Author: Editor

ခ်င္းလူမ်ဳိးဒုကၡသည္အေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ကုလသမဂၢဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာမဟာမင္းႀကီးရံုးUNHCR ထုတ္ျပန္ခ်က္ကိုကန္႕ကြက္ဆႏၵျပမည့္အစီအစဥ္ကိုဇူလိုင္လအတြင္းျပဳလုပ္ဖို႕စီစဥ္ထားေသာ္လည္းလိုအပ္သည့္စာရြက္စာတမ္းအေထာက္အထားမစံုလင္ေသးေသာေၾကာင့္လာမည့္ၾသဂုတ္လ၂၀ရက္ေန႔တြင္ျပဳလုပ္ရန္ေရႊ႕ဆိုင္းလိုက္ရေၾကာင္းChin Refugee Committee (CRC) ဥကၠဌRemmawi ကေျပာသည္။ 

ရခိုင္ျပည္နယ္အမ္းျမိဳ႕နယ္ပေဒေၾကာေက်းရြာတြင္ခရစ္ယာန္သာသနာျပဳဓမၼဆရာမႏွစ္ဦးအားဇူလိုင္၈ရက္တနဂၤေႏြေန႔ေန႕လည္ကရြာသူရြာသားမ်ားကရိုက္ႏွက္ျပီးေမာင္းထုတ္ခဲ့ေၾကာင္းသိရသည္။ ပေဒေၾကာေက်းရြာတြင္ခရစ္ယာန္ဓမၼေက်ာင္းဆရာမႏွစ္ဦးသည္ေက်ာင္းမေနႏိုင္ေသးတဲ့ကေလးေတြကိုမူႀကိဳေက်ာင္းဖြင့္ၿပီးစာသင္ေပးရန္အတြက္ဖြင့္ပြဲျပဳလုပ္ရန္အစီအစဥ္ျပဳလုပ္ကာဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားကအလိုမရိွျခင္းေၾကာင့္အခုလိုရိုက္ႏွက္ခံရျခင္းျဖစ္သည္ဟုရုိက္နွက္ခံရေသာဆရာမမာမာ၀င္းကေျပာသည္။

မေလးရွားႏွင့္အိႏိၵယႏုိင္ငံတို႔တြင္ေရာက္ရွိေနၾကသည့္ခ်င္းလူမ်ဴိးမ်ားကိုဒုကၡသည္အျဖစ္ခိုလံုခြင့္ျပဳေတာ့မည္မဟုတ္ေၾကာင္းကုလသမဂၢဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာမဟာမင္းႀကီးရံုးUNHCR ထုတ္ျပန္ခ်က္ကိုလက္မခံႏိုင္သည့္အေနျဖင့္အိႏိၵယႏုိင္ငံနယူးေဒလီေရာက္ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာအဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွကန္႔ကြက္ဆႏၵျပၾကမည္ဟုသိရသည္။ 

ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားက်င္းပျပဳလုပ္ရာတြင္ျပည္နယ္/ တုိင္းေဒသႀကီးအဆင့္ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားကိုအမ်ဴိးသားလႊတ္ေတာ္၊ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားႏွင့္တၿပိဳင္းတည္းမက်င္းပဘဲသီးျခားက်င္းပေပးသင့္သည္ဟုခ်င္းအမ်ဴိးသားဒီမိုကရက္တစ္(CNDP) ပါတီကေျပာဆိုလိုက္သည္။  ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားျဖစ္ၾကေသာအမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္၊ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားႏွင့္ျပည္နယ္(သို႔မဟုတ္)တိုင္းေဒသႀကီးအဆင့္ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားကိုတစ္ၿပိဳင္တည္းက်င္းပျပဳလုပ္ျခင္းေၾကာင့္လူတစ္ဦးလ်င္မဲျပား(၃) ခု(၄)ခုေပးေနရသည့္အတြက္ခက္ခဲ႐ႈပ္ေထြးမႈႀကံဳေတြ႔ရသည္ဟုCNDP ပါတီအေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးဆလိုင္းက်ဲအိုဘိခ္ေထာင္ကေျပာသည္။  “မဲဆႏၵရွင္ျပည္သူေတြ(အထူးသျဖင့္နယ္စပ္ေဒသမွာရိွေသာတိုင္းရင္းသားမ်ား) အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲေန႔မွာလူတစ္ဦးကမတူညီတဲ့လႊတ္ေတာ္ေတြအတြက္မဲျပား(၃)ခု(၄)ခုတစ္ၿပိဳင္းတည္းေပးရတဲ့အခါမွာအခက္အခဲ၊ရႈပ္ေထြးမႈျဖစ္ေစတယ္’’ ဟု၎ကေျပာသည္။  ျပည္နယ္ႏွင့္တိုင္းေဒသႀကီးအဆင့္ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားကိုသီးျခားက်င္းပေပးပါကမဲဆႏၵရွင္ျပည္သူမ်ားအတြက္မဲေပးရာတြင္ပိုမိုရွင္းလင္းလြယ္ကူသြားမည့္အျပင္ဖက္ဒရယ္စနစ္ကိုျဖည့္စီးေပးရာလည္းေရာက္သည္ဟုသူကဆက္ေျပာသည္။  ဆလိုင္းက်ဲအိုဘိခ္ေထာင္က“မဲေပးစနစ္နဲ႔သိပ္မရင္းႏွီးေသးတဲ့တိုင္းရင္းသားေဒသခံျပည္သူေတြအတြက္မဲေပးမႈဆိုင္ရာပိုၿပီးရွင္းလင္းလြယ္ကူမယ္။ဘယ္မဲကိုဘာအတြက္ေပးသလဲ၊ဘယ္မွာသြားသလဲဆိုတာသူတို႔ပိုၿပီးသိျမင္လာလိမ့္မယ္။အခုကဗဟိုေရာျပည္နယ္ေရာ၊တိုင္းရင္းသားေရးရာေရာအကုန္လံုးကိုတစ္ခါတည္းေပးခိုင္းေတာ့ေတာ္ေတာ္ေရာေထြးကုန္တာ။ၿပီးေတာ့ဗဟိုနဲ႔ျပည္နယ္အစိုးရဆိုတာဖက္ဒရယ္ရဲ့သေဘာသဘာ၀အရသီးျခားျဖစ္တဲ့အတြက္ေရြးေကာက္ပြဲလည္းသီးျခားက်င္းပရတယ္။အေမရိကန္၊အိႏိၵယကိုၾကည့္ပါ။ဒါေၾကာင့္တစ္နည္းအားျဖင့္တိုင္းျပည္ရဲ့ေရြေကာက္ပြဲစနစ္ကဖက္ဒရယ္ႏိုင္ငံမ်ားနဲ႔အလားသသ႑န္ပိုၿပီးေတာ့တူသြားမယ္’’ ဟုေျပာသည္။  ယင္းအတြက္အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ရန္မလိုဘဲေရြးေကာက္ပြဲဥပေဒမ်ားျပင္ဆင္ျခင္းျဖင့္လက္ရိွအႏိုင္ရအစိုးရမွလြတ္လြတ္ကၽြတ္ကၽြတ္လုပ္ေဆာင္ႏိုင္သည့္ကိစၥျဖစ္သည့္အတြက္ေၾကာင့္ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ကအေလးအနက္စဥ္းစားသင့္သည္ဟုCNDP ကေထာက္ျပထားသည္။  “အဲလိုေရြးေကာက္ပြဲစနစ္ျပင္ဖို႔အတြက္အေျခခံဥပေဒျပင္စရာမလိုဘူး၊တစ္နည္းအားျဖင့္NLD ကျပင္ခ်င္ရင္စိတ္ႀကိဳက္အခ်ိန္မေရြးျပင္ခြင့္ရိွတယ္။တပ္မေတာ္နဲ႔အေျခခံဥပေဒကိုအေၾကာင္းျပလို႔မရဘူး၊ဒါေၾကာင့္ဒီလိုတိုင္းရင္းသားေတြအတြက္ဖက္ဒရယ္အဂၤါရပ္ကိုျဖည့္စီးဖို႔NLD ကအမွန္တကယ္လိုလားျခင္းရိွမရိွကိုဒါမ်ိဳးနဲ႔တိုင္းတာလို႔ရတယ္၊လက္ေတြ႔လုပ္လို႔ရတဲ႔ဟာကိုသူတို႔(NLD) လုပ္မလုပ္ၾကည့္ရမယ္’’ ဟုဆလုိင္းက်ဲအိုဘိခ္ေထာင္ကေထာက္ျပသည္။  ထို႔အျပင္ေနာက္ေနာင္က်င္းပမည့္ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားကိုေႏြရာသီ၊ပြင့္လင္းရာသီမ်ားတြင္က်င္းပေပးေစလိုေၾကာင္းမိုးရာသီအတြင္းမဲဆြယ္စည္းရံုးေရးဆင္းရသည္မွာအထူးသျဖင့္တိုင္းရင္းသားေဒသမ်ားမွာအလြန္ခက္ခဲေၾကာင္း၊မဲဆြယ္စည္းရံုးေရးကာလကိုလည္း(၂)လအစား(၃)လျဖင့္သတ္မွတ္ေပးေစလိုသည္ဟုျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ထံသို႔ဇြန္လ၂၁ရက္ေန႔စြဲျဖင့္ေပးပို႔ေသာCNDP ၏အႀကံျပဳတိုက္တြန္းစာတြင္ေဖာ္ျပထားသည္။

