လစာထက္၀က္သာ ရရွိေသာ ေဒၚေဂမံ (အၾကီးတန္း စာေရး)၊ ေဒၚဥမၼာစိန္ (အေရာင္း -၄)၊ ေဒၚ တမ္ကီးမံ (အ ငယ္တန္း လက္ႏွိပ္စက္ စာေရး)တုိ႕က လစာ အျပည့္ ရေၾကာင္း နတ္မေတာင္ အမ်ဳိး သားဥယ်ာဥ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦး တင္ျမစိုးမွ လက္မွတ္ေရးထုိးခုိင္းသည္ ကုိ ျငင္းဆုိလုိက္သည္ဟု သိရသည္။ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ (၂၉) ေန႔တြင္ အဆိုပါ၀န္ထမ္းမ်ားအား လစာေငြ တစ္၀က္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးမွ ျဖတ္ စားျခင္းမဟုတ္ေၾကာင္း၊ အျပည့္ရရွိေၾကာင္း လက္မွတ္ထုိးခိုင္းခဲ့ရာ ကာယ ကံရွင္ အမ်ဳိးသမီး ၀န္ထမ္း (၃)ဦးက လက္မွတ္ေရး ထိုးရန္ ျငင္းဆိုလုိက္ျခင္းျဖစ္သည္။
Author: Editor
ျမန္မာ၊ အႏိၵယ ႏုိင္ငံ (မီဇုိရမ္) မွ ခ်င္း (Zo) ေက်ာင္းသားမ်ားက ခ်င္းျပည္နယ္ၿမိဳ႕ေတာ္ ဟားခါး တြင္ လာမည့္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ႏုိ၀င္ဘာလ (၅) ရက္ေန႕မွ (၇)ရက္အတြင္း (၃) ရက္အတြင္း ခ်င္းရုိးရာ ယဥ္ေက်းမႈ ႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲ က်င္းပမည့္ တင္ျပ ေတာင္းဆုိခ်က္ကုိ ခ်င္းျပည္နယ္အစုိးရမွ တရား၀င္ ခြင့္ျပဳလုိက္သည္ဟု သိရသည္။ ခ်င္းရုိးရာယဥ္ေက်းမႈ ႏွီးေႏွာ ဖလွယ္ပြဲျဖစ္ေျမာက္ေရးေကာ္မီတီ ဥကၠဌ မွ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္၊ စက္တင္ ဘာလ (၉) ရက္ေန႕ တင္ျပစာကုိ ခ်င္းျပည္နယ္အစုိးရက စက္တင္ဘာလ (၂၉) ရက္ေန႕က ခြင့္ျပဳ လုိက္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ပြဲက်င္းပေရးႏွင့္ ပါတ္သက္ၿပီး ခ်င္းျပည္နယ္အစုိးရက အစည္းအေ၀းေခၚယူခဲ့ရာမွာ ခ်င္း တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ ဆလိုင္း ငြန္လ်န္ဆန္း အပါအ၀င္ တကၠသိုလ္ေက်ာင္း သားေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ျပည္နယ္၀န္ၾကီးမ်ား၊ ျပည္နယ္ အဆင့္ ဌာနဆိုင္ရာ အၾကီးအကဲမ်ား၊ ဟားခါးျမိဳ ့ ရပ္ကြက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး မွဴးမ်ား၊ ျမိဳ ့မိျမိဳ ့ဖႏွင့္ လူမႈအသင္းအဖြဲ႕ ေခါင္းေဆာင္မ်ား တက္ေရာက္ၾကေၾကာင္း