ခ်င္းျပည္နယ္အထက္ပိုင္း တီးတိန္ၿမိဳ႕နယ္ရွိ ေျမြေတာင္၊ ဖားေတာင္တြင္ သတၱဳရိုင္းတူးေဖာ္ေရး စီမံကိန္းမ်ား ျပဳလုပ္ လာပါက ျဖစ္ေပၚလာ ႏုိင္ေသာ အက်ဴိးသက္ေရာက္မႈမ်ား ေလ့လာ စမ္းစစ္ သည့္ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲတရပ္ကို စစ္ကိုင္း တိုင္း ေဒသႀကီး ကေလးၿမိဳ႕နယ္ စန္းၿမိဳ႕ ရပ္ကြက္ရွိ Youth Center ခန္းမတြင္ မေန႔က က်င္းပခဲ့ၾကသည္။ ယင္းေတြ႔ဆံုပြဲတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံေဒသအသီးသီး တြင္ သယံဇာတ တူးေဖာ္မႈေၾကာင့္ျဖစ္ေပၚ လာေသာ အက်ဴိးဆက္မ်ား ကို ေလ့လာခဲ့က်ၿပီး၊ ခ်င္းေတာင္တြင္ အဆိုပါကဲ့သို႔ သယံဇာတ တူးေဖာ္မႈမ်ားျပဳ လုပ္လာပါက ျဖစ္ေပၚလာ ႏုိင္ေသာ အက်ဴိးဆက္မ်ားကိုလည္း ေဆြးေႏြး ခဲ့ၾကသည္ဟု စီစဥ္ေဆာင္ ရြက္သူ အထက္ခ်င္း တြင္းလူငယ္မ်ားကြန္ယက္မွ ကိုဇမ္ထြမ္းကေျပာသည္။
Author: Editor
ယခုႏွစ္ ခ်င္းျပည္နယ္ၿမိဳ႕ေတာ္ဟားခါးတြင္ က်င္းပမည့္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ၆၅ ၾကိမ္ေျမာက္ ခ်င္းအမ်ဳိး သားေန႕ကုိ CNF နဲ႕ ခ်င္းျပည္နယ္အစုိးရမွ ဦးေဆာင္ သြားၾကမည္ဟု သိရသည္။ ယခုလ ၆ ရက္ေန႕က ခ်င္းအမ်ဳိးသားေန႕ ျဖစ္ေျမာက္ေရးအၾကိဳေဆြးေႏြးပြဲျပဳလုပ္ရာမွာ သိန္း ၁၃၀ ကုန္က်စရိတ္ ခန္႕ မွန္းရၿပီး ႏွစ္ဖက္ တ၀က္စီ က်ခံရန္ ညွိႏႈိင္းထားၾကေၾကာင္း ထပ္မံသိရသည္။ အခမ္းအနားသုိ႕ ခ်င္းအမ်ဳိးသားတပ္ဦး ထိပ္သီးေခါင္းေဆာင္မ်ားျဖစ္ၾကသည့္ Pu Lian Uk, Dr. Za Hlei Thang ႏွင့္ တျခားေခါင္းေဆာင္ မ်ားပါ၀င္ ၾကမည္ ျဖစ္ၿပီး ျပည္ေထာင္စုအစုိးရဖက္မွ ဒုတိယ သမၼတ၊ ျပည္ေထာင္စု ၀န္ၾကီး ဦးေအာင္ မင္း၊ ဦး၀င္းထြန္း တုိ႕ပါ၀င္ၾကမည္ျဖစ္သည္ဟု သိရသည္။ “ ဒါတင္မကပဲ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ကူညီပ့ံၾကသည့္ ျပည္ပ အဲန္ဂ်ီအုိမ်ား ပါ၀င္ႏုိင္ဖုိ႕လည္း စီစဥ္ေနတယ္” ဟု စီအဲန္ အက္ဖ္ ေခါင္းေဆာင္တဦး က ေျပာသည္။ ထို႕အျပင္ ႏိုင္ငံေက်ာ္ ခ်င္းအဆုိရွင္မ်ား၊ တဖက္ မီဇိုရမ္ျပည္နယ္မွ အဆုိရွင္မ်ားက ေဖ်ာ္ေျဖၾက မည္ဟု သိရၿပီး အခမ္း အနားကုိ Sky net TV ျဖင့္ ထုတ္လႊင့္ ရန္ ျပည္နယ္အစုိးရမွ ျပင္ဆင္ ထားေၾကာင္း ေျပာၾကသည္။ အခမ္းအနားကုိ ဟားခါးၿမိဳ႕ ၀မၼသူးေမာင္း အားကစားကြင္းတြင္က်င္းပၾကမည္ျဖစ္ၿပီး ေပ်ာ္ပြဲတြင္ ခ်င္းရုိးရာ နပမ္းသတ္၊ ေဘာ္လီေဘာ၊ ၾကက္ေတာင္၊ ပုိက္ေက်ာ္ျခင္း၊…
