက် ၁၈ နှစ်အောက် ကလေးသူငယ် (၁၄) ဦး၊ အမျိုးသမီး (၇) ဦးတို့ သေဆုံးခဲ့သည့်အပြင် စစ်ကောင်စီက အလောင်းဖျောက်ပြီး မိသားစုဝင်များကို ပြန်မပေးပဲ လူ့ဂုဏ်သိက္ခာနှင့်အညီ ချင်းရိုးရာဓလေ့ထုံးတမ်း၊ ခရစ်ယာန်ဓလေ့ထုံးတမ်းများနှင့်အညီ သဂြိုလ်ခွင့်မရခဲ့သော အရပ်သား (၇) ယောက်ရှိကြောင်းကိုလည်း ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားပါသည်။ ယင်းထုတ်ပြန်ချက်ထဲတွင် စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့များအနေဖြင့် အပြစ်မဲ့ပြည်သူများ၊ အမျိုးသမီးများနှင့် ကလေးသူငယ်များ၊ ချင်းတိုင်းရင်းသားများအပေါ် ပစ်မှတ်ထားတိုက်ခိုက်ခြင်းနှင့် လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုလုပ်ရပ်များအပေါ် ချင်းရေးရာအဖွဲ့ချုပ်၏ စောင့်ကြည့်လုပ်ဆောင်နေမှုကို ချင်းရေးရာအဖွဲ့ချုပ်မှ တာဝန်ရှိသူကတစ်ဦးက အခုလိုပြောသည်။ “ကျမတို့အဖွဲ့အစည်းကလည်း ချင်းလူမျိုး၊ ချင်းရေးရာအဖွဲ့ချုပ်ဆိုတော့ အဓိက မြန်မာနိုင်ငံမှာ ရှိနေတဲ့ချင်းလူမျိုးတွေအပေါ်မှာ ချင်းလူမျိုးတွေရဲ့ နိုင်ငံရေး၊ လူမှုရေး အကုန်လုံးအပေါ် လေ့လာစောင့်ကြည့်တာပေါ့၊ လောလောဆယ်က စစ်အာဏာရှင်အောက်မှာဆိုတော့ လူ့အခွင့်အရေးချိုး ဖောက်မှုကို ပိုပြီးတော့ အသားပေးလုပ်တယ်၊ ချင်းပြည်နယ်မှာရော၊ မြန်မာနိုင်ငံမှာရှိတဲ့ ချင်းလူမျိုးတွေအပေါ်မှာရော စစ်တပ်ကနေ ကျုးလွန်တဲ့ချိုးဖောက်မှုတွေကို အကုန်းလုံးမှတ်တမ်းယူတယ်၊ မြေပြင်အခြေအနေတွေကို လေ့လာတာမျိုးပေါ့ အခုလောလောဆယ်ဆယ် ကျမတို့လုပ်နိုင်တာ ဒါပဲပေါ့” ဟုပြောသည်။ အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့နှင့် ဒေသကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့တို့အကြား အပြန်အလှန်ပစ်ခတ်ခြင်းကြောင့် သေဆုံးမှုရှိသလို စစ်ကောင်စီတပ်ဖက်မှ ကျေးရွာလူနေအိမ်များအတွင်း လက်နက်ကြီး/ ငယ်များဖြင့် ရမ်းသမ်းပစ်ခတ်ခြင်း၊…
မြန်မာနိုင်ငံတွင် ပြီးခဲ့သည့် ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့က စစ်တပ်မှအာဏာသိမ်းယူလိုက်ပြီးနောက် အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံ အိန္ဒိယနိုင်ငံ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်အတွင်း ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်ခိုလှုံကြသော