Salai Van Cung Lian (UK) ၁.၀နိဒါန္း ခ်င္းအမ်ိဳးသားေန႔ကို က်င္းပတဲ့အခါတိုင္း မိန္႔ခြန္းမ်ားတြင္ ဘာေၾကာင့္က်င္းပရသလဲဆိုတာကို အျမဲေျပာေလ့ရွိေပမယ့္ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုပံုျခင္းမတူၾကပါဘူး။ တခ်ိဳ႕က… တိုက္သူႀကီး၊ ရြာသူႀကီးစနစ္ကေန ဒီမိုကေရစီစနစ္ေျပာင္းလဲအသံုးျပဳဖို႔ ဆံုးျဖတ္တဲ့ေန႔၊ တခ်ိဳ႕ကေတာ့… ဖလမ္းၿမိဳ႕မွာ လူထုငါးေထာင္ေတြ႔ဆံုၿပီး ဆံုးျဖတ္တာျဖစ္တဲ့အတြက္ စည္းလံုးမႈျပယုဒ္ျဖစ္လို႔… စသျဖင့္ေျပာဆိုၾကသည္။ တခ်ိဳ႕ကလည္း… ဘိုးဘြားေတြ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ က်င့္သံုးလာခဲ့တဲ့ တိုက္သူႀကီး၊ ရြာသူႀကီးစနစ္ကို ဖ်က္သိမ္းတာျဖစ္တဲ့ေန႔ကို ခ်င္းအမ်ိဳးသားေန႔လို႔မေခၚသင့္ေၾကာင္း ေျပာၾကသည္။ ဒါေၾကာင့္ ခ်င္းသမိုင္းအက်ဥ္းခ်ဳပ္နဲ႔ ခ်င္းအမ်ိဳးသားေန႔ရဲ႕အႏွစ္သာရကို ျပန္သံုးသပ္ၾကည့္ခ်င္ပါတယ္။ ခ်င္းအမ်ိဳးသားေန႔ဟာ ၁၉၅၁ ခုႏွစ္ေအာက္တိုဘာလ (၉) ရက္ေန႔တြင္က်င္းပေသာ ခ်င္းေရးရာ၀န္ၾကီးအစည္းအေ၀းမွ ျဖစ္ေပၚလာသည္႔ အခ်က္ကို အာလံုးသိျပီးျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင္႔ ခ်င္းမ်ိဳးသားေန႔အေၾကာင္းေလ့လာရာတြင္ ကြ်ႏု္ပ္သည္ ခ်င္းေရးရာ၀န္ၾကီးအစည္းအေ၀း၏ ေဆြးေႏြးခ်က္ႏွင္႔ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကိုသာ စူးစိုက္ေဖာ္ျပသြားမည္ျဖစ္သည္။ ၂.၀လြပ္လပ္ျပီးေခတ္၊ခ်င္းေရးရာဌာန၏ၾကိဳးပမ္းမွဳမ်ား ၁၉၅၁ ခုႏွစ္၊ ေအာက္တိုဘာလ (၉) ရက္ေန႔ ခ်င္းေရးရာေကာင္စီ အစည္းအေ၀းအေၾကာင္း မေဖာ္ျပမီတြင္ ခ်င္းေရးရာဌာန၏ လြတ္လပ္ျပီးကာလ ၾကိဳးပမ္းခ်က္မ်ားအားေဖာ္ျပလိုပါသည္။ ၁၉၄၈ခုႏွစ္၊ ဇႏၷ၀ါရီလ (၄) ရက္ေန႕တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ျဗိတိသွ်လက္ေအာက္မွလြတ္လပ္ေရးရရွိခဲ့သည္။ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္၊ ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပုံအေျခခံဥပေဒ အပုိဒ္ – ၅၊ ခ်င္း၀ိေသသတုိင္းအခန္း၊ ပုဒ္မ – ၁၉၆၊ ၁၉၇၊ ၁၉၈ တုိ႕အရ ခ်င္းေရးရာေကာင္စီ၊ ခ်င္းေရးရာဌာနႏွင့္ ခ်င္းေရးရာ၀န္ၾကီးတုိ႕ေပၚေပါက္လာခဲ့ပါသည္။ ခ်င္းေရးရာဌာနရဲ့ ပထမဆံုးလုပ္ငန္းအေနျဖင္႔ ခ်င္းေတာင္တန္းတြင္ ေရွးယခင္ေခတ္အဆက္ဆက္မွ ျဗိတိသ်ွေခတ္အထိ အသံုးျပဳခဲ့သည္႔ သက္ဦးဆံပိုင္စနစ္ေဟာင္းကို ဒီမိုကေရစီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ျဖင္႔ အစားထိုးရန္ ၾကိဳးစားေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကသည္။ ခ်င္းေရးရာဌာနက (၂၂) ဇန္န၀ါရီ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္တြင္…
Author: Editor