ခ်င္းျပည္နယ္၊ ကန္ပက္လက္ၿမိဳ႕ေပၚတြင္ ဦးမ်ဳိးျမင့္မွ တည္ခုိခန္းတည္ေဆာက္ရန္ အတြက္ ေဒသခံ ျပည္သူမ်ားက ကာ ကြယ္ထားသည့္ ေရစမ္း ဦး ေရေ၀ေရလဲ နယ္အတြင္း ေရသြယ္ယူမည့္ အေပၚေဒသ ခံျပည္သူမ်ားက ကန္႕ကြက္ လုိက္သည္။ အဆုိပါ ေရစမ္းဦးေခ်ာင္းသည္ ကန္ပက္လက္ၿမိဳ႕ေပၚ အုတ္ဖုိရပ္ကြက္ႏွင့္ မေက်ာက္အား ေက်းရြာ အထက္နား ကာကြယ္ ထား သည့္ ေနရာ မွ ေကာလင္းေခ်ာင္းသို႕စီးဆင္းသြားသည္။ “ ေရစမ္းဦးေခ်ာင္းက ေရ အားလုံးသြယ္ယူ မွာျဖစ္တယ္၊ အနာဂါတ္ေဒသခံအတြက္ စိုးရိမ္ ရပါ တယ္” ဟု ေဒသခံ တဦးကေျပာ သည္။ ဦးမ်ဳိးျမင့္က မိမိကုိယ္ပုိင္စီးပြားေရးအတြက္ ေရသြယ္ယူမည့္ အေပၚ အုတ္ဖုိ၊ ၁၀ မုိင္ကုန္း၊ ၾကက္ျခံေက်းရြာ မွ ေဒသခံ ၆၃ ဦးက ကန္႕ကြက္လက္မွတ္ ထုိးၿပီး သက္ဆုိင္ရာ ၿမိဳ႕နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးထံ အေရးယူေဆာင္ ရြက္ေပးေရး ယခုလ ပထမ ပတ္က တင္ျပ ေတာင္းဆုိ ထားသည္။ “ ဦးမ်ဳိးျမင့္က ကန္ပက္လက္ၿမိဳ႕ေပၚမွ ၿမိဳ႕မိၿမိဳ႕ဖ ဦးျမေမာင္၏ ခြင့္ျပဳခ်က္အရ လုပ္ေဆာင္ ျခင္းျဖစ္တယ္လုို႕ အေၾကာင္း ျပတာ၊ အဲဒါက ဦးျမေမာင္နဲ႕ မဆုိင္ဘူး၊ အာဏာပိုင္၊ ေဒသခံ ျပည္သူေတြနဲ႕ ဆုိင္တဲ့ ကိစၥျဖစ္တယ္” ဟု ေဒသခံ တဦးက ေျပာသည္။
ယခုလ ပထမပတ္အတြင္း ခ်င္းျပည္နယ္ မင္းတပ္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း တီြဒိန္အုပ္စု (၅၆) မုိင္ရြာတြင္ ခရစ္ယာန္ဓမၼဆရာ အိမ္ေဆာက္ လုပ္ေနမႈအား ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္မဟုတ္ သူေတြေဒသခံေတြ က နည္းအမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈျပဳ လုပ္ေန ေၾကာင္း သိရ သည္။ ၅၆ မုိင္ေက်းရြာတြင္ အိမ္ေျခေပါင္း ၂၇၊ ႏွစ္ျခင္း ခရစ္ယာန္အိမ္ေျခ ၁၄ အိမ္၊ ကာသုိလိပ္ ခရစ္ယာန္ အိမ္ေျခ ၄၊ ဗုဒၵ ဘာ သာအိမ္ေျခ ၉ ရွိသည္။ ခရစ္ယာန္ေတြေၾကာင့္ဗုဒၵနဲ႕မူဆလင္ေတြ ျပသာနာတက္တာ ခရစ္ ယာန္ေတြေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္ ဆုိၿပီး စြပ္စြဲမႈေတြ ရွိေန ေၾကာင္းလည္း ေျပာၾကသည္။ “ ဘာမွ မဆုိင္တဲ့ဟာေတြကုိ အေၾကာင္းျပၿပီး ဓမၼဆရာအိမ္ မေဆာက္ႏိုင္ေအာင္တားျဖစ္ၾကတာက မျဖစ္သင့္ဘူး၊ က်ေတာ္တုိ႕ ေက်း လက္ေဒသ မွာ မူဆလင္ေတြလည္း မရွိဘူး၊” ဟု ေဒသခံ ခရစ္ယာန္ အသင္းေတာ္လူၾကီး က ေျပာသည္။ ျဖစ္စဥ္မွာ သက္ဆိုင္ရာ ခြင့္ျပဳခ်က္အရ မင္းတပ္ၿမိဳ႕နယ္ႏွစ္ျခင္းခရစ္ယာန္နယ္အဖြဲ႕မွ တြီဒိန္အုပ္စု ( ၅၆) မုိင္ရြာရွိ ႏွစ္ျခင္း ခရစ္ယာန္အသင္း ဓမၼဆရာေနအိမ္ကုိ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလမွ စတင္ေဆာက္လုပ္ေနအား တားျမစ္ျခိမ္း ေျခာက္ ေနၾကျခင္းျဖစ္သည္။
ယခုႏွစ္ ေဖေဖၚ၀ါရီ ၂၀ တြင္ က်ေရာက္မည့္ ၆၅ ႏွစ္ေျမာက္ ခ်င္းအမ်ဳိးသားေန႕ အထိမ္းအမွတ္ အျဖစ္ ခ်င္းအမ်ဳိးသား ေခါင္းေဆာင္ၾကီး ပူး ၀မၼသူးေမာင္း ပုံပါေသာ အက်ၤီကုိ ခ်င္းျပည္နယ္ေတာင္ ပုိင္း မင္းတပ္ၿမိဳ႕ေပၚတြင္ ယခု ျဖန္႕ေ၀ ေနၿပီဟု ၾကားသိရသည္။ “ ေခါင္းေဆာင္ၾကီး ၀မၼသူးေမာင္း အသက္ျပန္ရွင္လာသလုိ ခံစားရတယ္ဗ်ာ၊” ဟု ေဒသခံ လူၾကီး ပူး လဲခြီရွိန္းက ေျပာ သည္။ ေဒသခံတဦးက အရင္းအႏွီးထုတ္ေပးၿပီး ခ်ဳိးလူငယ္အဖြဲ႕မွ အဆုိပါ အထိမ္းအမွတ္အက်ၤီ အထည္ ၁၀၀၀ ကုိ ယခုလ ၀၇ ရက္ေန႕မွ စၿပီး ျဖန္႕ေ၀ ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ေျပာၾကသည္။ အက်ၤီေရွ႕ဖက္တြင္ ပူး ၀မၼသူးေမာင္းဓါတ္ပုံႏွင့္ အ၀န္းလုိင္းတြင္ FEBRUARY 20 ALWAYS ၊ ဟူ၍၄င္း၊ အက်ၤီေက်ာ ဖက္တြင္ ေအာက္ခ်င္းငွက္ပုံႏွင့္ အေပၚပုိင္းတြင္ KCHOPAKHUIHNGUUP၊ ေအာက္ပုိင္းတြင္ CHIN NATIONAL DAY ဟူ၍၄င္းပါရွိ သည္။ အလားတူစြာ ခ်င္းအမ်ဳိးသားပါတီကလည္း ့ပူး၀မၼသူးေမာင္း၏ ေတာ္လွန္ေရးလႈပ္ရွားမႈ သမိုင္းအက်ဥ္းပါ Pamphlet ကုိ ထုတ္ေ၀ျဖန္႕ခ်ိေန ၾကေၾကာင္း လည္း သိရသည္။ ပူး ၀မၼသူးေမာင္း ဦးေဆာင္မႈျဖင့္ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ေဖေဖၚ၀ါရီ ၂၀ တြင္ လူထု ၅၀၀၀ ခန္႕တက္ေရာက္ သည့္ ဖလမ္းညီလာခံၾကီးက ခ်င္းအမ်ဳိး သားေန႕ ကုိ ေမြးဖြားေပးလုိက္သည္။ “ ဖလမ္းညီလာခံဆုိတာက က်ေတာ္တုိ႕…
အိႏိၵယႏုိင္ငံ အေရွ႕ေျမာက္ဘက္ မဏိပူရ္ျပည္နယ္တြင္ Kuki ျပည္နယ္ ရရွိေရး အတြက္ လႈပ္ရွားေနၾကေသာ Kuki State Demand Committee (KSDC) အဖြဲ႔၏ လႈပ္ရွားမႈကို အားေပးေထာက္ခံေၾကာင္း မီဇိုရမ္ျပည္နယ္ရွိ အစိုးရ မဟုတ္ေသာ NGO မ်ားက ေျပာဆို လိုက္သည္။
