Zawgyi By လားႏြန္ – တရုတ္ႏိုင္ငံတြင္ျဖစ္ပြားေနေသာ Corona Virus ေရာဂါႀကိဳတင္ကာကြယ္သည့္အေနျဖင့္ အိႏိၵယ-ျမန္မာအမွတ္ (၂) နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရး ရိ-ဇိုေခါထား နယ္စပ္ဂိ္တ္အ၀င္အထြက္တြင္ ရိေခၚဒါရ္ၿမိဳ႕ က်န္းမာေရးဦးစီးဌာနမွ ဦးေဆာင္ၿပီး က်န္းမာေရးစစ္ေဆးမႈမ်ားကို ဇန္န၀ါရီလ (၂၇) ရက္ေန႔ကစတင္ လုပ္ေဆာင္ေနေၾကာင္း သိရသည္။ ခ်င္းျပည္နယ္ ရိေခၚဒါရ္ၿမိဳ႕ လ.၀.က ဦးစီးမွဴး ဦးေမာင္ေမာင္က “မေန႔ကစျပီးေတာ့လုပ္ေနၾကတယ္ အခုလည္းလုပ္ေနၾကတယ္ က်န္းမာေရးဌာနနဲ႔ ပူးေပါင္းျပီးေတာ့လုပ္တယ္ ဂိတ္မွာ က်န္းမာေရးဌာနက သူတို႔က စစ္ေဆးျပီးေတာ့ စာရင္းေကာက္တာ၊ မေန႔ကေတာ့ စလုပ္တယ္ က်န္းမာေရးဌာနကသံုးေယာက္နဲ႔ ဒီေန႔ေတာ့ ဌာနဆိုင္ရာ တစ္ခ်ိဳ႕လည္းပါ၀င္ျပီးေတာ့လုပ္ၾကတယ္ အ၀င္ထြက္ေလာေလာဆယ္ေတာ့ စစ္ေဆးတာေတြေတာ့ရိွတာေပါ့ေနာ္ စစ္ေဆးမႈတင္းၾကပ္တယ္ဆိုတာေတာ့မရိွဘူး ပံုမွန္သြားလာေနၾကပါတယ္” ဟု ခိုႏူမ္းသုန္ကိုေျပာသည္။ တရုတ္ႏိုင္ငံတြင္လက္ရိွျဖစ္ပြားေနသည့္ Corona virus ေၾကာင့္ တရုတ္ႏိုင္ငံတြင္ လူဦးေရ (၃) ေထာင္ေက်ာ္ ေရာဂါကူးစက္ခံေနရျပီး ေသဆံုးသူ (၈၀) ေက်ာ္ေသဆံုးၿပီျဖစ္သည္။ ယင္းေၾကာင့္ တရုတ္ႏိုင္ငံႏွင့္ နယ္နိမိတ္ျခင္းထိစပ္ေနသည့္ နယ္စပ္ျမိဳ႕မ်ားတြင္ က်န္းမာေရးစစ္ေဆးမႈမ်ား ျပဳလုပ္လ်က္ရွိၾကသည္။ ရိေခၚဒါရ္က်န္းမာေရးဦးစီးဌာနမွ ဆရာမတင္တင္လွက “နယ္စပ္ဂိတ္တံတားနားမွာပဲ စစ္ေဆးမႈေတြလုပ္ေနတယ္၊ က်မတို႔ေလာေလာဆယ္ေတာ့ ဒီနယ္စပ္ဂိတ္မွာလာတဲ့ ခရီးသည္ေတြကို ေဟာေျပာပြဲေတြလုပ္တယ္ ျပီးလို႔ရိွရင္ ဒီေရာဂါနဲ႔ပတ္သက္ျပီး ဘယ္လိုမ်ိဳးေတြမွျဖစ္ႏိုင္တယ္ လကၡဏာေတြ ေရာဂါရဲ႕ ျဖစ္ပံုေလးေတြေျပာေပးတယ္ လာတဲ့ခရီးသည္တိုင္းကိုေျပာတယ္ က်မတို႔ စစ္ေဆးတဲ့ စက္ကရိယာေတြနဲ႔လည္း စစ္ေဆးမႈေတြလုပ္တယ္ ေတာက္ေလွ်ာက္စစ္ေဆးသြားမွာပါ” ဟု ဆရာမတင္တင္လွကေျပာသည္။ Corona virus သည္ ၂၀၁၉ ဒီဇင္ဘာလ (၃၀) ရက္ေန႔က တရုတ္ႏိုင္ငံ၊ ၀ူဟန္ျမိဳ႕တြင္ ပထမဆံုး အေၾကာင္းအရင္းမသိ ျပင္းထန္နမိုးနီးယားလူနာသတင္းအျဖစ္…
Author: Editor
Zawgyi Coronavirus (သို႔) ဝူဟန္ဗိုင္းရပ္စ္ မူလ အေအးမိဖ်ားနာရာမွ “အသက္ရႈလမ္းေၾကာင္းေရာဂါလကၡဏာစု” ေတြကို ျဖစ္ပြားေစခဲ့တဲ့ SARS-CoV လို႔ ေခၚတဲ့ ဗိုင္းရပ္စ္မ်ိဳးစိပ္ေတြကေန ဆင့္ပြားဆင္းသက္တဲ့ အမ်ိဳးအစားလို႔ သတ္မွတ္ၾကတယ္။ အခုျဖစ္တဲ့ဗိုင္းရပ္စ္က ယခင္မေတြ႔ဖူးေသးတဲ့ ပိုးမႊားပုံစံအသစ္ (New Strain) ျဖစ္လို႔ Novel Coronavirus လို႔ ေခၚတယ္။ Novel ဆိုတာ “အသစ္” လို႔ အဓိပၸါယ္ရတယ္။ ၂၀၁၉ မွာျဖစ္လို႔ 2019-nCoV လို႔ေခၚတယ္။ SARS-CoV = Severe Acute Respiratory Syndrome Coronavirus (ရုတ္တရက္ျပင္းထန္ေသာ အသက္ရႈလမ္းေၾကာင္း ေရာဂါလကၡဏာစု)MERS-CoV = Middle East Respiratory Syndrome Coronavirus (အေရွ႕အလယ္ပိုင္းေဒသမွာျဖစ္တဲ့ အသက္ရႈလမ္းေၾကာင္းေရာဂါလကၡဏာစု) ဘယ္အရာေတြကေန ကူးစက္တာလဲ။ Coronavirus က တိရိစာၦန္ေတြကေန လူေတြကို ကူးစက္တာပါ။ အဲလိုကူးစက္တာကို Zoonotic လို႔ေခၚပါတယ္။ လင္းႏို႔ကေန ကူးစက္ႏိုင္ေခ်အမ်ားဆုံးလို႔ စမ္းသပ္ခ်က္ေတြအရ သုံးသပ္ၾကပါတယ္။ အသားစိမ္းေတြစားေတာ့ ပိုမႊားေတြကူးစက္ဖို႔ အခြင့္အလမ္းမ်ားသြားတာေပါ့။SAR-CoV ပိုးက Civet ေၾကာင္အမ်ိဳးအစားမွတဆင့္ လူကို ကူးစက္မႈ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္တုန္းက တရုတ္ႏိုင္ငံမွာ ျဖစ္ခဲ့ဖူးတယ္။MERS-CoV ပိုးကေတာ့ သစ္ကုလားအုတ္မွတဆင့္ လူကိုကူးစက္တဲ့အျဖစ္အပ်က္၂၀၁၂ ခုႏွစ္တုန္းက ေဆာ္ဒီအာေရးဗ်မွာ ျဖစ္ခဲ့တယ္လို႔ဆိုပါတယ္။လူကိုမကူးစက္ေသးပဲ တိရိစာၦန္အခ်င္းခ်င္း ကူးစက္ေနတဲ့ Coronavirus ေတြလည္း အမ်ားၾကီးရွိတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။လူလူခ်င္းလည္း ကူးစက္ႏိုင္ပါတယ္။ (အထူးသျဖင့္ လူအမ်ားအျပားေနထိုင္သြားလာတဲ့ ေနရာေတြ၊ အလုပ္ရုံေတြ၊ ေဆးရုံေဆးေပးခန္းေတြဟာ ကူးစက္ဖုိ႔ အခြင့္အလမ္းမ်ားပါတယ္။) ကူးစက္တဲ့လမ္းေၾကာင္း Coronavirus…
By လားႏြန္/ဒိမ္ – ပညာေရး၀န္ႀကီးဌာနအေနျဖင့္ ေက်ာင္းတက္ရက္ႏွင့္ စာေမးပဲြအခ်ိန္ဇယား ေျပာင္းလဲသတ္မွတ္မႈအား ျပန္လည္ျပင္ဆင္မေပးပါက ျပင္းထန္သည့္လႈပ္ရွားမႈမ်ားဆက္လက္ျပဳလုပ္သြားမည္ဟု ဟားခါးၿမ္ိဳ႕ဆႏၵျပမႈကို ဦးေဆာင္သူမ်ားကေျပာသည္။ ေက်ာင္းတက္ရက္ႏွင့္ စာေမးပြဲအခ်ိန္ဇယားေျပာင္လဲသတ္မွတ္မႈကို ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္သည့္အေနျဖင့္ ဇန္န၀ါရီလ ၂၆ ရက္ေန႔က ခ်င္းျပည္နယ္ ဟားခါးၿမိဳ႕တြင္ ေက်ာင္းဆရာမ်ားအပါအ၀င္ ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူ (၁၀၀) ခန္႔က ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ခဲ့ၾက ျခင္းျဖစ္သည္။ အဆိုပါဆႏၵေဖာ္ထုတ္မႈကို ဦးေဆာင္ခဲ့သည့္ မူလတန္းျပေက်ာင္းဆရာ ဦးသိန္းေဇာ္၀င္းက “ မေန႔က က်ေနာ္တို႔ဆႏၵျပ လုိက္တယ္ ဘယ္လိုတုံ႔ျပန္ခ်က္ေတြရွိလာမလဲဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ေစာင့္ၾကည့္ရဦးမယ္ ေစာင့္ၾကည့္လို႔ဘာမွထူးမလာဘူး ဆိုၿပီရင္ ဒီထက္ျပင္းထန္တဲ့ လႈပ္ရွားမႈေတြထုပ္လုပ္သြားဦးမယ္’’ ဟု ခိုႏူမ္းသုန္သတင္းဌာနကိုေျပာသည္။ အေျခခံပညာစာေမးပဲြကာလ ျပင္ဆင္ေနာက္ဆုတ္ျခင္းအား ျပန္လည္ ဖ်က္သိမ္းေပးေရး၊ လုပ္ငန္းခြင္အေျချပဳ ပညာေရးျမွင့္တင္မႈေဖၚေဆာင္ေပးေရး၊ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ညီမွ်ေသာ စီမံခန္႕ခဲြမႈ ေဖၚေဆာင္ေရး၊ ဆရာ၊မ မ်ား၏ လူမႈဘ၀ျမွင့္တင္ေရး၊ သုေတသနကို အေျခမခံေသာ ပညာေရးစနစ္ အလုိမရွိ၊ ေဒသႏၱရ အခက္အခဲမ်ားကို လ်စ္လ်ဴရႈေသာ ပညာေရးစီမံခန္႕ခဲြမႈစနစ္ အလိုမရွိ၊ ေတာင္ေပၚေဒသႏွင့္ ကိုက္ညီမႈမရွိေသာ စာေမးပဲြ ကာလျမွင့္တင္မႈအျမန္ဆုံးဖ်က္သိမ္းေပးေရး စသည္တို႔ကိုေတာင္းဆိုခဲ့ၾကသည္။ ပညာေရး၀န္ၾကီးဌာနသည္ ယခုစာသင္ႏွစ္၏ ေက်ာင္းတက္ရက္မ်ားကို မတ္လ (၃၁) ရက္ေန႔အထိ တက္ရမည္ဟု ယခင္က ထုတ္ျပန္ခဲ့ျပီး ေ၀ဖန္ကန္႔ကြက္မႈမ်ားရိွလာသည့္အတြက္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ (၉) ရက္ေန႔က က်င္းပေသာအစည္းအေ၀းတြင္ ေက်ာင္းတက္ရက္ကို မတ္လ (၂၅) ရက္ေန႔အထိျပန္လည္ျပင္ဆင္သတ္မွတ္ခဲ့ၾကသည္။ အဆိုပါသတ္မွတ္ခ်က္အရ ၄ တန္းႏွင့္ ၈ တန္းအစိုးရစစ္စာေမးပြဲမ်ားကို ေဖေဖာ္၀ါရီ (၂၄) ရက္ေန႔မွ မတ္လ (၃) ရက္ေန႔အထိျဖစ္ျပီး တကၠသိုလ္၀င္တန္းစာေမးပြဲကို မတ္လ (၁၁) ရက္ေန႔မွ…
