By လားႏြန္ – ခ်င္းျပည္နယ္တြင္ ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္အတြင္း ကေလးေသဆံုးမႈဦးေရ (၆၄၀) ရွိခဲ့ၿပီး လူဦးေရအခ်ဴိးအစားႏွင့္တြက္ခ်က္လွ်င္ ကန္ပက္လက္ၿမိဳ႕နယ္သည္ အမ်ားဆံုးျဖစ္သည္ဟု ခ်င္းျပည္နယ္ ျပည္သူ႔က်န္းမာေရးဦးစီးဌာန၏ မွတ္တမ္းအရ သိရသည္။ ကေလးေသဆံုးမႈဆိုသည္မွာ ေမြးကင္းစအရြယ္မွ အသက္ (၅) အရြယ္ထိ ေရာဂါတစ္ခုခုေၾကာင့္ ေသဆံုးသည္ကိုဆိုလိုၿပီး ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလမွ ဒီဇင္ဘာလ အထိ ေသဆံုးသည့္ အသက္ (၅) ႏွစ္ေအာက္ ကေလးငယ္အမ်ားစုမွာ ျပင္းထန္ အဆုတ္ေရာင္ေရာဂါေၾကာင့္ဟု ခ်င္းျပည္နယ္ ျပည္သူ႔က်န္းမာေရးဦးစီးဌာန လက္ေထာက္ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ေဒါက္တာ ရွာရြန္ပါရ္ကေျပာသည္။ “ကေလးေသဆိုရင္ ေမြးစကေန ၅ ႏွစ္အထိပဲပါတယ္၊ အဓိကေသဆံုးရတဲ့အေၾကာင္းရင္းကေတာ့ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္အတြက္ ဒို႔ေတြဆန္းစစ္ထားတဲ့ဟာကေတာ့ ျပင္းထန္အဆုပ္ေရာင္ေရာဂါေပါ့၊ ဒုတိယက လမေစ့ ေပါင္မျပည့္ ေနာက္တစ္ခုက အသက္ရွဴခက္ခဲတာေပါ့’’ ဟု ေဒါက္တာရွာရြန္ပါရ္ကေျပာသည္။ ၿမိဳ႕နယ္အလိုက္ ကေလးေသဆံုး မႈမွာ ဟားခါးၿမိဳ႕နယ္တြင္ (၄၀)၊ ထန္တလန္ၿမိဳ႕နယ္တြင္ (၄၆)၊ ဖလမ္းၿမိဳ႕နယ္တြင္ (၃၈)၊ တီးတိန္ၿမိဳ႕နယ္တြင္ (၁၁၄)၊ တြန္းဇံၿမိဳ႕နယ္တြင္(၄၄) ၊ မင္းတပ္ၿမိဳ႕နယ္တြင္ (၇၈)၊ ကန္ပက္လက္ၿမိဳ႕နယ္တြင္ (၅၅)၊ ပလက္၀ၿမိဳ႕နယ္တြင္ (၁၄၃) ႏွင့္ မတူပီၿမိဳ႕နယ္တြင္ (၈၂) ေယာက္ စုစုေပါင္း (၆၄၀) ရွိသည္ဟု ခ်င္းျပည္နယ္ ျပည္သူ႔ က်န္းမာေရးဦးစီးဌာန၏ မွတ္တမ္းအရ သိရသည္။ ကန္ပက္လက္ၿမိဳ႕နယ္တြင္ ကေလးေသဆံုးမႈ ဦးေရ (၅၅) ဦးရွိခဲ့ၿပီး လူဦးေရအခ်ဴိးစားႏွင့္ တြက္ခ်က္ႏိႈင္းယွဥ္ၾကည့္ပါက ခ်င္းျပည္နယ္တြင္ အျမင့္ဆံုးျဖစ္သည္ဟု သိရသည္။ “ကန္ပက္လက္ကက်ေတာ့ ကေလးအရွင္ေမြးနဲ႔…
Author: Editor
By လားႏြန္ – ခ်င္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္း၊ ပလက္ဝျမိဳ႕နယ္၊ ကုလားတန္ျမစ္အထက္ပိုင္း၊ တရြိဳင္အုိင္ေက်းရြာေန အမ်ိဳးသားတစ္ဦး မတ္လ (၁၉) ရက္ ညေနပိုင္းက ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ေက်ာက္ေတာ္သို႔ေရာက္ရိွစဥ္ ေသနတ္ျဖင့္ ပစ္သတ္ခံရသည္ဟု သိရသည္။ ေသဆံုးသူအမ်ိဳးသားသည္ အသက္ ၅၀ အရြယ္ ဦးေအာင္ေက်ာ္ညႊန္႔ျဖစ္ၿပီး ရခိုင္လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔ AA က ေသနတ္ျဖင့္ ပစ္သတ္ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ပလက္၀သတင္းကို