ျပည္နယ္ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ ပူးဟုန္းငုိင္းက ႏုိင္ငံရပ္ျခားမွ ဧည္သည့္မ်ားႏွင့္ အတူ က်င္းပမည့္ ပြဲျဖစ္သျဖင့္ လုံျခဳံေရး၊ လူ၀င္မႈၾကီးၾကပ္ေရး၊ ေနရာ ထုိင္ခင္း၊ ေငြေရးေၾကးေရး က အစ ျပင္ဆင္ ထားၾက ရန္ မွာၾကား ခဲ့သည္ဟု သိရသည္။ ရုိးရာယဥ္ေက်းမႈႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲက်င္းပရျခင္းအေၾကာင္းရင္းမွာ…
ခ်င္းအမ်ဳိးသားတပ္ဦးႏွင့္ အစုိးရ သေဘာတူညီခ်က္အရ ခ်င္းျပည္နယ္ မတူပီၿမိဳ႕တြင္ ဖြင့္လွစ္ ထားေသာ (Chin National Front- CNF) ဆက္ဆံေရးရုံး ဒုတိယ တာ၀န္ခံ ပူးမန္လုိင္းအား နယ္ေျမခံ ရဲတပ္ဖြဲ႕က ေအာက္တုိဘာလ ၀၁ ရက္ေန႕ တြင္ ဖမ္းမိန္႕ ထုတ္ထားသည္ဟု သိရသည္။ ယင္းကိစၥႏွင့္ ပါတ္သက္ၿပီး ဆက္ဆံေရးရုံးမွ ရုံးစာေရးၾကီး ဆလုိင္းရုိကုန္းက ” ယမန္ေန႕ မနက္ပုိင္းက ရဲတဦး ရုံးကုိ လာၿပီး ပူး မန္လုိင္း ကုိ လာစုံစမ္းတယ္၊ အေၾကာင္းက ဖမ္းမိန္႕ထုတ္ ထားတယ္လုိ႕လာေျပာတာပဲ ” ဟု ခုိႏုမ္းသုန္ကုိ ေျပာ သည္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ စက္တင္ဘာ ၂၇ ရက္ေန႕က ခ်င္းျပည္နယ္ေတာင္ပုိင္း မင္းတပ္ၿမိဳ႕ေပၚတြင္ Chin Women Organization ( CWO) ေခၚ ခ်င္းအမ်ဳိးသမီးေရးရာ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ကုိ အဖြဲ႕၀င္ (၃၀) ဦး မွ မင္းတပ္ၿမိဳ႕၊ အေနာက္ ရပ္ကြက္ တေနရာတြင္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ၾကသည္ဟု သိရသည္။ ထုိသုိ႕ဖြဲ႕စည္းခဲ့ရာတြင္ ခ်င္းအမ်ိဳးသမီးတိုင္း ကိုယ္ၾကမၼာကိုယ္ဖန္တီးပိုင္ခြင္႔ရရိွေရး၊ ခ်င္း အမ်ိဳးသမီး မ်ား၏ အခြင္႔ အေရးဆံုးရွဳံးမႈကို ကာကြယ္ျမွင္႔တင္ေရး၊ ခ်င္းအမ်ဳိးသမီးတိုင္း အခြင္႔အေရး တန္းတူ ရရိွေရးတုိ႕ကုိ ရည္မွန္းခ်က္အျဖစ္ ထားရွိၿပီး အဖြဲ႕အစည္း ဦးေဆာင္မႈအတြက္ (၉)ဦးပါ ဗဟုိအလုပ္ အမႈေဆာင္ေကာ္မီတီ ကုိလည္း တပါတည္း ေရြးခ်ယ္ ခဲ့ၾကသည္။ ” အစည္းအေ၀းက ေရွ႕လုပ္ငန္းစဥ္ေတြကုိ ခ်မွတ္ခဲ့ၾကတယ္၊ ရံပုံေငြကိစၥ က အစေပါ့၊ အေသးစိပ္ ကေတာ့ ဗဟုိအ လုပ္အမႈေဆာင္ေကာ္မီတီ ကေန ကုိင္တြယ္မွာေပါ့၊ ေနာက္ၿပီး သူတုိ႕ရဲ့ ဖြဲ႕စည္း ပုံေတြကုိလည္း ဆက္လက္ေရးဆြဲဖုိ႕ ခ်မွတ္ခဲ့ၾကတယ္” ဟု အစည္းအေ၀းတြင္ အၾကံေပးအျဖစ္ ပါ၀င္တက္ေရာက္သည့္ ဆလုိင္းေအာင္လိန္းထန္းက ေျပာ သည္။ ေရွ႕လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ရာတြင္ အဖြဲ႕အင္အားေတာင့္တင္းေရး ႏွင့္ လုပ္ငန္း ပုိမုိ က်ယ္ျပန္႕ေအာင္ ေဆာင္ ရြက္ႏုိင္ေရး အတြက္ တအိမ္တက္ တအိမ္ဆင္း ရံပုံေငြရွာေဖြျခင္း၊ ပညာေပးမႈျပဳလုပ္ ျခင္းမ်ားကုိ ဆက္လက္အ ေကာင္ အထည္ေဖာ္ေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း လည္း ထပ္မံ သိရသည္။ လက္ရွိ မင္းတပ္ၿမိဳ႕ CWO ကုိ မုိင္…
ခ်င္းျပည္နယ္ ျမိဳ ့ေတာ္ ဟားခါးအေျခစုိက္ ခ်င္း ( Lai ) ဘာသာျဖင့္ ထုတ္ေ၀သည့္ The Hakha post သတင္းစာကို စက္တင္ဘာလ (၂၉) ရက္ေန ့မွ စ၍ ျပည္နယ္အစိုးရက ယာယီပိတ္ပင္ လိုက္ေၾကာင္း သိရသည္။ စက္တင္ဘာလ (၃၀) ရက္ေန ့က ဟားခါးျမိဳ ့ ခရိုင္ရုံးက The Hakha post အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ Lalawmpuia အား ေခၚ ယူၿပီး ခရိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးႏွင့္ ျမိဳ ့နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးတို ့မွ သတင္းစာ ဆက္လက္ ထုတ္ေ၀ ျခင္းမျပဳရန္ လက္မွတ္ေရး ထုိးခိုင္းျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ယမန္ေန ့ထုတ္ The Hakha Post သတင္းစာတြင္ ေဖၚျပ ထားသည္။
စစ္တပ္က ရုိးရာေကာက္သစ္စားပဲြတြင္ မတရား ႏွိပ္စက္မႈေၾကာင့္ ျပည္ပသို ့ ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္ေနသည့္ ခ်င္းျပည္ နယ္၊ ပလက္၀ၿမိဳ႕နယ္၊ ကုန္ျပင္ရြာမွ ေဒသခံ ေတာင္သူမ်ား အား မိမိတို ့ေနရာတြင္ လုံျခဳံစြာ ျပန္လည္ေနထုိင္ ႏုိင္ေရးအတြက္ ခ်င္းေတာင္ သူကြန္ယက္( Chin Farmers Network- CFN) က စက္တင္ဘာ ၂၉ ရက္ေန႕တြင္ ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကသည္။ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ (၂၉) ရက္ေန ့ တြင္ ခ်င္းျပည္နယ္၊ ပလက္၀ျမိဳ ့နယ္ ထရြန္အိုင္ တပ္စခန္း တြင္ တာ၀န္က်သည့္ ခမရ (၃၄၄) မွ ဗ်ဴဟာမွဴး ဗိုလ္မွဴးၾကီး ေက်ာ္ေက်ာ္၀င္း ဦးေဆာင္သည့္ အဖဲြ ့က ခ်င္းအမ်ဳိးသား တပ္မေတာ္အား လက္ခံ ေထာက္ပံ့သည္ ဟူသည့္ စြပ္စဲြခ်က္ျဖင့္ ကုန္ျပင္ေက်းရြာ သား ေတာင္သူမ်ားကို ဖမ္းဆီးႏွိပ္စက္ကာ ေတာင္ယာတဲႏွစ္လုံး မီးရႈိ ့ ဖ်က္ဆီးခဲ့ေၾကာင္း ခ်င္းေတာင္ သူကြန္ယက္က ထုတ္ျပန္ထားသည္။ ထို ့အျပင္ ေတာင္ယာစပါး ရိတ္သိမ္းခြင့္ ပိတ္ပင္ျခင္း၊ နည္းမ်ဳိးစုံျဖင့္ ေႏွာင့္ယွက္ျခိမ္းေျခာက္ျခင္း မ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ သည့္အတြက္ ခ်င္းေတာင္ သူ (၆)ဦးသည္ အိႏၵိယႏိုင္ငံ ဘက္သို ့တိမ္းေရွာင္ လာခဲ့ေၾကာင္း၊ တိမ္းေရွာင္ေန သည့္ ေတာင္သူမ်ား အေရးကို တာ၀န္ရွိသူမ်ားမွ တစုံတရာ အေရး ယူေဆာင္ရြက္ေပးမႈမရွိျခင္းသည္ ခ်င္းျပည္နယ္ရွိ ေတာင္သူမ်ား၏ ဘ၀မလုံျခဳံမႈကုိ ျပ…
(၉) ၾကိမ္ေျမာက္ ခ်င္းျပည္နယ္ ပုံမွန္ လႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀းက ျပဌာန္းရန္ အတည္ျပဳခဲ့ သည့္ ေရခ်ဳိ ငါးဖမ္းလုပ္ငန္း ဥပေဒ အေကာင္အထည္ ေဖၚမည္ဆိုပါက လုပ္ပုိင္ခြင့္လိုင္စင္ရရွိသူ မ်ားႏွင့္ လူထုအၾကား ျပသနာ မ်ား ျဖစ္ပြါးႏိုင္ေၾကာင္း သိရသည္။ ခ်င္းျပည္နယ္ၿမိဳ႕ေတာ္ ဟားခါးျမိဳ ့၌ စက္တင္ဘာလ (၅) ရက္ေန႔မွ (၈) ရက္ေန႔အထိ က်င္းပခဲ့ေသာ ပထမ အၾကိမ္ ခ်င္းျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္ န၀မေျမာက္ ပုံမွန္အစည္းအေ၀းတြင္ ေရခ်ဳိ ငါးဖမ္းလုပ္ ငန္း ဥပေဒျပဌာန္းရန္ အတည္ ျပဳၾကၿပီး တဆက္တည္း ယင္းဥပေဒကို အေကာင္ အထည္ေဖၚ ေဆာင္ ရြက္သြားရန္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။ “က်ေတာ္တို ့ ခ်င္းလူမ်ဳိးေတြဟာ အုပ္စုလိုက္ ငါးဖမ္းျခင္းကို ရုိးရာယဥ္ေက်းမႈဓေလ့တစ္ခုလို က်င့္သုံးလာတာ ျဖစ္ တယ္၊ အခုလို အုပ္စုလိုက္ ငါးဖမ္း (Ngahring dawi) ဓေလ့ဟာ အခ်င္း ခ်င္းၾကား ခ်စ္ၾကည္ရင္းႏွီးမႈ၊ မိတ္ဖြဲ႕မႈကုိ အဓိကရည္ရြယ္တဲ့ သေဘာေပါ့ ” ဟု ထန္တလန္ျမိဳ ့ခံ Salai Josephbawi ကဆိုသည္။ ယင္းဥပေဒကို အေကာင္အထည္ေဖၚမည္ဆိုပါက ခ်င္းလူမ်ဳိး၊ အထူးသျဖင့္ လူငယ္မ်ားက အဖဲြ ့ လိုက္ ေပ်ာ္ပဲြရႊင္ ပဲြလို က်င့္သုံးလာတဲ့ ရုိးရာဓေလ့နဲ႕ ဆန္႕က်င္ေနေၾကာင္း အကယ္၍ ငါးဖမ္း လုပ္ငန္း ဥပေဒကို ေဘြႏူး ေခၚ ကုလားတန္ ျမစ္ၾကီးတစင္းတြင္သာ အေကာင္ အထည္ေဖၚ သင့္ေၾကာင္း…