Zawgyi By လားႏြန္ – ခ်င္းျပည္နယ္၏ ခရီးသြားလုပ္ငန္းဖြံၿဖိဳးတိုးတက္လာေစေရးအတြက္ရည္ရြယ္ကာ ေလာက္ႏူးေျမရိုးရယဥ္ ေက်းမႈႏွင့္ ေခၚႏူူးစုမ္ေတာင္ဇလပ္ပန္းပြဲေတာ္ကို ဇန္န၀ါရီလ ၂၅ မွ ၂၆ ရက္ေန႔အထိ (၂) ရက္တာ စည္ကားသိုက္ၿမိဳက္စြာက်င္းပျပဳလုပ္ၾကမည္ျဖစ္သည္။ ကန္ပက္လက္ၿမိဳ႕တြင္ ပထမဦးဆံုးအႀကိမ္က်င္းပျပဳလုပ္မည့္ ေလာက္ႏူးေျမရိုးရယဥ္ ေက်းမႈႏွင့္ ေခၚႏူူးစုမ္ေတာင္ဇလပ္ပန္းပြဲေတာ္ကို ခ်င္းျပည္နယ္ေဒသဆိုင္ရာ ခရီးသြားလုပ္ငန္းေကာ္မတီမွ ဦးစီးက်င္းပျခင္းျဖစ္ၿပီး ျပည္တြင္းျပည္ပခရီးသြားမ်ား ဖိတ္ေခၚသည့္အေနျဖင့္ျပဳလုပ္ရျခင္းျဖစ္သည္ဟု ခ်င္းျပည္နယ္လူမႈေရး၀န္ႀကီး ဦးေပါင္လြန္မင္းထန္ကေျပာသည္။ “ကန္ပက္လက္ေဒသရဲ႕ပြဲေပါ့ ေတာင္ဇလပ္ပန္းပြဲေတာ္ဆိုတဲ့အစီအစဥ္ အထူးသျဖင့္ က်ေနာ္တို႔ ခ်င္းျပည္နယ္ရဲ႕လွပတဲ့ ေတာင္ဇလပ္ပန္းမ်ားပြင့္တဲ့အခ်ိန္မွာ ဒီပန္းပြဲေတာ္လုပ္ဖို႔ဆိုျပီးေတာ့လုပ္တာျဖစ္တယ္ တစ္နည္းအားျဖင့္ ပြဲေတာ္က်င္းပတာနဲ႔ကို ေနာက္ပိုင္းမွာခရီးသြားလုပ္ငန္း ဖိတ္ေခၚႏိုင္ေအာင္ေပါ့ေနာ္ ဒါရည္ရြယ္ျပီးေတာ့ သေဘာက တီးတိန္မွာဆိုရင္ ခြါဒိုပြဲလိုေပါ့ အခုဒီမွာက ေလာက္ႏူးေတာင္ဇလပ္ပြဲေတာ္ ဒီကန္ပက္လက္နယ္ကေတာ့ ဒီခ်ိန္ဇန္န၀ါရီ ၀န္းက်င္မွာပဲ အျမဲတမ္းေတာင္ဇလပ္ပန္းက အေကာင္းဆံုးပြင့္တဲ့အခ်ိန္မွာပြဲလုပ္ဖို႔ အဲလိုစီစဥ္တယ္လို႔သိရပါတယ္” ဟု ခ်င္းျပည္နယ္လူမႈေရး၀န္ၾကီး ဦးေပါင္လြန္မင္းထန္ကေျပာသည္။ ေလာက္ႏူးေျမရိုးရာယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ ေခၚႏူးစုပ္ေတာင္ဇလပ္ပြဲေတာ္က်င္းပျခင္းသည္ ကန္ပလက္ျမိဳ႕နယ္ရိွ ေဒသခရီးသြားလုပ္ငန္းျမွင့္တင္ႏိုင္သာမက ေလာက္ႏူးေျမ (ကန္ပက္လက္) ရိုးရာယဥ္ေက်းမႈဓေလ့ထံုးစံမ်ားေဖာ္ထုတ္ရန္ႏွင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရး အေလ့အက်င့္မ်ားရိွေအာင္ ရည္ရြယ္ျပီးလုပ္ေဆာင္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ဟိုတယ္ႏွင့္ ခရီးသြားညႊန္ၾကားေရးဦးစီးဌာန ခ်င္းျပည္နယ္တာ၀န္ခံ ျပည္နယ္ဦးစီးမွဴးေအာင္ျဖိဳးမွသိရသည္။ ယင္းပြဲေတာ္က်င္းပျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး ကန္ပက္လက္ေဒသခံ Chin Education Initiative ဒါရိုက္တာ ဦး Kham Tin Thang က “ ခရီးသြားလုပ္ငန္းကို ျမွင့္တင္ဖို႔ရည္ရြယ္ျပီးလုပ္တဲ့ဟာျဖစ္တယ္၊ ဒီႏွစ္မွစလုပ္တယ္ဆိုေတာ့ သိပ္ျပီးက်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔နဲ႔ သိပ္မသိက်ေသးဘူးေပါ့ေနာ္ ဒီလုိလုပ္ျခင္းအားျဖင့္ ဒီေခၚႏူးစုမ္ေတာင္လည္း လူေတြကတြဲျမင္လာၾကမယ္ ဒီပြဲေတာ္ကို ဒီထက္ပို ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ေၾကာ္ျငာႏို္င္လို႔ရိွရင္ေတာ့ ခရီးသြားေတြကပိုျပီးစိတ္၀င္စားလာမွာေပါ့” ဟုေျပာသည္။ ေလာက္ႏူးဆိုသည္မွာ ေဒသဘာသာစကားျဖင့္ ကန္ပက္လက္ျမိဳ႕ကို ေခၚေ၀ၚျခင္းျဖစ္သည္။ အဆိုပါပြဲေတာ္တြင္…