အိႏိၵယႏိ္ုင္ငံမဏိပူရ္ျပည္နယ္ႏွင့္ျမန္မာႏုိင္ငံပိုင္းျခားထားသည့္နယ္နိမိတ္ေက်ာက္တိုင္စိုက္ထူသည့္ေနရာကိုအျမန္ဆံုးေျဖရွင္းသြားရန္ႏွင့္အိႏိၵယအေနျဖင့္မိမိပိုင္နက္နယ္နိမိတ္ကိုတစ္လက္မေတာင္အပဲ့ခံမည္မဟုတ္ေၾကာင္းအိႏိၵယႏိုင္ငံျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးKiren Rijiju ကေျပာသည္။  ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးKiren Rijiju ကႏွစ္ႏိုင္ငံနယ္စပ္နယ္နိမိတ္ျပႆနာကိုStakeholder မ်ားနဲ႕ေဆြးေႏြးၿပီးေနာက္ဆက္လက္ေျဖရွင္းသြားမည္ဟုေျပာဆိုခဲ့ေၾကာင္းမီဇိုရမ္ေဒသထုတ္သတင္းစာVanglainiတြင္ေဖာ္ျပသည္။  ေျမတိုင္းဌာနဦးစီးအရာရွိA. Tombiakanta သည္နယ္နိမိတ္ေက်ာက္တိုင္စိုက္ထူသည့္ေနရာမ်ားကိုကြင္းဆင္းေလ့လာမႈျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီးေနာက္ႏွစ္ႏုိင္ငံနယ္နိမိတ္ေက်ာက္တိုင္အမွတ္(၈၁) သည္အိႏိၵယ-ျမန္မာနယ္စပ္Kwatha Khunou ေက်းရြာ(မဏိပူရ္ျပည္နယ္ဘက္) ၃ကီလိုမီတာအကြာအိႏိၵယေျမပိုင္နက္ဘက္သို႔စိုက္ထူထားသည္ဟုေျပာဆိုခဲ့သည္။  အဆိုပါနယ္နိမိတ္ေက်ာက္တိုင္အမွတ္(၈၁) အိႏိၵယ-ျမန္မာနယ္စပ္မဏိပူဘက္၃ကီလိုမီတာအကြာတြင္စိုက္ထူးျခင္းကိုလည္းForeign Ministry မ်ားကဆက္လက္လုပ္ေဆာင္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္းသိရသည္။  ၿပီးခဲ့သည့္ဇြန္လကုန္ပိုင္းကျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးKiren Rijiju သည္မဏိပူျပည္နယ္ကိုသြားေရာက္ကြင္းဆင္းေလ့လာခဲ့ၿပီးလုပ္ေဆာင္ရမည့္အခ်က္မ်ားညႊန္ၾကားခဲ့သည္။