ကယားျပည္နယ္၊ လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕တြင္ ဗိုလ္ခ်ဴပ္ေအာင္ဆန္းေၾကးရုပ္စိုက္ထူမႈ ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္သည့္ ျပည္သူမ်ားအား အင္အားသံုးႏွိမ္ႏွင္းေစသည့္ ကယားျပည္နယ္အစိုးရအဖြဲ႔၏လုပ္ရပ္ကို ျပင္းထန္စြာ ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေသာနည္းလမ္းျဖင့္သာအေျဖရွာရန္ ခ်င္းအရပ္ဘက္အဖြဲ႔အစည္း (၃၀) ေက်ာ္က ေတာင္းဆိုလိုက္သည္။ ဗိုလ္ခ်ဴပ္ေအာင္ဆန္းေၾကးရုပ္စိုက္ထူမႈ ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္သည့္ ျပည္သူမ်ားအား အင္အားသံုးႏိွမ္ႏွင္းသည္ကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ ခ်င္းအရပ္ဘက္အဖြဲ႔အစည္း (၃၇) ဖြဲ႔က ေဖေဖာ္၀ါရီလ (၁၂) ရက္ေန႔က ေၾကညာခ်က္တစ္ေစာင္ထုတ္ျပန္လိုက္ၿပီး ယခုကဲ့သုိ႔ေတာင္းဆိုလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။ “ကရင္နီျပည္နယ္ နယ္နိမိတ္အတြင္း ဗိုလ္ခ်ဴပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ပတ္သက္ေသာ အထိမ္းအမွတ္ရုပ္တုမ်ား စိုက္ထူျခင္းမ်ဴိးကို ျပည္နယ္အစိုးရအေနျဖင့္ ျပည္နယ္သူျပည္နယ္သားမ်ားႏွင့္ လံုေလာက္ေသာ ႀကိဳတင္ေဆြးေႏြးသေဘာတူမႈမ်ားရယူၿပီးမွသာ ေဆာင္ရြက္ေစသင့္ၿပီး ယခုကဲ့သို႔ ကန္႔ကြက္ဆႏၵေဖာ္ထုတ္မႈသည္ ျပည္နယ္အစိုးရအေနျဖင့္ သက္ဆိုင္ရာ ျပည္နယ္သူျပည္နယ္သားမ်ားႏွင့္ လံုေလာက္သည့္ ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္မႈမရွိျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာရျခင္းျဖစ္သည္’’ ဟု ၎တိုိ႔၏ ေၾကညာခ်က္တြင္ေဖာ္ျပထားသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ျပည္နယ္သူျပည္နယ္သားမ်ား၏ သေဘာထားဆႏၵအျပည့္အ၀မပါရွိဘဲ ဗိုလ္ခ်ဴပ္ေၾကးရုပ္တည္ေဆာက္ေစျခင္းႏွင့္ လက္နက္မဲ့ျပည္သူမ်ားအား အင္အားသံုးႏွိမ္ႏွင္းသည့္ ကယားျပည္နယ္အစိုးရအဖြဲ႔၏လုပ္ရပ္ကို ျပင္းထန္စြာ ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္ၿပီး ျပည္နယ္အစိုးရအေနျဖင့္ သက္ဆိုင္ရာဆႏၵျပျပည္သူမ်ားႏွင့္ သေဘာတူညီခ်က္ရရွိထားသည့္ အခ်က္အမ်ားႏွင့္အညီ ၿငိမ္းခ်မ္းေသာနည္းျဖင့္ ဆက္လက္ညိွႏိႈင္း အေျဖရွာေဆာင္ရြက္သြားၾကရန္ အေလးအနက္တိုက္တြန္းသည္ဟု ေၾကညာခ်က္တြင္ေဖာ္ျပထားသည္။ ကယားျပည္နယ္၊ လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေၾကးရုပ္ကို ေဒသခံမ်ား၏ ကန္႔ကြက္မႈၾကားထဲက ယခုလ (၂) ရက္ေန႔က ျပည္နယ္အစိုးရက ေၾကးရုပ္တုဖြင့္ပြဲျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဗိုလ္ခ်ဴပ္ေၾကးရုပ္ျပန္လည္ဖ်က္သိမ္းေပးေရးအတြက္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ (၁၂) ရက္ေန႔၊ ျပည္ေထာင္စုေန႔တြင္ ေဒသခံျပည္သူမ်ားက ခ်ီတက္ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာဆႏၵေဖာ္ထုတ္သည့္ ျပည္သူမ်ားအား ရဲတပ္ဖြဲ႔က ရာဘာက်ည္မ်ားျဖင့္ ပစ္ခတ္ၿဖိဳခြဲသည့္အတြက္ အေယာက္ (၂၀) ထက္မနည္း ဒဏ္ရာရရွိခဲ့ၾကသည္။ ေနာက္ဆံုးတြင္ ကယားျပည္နယ္အစိုးရအဖြဲ႔က ဆႏၵျပျပည္သူမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုညိွႏိႈင္းၿပီး သေဘာတူညီခ်က္ရရွိခဲ့ၾကသည္။ ယင္းသေဘာတူညီခ်က္မ်ားတြင္ ဆႏၵျပျပည္သူမ်ားအား တရားစြဲဆိုမႈကို…