Zawgyi By လားႏြန္ – အေျခခံပညာအတန္းမ်ား၏ ေက်ာင္းဖြင့္ရက္ကို မတ္လကုန္ပိုင္းအထိ ပညာေရး၀န္ႀကီးဌာနမွ သတ္မွတ္လိုက္ျခင္း သည္ ေက်ာင္းဆရာ/မမ်ားအတြက္ လုပ္ငန္း၀န္ပိေစမည္ျဖစ္သည့္အတြက္ ျပန္လည္စဥ္းစားေစခ်င္သည္ဟု ခ်င္းျပည္နယ္ ဟားခါးၿမိဳ႕အေျခ စိုက္ Chinbridge Institute မွ ညြန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဴပ္ ဆလိုင္းဗန္က်ံဳးလ်န္ကေျပာသည္။ “က်ေနာ္က ဆရာ/မမ်ားနဲ႔ က်ေနာ့္ရည္ရြယ္ခ်က္ကတူတာေပ့ါေနာ္ ဒါကသူတို႔ စာသင္ခ်ိန္တိုးတယ္ဆိုေတာ့ ဆရာ/မအတြက္ဆိုရင္ ေတာ္ေတာ္ေလးကိုခက္မယ္ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုရင္ စာေမးပြဲေျဖတာ စစ္တာနဲ႔ဆိုရင္ နည္းနည္းေလးဆရာ/မေတြ Work Overload (အလုပ္မတန္တဆ ၀န္တင္သည္) ျဖစ္တာေပါ့ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ စာသင္ခ်ိန္တိုးျမွင့္တာကိုျပန္ျပီးေတာ့ စဥ္းစားသင့္တယ္လို႔ က်ေနာ္ယူဆမိတယ္ ေနာက္တစ္ခ်က္ေတာ့ အဲလိုမ်ိဳးစာသင္ခ်ိန္တိုးတာ ခ်င္းျပည္နယ္အတြက္ဆိုရင္ စာသင္ခ်ိန္ဇယားေလးကို ျပန္ျပီးေတာ့ ေျပာင္းကိုေျပာင္းေစခ်င္တယ္ ဥပမာ ေဆာင္းရာသီႏွင့္ ေႏြရာသီတက္ၿပီးေတာ့ မိုးရာသီကို ေက်ာင္းပိတ္ရက္ကာလအေနနဲ႔ျပန္ၿပီးသတ္မွတ္ေစခ်င္တာေပါ့” ဟု ဆလိုင္းဗန္က်ံဳးလ်န္ကေျပာသည္။ ပညာေရး၀န္ႀကီးဌာနသည္ ယခုစာသင္ႏွစ္၏ ေက်ာင္းတက္ရက္မ်ားကို မတ္လ (၃၁) ရက္ေန႔အထိ တက္ရမည္ဟု ယခင္က ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ေ၀ဖန္ကန္႔ကြက္မႈမ်ားရွိလာသည့္အတြက္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ (၉) ရက္ေန႔က က်င္းပေသာ အစည္းအေ၀းတြင္ ေက်ာင္းတက္ရက္ကို မတ္လ (၂၅) ရက္ေန႔အထိ ျပန္လည္ျပင္ဆင္သတ္မွတ္ခဲ့ၾကသည္။ အဆိုပါသတ္မွတ္ခ်က္အရ ၄ တန္းႏွင့္ ၈ တန္း အစိုးရစစ္စာေမးပြဲမ်ားကို ေဖေဖာ္၀ါရီ (၂၄) ရက္ေန႔မွ မတ္လ (၃) ရက္ေန႔အထိျဖစ္ျပီး တကၠသိုလ္၀င္တန္းစားေမးပြဲကို မတ္လ (၁၁) ရက္ေန႔မွ (၂၀) ရက္ေန႔အထိသတ္မွတ္ထားသည္။ က်န္အေျခခံအတန္းမ်ားကို မတ္လ (၂၃) ရက္မွ (၂၅) ရက္ေန႔အထိ စာေမးပြဲအၿပီးစစ္ေဆးရမည္ျဖစ္သည္။…
Zawgyi ရကၡိဳင့္တပ္ေတာ္ (AA) တပ္ဖြဲ႔မွ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းထားသည့္ ခ်င္းျပည္နယ္၊ ပလက္၀ၿမိဳ႕နယ္ အမ်ဴိးသားလႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေ၀ွ႔တင္းကို ပညာေရး၀န္ထမ္း ဦးေတာင္ပန္းႏွင့္အတူ ဇန္န၀ါရီလ (၂၁) ရက္ေန႔က ျပန္လႊတ္ေပးခဲ့သည္။ ယခုလက္ရွိတြင္ ဦးေ၀ွ႔တင္းႏွင့္ ဦးေတာင္ပန္းတို႔သည္ ၎တို႔၏ေနအိမ္တြင္ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ႏွင့္ ေရာက္ရွိေနၾကၿပီျဖစ္သည္။ ဦးေ၀ွ႔တင္းသည္ အမ်ဴိးသားလႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀းတက္ေရာက္ရန္ ခ်င္းျပည္နယ္၊ ပလက္၀ၿမိဳ႕မွ ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕သို႔ ကုလားတန္ျမစ္ေၾကာင္းအတိုင္း စက္ေလွျဖင့္ထြက္ခြါစဥ္ ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၁၉ ခုႏွစ္၊ ႏို၀င္ဘာလ (၃) ရက္ေန႔က (AA) တပ္ဖြဲ႔မွ ဖမ္းဆီးခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ AA တပ္ဖြဲ႔က ဦးေ၀ွ႔တင္းကို