အထူးေရးသားေနသည့္ ခူမီးမီဒီယာမွ အယ္ဒီတာ ကိုပီတာကေျပာသည္။ “အသတ္ခံရတဲ့ ဦးေအာင္ေက်ာ္ညႊန္႔က ရခိုင္ေပါ့ေနာ္ သူ႔အမ်ိဳးသမီးကေတာ့ ခူမီး ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ခ်င္း သူ႔ရဲ႕သမီးက စစ္ဗိုလ္ႏွင့္ ညားတာထင္တယ္ သူက AA လက္နက္ကိုင္ေတြကိုသူတို႔အားမေပးဘူးေလ မေထာက္ခံဘူးေလ မေထာက္ခံေတာ့ AA က သူ႔ကို အျငိဳးထားတာၾကာျပီ အျငိဳးထားတာၾကာေတာ့ သူကလည္းပဲ ရခိုင္ျပည္နယ္ေက်ာက္ေတာ္မွာ ရိွေနတဲ့ခ်ိန္မွာ မေန႔က ညေနပိုင္းမွာ ေက်ာက္ေတာ္မွာ ပဲအသတ္ခံရတာ ေသနတ္ႏွင့္ ပစ္ခံရတာေပါ့ေနာ္” ဟု ကိုပီတာကေျပာသည္။ ဦးေအာင္ေက်ာ္ညြန္႔သည္ မိသားစုႏွင့္အတူ ထရိြဳင္အိုင္ေက်းရြာတြင္ေနထုိင္ကာ ကိုယ္ပိုင္စီးပြားေရးလုပ္ကိုင္ေန သူတစ္ဦးျဖစ္ၿပီး AA တပ္ဖြဲ႔က မည့္သည့္အေၾကာင္းကိစၥေၾကာင့္ ပစ္သတ္သည္ကိုမူ အတိက်မသိရေသးေပ။ AA တပ္ဖြဲ႔သည္ ၿပီးခဲသည့္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၂၂ ရက္ေန႔ကလည္း ပလက္၀ၿမိဳ႕နယ္ သံေထာင္ေက်းရြာမွ အုပ္ခ်ဴပ္ေရးမွဴး ဦးခ်ားေဟာ္ႏွင့္ ရဲစခန္းမွဴး ဆလုိင္းဘီးဗာတို႔ကို ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ထံသို႔ သတင္းေပးပို႔သည္ဟုဆိုကာ ဖမ္းဆီးေခၚေဆာင္သြားခဲ့ၿပီး တစ္ပတ္အၾကာတြင္ျပန္လႊတ္ေပးခဲ့သည္။ ထို႔အျပင္ မတ္လ ၁၅ ရက္ေန႔ကလည္း ပလက္၀ၿမိဳ႕ ကုလားတန္ျမစ္ကူးတံတားတည္ေဆာက္ေရးအတြက္ အသံုးျပဳရန္ သံေဘာင္ကုန္ပစၥည္းမ်ားကို ကုလားတန္းျမစ္ေၾကာင္းအတိုင္း တင္ေဆာင္လာသည့္ သေဘၤာတစ္စီးကို မီးရွိဳ႕ဖ်က္ဆီးခဲ့သည္။…
By မိုးေက်ာ္ – ခ်င္းဒုကၡသည္မ်ားကို ႏိုင္ငံတကာအကာအကြယ္ေပးမႈ ဆက္လက္လိုအပ္ေၾကာင္း ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ ကမၻာ့ကုလသမဂၢမဟာမင္းႀကီးရံုး (UNHCR) က ေျပာဆိုသည့္ေနာက္ပိုင္း အိႏိၵယႏိုင္ငံေရာက္ ခ်င္းဒုကၡသည္မ်ားအား မၾကာခင္ UN ကဒ္ (ဒုကၡသည္အသိအမွတ္ျပဳသည့္ကဒ္) အသစ္ ထုတ္ေပးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္းသိရသည္။ အိႏိၵယႏိုင္ငံ နယူးေဒလီၿမဳိ႕ရွိ UNHCR ရံုးတြင္ UN တာဝန္ရွိသူမ်ားႏွင့္ ခ်င္းဒုကၡသည္ေခါင္းေဆာင္မ်ား မတ္လ ၁၈ ရက္ေန႕က ေတြ႕ဆံုခဲ့ရာ UN ကဒ္ကို မၾကာခင္ ထုတ္ေပးသြားမည္ဟုေျပာဆိုခဲ့ေၾကာင္း နယူးေဒလီၿမိဳ႕မွ Chin Human Right Organization (CHRO) တာဝန္ခံ Salai Cung Dawt က ေျပာသည္။ “အရင္က Refugee ကဒ္ ကိုင္ထားၿပီးသားအားလံုးလူေတြအတြက္ ကဒ္ကို ျပင္ဆင္ေနတယ္။ တစ္ပတ္ႏွစ္ပတ္ေလာက္ ေတာ့ ၾကာမယ္လို႕ေျပာတယ္။ တခ်ဳိ႕ကိုင္ေဆာင္ထားတဲ့ UN