By မိုးေက်ာ္ – အိႏိၵယႏုိင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ ဥပေဒျပင္ဆင္ခ်က္ Citizenship (Amendment) Bill, 2016 တြင္ ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ားလည္း ပါဝင္ထည့္သြင္းရန္ Chakma community လက္ေအာက္ရွိ အဖြဲ႕ (၈) ခု ပူးေပါင္းၿပီး အိႏိၵယႏိုင္ငံ ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးထံ ေတာင္းဆိုသည့္အေပၚ စိုးရိမ္စရာမရွိေၾကာင္း မီဇိုရမ္ရွိ ခ်င္းအဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွ ဦးေဆာင္သူမ်ားက ေျပာသည္။ ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ားသည္ မီဇိုရမ္ျပည္နယ္အတြင္း ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကတည္းက လြတ္လြတ္လပ္လပ္ေနထိုင္လာခဲ့ၾကေၾကာင္း၊ ခ်င္းႏွင့္ မီဇိုးမ်ားသည္ ညီအကိုေမာင္ႏွမမ်ားျဖစ္ၾကၿပီး အိႏိၵယႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ဥပေဒျပင္ဆင္ခ်က္တြင္ Chakma လူမ်ဳိးမ်ားအေနျဖင့္ ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ားအတြက္ ေတာင္းေပးစရာမလိုေၾကာင္း ခ်င္းအမ်ဳိးသားတပ္ဦး ဗဟိုတရားရံုး တရားသူႀကီး ဦးလာလ္ရမ္းေလာမ္မာက ေျပာသည္။ “ခ်င္းဆိုတာ မီဇိုးပါဘဲ၊ မီဇိုရမ္အစိုးရ အရင္အစိုးရျဖစ္ေစ၊ ယခုအစိုးရမွာလည္း မီဇိုရမ္မွာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ေနထိုင္ၾကတယ္၊ တကယ္တန္း ဥပေဒအရဆိုရင္ တစ္ညေတာင္အိပ္ခြင့္မရွိဘူး၊ ဒါေပမယ့္ အခုဆိုရင္ ႏွစ္နဲ႔ခ်ီေနထိုင္လာၾကတယ္၊ ၿပီးေတာ့ ခ်င္းေတြကို မီဇိုးေတြက ညီအကိုမ်ားျဖစ္ၾကတယ္ဆိုၿပီး ခ်စ္ၾကတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ ခ်င္းလူမ်ဳိးအတြက္ ေတာင္းေပးစရာမလိုဘူး၊ လိုခ်င္ရင္ က်ေနာ္တို႕ကိုယ္တိုင္ေတာင္းလို႕ရတယ္၊ က်ေနာ္တို႕မေတာင္းဘဲ၊ သူတို႕က ေတာင္းေပးတာက ေသြးရိုးသားရိုးမဟုတ္ဘူး၊ ဒါေမတၱာမဟုတ္ဘူး၊ Chakma ေတြရဲ႕ရည္ရြယ္ခ်က္ဟာ ေပၚလြင္ပါတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ ဘာမွ စိုးရိမ္စရာမရွိပါဘူး” ဟု ေျပာသည္။ ဆက္လက္ၿပီး မီဇိုရမ္ျပည္နယ္တြင္ ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ားစြာေနထိုင္ၾကသည္ဟုဆိုကာ အဆိုပါ Citizenship (Amendment) Bill တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၊ ခ်င္းျပည္ကို ထည့္သြင္းလိုျခင္းမွာ ႏိုင္ငံျခားသားအေနျဖင့္ ယခု Bill တြင္ ပါဝင္ပါက သူတို႕ Chakma လူမ်ဳိးမ်ားအေနျဖင့္ အလိုလို…
By လားႏြန္ – ခ်င္းအမ်ိဳးသားတပ္ဦး (CNF) ၏ အမ်ိဳးသားႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ မဆုတ္မနစ္ပါ၀င္ပံ့ပိုးၾကရန္ ခ်င္းျပည္သူလူထုတရပ္လံုးကို ခ်င္းအမ်ိဳးသားတပ္ဦး (CNF) မွ တိုက္တြန္းလိုက္သည္။ ေဖေဖာ္၀ါရီလ (၂၀) ရက္ေန႔တြင္ က်ေရာက္မည့္ ခ်င္းအမ်ဴိးသားေန႔ႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ခ်င္းအမ်ဴိးသားတပ္ဦးက ယမန္ေန႔က ေၾကညာခ်က္တစ္ေစာင္ထုတ္ျပန္လိုက္ၿပီး ခ်င္းျပည္သူတရပ္လံုးကို ထိုကဲ့သို႔ တိုက္တြန္းလိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ခ်င္းျပည္သူလူထုအေနျဖင့္ အမ်ိဳးသားေရးအက်ိဳးစီးပြားကိုဦးထိပ္ထားလ်က္ ကိုယ္ပိုုင္ျပဌာန္းခြင့္ျပန္လည္ရရိွ ေရးဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုေပၚထြန္းေရးႏွင့္ ဒီမိုကေရစီစနစ္ ျပန္လည္ထြန္းကားေရးတို႔အတြက္ (၇၁) ႏွစ္ေျမာက္ ခ်င္းအမ်ိဳးသားေန႔တြင္ အားသစ္ေလာင္ျပီး ၾကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ၾကရန္ႏွင့္ ခ်င္းအမ်ိဳးသားတပ္ဦး(CNF) ၏ အမ်ိဳးသားႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ မဆုတ္မနစ္ ပါ၀င္ပံ့ပိုးၾကရန္ တိုက္တြန္းႏႈိးေဆာ္အပ္သည္ဟု ၎တို႔၏ ေၾကညာခ်က္တြင္ေဖာ္ျပထားသည္။ ခ်င္းအမ်ိဳးသားတပ္ဦးသည္ ခ်င္းအမ်ိဳးသားေရးအက်ိဳးစီးပြားျဖစ္သည့္ ခ်င္းလူမ်ိဳးတို႔ ရသင့္ရထိုက္ေသာ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ႏွင့္ အမ်ိဳးသားတန္းတူေရးအခြင့္အေရးမ်ားကို ျပန္လည္ရရိွျပီး ဖက္ဒရယ္ဒီမိုကေရစီ ျပည္ေထာင္စုတည္ေဆာက္ႏိုင္ေရးအတြက္ ခ်င္းျပည္သူမ်ားႏွင့္အတူ ႏွစ္ေပါင္း (၃၀) ေက်ာ္ၾကာ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေနျခင္းျဖစ္သည္ဟု CNF က ဆိုသည္။ ခ်င္းအမ်ိဳးသားေန႔၏ အႏွစ္သာရမွာ ခ်င္းမ်ိဳးႏြယ္စုအားလံုးသည္ ခ်င္းလူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးတည္းျဖစ္ေၾကာင္းထုတ္ေဖာ္ ျပသျခင္း၊ အမ်ိဳးသားဂုဏ္အင္လကၡဏာကိုထိန္းသိမ္းျခင္း၊ အမ်ိဳးသားေရးစိတ္ဓာတ္ႏိုးၾကားျခင္း၊ အမ်ိဳးသားေသြး စည္းလံုးညီညြတ္ျခင္းတို႔ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ယင္းအမ်ဴိးသားေရးအႏွစ္သာရမ်ား ဆက္လက္ရွင္သန္ႏုိင္ေရးအတြက္ ႏွစ္ေပါင္း (၇၀) ၾကာ ျပည္တြင္းစစ္ကိုအဆံုးသတ္ၿပီး အဓိပၸါယ္ျပည့္၀ေသာ ႏိုင္ငံေရးေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲမွတဆင့္ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ႏွင့္အမ်ဴိးသားတန္တူမႈရွိေသာ ဖက္ဒရယ္ဒီမိုကေရစီျပည္ေထာင္စုကို တည္ေဆာက္သြားၾကရမည္ဟု CNF ၏ ေၾကညာခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
By လားႏြန္ – ဖိလစ္ပိုင္ႏုိင္ငံ၏ၿမိဳ႕ေတာ္ မနီလာျမိဳ႕တြင္ ဇန္န၀ါရီ (၂၀) မွ (၂၆) ရက္ေန႔အထိ က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ Little & Teen Glam International Pageant အလွမယ္ၿပိဳင္ပြဲတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံကိုယ္စားျပဳအေနျဖင့္ သြားေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့သည့္ ခ်င္းတိုင္းရင္းသူ Regina Noi (ရီဂ်ီနာ ႏိုးဗီး) ကို ခိုႏူမ္းသုန္မီဒီယာအဖြဲ႔မွ သြားေရာက္ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခဲ့သည္။ အမည္ – Regina Noi (Lalngurdawli)အသက္ – (၁၉) ႏွစ္ပညာအရည္အခ်င္း – 2nd Year, English Majorယွဥ္ျပိဳင္ခဲ့သည့္ျပိဳင္ပြဲမ်ား – Miss Myanmar Beauty Paradise Chin State, Miss Myanmar Beauty Paradise 2019, Miss Teen Glam