ရက္ေပါင္း (၇၈) အၾကာ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းၿပီးေနာက္ ျပန္လႊတ္ေပးခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ယခုကဲ့သို႔ ဦးေ၀ွ႔တင္းအား AA တပ္ဖြဲ႔မွ ျပန္လည္လႊတ္ေပးလိုက္သည့္ကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ ခ်င္းလူမႈအသိုင္းအ၀ိုင္းမွ မည္ကဲ့သို႔တုံ႔ျပန္ခဲ့ၾကပါလဲ။ ခ်င္းႏိုင္ငံေရးႏွင့္ အရပ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္းတို႔မွ အထင္ကရေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ အျမင္သေဘာထားမ်ားကို ခိုႏူမ္းသုန္သတင္းဌာနက ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားပါသည္။ ၀န္ႀကီးဦးစိုးထက္ (ခ်င္းျပည္နယ္အစိုးရအဖြဲ႔ ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္) နဂိုကတည္းက လႊတ္သင့္တဲ့ဟာပါ၊ အခုမွလႊတ္တာေတာ့အမွန္က ေနာက္က်ပါတယ္ ခုလိုလႊတ္ေပးလိုက္တဲ့အတြက္ လည္း (AA) ေပၚမွာအမ်ားရဲ့အျမင္ကလည္းရွင္းသြားတာေပါ့ေနာ္ မဟုတ္ရင္လူေတြကိုလြယ္လြယ္ကူကူနဲ႔ဖမ္းတယ္ ဆီးတယ္အဲလိုလုပ္ေနတဲ့ဥစၥာက ပံုရိပ္မေကာင္းဘူးေပါ့ေနာ္၊ ဦးေ၀ွ႔တင္းအေနနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ျဖစ္တဲ့ အတြက္ ေျပာတာဆိုတာေလးေတြရွိႏုိ္င္တာေပါ့ေလ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ သူတို႔ရဲ့ေတာ္လွန္ေရးကို အေႏွာက္အယွက္ျဖစ္ ေလာက္ေအာင္ ဆန္႔က်င္တာမ်ဴိးေတြေတာ့မရွိေလာက္ဘူး ေနာက္ တပ္နဲ႔လည္း ဘာမွအဆက္အသြယ္ရွိ တာမဟုတ္ေတာ့ေလ အခုလႊတ္တဲ့အေပၚမွာေတာ့ အားလံုး၀မ္းသာပါတယ္၊ ျပည္တြင္းျပည္ပမွာရွိတဲ့ ခ်င္းေတြလိႈက္လိႈက္လွဲလွဲ၀မ္းသာရတဲ့ကိစၥပါ၊ အခု ခူမီးခ်င္းမ်ဴိးႏြယ္စုေပါင္းစပ္ညိွႏိႈင္းေရးေကာင္စီ(KACC) ရဲ့ထုတ္ျပန္ခ်က္အရ သူတို႔ဖမ္းထားတာ ၁၂ ေယာက္က်န္ေသးတယ္လို႔ေျပာပါတယ္ အဲဒါေတြကိုလည္း ေမးျမန္းစစ္ေဆးၿပီးရင္ေတာ့ ျပန္လႊတ္ေပးသင့္တယ္လို႔…
ရကၡိဳင့္တပ္ေတာ္ (AA) တပ္ဖြဲ႔မွ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းထားသည့္ ခ်င္းျပည္နယ္၊ ပလက္၀ၿမိဳ႕နယ္ အမ်ဴိးသားလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေ၀ွ႔တင္းကို ယေန႔ဇန္န၀ါရီလ (၂၁) ရက္ေန႔တြင္ ျပန္လႊတ္ေပးလိုက္သည္ဟု AA တပ္ဖြဲ႔က ေၾကညာခ်က္တစ္ေစာင္ ထုတ္ျပန္လိုက္သည္။ NLD လႊတ္ေတာ္အမတ္ ခူမီးအမ်ဴိးသား ဦးေ၀ွ႔တင္းအား မလြဲမေရွာင္သာေသာ အေျခအေနတစ္ခုေအာက္တြင္ ေခတၱယာယီထိန္းသိမ္းခဲ့ၿပီး ရခိုင္ႏွင့္ ခူမီးအမ်ဴိးသားမ်ားအၾကား အျပန္အလွန္ နားလည္မႈမ်ား၊ ယံုၾကည္မႈမ်ားအျပင္ အတူယွဥ္တြဲေနထုိင္ခဲ့ၾကသူမ်ားျဖစ္သည့္အေလ်ာက္ ညီရင္းအကိုဆက္ဆံေရးကို ျပန္လည္ထူေထာင္လိုၿပီး မိမိတို႔အခ်င္းခ်င္းအၾကားတြင္ ျဖတ္သန္းရမည့္ ေရရွည္ခရီးကိုေထာက္ရႈ၍ ျပန္လည္သင့္ျမတ္လိုေသာ သေဘာထားဆႏၵရွိေသာေၾကာင့္ ဦးေ၀ွ႔တင္းကို ပလက္၀ၿမိဳ႕နယ္၏ လံုျခံဳ၍ အႏၱရာယ္ကင္းေသာ ေနရာတစ္ခု၌ ေကာင္းမြန္စြာ ျပန္လည္လႊတ္ေပးလိုက္ၿပီျဖစ္ပါသည္ဟု ရကၡိဳင့္တပ္ေတာ္ (AA) က ယေန႔တြင္ ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ ပလက္၀ၿမိဳ႕တြင္ေနထုိင္သည့္ ဦးေ၀ွ႔႔တင္း၏ေယာကၡထီး ဦးေအာင္ႀကီးကို ခိုႏူမ္းသုန္သတင္းဌာနမွ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းရာတြင္ ဦးေ၀ွ႔တင္းျပန္လႊတ္လာသည္မွာ မွန္ကန္ေၾကာင္း ယေန႔နံနက္ပိုင္းက သူ႔ႏွင့္ဖုန္းျဖင့္ စကားေျပာဆိုခဲ့ေၾကာင္း ယခု လမ္းခရီးတြင္ ရွိေနၾကေသးေၾကာင္း မည္သည့္အခ်ိန္တြင္ ပလက္၀ၿမိဳ႕သို႔ ေရာက္ရွိမည္ကို မေျပာႏုိင္ေသးေၾကာင္း ေျပာဆိုပါသည္။ “ဦးေ၀ွ႔တင္းနဲ႔ ဒီေန႔မနက္မွာအဆက္သြယ္ရတယ္ ဒီေန႔လြတ္တယ္ေျပာတယ္ အခုလမ္းခရီးမွာ ေသခ်ာတယ္ ေသခ်ာတယ္ ဒါေပမဲ့ သူတို႔အခု ဘယ္ေနရာကေနျပန္လာလဲဆိုတာလဲ ဘယ္ေနရာလဲဆိုတာမေျပာဘူးေလ မေျပာေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဘယ္ေနရာဆိုတာမသိႏိုင္ဘူး အဲလိုျဖစ္ေနတယ္ ဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ကို သူ႔ကိုႀကိဳဖို႔ သူ႔အိမ္မွာပဲ က်ေနာ္တို႔ေစာင့္ေနၾကတယ္ ခုလိုျပန္လႊတ္ေပးလို႔ အရမ္း၀မ္းသာၾကတယ္ သက္ဆိုင္သူေတြကိုလည္း ေက်းဇူးတင္ပါတယ္’’ ဟု ဦးေအာင္ႀကီးကေျပာသည္။ ဦးေ၀ွ႔တင္းသည္ အမ်ဴိးသားလႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀းတက္ေရာက္ရန္ ခ်င္းျပည္နယ္၊ ပလက္၀ၿမိဳ႕မွ ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕သို႔ ကုလားတန္ျမစ္ေၾကာင္းအတိုင္း စက္ေလွျဖင့္ ထြက္ခြါလာစဥ္…
By လားႏြန္ – ခ်င္းျပည္နယ္၊ ပလက္၀ျမိဳ႕နယ္၊ ငရွားေက်းရြာေန အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးသည္ ဇန္န၀ါရီလ (၁၇) ရက္ေန႔က ေတာင္ယာသြားေနစဥ္ ေျမျမဳပ္မိုင္းနင္းမိရာ ညာဖက္ေျခသလံုးဒဏ္ရာရရွိၿပီး ရခိုင္ျပည္နယ္၊ စစ္ေတြေဆးရံုတြင္ ေဆး၀ါးကုသမႈခံယူေနသည္ဟု သိရသည္။ ပလက္၀ၿမိဳ႕မွေျမာက္ပိုင္း မိုင္ (၂၀) ေလာက္ကြာေ၀းတဲ့ ငရွားေက်းရြာေန အဘ ဦးေအာင္၀င္း၏သမီး အသက္ (၂၂) အရြယ္ရွိ မခင္လုံးသည္ ဇန္န၀ါရီလ (၁၇) ရက္ေန႔ မနက္ပိုင္းတြင္ ေတာင္ယာသို႔ စပါးထမ္းသြားေနစဥ္ ေျမျမဳပ္မိုင္း နင္းမိခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ပလက္၀ၿမိဳ႕မွ ေဒသခံတစ္ဦးကေျပာသည္။ “သူက ေတာထဲေတာင္ယာစပါးထမ္းဖို႔သြားတာေပါ့ အဲဒီမွာနင္းမိတာ သူ႔ဒဏ္ရာေၾကာင့္ အခုစစ္ေတြေဆးရံုပို ႔လိုက္တယ္ ေဆးကုသမႈခံေနျပီ” ပလက္၀ေဒသခံကေျပာသည္။ မခင္းလံုး၏ မိခင္ ေဒၚေဟြ႕တင္သည္လည္ ယခုလ (၇) ရက္ေန႔က ေတာထဲသြားရာကေန ေျမျမဳပ္မိုင္းနင္းမိ၍ ညာဖက္ေျခေထာက္ႏွင့္မ်က္ႏွာတြင္ ဒက္ရာရရွိခဲ့ၿပီး ဒဏ္ရာအေျခအေနျပင္းထန္သည့္အတြက္ ပလက္ဝေဆးရုံမွာ မကုသႏိုင္ဘဲ စစ္ေတြေဆး႐ုံသို႔ ပို႔ေဆာင္က ယခုစစ္ေတြေဆးရုံတြင္ ေဆး၀ါးကုသမႈ ခံယူေနလွ်က္ရွိသည့္အခ်ိန္တြင္ သမီးျဖစ္သူလည္း ေျမျမဳပ္မိုင္းနင္းမိသည့္အျဖစ္ႏွင့္ႀကံဳေတြ႔ခဲ့ၾကရျခင္းျဖစ္သည္။ မခင္လုံုးတို႔မိသားစုသည္ ေတာင္သူလုပ္ငန္းျဖင့္ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းျပဳလုပ္ေနၾကျပီး ေငြေရးၾကီးအခက္အခဲရိွျခင္းေၾကာင့္ အေမျဖစ္သူအား ေဆး၀ါးကုသရာတြင္လည္း အလွဴရွင္မ်ားထံ၏ အကူအညီျဖင့္ ကုသေနရျပီး ေနာက္ထပ္သမီးျဖစ္သူမွာလည္း ေျမျမဳပ္မိုင္းထိမွန္ျခင္းေၾကာင့္ ေငြေၾကးမွာလည္း ပိုျပီး ခက္ခဲလာေနရေၾကာင္း ခ်င္းလူ႕အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ (CHRO) က ထုတ္ျပန္ထားသည္။ ခ်င္းလူ႕အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ ထုတ္ျပန္ခ်က္အရ ပလက္၀ျမိဳ႕နယ္တြင္ ေျမျမဳပ္မိုင္းနင္းမိျခင္းေၾကာင့္ လူ (၈) ဦး ထိခိုက္မႈရိွေနျပီျဖစ္ကာ လူ (၃) ဦးမွာေသဆံုးေနျပီျဖစ္ျပီး (၅) ဦးမွာ ဒဏ္ရာရရိွေနသူမ်ားျဖစ္ေၾကာင္းသိရသည္။