ကဒ္သက္တမ္းဟာ ၂၀၁၉ ဇြန္လ၊ ဇူလိုင္လအထိဘဲ ျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ direct တခါတည္း သက္တမ္းတိုးေပးမယ္။ ၂၀၂၁ ခုႏွစ္အထိလို႕ေတာ့ေျပာတယ္” ဟု Salai Cung Dawt က ေျပာသည္။ အိႏိၵယႏိုင္ငံတြင္ ကမၻာ့ကုလသမဂၢ မဟာမင္းႀကီးရံုး (UNHCR) က ထုတ္ေပးေသာ UN ကဒ္ရွိသူ ဒုကၡသည္ေပါင္း ၃၀၀၀ ခန္႕ရွိေၾကာင္း သိရသည္။ အဆိုပါ ေတြ႕ဆံုပြဲတြင္ ခ်င္းဒုကၡသည္ေကာ္မတီမ်ားက အရင္က UN ေလွ်ာက္ၿပီးမွ ဆိုင္းငံ့ခံရသည့္ pending case ႏွင့္ ပယ္ခ်ခံရသည့္ reject case မ်ားကို…
By မိုးေက်ာ္ – ခ်င္းျပည္နယ္ႏွင့္ နယ္နိမိတ္ခ်င္းထိစပ္ေနေသာ မီဇိုရမ္ျပည္နယ္ရွိ HIV/AIDS ေရာဂါတိုက္ဖ်က္ေရးအဖြဲ႕ Samaritan Society of Mizoram ဦးေဆာင္မႈျဖင့္ အိုင္ေဇာလ္ၿမ္ိဳ႕၊ Zuangtui ရပ္ကြက္ရွိ ျမန္မာရက္ကန္းသမားမ်ားထံ AIDS ေရာဂါ အသိေပးေဟာေျပာပြဲကို မတ္လ (၁၈) ရက္ေန႔က ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ မီဇိုရမ္ျပည္နယ္ AIDS ေရာဂါကာကြယ္ေရးအဖြဲ႕ Mizoram State AIDS Control Society (MSACS) ၏ အစီအစဥ္အရ ျမန္မာရက္ကန္းသမားမ်ားထံ AIDS ေရာဂါဆိုင္ရာ အသိေပးေဟာေျပာပြဲကို ျပဳလုပ္ရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း Samaritan Society of Mizoram အဖြဲ႕တာဝန္ခံ Mahmingi က ေျပာသည္။ “မီဇိုရမ္ျပည္နယ္အတြင္း လာေရာက္အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနေသာ ျပည္ပအလုပ္သမားမ်ားထံ AIDS ေရာဂါ အသိေပး ေဟာေျပာပြဲ မ်ားမ်ားျပဳလုပ္ဖို႕ MSACS အဖြဲ႕မွ ညႊန္ၾကားထားတယ္။ အဓိကေတာ့ ဒီေရာဂါမျပန္႕ပြားေအာင္ ကာကြယ္ႏိုင္ဖို႕အတြက္ျဖစ္တယ္” ဟုေျပာသည္။ Samaritan Society of Mizoram အဖြဲ႕၏ မွတ္တမ္းအရ ျမန္မာရက္ကန္းသမားမ်ားထံ AIDS ေရာဂါ ပိုးေတြ႔ရွိမႈ သိပ္မရွိ ေသးေသာ္လည္း မီဇိုရမ္ျပည္နယ္ေရာက္ ခ်င္းလူမ်ဳိးမ်ားတြင္ အျဖစ္မ်ားေၾကာင္း Mahmingi က ဆက္ေျပာသည္။ “က်မတို႕ ေသြးစစ္ေဆးခ်က္မွတ္တမ္းအရေတာ့ ဒီေရာဂါဟာ ျမန္မာရက္ကန္းသမားေတြမွာ အျဖစ္နည္းတယ္၊ ခ်င္းလူမ်ဳိး ေတြမွာ ပိုၿပီး အျဖစ္မ်ားတယ္” ဟု Mahmingi ကေျပာသည္။ မီဇိုရမ္ျပည္နယ္တြင္ ျမန္မာရက္ကန္းသမား ၈၀၀ ေက်ာ္ရွိသည့္အျပင္ အလုပ္သမားမ်ားျဖစ္ၾကသည့္အတြက္ AIDS ေရာဂါ…