ခ်င္းျပည္နယ္ႏွင့္နယ္နိမိတ္ခ်င္းထိစပ္ေနေသာမီဇိုရမ္ျပည္နယ္အတြင္းျပည္ပဝက္မ်ားတင္သြင္းမႈကိုႏွစ္လခန္႕ေခတၱပိတ္ပင္ေၾကာင္းမီဇိုရမ္ျပည္နယ္ၿမဳိ႕ေတာ္အိုက္ေဇာလ္ခရိုင္အုပ္ခ်ဴပ္ေရးမွဴးကေျပာသည္။  ယခုလိုျပည္ပမွဝင္လာေသာဝက္မ်ားတင္သြင္းမႈႏွစ္လခန္႕ပိတ္ပင္ရျခင္းမွာမီဇိုရမ္ျပည္နယ္အတြင္းPorcine Reproductive & Respiratory Syndrome (PRRS) ေခၚဝက္ေရာဂါျပန္႕ႏွံ႕မႈေၾကာင့္စားသံုးသူျပည္သူမ်ားအခက္အခဲမရွိေစရန္ဟုမီဇိုရမ္ေန႕စဥ္ထုတ္သတင္းစာThe Aizawl Post တြင္ေဖာ္ျပသည္။  Animal Husbandry and Veterinary (AH & Vety) ၏မွတ္တမ္းျပဳစုခ်က္အရယခုႏွစ္အတြင္းဝက္ေရာဂါေၾကာင့္ဝက္၃၁၄၁အေကာင္ေရေသဆံုးၿပီးဝက္နာေရာဂါရွိသူဝက္အေကာင္ေရ၇၁၂၂ေကာင္ရွိေၾကာင္းႏွင့္အဆိုပါေသဆံုးသည့္ဝက္အနက္၁၂၄၀အေကာင္ေရမွာၿမိဳ႕ေတာ္အိုက္ေဇာလ္ခရိုင္အတြင္းရွိဝက္မ်ားျဖစ္သည္ဟုထပ္မွန္ေဖာ္ျပသည္။  မီဇိုရမ္ျပည္နယ္တြင္Porcine Reproductive & Respiratory Syndrome (PRRS) ႏွင့္Classical Swine Fever (CSF) ေခၚဝက္ေရာဂါႏွစ္မ်ဳိးျပန္႕ႏွံ႕သည္ဟုသိရၿပီးေသဆံုးသြားသည့္ဝက္မ်ားမွာမ်ားေသာအားျဖင့္PRRS ဝက္ေရာဂါေၾကာင့္ျဖစ္သည္ဟုသိရသည္။  အဆိုပါဝက္ေရာဂါမ်ားသည္အလြယ္တကူကူးစက္ႏိုင္ေသာေရာဂါမ်ားျဖစ္သည့္အတြက္ေရာဂါမျပန္႕ႏွံ႕ေအာင္တာဝန္ရွိသူမ်ားမွတားျမစ္ပိတ္ပင္မႈကိုျပည္သူမ်ားမွလိုက္နာျခင္းမရွိပါကတည္ဆဲဥေပဒအရအမႈဖြင့္အေရးယူသြားမည္ဟုသိရသည္။