လြတ္လပ္စြာေရးသားေဖၚထုတ္ခြင့္ ရရွိေစႏိုင္ေရးကို ဦးတည္လ်က္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ဧျပီလမွစျပီး မတူ ခ်င္း လူငယ္မ်ားမွ ဖြဲ႕စည္းသည့္ ရန္ကုန္အေျခစုိက္ မတူမီဒီယာ အဖြဲ႕က လစဥ္ထုတ္ ဘုံတလာ ဂ်ာနယ္ ကုိ ၾသဂုတ္လမွ စၿပီး ပုံႏွိပ္ျဖန္႕ ခ်ိေနၿပီဟု သိရသည္။ “က်ေတာ္တို ့ မတူမ်ဳိးႏြယ္စုမွာ မတူဘာသာနဲ ့ထုတ္ေ၀တဲ့ Matupi Times ရွိေပမဲ့ မတူဘာသာနဲ ့ ထုတ္ေ၀တာ ဆိုေတာ့ အစိုးရဌာန ဆိုင္ရာနဲ ့ အားလုံးက မဖတ္တတ္ၾကဘူး။ အဲလိုျဖစ္တဲ့အခါ က်ေတာ့ လူထုအသံကို ထိထိ မိမိ မျဖစ္ သလိုျဖစ္သြားေတာ့ ဗမာစာနဲ ့ ထုတ္တဲ့ က်ေတာ္တို ့ မတူမီဒီယာကို ျပန္ဖဲြ ့ တာပါ” ဟု မတူမီဒီယာ အဖဲြ ့ ေခါင္း ေဆာင္ ဆလိုင္းေက်ာ္မိုးထြန္းက ေျပာသည္။
ယေန႕ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာ ၂၉ ရက္ေန႕မွ စၿပီး ခ်င္းျပည္နယ္ ပလက္၀ၿမိဳ႕ေပၚတြင္ လုိင္စင္မဲ့ ဆုိင္ကယ္စီးသူမ်ားကုိ သက္ဆုိင္ ရာမွ တရား၀င္အေရးယူမႈျပဳလုပ္ေတာ့မည္ျဖစ္ေၾကာင္း သတင္း ရရွိသည္။
အေမရိကန္ စံေတာ္ခ်ိန္ ၂၀၁၄ ခုုႏွစ္စက္တင္ဘာ ၂၇ ရက္ေန႕ ည ၁၁း၀၀ နာရီခန္႕က USA North Carolina , Charlotte တြင္ ေနထုိင္ အလုပ္လုပ္ေနသူ ခ်င္းလူမ်ဳိး (၆)ဦး အလုပ္မွ အျပန္ ကားေမွာက္ၿပီး ႏွစ္ဦးပြဲခ်င္း ၿပီးေသဆုံးကာ (၄) ဦး အေရးေပၚ ေဆးရုံ တင္လုိက္ရေၾကာင္း သိရ သည္။ ေသဆုံးသူမ်ားႏွင့္ ဒါဏ္ရာ ရရွိသူမ်ားသည္ ကုပၼဏီ တခုတြင္ အတူတူ အလုပ္လုပ္ၾကၿပီး အိမ္ေထာင္ ရွင္ မ်ားျဖစ္ၾက ေၾကာင္း၊ လူနာ (၄) ဦး၏ အေျခအေန ေသခ်ာ မသိရွိရေသးေၾကာင္း နီးစပ္သူ ကုိ ေအာင္ေရႊမွ ေျပာသည္။ ” ကားေမာင္းလာစဥ္ လမ္းေဘးရပ္ေနသည့္ Red Cross Truck ကားၾကီးႏွင့္ ရွပ္တိုက္သည့္ အျပင္ ေနာက္မွ လာသည့္ ကားမ်ားက ဆက္လက္တုိက္သြားတာလုိ႕ သိရတယ္၊ ကားက ရစရာ မရွိေအာင္ ေက်သြားတယ္” ဟု နီးစပ္သူ ကုိေအာင္ေရႊမွ ေျပာသည္။ ေသဆုံးသူမ်ားမွာ ခ်င္းျပည္နယ္ ထန္တလန္ၿမိဳ႕နယ္ မရာေဒသ၊ လုိင္လင္းရြာမွ Pu Khaihne ႏွင့္ Pi Teipaw တုိ႕ျဖစ္ၾကၿပီး ဒါဏ္ရာ ရရွိသူမ်ားမွာ မတူပီၿမိဳ႕နယ္ မရာေဒသ၊ ဒါရ္လင္းရြာမွ Pu Khaitlo ႏွင့္ တီးတိန္ၿမိဳ႕နယ္မွ အမ်ဳိးသမီးတဦး၊ ထန္တလန္ၿမိဳ႕ နယ္ ေလာက္တူ ေဒသ မွ…