ခ်င္းျပည္နယ္ႏွင့္ထိစပ္ေနေသာ တိုင္းေဒသႀကီးမ်ားအၾကား နယ္နိမိတ္မ်ားကို ျပန္လည္တိုင္းတာသည့္ေနရာတြင္ (၁၉၃၈) ခုႏွစ္ အဂၤလိပ္ေခတ္ကထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ ေျမပံုကိုသာအေျခခံၿပီး တိုင္းတာသတ္မွတ္ပါက ခ်င္းျပည္နယ္အတြက္ နစ္နာမႈမ်ားရွိလာႏုိင္သည္ဟု ခ်င္းေျမယာဆိုင္ရာကြန္ယက္အဖြဲ႔မွ ကိုမန္ဇခုပ္ကေျပာသည္။ “၁၉၃၈ ေျမပံုဆိုတာက အဂၤလိပ္ေတြေရးဆြဲတဲ့ အေစာဆံုးေျမပံုေတာ့ဟုတ္တယ္ အဂၤလိပ္ေတြက ေဒသခံေတြကို ေမးျမန္းၿပီးမွ သေဘာတူညီမႈရယူၿပီးမွ ေရးဆြဲတဲ့ေျမပံုလည္းမဟုတ္တဲ့အခါက်ေတာ့ က်ေနာ္တို႔နစ္နာႏုိင္တဲ့ အပိုင္းေတြရွိတယ္ အဲဒီေျမပံုတစ္ခုကိုပဲ အေျခမခံဘဲနဲ႔ လက္ရွိအုပ္ခ်ဴပ္ေရးအရလည္း အေျခခံရမယ္ က်ေနာ္တို႔ဘိုးဘြားတုန္းက သတ္မွတ္ထားတဲ့ နယ္နိမိတ္ေတာေတာင္ေတြကိုလည္း ပစ္ပ်ယ္လို႔မရဘူး အဲဒီ (၃) ခုၾကားမွာ ညိႈႏိႈင္းၿပီးမွ သင့္ေတာ္တဲ့နည္းလမ္းနဲ႔ သြားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ အေကာင္းဆံုးျဖစ္မယ္လို႔ထင္ပါတယ္” ဟု ကိုမန္ဇခုပ္ကေျပာသည္။ ခ်င္းျပည္နယ္သည္ စစ္ကိုင္းတိုင္း၊ မေကြးတိုင္း၊ ရခိုင္ျပည္နယ္တို႔ႏွင့္ နယ္နိမိတ္ခ်င္းထိစပ္ေနၿပီး နယ္နိမိတ္က်ဴးေက်ာ္ မႈမ်ားရွိေနသည့္အတြက္ ယခင္မူလနယ္နိမိတ္အတိုင္းျပန္လည္တိုင္းတာရန္ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ နယ္နိမိတ္တုိင္းတာေရးအဖြဲ႔က လုပ္ေဆာင္လ်က္ရွိသည္။ ယင္းကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ ၿပီးခဲ့သည့္ ဇန္န၀ါရီလ (၁၆) ရက္ေန႔က ဟားခါးျမိဳ႕၊ ခ်င္းျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္ေရးရာခန္းမတြင္ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ နယ္နိမိတ္တိုင္းတာေရးအဖြဲ႔ႏွင့္ ခ်င္းျပည္နယ္အစိုးရအဖြဲ႔၊ လႊတ္ေတာ္ဥကၠဌ၊ ခ်င္းျပည္နယ္ ၿမိဳ႕နယ္အသီးသီးမွ ကိုယ္စားလွယ္တို႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့ၾကၿပီး နယ္နိမိတ္တိုင္းေရးလုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ခ်က္ႏွင့္ပတ္သက္၍ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ နယ္နိမိတ္တိုင္းတာေရးအဖြဲ႔က ရွင္းလင္းတင္ျပခဲ့သည္ဟု သိရသည္။ အဆိုပါအစည္းအေ၀းသို႔ တက္ေရာက္ခဲ့သည့္ ကိုမန္ဇခုပ္က ႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရအေနျဖင့္ နယ္နိမိတ္မ်ားကို ယခုကဲ့သို႔ ျပန္လည္တိုင္းတာရန္ လုပ္ေဆာင္ေနသည့္အေပၚ ေထာက္ခံႀကိဳဆိုေသာ္လည္း (၁၉၃၈) ခုႏွစ္ေျမပံုကိုသာအေျခမခံဘဲ ခ်င္းဘိုးဘြားေခတ္ကေနထိုင္ခဲ့သည့္ ပထ၀ီအေနအထားကိုလည္း ထည့္သြင္းအေျခခံသင့္သည္ဟု ဆက္လက္ေျပာဆိုသည္။ “သူတို႔ရဲ့လုပ္ေဆာင္မႈကိုေတာ့ ႀကိဳဆိုပါတယ္ ဒါေပမယ့္ ဘယ္ေျမပံုေပၚမွာ အေျခခံၿပီးလုပ္မလဲဆိုတာ စဥ္းစားစရာျဖစ္ေန ပါတယ္၊ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ေျမပံုကအမ်ဴိးမ်ဴိးထြက္ေနတဲ့အခါက်ေတာ့ လက္ရွိအစိုးရကလုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ဟာက ၁၉၃၈ ခုႏွစ္က…