International 2019ရရွိခဲ့သည့္ဆုမ်ား – Best in Swim Wear, Miss Spoke Model Regina ရဲ႕ မိသားစုအေၾကာင္းေလး နည္းနည္းေျပာျပေပးလို႔ရမလား။Regina တို႔မွာ မိသားစုဝင္ (၆) ေယာက္ရွိတယ္။ အေဖရယ္၊ အေမရယ္၊ ညီအစ္မ (၄) ေယာက္ရယ္ေပါ့။ Regina က်ေတာ့ အၾကီးဆုံးကေန သုံးေယာက္ေျမာက္ေပါ့။ အႏုပညာေလာကထဲမဝင္ခင္ Regina ရဲ႕ သာမန္ဘဝအေနနဲ႔ ေန႔စဥ္ပုံမွန္လႈပ္ရွားမႈ၊ လုပ္ေဆာင္မႈေလး ေျပာျပေပးမလား။အႏုပညာေလာကထဲမဝင္ခင္ Regina ကေလးတကၠသိုလ္မွာ အဂၤလိပ္ေမဂ်ာနဲ႔ ဒုတိယႏွစ္အထိ ပညာသင္ၾကားတယ္။ ပညာသင္ၾကားရင္းနဲ႔ ဆရာၾကီး Professor J. Khuma…
By လားႏြန္ – ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ႏွင့္ ရခိုင္လက္နက္ကိုင္ (AA) တပ္ဖြဲ႔အၾကား ျဖစ္ပြားသည့္တိုက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ ခ်င္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္း၊ ပလက္၀ျမိဳ႕နယ္၊ ခေမာင္း၀ေက်းရြာအပါအ၀င္ ေက်းရြာေပါင္း (၈) ရြာခန္႔ ပ်က္ဆီးသြားၿပီး ေဒသခံမ်ားသည္ နီးစပ္ရာေဆြမ်ဴိးမ်ားထံ ခိုလံႈေနၾကရသည္ဟု သိရသည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ ဇန္န၀ါရီလကုန္ပိုင္းက ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ႏွင့္ AA အၾကားတိုက္ပြဲေၾကာင့္ တပ္မေတာ္မွ စစ္ရဟတ္ယာဥ္မ်ားျဖင့္ ဗံုးၾကဲခ်သည့္အတြက္ ေက်းရြာပ်က္ဆီးခဲ့ရၿပီး တရြာလံုးထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ေနၾကရသည္ဟု ခေမာင္း၀ရြာသားတစ္ဦးကေျပာသည္။ “ကၽြန္ေတာ္တို႔ထြက္ေျပးလာတာက ရြာထဲမွာ ေလယာဥ္နဲ႔ဗံုးၾကဲလို႔ျဖစ္တယ္၊ အခုက အိမ္ေတြလည္းမရိွဘူး၊ ဘယ္လိုမွေနလို႔မရေတာ့ဘူးဆိုတဲ့ အေျခအေနပါ၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အဲဒီရြာမွာေနတာက ကိုယ့္မိသားစုနဲ႔ ကိုယ့္ညီအစ္ကိုေမာင္ႏွမအသိုင္းအ၀ိုင္းနဲ႔ သိုက္သိုက္ၿမိဳက္ၿမိဳက္ လုပ္ကိုင္စားေသာက္ခဲ့တာ၊ အခုေတာ့ အုိးအိမ္ေတြကိုလည္းစြန္႔ခြာျပီး၊ ေနရပ္စြန္႔ခြာျပီး ရုန္းကန္ေနရတဲ့အေျခအေနျဖစ္ေနၿပီ” ဟု ခေမာင္း၀ ရြာသားကေျပာသည္။ အဆိုပါတိုက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ ခေမာင္း၀၊ ကင္းတလင္း၊ ေခါစာေခ်ာင္း၊ ကူေခ်ာင္းဖ်ားရြာ၊ စတင္၀ရြာ၊ ေဖြလိုက္ ၀ရြာ၊ ပီေတာင္ရြာ၊ သာယာကုန္းရြာစသည္တို႔သည္ ပ်က္စီးသြားၿပီး လူဦးေရ (၁၀၀၀) ခန္႔တို႔သည္ ပလက္၀ၿမ္ိဳ႕၊ ေက်ာက္ေတာ္ႏွင့္ ဘဂၤလားေဒရွ္႕ဘက္သို႔ ထြက္ေျပးခိုလံႈေနၾကရသည္ဟု သူကဆက္ေျပာသည္။ ပလက္ဝၿမိဳ႕ဘက္သို႔ ထြက္ေျပးလာသည့္ ဒုကၡသည္မ်ားကို နီးစပ္ရာေဆြမ်ဴိးမ်ားထံသို႔ ထားရွိၾကၿပီး ဒုကၡသည္စခန္းအေနျဖင့္ သီးသန္႔ထားရွိျခင္းမ်ဴိးမရွိေၾကာင္း၊ စစ္ေဘးေရွာင္ျပည္သူမ်ားကို အကူအညီေပးေနသည့္ ကိုတင္ထြန္းေအာင္ကေျပာသည္။ “ပလက္၀က ကၽြန္ေတာ္တို႔ ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြဆိုရင္ ရခိုင္ေက်းရြာေတြမွာေနရာခ်ထားေပးတယ္၊ ခ်င္းျပည္နယ္အစိုးရကိုယ္တိုင္က ထိထိေရာက္ေရာက္မလုပ္ေပးတဲ့အတြက္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ကိုယ့္လူမ်ိဳးေတြကို တတ္ႏိုင္သေလာက္ ကူညီေထာက္ပံ့ေပးတယ္၊ ေနရာခ်ထားေပးတယ္၊ ရြာကိုေတာ့ ေျပာလို႔မရဘူး၊ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုရင္ သက္ဆိုင္ရာက သူတို႔ကို လာၿပီးျခိမ္းေျခာက္ႏုိင္တယ္၊ မင္းတို႔ ကိုယ့္ရြာကိုျပန္ရမယ္ဆိုတာမ်ဴိးေပါ့၊ ဒါေၾကာင့္ စစ္ေဘးဒုကၡသည္ေတြကို…
