သဘာ၀ေဘးဒါဏ္ေၾကာင့္ ဒုကၡေရာက္ေနၾကသည့္ ဟားခါးျမိဳ ့နယ္ ေက်းရြာ (၁၀)ခုရွိ အမ်ဳိးသမီး ဦးေဆာင္ ေသာ အိမ္ေထာင္စုမ်ားကို ၄င္းတို ့ဘာ၀ ျပန္လည္ထူေထာင္ႏိုင္ေရးအတြက္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ေနာက္ ဆုံးပတ္မွ စျပီး စတင္ ကူ ညီမည္ျဖစ္ သည္။ ဟားခါးျမိဳ ့နယ္ သဘာ၀ ေဘးသင့္ ေက်းရြာ တခ်ဳိ ့ ေစာလ်င္စြာ ျပန္လည္ထူေထာင္ႏိုင္ေရး အတြက္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လမွ အကူအညီေပးခဲ့ သည့္ အေျခအေနမ်ား ကို မေန ့က ေလ့ လာၾကည့္ရႈ ရာ တြင္ ဟားခါးျမိဳ ့ အေျခစိုက္ UNDP ရဲ ့ Livelihood and Social Cohesion အရာရွိ ဦး တင္ျငိမ္း က အခုလို ေျပာဆိုျခင္း ျဖစ္သည္။
Author: Editor
ဆလိုင္း ကစ္(ပ္) ခိုလ်န္ – ႏွစ္ေပါင္း ရာ ေထာင္မက ရွည္ၾကာခဲ့သည့္ ေရွးလြန္ေလၿပီးေသာ ကာလ တြင္ ကမၻာတလႊားေျခဆန္႕ ခဲ့သည့္ ေရွးဦး လူသားသည္ ေက်ာက္ ဂူ တို႕ ကို မိမိတို႕၏ သဘာဝ ေနအိမ္ မ်ားအျဖစ္ အသံုးျပဳခဲ့ၾက ရသည္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ လူသားသည္ စိုက္ပ်ိဳးမႈ နည္းပညာ ကိုေတြ႕ ရွိ ခဲ့ရာမွ ဂူမ်ား မွ ထြက္လာခဲ့ၾကၿပီး ေျမႀကီးကို တူးစြ စိုက္ပ်ိဳး ကာ ေနထို္င္စားေသာက္ လာၾကသည္။ ကမၻာ့ ေရွးဦး လူေန အိမ္ မ်ားကို တည္ ေဆာက္ ကာ ေနထို္င္ လာၾက သည္။ လူေနအိမ္မ်ား သည္လည္း မိမိတို႕ တေနကုန္တေနခန္း စိုက္ပ်ိဳး လုပ္ကိုင္ၾက သည့္ လယ္ ယာ ေျမမ်ား ႏွင့္ မလွမ္းမကန္းတြင္တည္ရွိခဲ့ၾကသည္။ ထို္ကာလမ်ားတြင္ အိမ္တအိမ္ ခ်င္းစီတြင္ မ်ိဳးဆက္ေပါင္း ေလးငါး ဆက္ခန္႕ မက အတူ တကြ ေနထိုင္ခဲ့ၾကၿပီး ႀကီးမားေသာ မိသားစု၊ အစုအဖြဲ႕သည္ အမိုးတခုတည္းေအာက္တြင္ အတူတကြေနထိုင္ စားေသာက္ၾကသည္။ ထိုကာလတြင္ အိမ္ ဟူသည္မွာ ကေလး သူငယ္မ်ား ႏွင့္ လူငယ္မ်ား ကို လယ္ယာ စိုက္ပိ်ဳးမႈ အတတ္ပညာ ႏွင့္ ဆက္ႏႊယ္သည့္ အသက္ ေမြးဝမ္းေက်ာင္း ပညာမ်ား ကို သင္ၾကား ေပးသည့္ “ေက်ာင္း”…