အိႏိၵယ-ျမန္မာအမွတ္(၂) နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးစခန္း ရိ-ဇိုေခါထားမွတဆင့္ ျမန္မာကြမ္းသီးမ်ား မီဇိုရမ္ျပည္နယ္ဘက္သို႔ တင္ပို႔ခြင့္အား ဇိုေခါထားအေျခစိုက္ အာသံရိုင္ဖယ္ (Assam Rifle) တပ္ဖြဲ႔မွ တားဆီးပိတ္ပင္မႈကို မေက်နပ္သည့္အတြက္ ဇိုေခါထားျပည္သူလူထုမ်ားသည္ ယမန္ေန႔က ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ခဲ့ၾကသည္။ ခ်င္းျပည္နယ္ ရိေခါဒါရ္ၿမိဳ႕ နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးဂိတ္မွတဆင့္ မီဇိုရမ္ျပည္ဘက္သို႔ ပံုမွန္တင္ပို႔ေလ့ရွိသည့္ ကြမ္းသီးအစို အေျခာက္မ်ားကို ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၁၉ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလကတည္းကစ၍ ယေန႔ခ်ိန္ထိ အာသံရိုင္ဖယ္တ ပ္ဖြဲ႔က ပိတ္ပင္ခဲ့ ျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုကဲ့သုိ႔ ရက္ရွည္လမ်ားပိတ္ပင္လာျခင္းေၾကာင့္ နယ္စပ္ေနျပည္သူမ်ား၏ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းလုပ္ငန္းမ်ားထိခိုက္ လာၿပီး အာသံရိုင္ဖယ္တပ္ဖြဲ႔ကို ဇိုေခါထားေက်းရြာမွ ေျပာင္းေရႊ႕ရန္ ေဒသခံျပည္သူမ်ားက ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ေတာင္းဆိုခဲ့ၾက ျခင္းျဖစ္သည္။ “အရင္တုန္းကေတာ့ ကြမ္းသီးေတြကို နယ္စပ္ဂိတ္ကေန ဟိုဘက္ (ဇိုေခါထား) ဘက္ကို ကားနဲ႔သြားခ်ရတယ္၊ အဲဒီမွာ ဇိုေခါထားျပည္သူေတြက အိႏိၵယဘက္သို႔သြားမယ့္ ကားေပၚမွာျပန္တင္တယ္ေပါ့ေနာ္ ကုန္တင္ ကုန္ခ်လုပ္ငန္းက အဆင္ေျပတယ္ ဒါေပမယ့္ ခုေတာ့ အာသံရိုင္ဖယ္တပ္က ျမန္မာကြမ္းသီးေတြအ၀င္မခံေတာ့ဘူးေလ လနဲ႔ခ်ီရွိၿပီေလ ဇိုေခါထားျပည္သူေတြအလုပ္အကိုင္မရွိၾကေတာ့ စား၀တ္ေနေရးခက္ခဲလာၾကတယ္ေလ အဲဒါေၾကာင့္ သူဆို႔ဆႏၵျပၾကတာ” ဟု ရိေခါဒါရ္တြင္ေနထုိင္သည့္ ကြမ္းသီးကုန္သည္တစ္ဦးကေျပာသည္။ ယခုလက္ရွိတြင္ အာသံရိုင္ဖယ္တပ္ဖြဲ႔မွ ကြမ္းသီးမ်ားတင္ပို႔သည့္ ကုန္တင္ကားအစီး (၄၀) ခန္႔ ဖမ္းဆီးထားဆဲျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏုိ္င္ငံသားမ်ားပိုင္ဆိုင္သည့္ကား (၉) စီးလည္းပါ၀င္ကာ အကုန္လံုးျပန္လႊတ္ေပးရန္လည္း ဇိုေခါထားျပည္သူမ်ားက ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကသည္။ ယင္းကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ မီဇိုရမ္ျပည္နယ္ က်န္ဖိုင္းခရိုင္ရဲမွဴး Pu Zarzoliana Vanchhawng သည္ အာသံရိုင္ဖယ္တပ္ဖြဲ႔၊ ဇိုေခါထားျပည္သူမ်ားႏွင့္ ယမန္ေန႔ကေတြ႔ဆံု၍ ရိ-ဇိုေခါထားကုန္သြယ္ေရးမွတဆင့္ ကြမ္းသီးႏွင့္ ဓာတ္ေျမၾသဇာတင္သြင္း မႈသည့္ တရားမ၀င္သည့္အတြက္ ကန္႔သတ္ပိတ္ပင္ရန္လိုအပ္ေၾကာင္း၊ ဓာတ္ေျမၾသဇာကို မီဇိုရမ္ျပည္နယ္မွ…