By လားႏြန္ – အိႏိၵယ-ျမန္မာနယ္စပ္ အမွတ္ (၂) နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးလမ္းမႀကီး ရိ-တီးတိန္အၾကား ကားလမ္းေၾကာင္းအသစ္ကို ႏွစ္လမ္းသြားျဖင့္ အိႏိၵယႏုိင္ငံ၏အကူအညီႏွင့္ ေဖာက္လုပ္သြားမည္ဟု ခ်င္းျပည္နယ္အစိုးရ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ စည္ပင္၀န္ႀကီး ဦးစိုးထက္ကေျပာသည္။ “အိႏိၵယေထာက္ပံ့ေငြနဲ႔ပဲ အစအဆံုးလုပ္မယ္၊ စီမံကိန္းလုပ္ေနပါျပီ၊ အခု လမ္းစီမံကိန္းအတြက္ ေလ့လာဆန္းစစ္မႈလည္းလုပ္ေနျပီ၊ နဂိုသံုးေနတဲ့လမ္းကိုေရွာင္ျပီးေတာ့မွ ေနာက္လမ္းအသစ္ေဖာက္မွာ၊ အိႏိၵယကလည္း သူတို႔သတ္မွတ္တဲ့ဘက္ဂ်က္နဲ႔ ေလ့လာဆန္းစစ္မႈေတြ၊ တစ္ခ်ိဳ႕ကိစၥေတြမွာလည္း ေလ်ာ္ေၾကးေပးမႈေတြဘာေတြ အကုန္လံုး တြက္ခ်က္တိုင္းတာျပီးျပီ၊ ဒါလဲ သူတို႔မၾကာခင္စမွာပါ” ဟု စည္ပင္၀န္ၾကီးဦးစိုးထက္ကေျပာသည္။ ယခုလက္ရွိ နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးလမ္းေၾကာင္းအျဖစ္ အသံုးျပဳေနသည့္ ရိ-တီးတိန္အၾကား လမ္းမႀကီးသည္ ေတာင္တက္ေတာင္ဆင္း အလြန္ၾကမ္းတမ္းၿပီး ခရီးသည္ႏွင့္ ကုန္ပစၥည္းတင္ယာဥ္မ်ား သြားလာေရးခက္ခဲမႈရွိေနသည့္အတြက္ လမ္းေၾကာင္းအသစ္ေဖာက္လုပ္ရန္ စီစဥ္ေနျခင္းျဖစ္သည္ဟု ၀န္ႀကီးကဆက္ေျပာသည္။ “အခုလမ္းက ေတာင္အတက္အဆင္းၾကမ္းတယ္၊ ဒီအေ၀းေျပးလမ္းက ဒီကုန္ပစၥည္းတင္တဲ့သူေတြအတြက္ အတက္အဆင္း ေတာ္ေတာ္ခက္ခဲပါတယ္၊ အဲဒါေၾကာင့္ ေျပေျပေလးနဲ႔သြားလို႔ရမယ့္လမ္းကို ေဖာက္လုပ္မယ္၊ အခုလက္ရိွ အသံုးျပဳေနတဲ့လမ္းထက္ေတာ့ မိုင္ (၂၀) ေက်ာ္ေလာက္ ပိုရွည္သြားမယ္” ဟု ၀န္ၾကီးဦးစိုးထက္က ေျပာသည္။ ရိ-တီးတိန္ၾကား ကားလမ္းေၾကာင္းသစ္စီမံကိန္းကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ပါက ခရီးသြားျပည္သူမ်ားအတြက္ လံုလံုျခံဳျခံဳႏွင့္ အႏၱရာယ္ကင္းကင္းျဖင့္ သြားႏိုင္ေတာ့မည္ဟု ရိေခါဒါရ္ၿမိဳ႕အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးခ်န္႔လ်န္နာက ေျပာသည္။ “တကယ္လုပ္ေပးႏုိင္ရင္ေတာ့ ေကာင္းတာေပါ့ေလ၊ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ အခုလမ္းေတြကလည္း သိတဲ့အတိုင္းပဲေလ၊ ဟိုးအရင္တုန္းက ကားလမ္းေတြကို ျပန္ခ်ဲ႕တဲ့လမ္းေတြဆိုေတာ့ တအား အတက္အဆင္းလည္းၾကမ္းတဲ့၊ အႏၱရာယ္လည္းတအားမ်ားတယ္၊ ေနာက္ျပီးေတာ့ မိုင္အားျဖင့္ တီးတီန္ႏွင့္ ရိဒ္ဟာမိုင္ (၃၀) ေက်ာ္ပဲရိွေပမယ့္ လမ္းကၾကမ္းတဲ့အခါက်ေတာ့ ေက်ာက္ခင္းလည္းပဲဘယ္ေလာက္မွွၾကာၾကာမခံဘူး၊ ဒီမွာ ေရတိုက္စားမႈက တအားၾကမ္းတယ္၊ သူတို႔လုပ္တဲ့ပံုစံတိုုင္း လမ္းကိုေျပာင္းမယ္ဆိုရင္ေတာ့…
