https://youtu.be/oTBQ2qTdcMM
Author: Editor
ခ်င္း (ဇိုမ်ဴိးႏြယ္စု)မ်ားအတြက္ အေရးႀကီးေသာ သမိုင္းမွတ္တိုင္တစ္ခုျဖစ္သည့္ တမူးၿမဳိ႕နယ္ ခမ္းပတ္ေက်းရြာတြင္ တည္ရွိေသာ ေညာင္ပင္အို (Bungpui) အေၾကာင္းႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ မီဇိုးလူမ်ဳိးမ်ား၏သမိုင္းအေၾကာင္းအရာကို ေရးသားျပဳစုထားသည့္ စာအုပ္ Khampat Bungpui ႏွင့္ History of Mizo in Burma ဆိုသည့္ စာအုပ္ကို မီဇိုရမ္ျပည္နယ္တြင္ ၿပီးခဲ့သည့္ ႏိုဝင္ဘာ ၃၀ ရက္ေန႕၌ ျဖန္႕ခ်ီခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။ အဆိုပါ စာအုပ္ျဖန္႕ခ်ီျခင္းအခမ္းအနားကို မီဇိုရမ္ျပည္နယ္ ၿမဳိ႕ေတာ္အိုက္ေဇာလ္ၿမဳိ႕ရွိ Zonet Studio တြင္ ခမ္းပတ္ ေညာင္ပင္အို ထိန္းသိမ္းေစာင္ေရွာက္ေရး ေကာ္မတီမွ ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး Art & Cultural director R.Hmingthanzuala က စာအုပ္ကိုျဖန္႕ခ်ီ ေပးခဲ့ေၾကာင္း မီဇိုရမ္ေဒသထုတ္ The Aizawl Post သတင္စာတြင္ ေဖာ္ျပသည္။ ခ်င္း(ဇိုး) မ်ဳိးႏြယ္စုမ်ားရဲ႕ အေမြႏွစ္ျဖစ္သည့္ ခမ္းပတ္ေညာင္ပင္အိုအေၾကာင္းႏွင့္ ေကာ္မတီရဲ႕ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္မႈပံုစံမ်ားကို ေရးသားျပဳစုထားၿပီး ယခုလို စာအုပ္ျဖစ္ေအာင္ ထုတ္ေဝႏိုင္ျခင္းဟာ ခ်င္း(ဇိုး)မ်ဳိးႏြယ္စုမ်ားအတြက္ ေကာင္းမြန္သည့္အရာျဖစ္ၿပီး မ်ဳိးဆက္သစ္လူငယ္မ်ားအတြက္ အက်ဳိးရွိတဲ့ စာအုပ္ျဖစ္မယ္လို႕လည္း Art & Cultural director က ေျပာသည္။ ခမ္းပတ္ေညာင္ပင္အိုထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရးေကာ္မတီ မွတ္တမ္းျပဳစုခ်က္အရာ အဆိုပါ ေညာင္ပင္အို ထိန္းသိမ္းဖို႕အတြက္ ေငြေၾကးအမ်ားဆံုး လွဴဒါန္းသူမွာ မီဇိုရမ္ျပည္နယ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ပူးဇိုးရမ္းထန္းငါ ျဖစ္ၿပီး ရူပီး ၅ သိန္း လွဴဒါန္းေပးခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္က ေရတိုက္စားမႈေၾကာင့္ ထိုေညာင္ပင္အိုႀကီးမွာ ပ်က္ဆီးသြားႏိုင္ေသာေၾကာင့္ အခ်ိန္မွီ…