ကယားျပည္နယ္၊ လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းေၾကးရုပ္တု ျပန္လည္ဖ်က္သိမ္းေရးအတြက္ ဆႏၵျပေတာင္းဆိုသူမ်ားအား ရဲတပ္ဖြဲ႔မွ ရာဘာက်ည္ဆံျဖင့္ ပစ္ခတ္ၿဖိဳခြဲမႈအေပၚ ကန္႔ကြက္ရႈံ႕ခ်သည္ဟု ခ်င္းလူငယ္မ်ားကြန္ယက္က ယေန႔ေၾကညာခ်က္တစ္ေဆာင္ထုတ္ျပန္လိုက္သည္။ ဗိုလ္ခ်ဴပ္ေအာင္ဆန္းေၾကးရုပ္တု တည္ေဆာက္ျခင္းႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ သပိတ္ေမွာက္ဆႏၵျပေနသည့္ လူငယ္မ်ားအား ေစ့စပ္ညိွႏႈိင္းအေျဖရွာသည့္နည္းလမ္း မလုပ္ေဆာင္ဘဲ အင္အားသံုးၿဖိဳခြဲသည့္ ကယားျပည္နယ္အစိုးရ၏လုပ္ရပ္သည္ ဒီမိုကေရစီလမ္းေၾကာင္းႏွင့္ တိုင္းရင္းသားအခ်င္းခ်င္းအၾကား ရင္ၾကားေစ့ေရးကို ပိုမိုထိခိုက္ေစႏုိင္သည့္အျပင္ လူငယ္မ်ားအေနျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုအေပၚ အယံုအၾကည္မဲ့ေစလာႏုိင္သည့္အတြက္ ခ်င္းလူငယ္မ်ားကြန္ယက္အေနျဖင့္ အထူးပင္ ကန္႔ကြက္ရႈံ႔ခ်သည္ဟု ၎တို႔ေၾကညာခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။ ေထာင္ႏွင့္ခ်ီေသာ ဗိုလ္ခ်ဴပ္ေၾကးရုပ္ဖ်က္သိမ္းေရး ဆႏၵျပသူမ်ားသည္ ေၾကးရုပ္ထားရွိသည့္ ကႏၱာေဟ၀န္ပန္းျခံဆီကို စစ္ေက်ာင္း (၄) ေက်ာင္းျဖင့္ ခ်ီတက္ခဲ့ၾကၿပီး ရဲတပ္ဖြဲ႔က ရာဘာက်ည္မ်ားျဖင့္ ပစ္ခတ္ျဖိဳခြဲမႈေၾကာင့္ လူ (၁၀) ေယာက္ခန္႔ ဒဏ္ရာရရွိခဲ့ၾကသည္။ ယေန႔လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕ ခ်ီတက္ဆႏၵျပမႈတြင္ ခ်င္းလူငယ္မ်ားကြန္ယက္မွ ခ်င္းလူငယ္ (၄) ဦးလည္း သြားေရာက္ပါ၀င္ၾကသည္ဟု ခ်င္းလူငယ္မ်ားကြန္ယက္မွ ဗဟိုေကာ္မတီ၀င္ ဆလိုင္းမြန္ေဘြးကေျပာသည္။ “ကၽြန္ေတာ္တို႔ေတြ တုိင္းရင္းသားညီအစ္ကိုေမာင္ႏွမေတြျဖစ္တယ္၊ တစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္ ေဖးမကူညီၿပီး ဖက္ဒရယ္ဒီမိုကေရစီကို သြားေနတာျဖစ္တယ္၊ အဲဒီအေရြ႕မွာ အခ်င္းခ်င္း ၀န္းရံေဖးမတယ္၊ ရဲေဘာ္စိတ္ဓာတ္နဲ႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔က လာၿပီး၀န္းရံတာျဖစ္တယ္” ဟု ဆလိုင္းမြန္ေဘြးကေျပာသည္။ ယခုလက္ရွိတြင္ ဆႏၵျပေခါင္းေဆာင္အခ်ဴိ႕ႏွင့္ ျပည္နယ္အစိုးရအဖြဲ႔တို႔ ေတြ႔ဆံုညိွႏိႈင္းေနသည္ဟု သူကဆက္ေျပာသည္။ ကယားျပည္နယ္၊ လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေၾကးရုပ္ကို ေဒသခံမ်ား၏ ကန္႔ကြက္မႈၾကားထဲက ယခုလ (၂) ရက္ေန႔က ျပည္နယ္အစိုးရက ေၾကးရုပ္တုဖြင့္ပြဲျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဗိုလ္ခ်ဴပ္ေၾကးရုပ္ ျပန္လည္ဖ်က္သိမ္းေပးေရးအတြက္ ယေန႔ ျပည္ေထာင္စုေန႔တြင္ ေဒသခံျပည္သူမ်ားက ခ်ီတက္ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ သု၀ဏၰအားကစားရံုတြင္ မတ္လ (၈) ရက္ေန႔၌ က်င္းပမည့္ One Championship ဘက္စံုသံုး ကိုယ္ခံပညာၿပိဳင္ပြဲတြင္ ခ်င္းကစားသမား Tial Cung Thang သည္ ကေမၻာဒီးယားႏိုင္ငံသား Rin Saroth ႏွင့္ ပထမဆံုးအႀကိမ္ ယွဥ္ၿပိဳင္ထုိးသတ္ၾကမည္ဟု သိရသည္။ Tial Cung Thang သည္ MMA ေခၚ ဘက္စံုသံုးကိုယ္ခံပညာၿပိဳင္ပြဲတြင္ ပထမဦးဆံုးအႀကိမ္ ပါ၀င္ယွဥ္ၿပိဳင္ထုိးသတ္မည့္ ခ်င္းလူမ်ဴိးျဖစ္လာမည္ျဖစ္သည္။ “လာမယ့္ ၂၀၁၉ မတ္လ (၈) ရက္ေန႔က်ရင္ သု၀ဏၰအားကစားကြင္းမွာ ကြၽန္ေတာ္ တီာလ္ထန္ရယ္, ဖိုးေသာ္ရယ္, အန္တိုနီယာရယ္က ျမန္မာႏိုင္ငံကိုယ္စားျပဳအေနျဖင့္ ပါ၀င္ထိုးသတ္ရမွာျဖစ္ပါတယ္၊ ျမန္မာပရိသတ္ေတြ ဂုဏ္ယူေစႏိုင္ေလာက္တဲ့ရလာဒ္မ်ိဳး ေပၚထြက္လာဖို႔ ႀကိဳးစားေနၾကတာမို႔ အားေပးၾကဖို႔ ေမ်ာ္လင့္ပါတယ္” ဟု Tial Cung Thang က သူ၏ လူမႈကြန္ယက္စာမ်က္ႏွာတြင္ေရးသားထားသည္။ Tial Cung Thang ႏွင့္ ယဥ္ျပိဳင္မည့္ ကေမၻာဒီးယားႏိုုင္ငံသား Rin Saroth သည္ MMA ၿပိဳင္ပြဲတြင္ စုစုေပါင္း (၅) ႀကိမ္ယွဥ္ၿပိဳင္ထုိးသတ္ခဲ့ၿပီး (၂) ႀကိမ္အႏိုင္ယူကာ (၃) ႀကိမ္ရွဴံးနိမ့္ထားသည္ဟု သိရသည္။ “MMA မွာ၀င္ခဲ့တာ ကမၻာ့ခ်န္ပီယံျဖစ္လာဖို႕ျဖစ္တယ္၊ MMA မွာ ကြ်န္ေတာ့အေနနဲ႕ အႏိုင္ရရွိမႈမွတ္တမ္း တစုံတခုမွ ေျပာစရာမရွိေသးပါဘူး၊ အခုျပင္ဆင္မႈက ေကာင္းပါတယ္၊ မိသားစုနဲ႕ခဲြၿပီး တျခားေနရာမွာ ေလ့က်င့္မႈလုပ္ေနပါတယ္၊ ကြ်န္ေတာ့္ေလ့က်င့္ေဖာ္ေတြက ေတာ္ေတာ္ေတာင့္တဲ့သူေတြျဖစ္တယ္၊ သူတို႕နဲ႕ေလ့က်င့္ေနရတာ အမ်ားႀကီး စိတ္ခ်မႈရွိတယ္၊ က်န္းက်န္းမာမာ ဘုရားသခင္က လမ္းျပမႈေၾကာင့္ ဒီတခါပဲြမွာ အႏိုင္ရလိမ့္မယ္လို႕…
By လားႏြန္ – ခ်င္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္း၊ ပလက္၀ျမိဳ႕နယ္ရွိ ကုလားတန္ျမစ္ကူးတံတားတည္ေဆာက္မႈသည္ (၅၇) ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ ၿပီးစီးၿပီဟု ျပည္နယ္အစိုးရေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ စည္ပင္၀န္ၾကီး ဦးစိုးထက္ကေျပာသည္။ ခ်င္းျပည္နယ္အစိုးရအဖြဲ႕စည္ပင္လွ်ပ္စစ္စက္မႈ၀န္ၾကီး ဦးစိုးထက္ႏွင့္ ခ်င္းျပည္နယ္လြတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးကံတင့္တို႔မွ ကုလားတန္ျမစ္တည္ေဆာက္ေရးလုပ္ငန္းသို႔ သြားေရာက္ၾကည့္ရႈခဲ့ျပီး တံတားတည္ေဆာက္ေရးအထူးအဖြဲ႕ (၁) မွ လက္ေထာက္ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးျမင့္ႏိုင္မွ ရွင္းလင္းတင္ျပခဲ့ရာ တစ္စင္းလံုး၏ (၅၇) ရာခိုင္ႏႈန္း ျပီးစီးေၾကာင္းတင္ျပခဲ့သည္။ ၀န္ၾကီး ဦးစိုးထက္က “ကၽြန္ေတာ္တို႔က ဒီကုလားတန္ျမစ္ၾကီးခံေနတ့ဲအတြက္ ကုလားတန္ျမစ္အေနာက္ဖက္ႏွင့္ အိႏိၵယနယ္စပ္ ဘဂၤလားဒရ္ွနယ္စပ္မွာရိွတဲ့လူေတြေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ကားေတာင္မွမေတြ႕ဖူးဘူး၊ ကားေတာင္မွမစီးဖူးဘူး၊ အခုဒီေက်ာက္ေတာ္ႏွင့္ ပလက္၀ကားလမ္းျပီးျပီ၊ မတူပီႏွင့္ ပလက္၀ကားလမ္းျပီးတဲ့အတြက္ ဒီကုလားတန္ျမစ္ရဲ႕အေနာက္ဖက္မွာေတာ့ ကားေတြသြားလာေနတာေပါ့၊ ဒီကုလားတန္ျမစ္ကူးတံတားၿပီးသြားရင္ေတာ့ ဒီကုလားတန္ျမစ္အေနာက္ဖက္မွာရိွတဲ့ ရြာျခင္းဆက္လမ္းေတြကို အခုေဖာက္တဲ့ ကားလမ္းေတြကေနျပီးေတာ့ ေက်းရြာလူထုေတြကိုလည္း သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးေတြလုပ္ႏိုင္မွာေပါ့၊ လူေနမႈအဆင့္ေတြဖြံ႕ျဖိဳးလာမွာေပါ့” ဟု ေျပာသည္။ ယင္းျမစ္ကူးတံတားသည္ ၂၀၁၉ ခုႏွစ္ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းတြင္ တည္ေဆာက္ျပီးစီးရန္ရည္ရြယ္ထားေသာ္လည္း ဘတ္ဂ်က္ေပၚမူတည္ေၾကာင္း လက္ရိွတြင္ ဘတ္ဂ်က္ က်ပ္ေငြ (၁၂) ဘီလီယံ လိုေနေသးကာ ၎အတြက္ ျပည္ေထာင္စုအစ္ိုးရမွတစ္၀က္ႏွင့္ ခ်င္းျပည္နယ္အစိုးရမွ တစ္၀က္ေဆာင္ရြက္ရန္လ်ာထားခဲ့ေၾကာင္းလည္း ၀န္ၾကီးကေျပာသည္။ ကုလားတန္ျမစ္ကူးတံတားတည္ေဆာက္ေရးလုပ္ငန္းကို ၂၀၁၆ ႏွစ္ကုန္ပုိင္းကစ၍ တံတားအထူးအဖြဲ႕ ေဆာက္လုပ္ေရး၀န္ၾကီးဌာနမွ တာ၀န္ယူေဆာက္လုပ္ထားျပီး က်ပ္ေငြ (၂၇) ဘီလီယံ အသံုးျပဳေနေၾကာင္းလည္းသိရသည္။ (ဓာတ္ပံု – ပလက္၀ ျပန္/ဆက္)
By လားႏြန္ – ခ်င္းျပည္နယ္ ပညာေရးသမုိင္းတြင္ အေစာဆုံးဘြဲ႔ရသူႏွစ္ဦးျဖစ္သည့္ Pu Siah Luai ႏွင့္ Pi Hlawn Kip Thluai တို႔၏ ေၾကးရုပ္တုကို ဖလမ္းျမိဳ႕၊ အ.ထ.က (၁) ေက်ာင္း၀င္ေပါက္တြင္ ယေန႔မနက္ (၉) နာရီက ခ်င္းျပည္နယ္၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ ဦးဆလိုင္းလ်န္လြယ္မွ ဖြင့္လွစ္ခဲ့သည္။ မ်ိဳးဆက္သစ္ခ်င္းလူငယ္မ်ားအတြက္ ခ်င္းသမိုင္းပိုမိုသိရိွလာေစေရးႏွင့္ အတုယူအားက်ျပီး ပညာေရးပိုင္းမွာ ၾကိဳးစားလာေစရန္အတြက္ရည္ရြယ္ျပီး ၎ေၾကးရုပ္ကို Global Falam Youth Organization (GFYO) မွ စိုက္ထူခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ယင္းကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ GFYO မွ အတြင္းေရးမွဴး ကို Van Bawi Lian က “ကၽြန္ေတာ္တို႔ ခ်င္းျပည္နယ္သမိုင္းမွာေပါ့ေနာ္ ဖလမ္းျမိဳ႕သူ ျမိဳ႕သားကေန ပထမဆံုး ဘြဲ႕ရပုဂိၢဳလ္ျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့ဟာ ေနာင္လာေနာက္သားေတြသိျပီးေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဒီသူတို႔ကို အတုယူျပီးေတာ့ ပညာေရးဖက္မွာပိုစိတ္၀င္စားဖို႔၊ ျပီးေတာ့ ပညာေရးက တိုင္းျပည္လူမ်ိဳးအတြက္ေပါ့ေနာ္ တိုးတက္ေျပာင္းလဲႏိုင္တဲ့အရာျဖစ္တယ္ဆိုတာခံယူျပီးမွ ပညာေရးကိုအေလးအနက္ ေလ့လာသင္ယူႏိုင္ဖို႔အတြက္ရည္ရြယ္ျပီး စိုက္တာပါ” ဟု ေျပာသည္။ ခ်င္းအမ်္ိဳးသားထဲတြင္ ပထမဦးဆံုး B.A ဘြဲ႕ရရိွသူ Pu Siah luai သည္ ခ်င္းေတာ္လွန္ေရးသူရဲေကာင္း ဗိုလ္ၾကြမ္ဘိခ္၏ ေျမးျဖစ္ျပီး ၁၉၃၈ ခုႏွစ္မွာ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္တြင္ B.A ဘြဲ႕ရရိွခဲ့သည္။ ၁၉၄၀ ခုႏွစ္တြင္ B.Ed ဘြဲ႕ထပ္မံရရိွျပီး ခ်င္းျပည္နယ္၏ ပညာေရးမွဴး အထိတာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူျဖစ္သည္။ သူသည္ ၁၉၁၆ ခုႏွစ္မွာ ေမြးဖြားကာ ၁၉၇၃ (၅၇) ႏွစ္တြင္ကြယ္လြန္ခဲ့သည္။ ခ်င္းအမ်ိဳးသမီးထဲတြင္ ပထမဆံုး…