ကေလးၿမဳိ႕တာဟန္းရပ္ကြက္အေျခစိုက္Zofa Musician Association (ZMA) ႏွင့္Seven Cable Network (SCN) ရုပ္သံလိုင္းတို႔ပူးေပါင္းၿပီးသီခ်င္းဆိုၿပိဳင္ပြဲ(ZMA Idol 2018) က်င္းပျပဳလုပ္မည္ဟုသိရသည္။  ၾသဂုတ္လ၁ရက္ေန႔မွေအာက္တိုဘာ၁၁ရက္ေန႕အထိျပဳလုပ္မည့္Idol ေရြးခ်ယ္ပြဲတြင္အသက္၁၆ျပည့္ၿပီးသူခ်င္းလူမ်ဴိးမည္သူမဆိုပါ၀င္ႏိုင္ၿပီးတကိုယ္ေတာ္ေတးအယ္ဘမ္ထြက္ရွိဖူးသူမ်ားပါ၀င္ခြင့္ရွိမည္မဟုတ္ေပ။  ၿပိဳင္ပြဲတြင္ဓမၼသီခ်င္း၊အခ်စ္သီခ်င္းစသည့္ႀကဳိက္ႏွစ္သက္ေသာသီခ်င္းမ်ားကိုမိမိမ်ဴိးႏြယ္စုဘာသာစကားမ်ားျဖင့္သီဆိုယွဥ္ၿပဳိင္ႏိုင္ၿပီးTop 10 အဆင့္တြင္SCN ရုပ္သံလိုင္းမွတိုက္ရိုက္ထုတ္လြင့္ေပးမည့္အျပင္အဂၤလိပ္ႏွင့္ျမန္မာသီးခ်င္းတစ္ပုဒ္စီျဖင့္လည္းယွဥ္ၿပဳိင္ရမည္ျဖစ္သည္။ ZMAမွတာ၀န္ရွိသူူတစ္ဦးျဖစ္သည့္နာမည္ေက်ာ္ေတးသံရွင္Pu Lalnunsanga က“က်ေနာ္တို႔လူငယ္ေတြထဲမွာအရည္အခ်င္းရွိတဲ့သူေတြအေျမာက္အမ်ားရွိၾကပါတယ္၊ဒါေပမယ့္ေျမေတာင္ေျမာက္ေပးမယ့္သူအားနည္းလို႔ႏုိင္ငံေက်ာ္အဆင့္အထိေအာင္ျမင္ႏုိင္တဲ့အခြင့္အလမ္းေတြမရွိခဲ့ၾကဘူး၊ဒါေၾကာင့္က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔အရည္အခ်င္းရွိတဲ့လူငယ္ေတြကိုေမြးထုတ္ေပးဖို႔ခုလိုၿပိဳင္ပြဲက်င္းပဖို႔စီစဥ္ရတာျဖစ္ပါတယ္” ဟုခိုႏူမ္းသုန္သတင္းဌာနကိုေျပာသည္။  အဆိုပါIdol ၿပဳိင္ပြဲတြင္ပထမဆုက်ပ္ေငြ၈သိန္း၊ဒုတိယဆုက်ပ္ေငြ၄သိန္း၊တတိယဆုက်ပ္ေငြ၂သိန္းအျပင္Trophy ႏွင့္Certificate အသီးသီးရရွိမည္ျဖစ္ၿပီး၊Top 10 စာရင္းဝင္သူမ်ားကိုလည္းConsolation prize (ႏွစ္သိမ့္ဆု) မ်ားအသီးသီးခ်ီးျမွင့္ေပးသြားမည္ျဖစ္သည္။  ZMA Idol 2018 တြင္ပါဝင္ယွဥ္ၿပဳိင္မည့္သူအနည္းမ်ားေပၚမူတည္ၿပီးElimination Round ကိုတာဟန္း၊လက္ပံေခ်ာင္းႏွင့္ကာနာန္ေက်းရြာတို႕တြင္သြားေရာက္ေရြးခ်ယ္ေပးသြားမည္ဟုသိရသည္။  ပါဝင္မည့္သူမ်ားအေနျဖင့္Application form ကိုက်ပ္ေငြ၅၀၀ျဖင့္Pu Lalnunsanga, Pu B.Hrangthana, Tv.Dr.Muansanga, SCN Main Office Tahan ‘G’ ရပ္ကြက္တို႕တြင္အခ်ိန္မေရြးသြားေရာက္ထုတ္ယူႏိုင္ၿပီးဇူလိုင္လ၂၆ေန႕ေနာက္ဆံုးထားစာရင္းသြင္းရမည္ျဖစ္သည္။

https://www.facebook.com/KhonumtungBurmese/videos/2093741607560537/

https://www.facebook.com/KhonumtungBurmese/videos/2078303069104391/?t=12

https://www.facebook.com/KhonumtungBurmese/videos/2073702429564455/?t=3