အစိုးရ ႏွင့္ တစ္ႏိုုင္ငံလံုုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ (NCA) ကိုလက္မွတ္ေရးထိုး ထားေသာ ခ်င္းအမ်ဴိး သားတပ္ဦး CNF ႏွင့္ ပအိုဝ္းအမ်ိဳးသား လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ခ်ဴပ္ (PNLO) တို႔ကို UNFC ေခၚ ညီညြတ္ေသာ တိုင္းရင္း သားလူမ်ိဳးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ အဖြဲ႔၀င္ အျဖစ္မွ ဒီဇင္ဘာလ ၈ ေန႔က တရား၀င္ ယာယီရပ္စဲလိုက္ ၿပီဟု သိရသည္။ UNFC အဖြဲ႔၀င္အျဖစ္မွ ယခုကဲ့သို႔ တရား၀င္ ယာယီရပ္စဲခံရ သည့္ကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ခ်င္းအမ်ဴိးသား တပ္ဦး CNF မွ အလွည့္က် ဥကၠဌ ဆလုိင္းကစ္ခုိလ်န္ က ယခုလို ေျပာပါသည္။
ခ်င္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္း ပလက္၀ၿမိဳ႕နယ္ ျပင္စိုေက်းရြာမွ စစ္ေဘးေရွာင္ ခ်င္းျပည္သူ ၃၀၀ ေက်ာ္တို႔သည္ ယခုအခါ စားနိပ္ရိကၡာ ပ်က္လပ္ မည့္ အေျခ အေနႏွင့္ ရင္ဆိုင္ ရေနၾကရၿပီး အေရးေပၚအကူအညီ လိုအပ္ေန သည္ဟု သိရ သည္။ ယခုႏွစ္ အေစာပိုင္း မတ္ ႏွင့္ ဧၿပီလ အတြင္းက ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ ႏွင့္ ရခိုင့္တပ္မေတာ္ (AA) တပ္ဖြဲ႔တို႔ အၾကားျဖစ္ပြား ခဲ့ သည့္ တိုက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ ေနရပ္စြန္႔ ခြာၿပီး ေဘးကင္ လံုျခံဳရာသို႔ ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္ေန ခဲ့ၾကေသာ ျပင္ စိုေက်း ရြာသား တို႔ သည္ ယေန႔ခ်ိန္ထိ မိမိတို႔ေနရပ္ သို႔ မျပန္ႏုိင္ဘဲ ကုလားတန္ျမစ္ကမ္း နေဘးတြင္ ယာယီတဲထိုးၿပီး ေနထုိင္လ်က္ရွိ ၾကကာ ျပည္တြင္း၊ျပည္ပအဖြဲ႔ အစည္းမ်ား၏ ကူညီေထာက္ပ့ံ မႈမ်ားျဖင့္ အသက္ ဆက္ေန လ်က္ ရွိၾကသည္။
သဘာ၀ေဘးဒဏ္ သင့္ခံခဲ့ရေသာ ခ်င္းျပည္နယ္ ဖလမ္းၿမိဳ႕နယ္ လိုင္ဇိုးေက်း ရြာအုပ္စုမွ ရြာေလးရြာ တို႔ေျပာင္းေရႊ႕ရန္ စီစဥ္ ထားေသာေျမေန သစ္ကို ဖလမ္းၿမိဳ႕နယ္ စည္ပင္မွဴးက ကန္႔ကြက္ေန သည့္အတြက္ ေျပာင္းေရႊ႕ရန္ အခက္ ႀကံဳေန ၾက ရသည္ဟု သိရသည္။ လိုင္ဇိုးေက်းရြာ အုပ္စုမွ ထန္နရားရ္ေတာင္ ရြာ ႏွင့္ ေျမာက္ရြာ၊ ဘိုင္လာ၊ ကားလ္ေရာ္န္ စသည့္ ေက်းရြာ ၄ ရြာတို႔သည္ ဖလမ္းခရိုင္ ႏွင့္ ၿမိဳ႕နယ္အုပ္ခ်ဴပ္ေရးမွဴးတို႔မွ ခြင့္ျပဳထား ၿပီးျဖစ္ေသာ ေျမေနရာ အသစ္ တြင္ ေျပာင္းေရႊ႕ရန္ ေတာင္ယာမ်ား ခုတ္ထြင္ရွင္းလင္းၿပီးျဖစ္ေသာ္ လည္း ၿမိဳ႕နယ္စည္ပင္မွဴးဦး Hlawn Sa Vung က ကန္႔ကြက္ေနျခင္းျဖစ္ သည္။