By လားႏြန္ – ေနာ္ေ၀းကုမၸဏီတစ္ခုအပါအ၀င္ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပကုမၸဏီ (၄) ခုက အေမရိကန္ေဒၚလာ ၅၄ သန္းခန္႔ရွိေသာ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈကို ခ်င္းျပည္နယ္သို႔ လာေရာက္ျမဳပ္ႏွံၾကမည္ဟု သိရသည္။ ခ်င္းျပည္နယ္တြင္ ေရးအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္း၊ ဟိုတယ္လုပ္ငန္း၊ လယ္ယာထြက္ကုန္ႏွင့္ ၿမိဳ႕ျပဖြံ႔ၿဖိဳးေရး စီမံကိန္း စသည့္ က႑ (၄) ခုတြင္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈလုပ္ကုိင္ၾကရန္ သက္ဆိုင္ရာကုမၸဏီတာ၀န္ရွိသူမ်ားႏွင့္ ခ်င္းျပည္နယ္အစိုးရအဖြဲ႔တို႔ သည္ မတ္လ (၁၆) ရက္ေန႔က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ က်င္းပျပဳလုပ္ေသာ ခ်င္းျပည္နယ္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈႏွင့္ ကုန္စည္ျပပြဲတြင္ နားလည္မႈ စာခၽႊန္လႊာ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၾကသည္ဟု ခ်င္းျပည္နယ္ အစိုးရေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ စည္ပင္၀န္ႀကီး ဦးစိုးထက္ ကေျပာ သည္။ ေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္းတြင္ ေနာ္ေ၀းႏုိင္ငံမွ Noway Power Co., Ltd. မွ အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္း (၅၀)၊ ဟိုတယ္ လုပ္ငန္းတြင္ KL Amazing Co., Ltd. မွ က်ပ္ေငြ ၁ ဒသမ ၂ ဘီလီယံ၊ ပလက္၀ၿမိဳ႕ျပဖြံ႕ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္း စီမံကိန္းတြင္ The Khumi Institute မွ က်ပ္ေငြ သုံးဘီလီယံႏွင့္ လယ္ယာထြက္ ကုန္ပစၥည္းျဖစ္ေသာ ၀ဥ၊ ေကာ္ဖီမ်ားတန္ဖိုးျမႇင့္ရန္ စက္မႈ လုပ္ငန္းစီမံကိန္းအတြက္ ခ်င္းျပည္နယ္ေတာင္သူ လယ္သမားမ်ား စုေပါင္းတည္ေထာင္ထားေသာ ခ်င္းေတာင္ရတနာ ကုမၸဏီလီမိတက္မွ အေမရိကန္ေဒၚလာ တစ္သန္း အသီးသီးရင္းႏွီး ျမွဳပ္ႏွံၾကမည္ျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဥပေဒအရ ခ်င္းျပည္နယ္တြင္ လာေရာက္ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသည့္ ကုမၸဏီမ်ားအား ၀င္ေငြခြန္ ကင္းလြတ္ခြင့္ (၇) ႏွစ္အထိ…
By လားႏြန္ – ခ်င္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္း၊ မတူပီခရိုင္ရံုးတည္ေဆာက္မည့္ေျမေနရာကို ပညာရွင္မ်ား၏ ေလ့လာဆန္းစစ္ခ်က္အရ မတူပီၿမိဳ႕မွ (၈) မိုင္ခန္႔ေ၀းေသာ ဟားခါး-မတူပီလမ္းမႀကီးဘက္ ဖႏိုင္-ငလိုင္ ေက်းရြာဘက္တြင္ အတည္ျပဳလိုက္ၿပီဟု သိရသည္။ ခရိုင္ရံုးတည္ေဆာက္ရန္ ေျမေနရာ (၅) ခုကို ပဏာမလ်ာထားၿပီး အသင့္ေတာ္ဆံုးျဖစ္မည့္ေနရာကို ေဆာက္ လုပ္ေရး၀န္ ႀကီးဌာနမွ ပညာရွင္မ်ားက အမွတ္ေပးစနစ္ျဖင့္ ေရြးခ်ယ္ရာတြင္ ေဂါက္ကြင္းအထက္က ၂၈ မွတ္၊ လက္ရိွေထြအုပ္ရံုးေနရာ အမွတ္ ၃၈ မွတ္ႏွင့္ ဖႏုိင္- ငလိုင္ ေနရာသည္ ရမွတ္ ၄၆ မွတ္ျဖင့္ အမ်ားဆံုးျဖစ္ သည့္အတြက္ အဆိုပါေနရာကို ေရြးခ်ယ္ လိုက္သည္ဟု ခ်င္းျပည္နယ္အစိုးရေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ စည္ပင္၀န္ႀကီး ဦးစိုးထက္ကေျပာသည္။ “ကၽြန္ေတာ္တို႔ခ်င္းျပည္နယ္အစိုးရအဖြဲ႔ ေဆာက္လုပ္ေရး၀န္ၾကီးဌာန ျမိဳ႕ရြာမ်ားဖြံ႕ျဖိဳးဦးစီးဌာနကေန အမွတ္ ေပးစရင္း အရ ေျမနဲ႔ပတ္သက္ျပီး ပညာရွင္မ်ားသံုးသပ္ခ်က္အရ အျငင္းပြားျဖစ္ေနတဲ့ ဖႏုိင္- ငလုိင္က အမွတ္ ၅၀ မွာ ၄၆ မွတ္ေပး ထားတယ္ ပညာရွင္ေတြက ေနာက္ထပ္ႏွစ္သံုးေလးဆယ္အတြက္ အဆင္ေျပမယ့္ေနရာ ကိုၾကည့္ၿပီးေရြးခ်ယ္လိုက္တာ ျဖစ္တယ္၊ ေနာက္ျပီးေတာ့ ခရိုင္ရံုးဆိုတာကအားလံုး ၂၆ လံုးေလာက္ရိွတယ္ ၂၆ ရံုးႏွင့္ လူေနအေဆာက္အဦးေတြ ေဆာက္မယ္ဆိုရင္ ဧကေပါင္း တစ္ရာေက်ာ္ေလာက္လိုတာေပါ့ အဲဒီအတြက္ ဧက ၁၈၀ ေလာက္ရိွတဲ့ ဖႏိုင္-ငလိုင္က အသင့္ေတာ္ဆံုးဆိုျပီး ပညာရွင္ေတြသံုးသပ္တဲ့အတြက္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ခ်င္ျပည္နယ္အစိုးရအဖြဲ႕ကလည္း အဲဒီေနရာကို ေရြးထားတယ္” ဟု စည္ပင္၀န္ၾကီးကေျပာသည္။ မတူပီၿမိဳ႕နယ္သည္ ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ဇြန္လကတည္းက မတူပီႏွင့္ ပလက္ဝနယ္ကို…
By လားႏြန္ – ခ်င္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္း၊ မတူပီျမိဳ႕နယ္၊ ဟာခါး – မတူပီ ျပည္ေထာင္စုလမ္းမၾကီး လမ္းပိုင္းတခ်ဴိ႕တည္ေဆာက္သည့္ေနရာမွာ အသံုးျပဳသည့္ေက်ာက္မ်ားသည္ အရည္အေသြးမျပည့္မွွီသည့္အတြက္ မတူပီခ်င္းလူငယ္မ်ားအဖြဲ႕အစည္းမွ ကန္႔ကြက္ေၾကာင္း သိရသည္။ ဟာခါး – မတူပီ ျပည္ေထာင္စုလမ္းမၾကီး မတူပီၿမိဳ႕နယ္၊ ငလိုင္ေက်းရြာအတြင္း ကတၱရာခင္းရန္ ေက်ာက္ကန္ထရိုက္တာ ဦးငိုင္လ်န္မွ ခ်ထားေပးသည့္ ေက်ာက္က်ဥ္း (၈) က်ဥ္းမွာ အသံုးျပဳရန္ အရည္အေသြးမျပည့္မွီေၾကာင္း လမ္းအထူး (၁၂) မွ တာ၀န္ရိွသူ J.E – Salai Calvin မွ မတူပီအေျခစိုက္ခ်င္းလူငယ္မ်ားအဖြဲ႕ထံ လာေရာက္ၾကည့္ရႈစစ္ေဆးေပးရန္ အေၾကာင္းၾကားခဲ့ေၾကာင္းသိရသည္။ ထို႔ေနာက္ မတူပီခ်င္းလူငယ္မ်ားအဖြဲ႕အစည္းမွ တာ၀န္ရွိသူမ်ားသည္ အဆိုပါေဒသသို႔သြားေရာက္ကာ လမ္းအတြက္ အသံုးျပဳမည့္ေက်ာက္မ်ားကို သြားေရာက္စစ္ေဆးခဲ့ၾကၿပီး အရည္ေသြးမ်ားမျပည့္မွီေၾကာင္း ေတြ႔ရွိ၍ လံုး၀ အသံုးမျပဳၾကရန္ ေျပာဆိုခဲ့ၾကသည္ဟု ခ်င္းလူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ (CHRO) ထံမွသိရသည္။ ထို႔အျပင္ ဦးငိုင္လ်န္၏ ေက်ာက္ထုတ္သည့္ေနရာသို႔ ဆက္လက္စစ္ေဆးကာ အရည္အေသြးမျပည့္မွီေသာေက်ာက္မ်ားကို ထုတ္ယူသယ္ေဆာင္ျခင္းမျပဳရန္၊ လမ္းခင္းသည့္ေနရာမ်ားတြင္ အဆိုပါေက်ာက္မ်ားကို ဆက္လက္ေတြ႔ရွိပါက သက္ဆိုင္ရာသို႔ တုိင္ၾကားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ခ်င္းလူငယ္အဖြဲ႔အစည္းမွ တာ၀န္ရွိသူမ်ားက အသိေပးေျပာဆိုခဲ့သည္ဟု သိရသည္။