မြန်မာစစ်ဘေးရှောင် ကျောင်းနေအရွယ် ကလေးများအား လူမျိုးရေးခွဲခြားဆက်ဆံမှုမရှိဘဲ မီဇိုရမ်တွင် ပညာသင်ကြားခွင့်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း မီဇိုရမ်ပြည်နယ် ပညာရေးဝန်ကြီး Pu Lalchhandama Ralte က ပြောသည်။ အဆိုပါကိစ္စနဲ့ပတ်သက်ပြီး ပြီးခဲ့သည့် သြဂုတ်လ ၃၁ ရက်နေ့က မီဇိုရမ်ပြည်နယ်အတွင်း ထွက်ပြေးခိုလှုံကြသော မြန်မာနိုင်ငံ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များက မီဇိုရမ်ပြည်နယ် ပညာရေးဝန်ကြီးတို့ စစ်ဘေးရှောင်ကလေးများ ပညာသင်ကြားနိုင်ရေးကိစ္စ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့ရာ ယခုလို Pu Lalchhandama Ralte က တရားဝင်ကြေညာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ မီဇိုရမ်ပြည်နယ် ပညာရေးဝန်ကြီး Pu Lalchhandama Ralte က “လူမျိုးခွဲခြားမှုမရှိဘဲ မြန်မာစစ်ဘေးရှောင် ကျောင်းနေအရွယ် ကလေးငယ်များအကုန်လုံး မီဇိုရမ်တွင် ပညာသင်ကြားရမည်” ဟု ပြောသည်။ ဆက်လက်ပြီး Pu Lalchhandama က “မြန်မာနိုင်ငံပြည်တွင်းစစ်ကြောင့် ချင်းလူမျိုးများ ဒုက္ခရောက်နေသည့်အပေါ် အထူးဝမ်းနည်းကြောင်း၊ မီဇိုရမ်အစိုးရအနေဖြင့် စစ်ဘေးရှောင်များကို အတတ်နိုင်ဆုံး ကူညီဆောင်ရွက်ပေးသွားမည် ဖြစ်ကြောင်းနှင့် မြန်မာနိုင်ငံတွင် စစ်မှန်သောဒီမိုကရေစီ အမြန်ဆုံးရရှိဖို့ ဆန္ဒပြုကြောင်း” ပြောသည်။ မီဇိုရမ်ရောက် မြန်မာစစ်ဘေးရှောင်ကလေးငယ်များ ပညာသင်ကြားနိုင်ရေးအတွက် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပွဲတွင် မြန်မာနိုင်ငံ ပြည်သူရွေးကောက်ခံကိုယ်စာလှယ်များနှင့်အတူ မီဇိုးကျောင်းသားသမဂ္ဂ Mizo Zirlai Pawl (MZP) ဥက္ကဌ B Vanlaltana လည်း ပါဝင်ကူညီဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်တွင် မြန်မာစစ်ဘေးရှောင် ကျောင်းနေအရွယ်ကလေးငယ်များ အယောက် ၃၀၀ ကျော်ရှိမည်ဟု ခန့်မှန်းသိရသည်။
By Ro Sang ၅) သစ္စာတော်ခံ ချင်းလက်နက်ကိုင်ခေတ် သစ္စာခံ ချင်းလက်နက်ကိုင်ခေတ်ဆိုသည်မှာ ဗြိတိသျှ၊ ဂျပန်နှင့် ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံတို့၏ လက်အောက်တွင် အမှုထမ်းခြင်းကို ဆိုလိုပါသည်။ (က) ကိုလိုနီခေတ်ဦး ချင်းလက်နက်ကိုင်တပ်များ #ပထမကူကီးလေဗီး (၁၈၄၉) ၁၈၄၈-၁၈၄၉ ခုနှစ်တွင် ထာဒို၊ ရှင်ရှုံ၊ ချွန်ဆဲလ်၊ လုန်အုမ် မျိုးနွယ်ကြီးလေးမျိုးနှင့် အခြားမျိုးနွယ်ငယ်လေးများသည် လူရှိုင်းများ လိုက်လံတိုက်ခိုက်သောကြောင့် ကချာနယ်သို့ ပြေးဝင်လာခဲ့လေသည်။ ထိုကချာနယ်အထိ ဆက်လက်ထိပါးလာသောကြောင့် ၁၈၄၉-၅၀ ခုနှစ်တွင် Col Lister အား စစ်သည်အင်အား ၃၀၀၊ Thado, Singsong မျိုးနွယ်စုမှ အင်အားအချို့နှင့် လူရှိုင်းနယ်သို့ဝင်ရောက်ကာ လူရှိုင်းတို့အား အပြစ်ဒဏ်ပေးခဲ့လေသည်။ နောက်ပိုင်းတွင် လူရှိုင်းတို့၏ ကျူးကျော်မှုအားခုခံရန်အတွက် Colonel Lister သည် Thado နှင့် Singsong များအဓိကပါဝင်သော ကူကီးတပ်ရင်းတစ်ရင်းအား ၄င်းတို့ခေါင်းဆောင်နှင့်အတူ အင်အား ၂၀၀ ဖြင့်ဖွဲ့စည်းကာ စည်းကမ်းတကျ လေ့ကျင့်ပေးခဲ့လေသည်။ ၄င်းတပ်အား #ကူကီးတပ်ရင်း (Kuki Levy) ဟု ခေါ်သည်။ ၄င်းတပ်ရင်းသည် ဗြိတိသျှတို့လက်အောက် ချင်းတပ်ရင်းများအနက် အစောဆုံးတပ်ရင်း ဖြစ်လေသည်။ ထို့နောက် တောင်ဖက်ကချာတောင်တန်းအား ကာကွယ်ရန်ချထားလေသည်။ ထိုတပ်ရင်းသည် တောင်ဖက် ကချာတောင်တန်းကို လူရှိုင်းတို့ရန်မှကာကွယ်ရန်သာမက မြောက်ဖက်ကချာတောင် တန်းအား #အာဂမီနာဂ (Agami Naga) တို့ကျူးကျော်မှုအတွက်ပါ ကာကွယ်သူများ ဖြစ်လာသည်။ သို့သော် ၁၈၅၀ ခုနှစ်တွင် တောလည်ထွက်ရာမှ ပြန်လာသော Changsen မျိုးနွယ်ဝင်တစ်စုသည် နာဂရွာတစ်ရွာ၏ ယဉ်ကျေးမှုနှင့် ဘာသာ…
ကလေးမြို့တွင် စက်တင်ဘာလမှစပြီး အလယ်တန်းအောက် မသန်စွမ်းကလေးများအတွက် အိမ်တိုင်ရာရောက် ကျောင်းပညာရေးစနစ် ပညာသင်ကြားပေးမည်ဟု ကလေးမြို့အခြေစိုက် မသန်စွမ်းဖွံ့ဖြိုးရေးရှေ့ဆောင်အဖွဲ့ တာဝန်ရှိသူထံမှ သိရသည်။ ကလေးမြို့ရှိ မသန်စွမ်းဖွံ့ဖြိုးရေးရှေ့ဆောင်အဖွဲ့မှ မသန်စွမ်းကလေးများအတွက် ကလေးငယ်များ ကျောင်းပညာရေးနှင့် မဝေးကွာစေရန် ရည်ရွယ်ပြီး ဆောင်ရွက်ရခြင်းဖြစ်သည်ဟု မသန်စွမ်းဖွံ့ဖြိုးရေးရှေ့ဆောင်အဖွဲ့ ဒါရိုက်တာ ကိုယောရှုက ယခုလိုပြောသည်။ “ကျနော်တို့ ဒီလိုလုပ်ဆောင်တာ မသန်စွမ်းဖွံ့ဖြိုးရေးရှေ့ဆောင်အဖွဲ့ရဲ့ ရပ်တည်ချက်က မသန်စွမ်းသူများ ပညာရေးပိုင်းမှာ လက်လှမ်းမှီနိုင်ဖို့က ကျနော်တို့အရင်ကတည်းက လုပ်ဆောင်နေတဲ့ လုပ်ငန်းတစ်ခုဖြစ်တယ် အခုချိန်မှာ မသန်စွမ်းကလေးများတွေ အတော်လေးများများက ပညာရေးလက်လှမ်းမမှီနိုင်ကြဘူး အရင်တုန်းက သူတို့နီးစပ်ရာကျောင်းတွေမှာ တက်ခိုင်းထားတာရှိတယ် ဆိုတော့ အခုချိန်မှာအကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် ဒီရောဂါကြောင့်ပဲဖြစ်ဖြစ် လက်လှမ်းမမှီနိုင်တဲ့အတွက်ကြောင့် ဒီကလေးတွေကို စာနဲ့မဝေးသွားအောင် ဒီမသန်စွမ်းကလေးတွေအတွက် စာသင်ပေးမယ့်အစီစဉ်ကို ကျနော်တို့ရေးဆွဲပြီးမှ စရခြင်းဖြစ်တယ်” မသန်စွမ်းကျောင်းနေရွယ်များ ကျောင်းပညာသင်ပေးရန် အခက်အခဲများစွာရှိနေပါသော်လည်း ကျောင်းပညာရေးစနစ်ပြန်လည် ထူထောင်ရန် အိမ်တိုင်ရာရောက်ပညာသင်ပေးခြင်းအပြင် zoom application ဖြင့် အွန်လိုင်းမှ စက်တင်ဘာလကုန်နှောင်းပိုင်းတွင်း စတင်သင်ကြားပေးမည်ဟုလည်းသိရသည်။ မသန်စွမ်းကလေးငယ်များ အိမ်တိုင်ရာရောက်သင်ကြားမှုစတင်ပြီး မိသားစုဝင်များမှ zoom application ဖြင့် သင်ကြားနိုင်ရန်လည်း အိမ်တိုင်ရာရောက် ဝန်ဆောင်မှုလုပ်ဆောင်ပေးမည့် ဆရာဆရာမများက သင်ကြားပေးမည်ဖြစ်ပြီး ၎င်းအတွက် စေတနာဝန်ထမ်း ဆရာဆရာမ (၈) ဦးရှိကြောင်း သိရသည်။ မသန်စွမ်းကလေးများ ကျောင်းပညာရေးပြန်လည်သင်ပေးရန်နှင့်ပတ်သက်ပြီး မသန်စွမ်းဖွံ့ဖြိုးရေးရှေ့ဆောင်အဖွဲ့ (DDI) မှ ဒါရိုက်တာ ယောရှုက “ကျနော်တို့ရည်ရွယ်ထားတဲ့အထဲမှာ ကျနော်တို့အခု မိဘတွေနဲ့ညှိနေတယ် ဒါ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါနဲ့ပတ်သက်ပြီး မိဘတွေကိုယ်တိုင်က ကျနော်တို့ကို အိမ်တိုင်ရာယောက် သွားသင်ပေးဖို့ရန်အတွက် လက်ခံမလား စိုးရိမ်တဲ့အချက်က ပထမအချက်ဖြစ်တယ် ဒုတိယအချက်အနေနဲ့…
ချင်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်း၊ မတူပီမြို့နယ်၊ ခြန်းပြန်းရွာမှ သြဂုတ်လ ၂၀ ရက်နှင့် ၂၂ ရက်နေ့များတွင် ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရသော လူငယ် (၄) ဦးကို စစ်ကောင်စီက NUG ပရိုဖိုင်ချိန်းထားခြင်းကြောင့်ဟုဆိုပြီး အမှုဖွင့်ထားကြောင်း သိရသည်။ “၂၄ ရက်က ပုဒ်မတပ်လိုက်တာ၊ သူတို့ကို အခု ပရိုဖိုင်မှာတွေ NUG ထောက်ခံတယ်ဆိုတဲ့ ပရိုဖိုင်တွေ ချိန်းထားလို့ဆိုပြီး ပုဒ်မနဲ့ တပ်ထားတယ်။ စစ်တပ်ထဲမှာပဲ ပိုလုံခြုံတယ်ဆိုပြီး အဲ့မှာပဲထားလို့ သိရတယ်။ အခုချိန်က လူငယ်တိုင်းလိုလို အဲ့လိုပဲထားကြတာပဲလေ” ဟု ၎င်းတို့နှင့်နီးစပ်သူ မတူပီဒေသခံတစ်ဦးထံမှ သိရသည်။ ၎င်းတို့ကို မင်းတပ်စစ်ဆေးရေးဂိတ်နှင့် ဖနိူင်ရွာနှင့် မတူပီအကြား ဗျူဟာစစ်ဆေးရေးဂိတ်တို့တွင် ဖမ်းဆီးခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး အကြမ်းဖက်မှုတိုက်ဖျက်ရေးဥပဒေ ပုဒ်မ-၅၂ (က) ဖြင့် တရားစွဲဆိုထားခံရသည်ဟု သိရသည်။ အဆိုပါ အဖမ်းဆီးခံရသူများမှာ ကိုဒီဇင်ထန်း၊ ကိုထယ်တွီး၊ ကိုထောင်ပိန်း၊ ကိုစန်သိန်းတို့ဖြစ်ကြပြီး မလဲ့လဲ့ဝင်းဆိုသူကိုမှု အဖမ်းခံရသည့် သြဂုတ်လ ၂၀ ရက်နေ့ ညနေ ၆ နာရီတွင် ပြန်လည်လွှတ်ပေးခဲ့သည်ဟု သိရသည်။ စစ်ကောင်စီက သြဂုတ်လ ၁၁ ရက်နေ့တွင် အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီကို ငြင်းပယ်ပါ (Accept NUG-Reject Military) ဆိုတဲ့ ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်လူမှုကွန်ရက် ပရိုဖိုင်ပြောင်းလဲထားသူများကို စနစ်တကျပြုစုထားရန် စစ်တပ်၊ ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်များကို ညွှန်ကြားထားကြောင်းလည်း သိရသည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင် အမျိုးသားညီညွှတ်ရေးအစိုးရ (NUG) ကို ထောက်ခံပြီး အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီကို ငြင်းပယ်ပါ (Accept NUG-Reject Military) ဆိုသည့် ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်လူမှုကွန်ရက် ပရိုင်ဖိုင်လှုပ်ရှားမှုကို ပြီးခဲ့သည့် သြဂုတ်လ…
ချင်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်း၊ မတူပီမြို့ရှိ စစ်ကောင်စီ၏ ခလရ-၁၄၀ တပ်တွင် သြဂုတ်လ ၂၉ ရက် ညနေ ၆ နာရီဝန်းကျင်၌ CDM ပြုလုပ်ရန်ရှိသော စစ်သားများကို ဗိုလ်ကြီးတစ်ဦးမှ တပ်တွင်းဝါဒဖြန့်ကြေးနန်းစာ ဖတ်ပြနေစဉ် စစ်သားတယောက်မှ သေနတ်နှင့်ပစ်သတ်ခဲ့ပြီး မိမိကိုယ်တိုင်လည်း အဆုံးစီရင်သွားကြောင်း သိရသည်။ “လူလွတ်တွေထဲပဲ စစ်တပ်ထဲမှာ CDM ဝင်ဖို့က အနည်းဆုံး ၅ ယောက်လောက်ရှိတယ်ထယ်၊ အဲ့လိုမျိုးရှိတယ်ဆိုတော့ ဗိုလ်မူးတွေက CDM မဝင်ဖို့ အခု အောင်ဆန်းစုကြည်ကိုလည်း ပြန်လွတ်ပေးတော့မယ် ရွေးကောက်ပွဲလည်း ပြန်လုပ်မှာ ပုံမှန်အတိုင်းပြန်ဖြစ်ဖို့ပေါ့ CDM လည်း ဝင်စရာမလိုဘူးပေါ့ပြောတာ သူတို့ကြားထဲမှာ ပဋ္ဋိပက္ခဖြစ်တယ်ထင်တယ်။ စစ်သားတယောက်က ထပြီးတော့ M1 သေနတ်နဲ့ တခါတည်း ဗိုလ်းမှုးကိုပစ်ပြီးတော့ သူ့ကိုယ်သူလည်း အဆုံးစီရင်လိုက်တယ်” ဟု မတူပီမြို့ခံတစ်ဦးက ပြောသည်။ ယခုဖြစ်စဉ်ကြောင့် နှစ်ဦးစလုံး သေဆုံးသွားသည်ဟုသိရပြီး ၁၄၀ တပ်သည် မြို့နှင့် အနည်းငယ်ကွာဝေးသည့်အပြင် တပ်ထဲတွင် ဝင်ထွက်သွားလာခွင့်မရှိသောကြောင့် ဘာမှမသိရှိရသော်လည်း