ခ်င္းျပည္နယ္ၿမိဳ႕ေတာ္ ဟားခါးၿမိဳ႕ေပၚရွိ ဟားခါး ခ်င္းလူငယ္ (၄) ဖြဲ႕ ၿပီးခဲ့ တဲ့ ေဖေဖၚ၀ါရီ ၀၂ ရက္ေန႕ က ခ်င္းလူငယ္ အဖြဲ႕ ခ်ဳပ္ ( Chin Youth Organization ) ဟူ၍ ေပါင္းစည္း ဖြဲ႕စည္းခဲ့ၾက ၿပီျဖစ္သည္။ ဟားခါးၿမိဳ႕ Carson Hall တြင္ Hakha Youth Organization, Vazuun, Hero, Toe စသည့္ ၿမိဳ႕ေပၚ အေျခစုိက္ခ်င္း လူ ငယ္ အဖြဲ႕ အစည္း ကုိယ္စားလွယ္ အင္အား ၄၀ ေက်ာ္ ေတြ႕ ဆုံ ေဆြးေႏြး ခဲ့ၾကၿပီး ယခုကဲ့သို႕ တဖြဲ႕တည္း ေပါင္း စည္း လုိက္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ “ အဆုိပါ လူငယ္အဖြဲ႕ေတြ တဖြဲ႕တည္းေပါင္းစည္းေရး ဆႏၵရွိခဲ့ၾကတာ ၾကာၿပီ၊ ခု က အေျခအေနအေနအထားက ေပါင္း စည္းဖို႕ ျဖစ္လာလုိ႕ ယခုလို ေပါင္းစည္း တာျဖစ္တယ္”ဟု လူငယ္ေခါင္းေဆာင္ တဦးက ေျပာသည္။ အဓိက မူးယစ္ေဆး ၀ါးတားဆီးေရး၊ သာေရးနာေရး၊ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး၊ စာေပ၊ ယဥ္ေက်းမႈ ျမွင့္တင္ ထိန္းသိမ္းေရး ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားျဖင့္ ထူေထာင္ခဲ့ၾကသည့္ ဟားခါးလူငယ္အဖြဲ႕ ယခုကဲ့သုိ႕ ေပါင္းစည္းျခင္း အေပၚ အထူး ၀မ္းေျမာက္ ၀မ္းသာျဖစ္ၾကေၾကာင္း သိရသည္။“
ဇႏၷ၀ါရီလ ၃၁ ရက္ေန႕က ေဒါက္တာမႈထန္း ( ေညာင္ႏွစ္ပင္ညီလာခံ တက္ေရာက္ ခဲ့သူ) အပါအ၀င္ ဟားခါးၿမိဳ႕ေပၚ လူငယ္ ၿမိဳ႕မိၿမိဳ႕ဖ ၁၅ ဦးတုိ႕ ပါ၀င္ၿပီး ခ်င္းေတာင္ တြင္ ႏုိင္ငံျခား သားမ်ား အပန္းေျဖ စခန္းအတြက္ေနရာေလ့ လာမႈျပဳၾကေၾကာင္း သိရသည္။
၂၀၁၃ ခုႏွစ္ေဖေဖၚ၀ါရီ (၂၀) တြင္ က်င္းပမည့္ ၆၅ ႏွစ္ေျမာက္ ခ်င္းအမ်ဳိး သားေန႕ ပြဲေတာ္ သဘင္ တြင္ ခ်င္းျပည္နယ္ရွိ ပညာေရး ၀န္ထမ္း မ်ား၊ ေက်ာင္း သူေက်ာင္းသားမ်ား ပါ၀င္ဆင္ႏႊဲႏုိင္မည္ မဟုတ္ေၾကာင္း သိရသည္။ ျပည္ေထာင္စု အစိုးရႏွင့္ ခ်င္းအမ်ဳိး သား တပ္ဦးတုိ႕ ေဆြးေႏြး သေဘာ တူညီခ်က္အက်ဳိးဆက္အျဖစ္ ခ်င္းအမ်ဳိးသားေန႕တြင္ အစိုးရ၀န္ထမ္းမ်ား တက္တက္ၾကြၾကြ ပါ၀င္ ဆင္ႏႊဲ႕ႏိုင္ေရး အတြက္ ခ်င္းျပည္ နယ္အတြင္း ရုံးပိတ္ေပးရန္ ၁၉၊ ၁၂၊ ၂၀၁၂ ရက္ေန႕ က ျပည္ နယ္အစိုးရ၊ ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္ ႏွင့္ ခ်င္းအမ်ဳိးသားတပ္ဦးတုိ႕အၾကား ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္။ “ ျပည္နယ္အစုိးရနဲ႕ စီအဲန္အက္ဖ္ ေဆြးေႏြးခ်က္ အရ ျပည္နယ္ ပညာေရးမွဴးကို ခ်င္းအမ်ဳိးသားေန႕ မွာ ေက်ာင္းသားေတြ စာေမးပြဲမေျဖဖုိ႕၊ ရက္ေရႊ႕ေပးဖုိ႕ က်ေတာ္ ေဆြးေႏြးတယ္၊ ပညာေရးမွဴးက အထက္ညြန္ၾကား ခ်က္ျဖစ္တယ္လုိ႕ပဲ တုံ႕ျပန္ တယ္” ဟု ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ Pu Lal Maung Cung က ယေန႕ ေျပာသည္။
ခ်င္းအမ်ဳိးသားေန႕ျဖစ္ ေပၚလာပံုအက်ဥ္းကို ခ်င္းေရးရာ၀န္ၾကီး ပူး၀မၼသူးေမာင္း၏ ၁၉၅၁- ခုနွစ္။ ေဖေဖၚ၀ါရီလ (၂၀)ရက္ေန႕ မွ (၂၂) ရက္ေန႕အထိ ခ်င္း၀ိေဒသတိုင္း၊ ေတာင္ပိုင္းခရိုင္၊ မင္းတပ္ျမိဳ႕တြင္ က်င္းပေသာ ခ်င္းအမ်ဳိး သား ေန႕ ေအာင္ပဲြသဘင္ အခမ္းအနားနွင့္ ခ်င္း၀ိေသသ တိုုင္းလံုးဆိုင္ရာ ပတ္လည္ညီလာခံသဘင္ အခမ္းအနား ျမြက္ၾကား ခ်က္ – “ အခုလိုေတာင္တန္းေဒသမ်ား အပါအ၀င္ ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာနိုင္ငံေတာ္ တ၀ွမ္းလံုး အခ်ဳပ္အျခာ အာ ဏာပိုင္တဲ့ လံုး၀လြတ္လပ္ေရးရတာနဲ႕တစ္ျပိဳင္နက္ ေရွးယခင္က ခ်င္းေတာင္ တန္းမွာ ျဗိတိသွ် စီမံဖန္တီးေပး ထားတဲ့ေခတ္ ေနာက္ျပန္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္အရ လက္တစ္ဆုပ္သာ ရိွတဲ့သူတို႕ရဲ႕ နယ္ခဲ်႕ လက္ပါးေစမ်ား ျဖစ္ ၾကတဲ့တိုက္အုပ္မ်ား ကမတရားသျဖင့္ အခြင့္အေရးႏွင့္ အာဏာယူျပီး “သခင္အားရ ကြ်န္ဒါဏ္၀” ဆိုသလို အမ်ဳိးမ်ဳိးအဖံုဖံု လက္၀ါးၾကီးအုပ္ ေသြးလည္း စုပ္သလို ဆင္းရဲသား လူတန္းစားမ်ားကို နလံမထနိုင္ေအာင္ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈေတြကို အျမစ္ ကေနျပီးတြန္း လွန္ျဖိဳဖ်က္ရန္ ကိစၥကို ခ်င္းေရးရာဌါနရဲ့ ပဌမဆံုးလုပ္ငန္းအေနနဲ႕ လူထုတစ္ရပ္ လံုးရဲ့ ဆႏၵအရအျပင္းအထန္ ေဆာင္ရြက္ ရပါတယ္။ ျဗိတိသွ်ေခတ္က ဘုရင္ခံ မင္းၾကီးကစျပီး အဆင့္ ဆင့္တိုက္သူၾကီးမ်ားအထိ အာဏာဆင္းသက္ လာတဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ ကို ေျပာင္းျပန္ ျပန္ျပီး လူထုမွ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာနိုင္ငံ ေတာ္အစိုးရတိုင္ေအာင္ အဆင့္ဆင့္ အာဏာ တက္လာတဲ့ ဒီမိုကေရစီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ ကို ထည့္သြင္းျပီးအစားထိုးဖို႕လိုပါတယ္” “သံဃာအားဘုရားေသာ္မွမလြန္ဆန္နိုင္ ”ဆိုတဲ့စကားပမာ ခ်င္းအမ်ဳိးသားလူထုတစ္ရပ္လံုး က ေအာ့ႏွ လံုုးနာ…