ခ်င္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္းတြင္ လံုျခံဳေရးအအေျခေန ပိုမိုဆိုးရြားလာေနျခင္းေၾကာင့္ ခ်င္းဒုကၡသည္မ်ားကို ႏိုင္ငံတကာအကာအကြယ္ေပးမႈ ဆက္လက္လိုအပ္ေၾကာင္း ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ ကမၻာ့ကုလသမဂၢမဟာမင္းႀကီးရံုး (UNHCR) က မတ္လ (၁၄) ရက္ေန႔က ေျပာဆိုလိုက္သည္။ ခ်င္းျပည္နယ္တြင္ ႏုိင္ငံေရး၊ လူမႈေရးႏွင့္ လံုျခံဳေရးအေျခအေန တိုးတက္မႈမ်ားရွိလာျခင္းေၾကာင့္ မေလးရွားႏွင့္ အိႏိၵယႏုိင္ငံမ်ားသို႔ ေရာက္ရွိေနၾကသည့္ ခ်င္းလူမ်ဴိးမ်ားကို ဒုကၡသည္အျဖစ္ ခိုလႈံခြင့္ေပးေတာ့မည္မဟုတ္ေၾကာင္း UNHCR က ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ဇြန္လအေစာပိုင္းက ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ယခုလက္ရွိ ခ်င္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္းေဒသတြင္ ဆိုးရြားလာေနသည့္ လံုျခံဳေရးအေျခအေနေၾကာင့္ ခ်င္းဒုကၡသည္မ်ားကို ႏုိင္ငံတကာက ဆက္လက္ၿပီး အကာအကြယ္ေပးရန္ လိုအပ္သည္ဟု UNHCR က မတ္လ (၁၄) ရက္ေန႔ ေန႔စြဲျဖင့္ ေၾကညာခ်က္တစ္ေစာင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ UNHCR ရံုးမွ Assistant High Commissioner (Protection) said Volker Türk က “ျမန္မာႏိုင္ငံ၊ ခ်င္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္းမွာ လုံျခဳံမႈအေျခအေနေတြ ဆက္လက္ဆိုးရြားေနသေရြ႕ ခ်င္းဒုကၡသည္ေတြဟာ ႏိုင္ငံတစ္ကာရဲ႕ကာကြယ္မႈ ဆက္လက္လိုအပ္ေနေသးတယ္ဆိုတာကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ တရားဝင္အသိအမွတ္ျပဳပါတယ္’’ ဟု ေျပာသည္။ ယခုလက္ရွိတြင္ UNHCR ရံုးတြင္ ခ်င္းဒုကၡသည္ေပါင္း (၁၈၀၀၀) ထက္မနည္း မွတ္ပုံတင္ထားေၾကာင္း၊ အမ်ားစု (၁၅၀၀၀ ေက်ာ္) သည္ မေလးရွားတြင္ေနထုိင္သူမ်ားျဖစ္ၾကၿပီး၊ အိႏၵိယ၊ ယိုးဒယားႏွင့္ နီေပါလ္ႏိုင္ငံတို႔တြင္လည္း အနည္းငယ္စီရွိၾကသည္ဟု ၎တို႔ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။ UNHCR အေနျဖင့္ ဒုကၡသည္မ်ား ေခတၱခိုလံႈရာႏုိင္ငံမ်ားရွိ သက္ဆိုင္ရာရံုးအသီးသီးတြင္ ခ်င္းဒုကၡသည္မ်ားအား တစ္ဦးခ်င္းေခၚယူေဆြးေႏြးျခင္းႏွင့္ ၎တို႔၏ေလွ်ာက္လဲခ်က္မ်ားအား ျပန္လည္သံုးသပ္ျခင္း၊ ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ္လည္း အၿပီးသတ္ဆံုးျဖတ္ျခင္းမရွိေသးေၾကာင္း၊…