ယနေ့ မတူပီမြို့တွင်း လမ်းဆုံဖက်တွင် စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်် အများအပြားသွားလာလုပ်ရှားမှုများရှိနေကြောင်းလည်း သိရသည်။ အဆိုပါ တပ်တွင်း ဝါဒဖြန့်ကြေးနန်းစာကို စစ်ကောင်စီ၏ ကက (ကြည်း) မှတဆင့် စစ်ကောင်စီလက်အောက်ခံတပ်များအားလုံးထံကို ယမန်နေ့ သြဂုတ် ၂၉ ရက်က တပ်တွင်း အာဏာဖီဆန် CDM ပြုလုပ်သော စစ်သားများကို ထိန်းချုပ်ဖို့အတွက် ဝါဒဖြန့်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ၎င်းကြေးနန်းစာထဲတွင် “လူထုခေါင်းဆောင်ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား ပြန်လည်လွတ်ပေးပြီး ရွေးကောက်ပွဲပြန်ကျင်းပမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ တပ်တွင်း စည်းလုံးမှုအင်အား မပျက်ပြားအောင်ပြုလုပ်ရန်၊ CDM ပြုလုပ်ဖို့မလိုဘဲ ယခင်ပုံမှန်အခြေအနေကို…
ချင်းပြည်နယ်၊ ထန်တလန်မြို့တွင် ပြီးခဲ့သည့် သြဂုတ်လ (၂၅) ရက်နေ့ မြို့တွင်း ပစ်ခတ်မှုအတွင်း စစ်ကောင်စီမှ ပစ်ခတ်လိုက်သည့် လက်ကျန် လက်နက်ကြီးတစ်လုံး ပြန်လည်ပေါက်ကွဲမှုကြောင့် အရပ်သားတစ်ဦးသေဆုံးပြီး ၁၀ ဦး ထိခိုက်ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။ ဖြစ်စဥ်မှာ ယနေ့ သြဂုတ်လ (၂၇) မွန်းလွဲ ၁ နာရီဝန်းကျင်အချိန်လောက်တွင် စစ်ကောင်စီလက်ကျန် လက်နက်ကြီးကျည်အား အရပ်သားတစ်ဦးက သွားရောက်ကိုင်တွယ်ကာရာမှ ပေါက်ကွဲမှုဖြစ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ထန်တလန်မြို့ဒေသခံတစ်ဦးက ယခုလိုပြောသည်။ “တနေ့ သြဂုတ်လ (၂၅) ရက်နေ့က ပစ်တော့ ကျည်ဆံမှန်ပြီး အိမ်တစ်လုံးက ပျက်သွားတယ်… အိမ်ပျက်တဲ့ဟာတွေကို ပြုပြင်ဖို့သွားနေတုန်း ဗုံးလက်ကျန်လို့ပြောရမှာပေါ့ အိမ်ပြင်ရင်းနဲ့ အဲ့ဒီဗုံးက ကွဲသွားတာနဲ့တူတယ်” ဟု ပြောသည်။ ယခုပေါက်ကွဲမှုအတွင်း သေဆုံးသွားသူနှင့် ထိခိုက်ဒဏ်ရာရှိသူများမှာ ပြီးခဲ့သည့် သြဂုတ်လ (၂၅) ရက်နေ့ မြို့တွင်းပစ်ခတ်မှုများကြောင့် ပျက်စီးသွားသည့် ထန်တလန်မြို့ပေါ်၊ ကျောင်းရပ်ကွက်ရှိ နေအိမ်များကို သွားရောက်ပြုပြင်ကြသူများဖြစ်သည်။ ထိုပေါက်ကွဲမှုကြောင့် ထိခိုက်ဒဏ်ရာရသူများကို ဘုရားကျောင်းတွင်ထားရှိကာ ဆေးကုသမှုပေးနေပြီး သေဆုံးသူ အသက် (၄၅) နှစ်အရွယ် Pu Hlei Bik ၏ ရုပ်အလောင်းကိုတော့ ၎င်း၏နေအိမ်သို့ ပြန်လည်ပို့ဆောင် ထားရှိကြောင်း သိရသည်။ ပြီးခဲ့သည့် သြဂုတ်လ (၂၅) ရက်နေ့ ထန်တလန်မြို့ပေါ် ပစ်ခတ်မှုအတွင်းတွင်လည်း နေအိမ်အတွင်းပုန်းအောင်းနေသည့် အသက် ၁၀ နှစ်အရွယ် မောင်ဗန်ဘွေထန် သေဆုံးခဲ့ကာ လူနေအိမ်များလည်းပျက်စီးခဲ့သည်။