ခ်င္းလူငယ္ အဖဲြ ့အစည္းက ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ ဒုတိယပတ္ေလာက္ ကေန ခ်င္းအမ်ဳိးသားတပ္ဦး ဌာနခ်ဳပ္ ျဖစ္သည့္ ၀ိတိုရိယစခန္းရွိ အိမ္ေထာင္သည္မ်ား အတြက္ သဘာ၀ ဆပ္ျပာ ထုတ္လုပ္ သည့္ သင္တန္း က်င္းပျပဳ လုပ္ေပး မည္ျဖစ္ သည္။
ေရြးေကာက္ပဲြ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေရး အဖဲြ ့တစ္ခုျဖစ္ သည့္ Horn Bill Organization က ဒီဇင္ဘာလ (၅) ရက္ေန ့တြင္ ထုတ္ျပန္သည့္ အစီရင္ ခံစာ တြင္ ခ်င္းျပည္နယ္ မဲဆႏၵရွင္ (၂၇၃၀၀၀) ေက်ာ္ရွိ သည့္ အနက္ မဲဆႏၵရွင္ (၉၉၇၆၄) ဦး ကသာ မဲေပးႏိုင္ေၾကာင္း ေဖၚျပထား သည္။ ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပဲြ ေကာ္မရွင္မွ ဥပေဒ၊ နည္းဥပေဒ လမ္းညႊန္ခ်က္မ်ား ကို ရပ္ကြက္ ေက်းရြာ အဆင့္ အထိ အခ်ိန္ႏွင့္ တျပည္း ညီ ေရာက္ရွိႏိုင္ မႈ အားနည္း ခဲ့ေၾကာင္း သိရ သည္။
ဆလိုင္းေရာဘတ္ – မတ္ေစာက္လြန္း တဲ့ေတာင္တန္းႀကီးေတြ ကာရံထားၿပီး ေတာင္ဇလပ္ပြင့္ ဖတ္နီႀကီးေတြ ဖူးဖြင့္တဲ့ ေတာင္ ဇလပ္ေျမ ဟာ ေအာက္ခ်င္းငွက္ တို႔ ေရွး ယခင္ ဘိုးစဥ္ေဘာင္ ဆက္ကတည္းက က်င္လည္ လာတဲ့ စား က်က္ေျမပါ။ ဒီေျမဟာ ခ်င္းအမ်ဴိး သားတို႔ အမွတ္ သေကၤတျဖစ္တဲ့ ခ်င္းတို႔ဌာေနငွက္ တျဖစ္လည္း ေအာက္ခ်င္းငွက္ တို႔ အေပ်ာ္ေမြ႔ဆံုးက်က္စား ရာေဒသ ျဖစ္ပါတယ္။ ရာဇ၀င္တြင္တဲ့ ေအာက္ခ်င္းငွက္ သူရဲေကာင္းေတြ ေမြးဖြား ရာေဒ သ၊ စည္းလံုးျခင္း အားအင္ျဖင့္ ေအာင္ပြဲခံခဲ့ၾက တဲ့ တကယ့္ ရာဇ၀င္သမိုင္းေၾကာင္းေတြ ကမၼထုိး ျမွပ္ႏွံ ထားတဲ့ေျမေပါ့၊ ဒါေပမယ့္ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏို၀င္ဘာလ ၈ ရက္ (တနဂၤေႏြ)ေန႔ဟာ ေအာက္ခ်င္းငွက္တို႔ က်ဆံုးတဲ့ေန႔တစ္ေန႔ျဖစ္ခဲ့တယ္။ အင္အား ႀကီးမားလြန္းတဲ့ ခြပ္ေဒါင္းေတြနဲ႔ အႀကိတ္အနယ္ယွဥ္ၿပိဳင္မႈမွာ ေအာက္ခ်င္းငွက္ေတြ မ႐ႈမလွအေရးနိမ့္ခဲ့ ၾက တာ ပါ။ ဘိုးစဥ္ေဘာင္ဆက္ အုပ္စိုးလာခဲ့ၾကတဲ့ မိမိတို႔စားက်က္ေဒသ ေတာင္ဇလပ္ေျမမွာ ေအာက္ခ်င္းငွက္ေတြ ခြပ္ေဒါင္းကို မယွဥ္ႏိုင္တာ ဘာေၾကာင့္ပါလဲ။ ေအာက္ခ်င္းငွက္ေတြဟာ စည္းလံုးညီညြတ္မႈမရွိၾကေတာ့ဘဲ မိမိတို႔ အခ်င္းခ်င္း ခြပ္ၿပီး တိုက္ခိုက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ေနၾကတာေၾကာင့္မ်ားလား။ ဒါမွမဟုတ္ အင္အားခ်င္းမမွ်လို႔ အေရးနိမ့္သြားၾကတာလားဆိုတာ ခ်င္းႏုိင္ငံေရး ေလ့ လာသံုးသပ္သူေတြရဲ့ ေမးခြန္းတစ္ခုျဖစ္သြားပါတယ္။ ၂၀၁၅ ေရြေးကာက္ပြဲမွာ ခ်င္းႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ားလက္တြဲေဆာင္ရြက္ေရးသေဘာတူညီမႈရရွိႏုိင္ေရးအတြက္ အဓိက အခန္းက႑မွ ဦးေဆာင္ပါ၀င္ခဲ့ေသာ Gender and Development Initiative Myanmar မွ ဒါရိုက္တာ ဆလိုင္းအိုက္ဇက္…
ခ်င္းျပည္နယ္ တီးတိန္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ခ်င္းအႏြယ္၀င္ စုတ္သဲ (SUKTE) အုပ္စု ႏွင့္ တဖက္ မီဇုိရမ္ျပည္နယ္ ၊ က်န္ဖုိင္ခရုိင္ ရွိ ခ်င္းအႏြယ္၀င္မ်ားအၾကား ဘုိးဘြားေခတ္ လူမႈျပသနာအတြက္ ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရး ေက်ာက္တုိင္ စုိက္ခဲ့ၾကေၾကာင္း သိရသည္။ တီးတိန္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း Laitui ေက်းရြာ ႏွင့္ အနီးတ၀ုိက္ ေဒသခံမ်ား ႏွင့္ တဖက္ က်န္ဖုိင္ခရုိင္ Khuangleng ရြာ အပါ အ၀င္ အနီးတ၀ုိက္ ေဒသခံမ်ားအၾကား ယခင္က ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ျပသနာအတြက္ ျပန္လည္ ေၾကးေအး သင့္ျမတ္ေရး အတြက္ ယမန္ေန႕ႏုိ၀င္ဘာ (၂၅)ရက္ေန႕က Khuang leng ရြာတြင္ ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး ေက်ာက္ တုိင္စုိက္ထူ ပြဲကုိ က်င္းပခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္ေသာ အမ်ဴိးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဴပ္ NLD အေနျဖင့္ လက္ရွိအစိုးရ ႏွင့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ ကိုင္မ်ား အၾကား ေဖာ္ေဆာင္ေနေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကို ပိုမိုခိုမာ လာေစ ရန္ ေဆာင္ ရြက္ႏုိင္ မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း ခ်င္းအမ်ဴိးသားတပ္ဦး CNF ကေျပာဆိုလိုက္သည္။