By လားႏြန္ – ခ်င္းျပည္နယ္အစိုးအေနျဖင့္ ၂၀၁၈-၁၉ ဘ႑ာေရးႏွစ္တြင္ ျပည္နယ္ဘတ္ဂ်က္၏ ၆၁ ရာခိုင္ႏႈန္းကို လမ္း၊ တံတား တည္ေဆာက္ေရးလုပ္ငန္းတြင္ အသံုးျပဳသြားမည္ဟုသိရသည္။ ၂၀၁၈-၁၉ ဘ႑ာေရးႏွစ္တြင္ ခ်င္းျပည္နယ္ဘတ္ဂ်က္အသံုးစရိတ္မွာက်ပ္ ၁၄၄,၈၉၆ သန္းခန္႔ရွိသည္ဟု သိရၿပီး ယင္းအထဲမွ ၆၁ ရာခိုင္ႏႈန္းကို ေဆာက္လုပ္ေရး၀န္ႀကီးဌာနမွ အေကာင္အထည္ေဖာ္သည့္ လုပ္ငန္းစီမံကိန္းမ်ားအတြက္ သံုးစြဲမည္ဟု ၂၀၁၈-၂၀၁၉ ဘ႑ာေရးႏွစ္ ျပည္သူ႕အတြက္ ရသံုးခန္႔မွန္းေျခေငြစာရင္းဆိုင္ရာအခ်က္အလက္မ်ား စာအုပ္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။ ခ်င္းျပည္နယ္အစိုးရေျပာေရးဆိုခြင့္ရိွသူ စည္ပင္၀န္ၾကီးဦးစိုးထက္က “အဓိကသံုးတာကေတာ့ လမ္းအတြက္ကိုသံုးတာမ်ားတယ္၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔လမ္းမေကာင္းတဲ့ခါက်ေတာ့ လမ္းအတြက္ၾကီးပဲ၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ၆၁ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္သံုးထားတယ္၊ ျပည္ေထာင္စုဘက္ဂ်က္ကေရာ၊ ျပည္နယ္ဘက္ဂ်က္ဘက္ကေရာ အဲလိုေလးသံုးထားေတာ့ အမ်ားကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ စိုက္ပ်ိဳးေရးကိုလုပ္ၿပီးေတာ့ စိုက္ပ်ိဳးေရးကို အဓိကအေျခခံတဲ့ေနရာေတြမွာ ဘာျဖစ္လို႔ အဲေလာက္သံုးတာလဲဆိုေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကလည္း လမ္းမေကာင္းတာလည္း အဓိကျဖစ္ေနတယ္၊ တစ္ျမိဳ႕ႏွင့္တစ္ျမိဳ႕ ဆက္သြယ္လို႔မရဘူး၊ တစ္ေနရာႏွင့္တစ္ေနရာ ဆက္သြယ္လို႔မရတဲ့ျပသာနာက အဓိကၾကီးထြားတာေပါ့” ဟုေျပာသည္။ ခ်င္းျပည္နယ္တြင္ ျပည္နယ္ဘတ္ဂ်က္မွအသံုးစရိတ္ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုဘတ္ဂ်က္မွအသံုးစရိတ္ဟူ၍ ႏွစ္မ်ဴိးရွိၿပီး ျပည္နယ္ဘတ္ဂ်က္မွ က်ပ္ ၆၇, ၀၅၀ သန္းႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုမွခ်ေပးေသာဘတ္ဂ်က္မွ က်ပ္ ၂၈,၉၄၅ သန္း၊ ဘတ္ဂ်က္တစ္ခုလံုး၏ ၆၁ % ႏႈန္းကို လမ္း၊ တံတားတည္ေဆာက္ေရးအတြက္ အသံုးျပဳရန္ လ်ာထားျခင္းျဖစ္သည္။ ဒုတိယအမ်ားဆံုး လ်ာထားသည့္က႑မွာ ျပည္နယ္ဗဟိုအဖြဲ႕အစည္းမ်ား – က်ပ္သန္း ၂၁၃၃၄ (၁၉) ရာခိုင္ႏႈန္း၊ လွ်ပ္စစ္ႏွင့္စြမ္းအင္၀န္ၾကီးဌာန – က်ပ္သန္း ၈၄၃၁ (၈) ရာခိုင္ႏႈန္း၊ စည္ပင္သာယာေရးအဖြဲ႕မ်ား – က်ပ္သန္း ၆၉၄၇ (၆)…