ချင်းပြည်နယ်၊ ကန်ပက်လက်မြို့နယ်အတွင်း ဆန်သယ်ယူသူများကို စစ်ကောင်စီဖက်က ပစ်မိန့်ထုတ်ပြန်ထားသည့်အပြင် အကြောင်းမဲ့ ဖမ်းဆီးခံထားရသော လူငယ်များကိုလည်း တစ်ဦးလျှင် ငွေကျပ် (၁၀ သိန်း) နှုန်းဖြင့် စစ်ကောင်စီမှ ပြန်ရွေးခိုင်းနေကြောင်း သိရသည်။ “အဖမ်းခံရတဲ့သူတိုင်း ရဲစခန်းကိုရောက်ပြီး ပိုက်ဆံနဲ့ ပြန်ရွေးခိုင်းတော့ ပြန်လွတ်ပေးတဲ့သူက များပါပြီ၊ တစ်ယောက်ကို ၁၀ သိန်းဆိုတော့ တခါထဲမတတ်နိုင်ကြတော့ ငွေကြေးအခက်အခဲကြောင့် စရံငွေအဖြစ် ၅ သိန်းပေးရတယ်၊ ကျန်တာကို နောက်မှပေးဖို့ အဲ့လိုပြန်ရွေးခိုင်းတာ၊ တချို့တွေကို ဖမ်းတယ်၊ ပစ္စည်းတွေသိမ်းပြီး လူကိုတော့ ပြန်လွတ်ပေးတဲ့ပုံစံမျိုးဖြစ်တယ်။ ဒီနေ့မှာလည်း မြို့တွင်းမှာ စစ်ဆေးတာ ပိုပြီးတော့ တင်းကြပ်တယ်” ဟု ကန်ပက်လက်ဒေသခံတစ်ဦးက ပြောသည်။ ကန်ပက်လက်မြို့နယ်တွင် စစ်ကောင်စီမှ ဖမ်းဆီးထားသူ ၂၀ ကျော်ခန့်ရှိနေပြီဟုသိရှိရပြီး အများစုမှာ ပိုက်ဆံဖြင့် ပြန်ရွေးခိုင်းသောကြောင့် လက်ရှိတွင် ပြန်လည်လွတ်မြောက်လာကြသော်လည်း ၂ ဦးမှာ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးလုပ်ငန်းများတွင် ပါဝင်သည်ဟု သံသယရှိသောကြောင့် လွှတ်ပေးရန်အတွက် ခက်ခဲနိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်းလည်း ၎င်းကပြောသည်။ ယနေ့တွင် မြို့တွင်းစစ်ဆေးရေးများ ပိုတင်းကြပ်လာသည့်အပြင် ကန်ပက်လက်မြို့နယ်အတွင်း ဆန်သယ်ယူသူများကိုလည်း စစ်ကောင်စီဖက်က ပစ်မိန့်ထုတ်ပြန်ထားသောကြောင့် ဆန်၊ ဆေးဝါး၊ စားသောက်ကုန်ပစ္စည်းများ သယ်ယူသူများကို ဖမ်းဆီးခြင်းနှင့် ပစ္စည်းများ သိမ်းယူမှုရှိနေခြင်းကြောင့် ကျေးရွာအချို့တွင် စားနပ်ရိက္ခာပြတ်လပ်မှုများ ကြုံနေရကြောင်းလည်း သိရသည်။ ပြီးခဲ့သည့် သြဂုတ်လဆန်းပိုင်း ညအချိန်တွင်လည်း စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေက ကန်ပက်လက်မြို့အတွင်း အကြောင်းမဲ့ပစ်ခတ်မှုများကြောင့် အဆောက်အအုံများ ပျက်စီးမှုနှင့် ပြည်သူများ၏ နေအိမ်များအတွင်း ဝင်ရောက်ရှာဖွေကာ ပစ္စည်းများယူဆောင်ခြင်းများ ပြုလုပ်ခဲ့ကြသည်။