ခ်င္းျပည္နယ္ ပလက္၀ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ရကိၡဳင့္တပ္မေတာ္ (AA) ႏွင့္ အစိုးရတပ္မေတာ္တို႔ တိုက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ မီဇိုရမ္ျပည္နယ္ ဘက္သို႔ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္လာၾကသည့္ စစ္ေဘးေရွာင္ ျမန္မာဒုကၡသည္မ်ား တိုးလာေၾကာင္း သိရသည္။ မီဇိုရမ္ေတာင္ပိုင္း ေလာင္တလိုင္ၿမိဳ႕ရွိ ရဲမွတ္တမ္းျပဳစုခ်က္အရ ႏိုဝင္ဘာ ၂၇ ရက္ေန႕မွာ စစ္ေဘးေရွာင္ ျပည္သူ ၁၃၀၀ ခန္႕ရွိေၾကာင္း ေဖာ္ျပၿပီး ယခုအခါ ႏိုဝင္ဘာ ၃၀ ရက္ေန႕အထိ စာရင္းအရ လူဦးေရ ၁၆၁၅ ဦးအထိ တုိးလာေၾကာင္း ေဒသထုတ္သတင္းစာ The Aizawl Post တြင္ ေဖာ္ျပသည္။ ေလာင္တလိုင္ၿမဳိ႕နယ္ရွိ ေက်းရြာ ေလးရြာတို႕တြင္ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္လာၾကေသာ ဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ မီဇိုရမ္အစိုးရမွ refugee စခန္းျပဳလုပ္ေပးခဲ့ၿပီး အဆိုပါ ဒုကၡသည္ အမ်ားစုကိုေတာ့ ထို refugee camp တြင္ ထားရွိေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ ေလာင္တလိုင္ၿမဳိ႕နယ္ရွိ ရဲမွတ္တမ္းအရ Zochachhuah ေက်းရြာတြင္ (၇၀၇ ဦး)၊ Laitlang ေက်းရြာတြင္ (၄၄၃ ဦး)၊ Dumzautlang ေက်းရြာတြင္ (၂၄၀ ဦး) ႏွင့္ Hmawngbuchhual ေက်းရြာတြင္ (၂၂၅ ဦး) အသီးသီးရွိၿပီး ၄င္းအျပင္ ရြာထဲကို ေရာက္မလာေသးဘဲ အိႏိၵယ-ျမန္မာနယ္စပ္ေဒသတစ္ဝိုက္တြင္လည္း ဒုကၡသည္မ်ားရွိေနေသးေၾကာင္းႏွင့္ အဆိုပါ ဒုကၡသည္မ်ား ကို စာရင္းျပဳစုလို႕မရေသးေၾကာင္း ထပ္မွန္သိရသည္။ ယခုလို မီဇိုရမ္ျပည္နယ္ဘက္ကို ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္လာၾကေသာ စစ္ေဘးေရွာင္ဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ အဝတ္အစားမ်ားကို Central Young Lai Association မွ ေလာင္တလိုင္ၿမဳိ႕တြင္ ေကာက္ခံလွ်က္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
https://youtu.be/Q0vadRVCA4U
စစ္ကိုင္းတိုင္းေဒသႀကီး ကေလးၿမိဳ႕မွ ခ်င္းျပည္နယ္ ဖလမ္း – ဟားခါးၿမိဳ႕အထိ ဆက္သြယ္ထားေသာ ကားလမ္းမႀကီးကို ႏိုင္လြန္ကတၱရာခင္းရန္အတြက္ ကမၻာ့ဘဏ္မွ ေဒၚလာသန္း ၆၀ ထုတ္ေခ်းမယ့္အစီစဥ္ကို ျပန္ရုပ္သိမ္းျခင္းမဟုတ္ဘဲ တင္ျပတဲ့အဆင့္သာရွိသည္ဟု ခ်င္းျပည္နယ္ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး၀န္ႀကီး ဦးေရႊထီးယိုကေျပာသည္။ “ရုပ္သိမ္းတယ္ဆိုတဲ့ဥစၥာက မဟုတ္ေသးပါဘူး၊ ေလ့လာေရးအဖြဲ႔တစ္ဖြဲ႔လာၿပီးေတာ့ သူတို႔ရဲ့တင္ျပခ်က္အရ လယ္ယာေတြ ပ်က္စီးပါတယ္၊ ေက်ာင္းေတြပ်က္စီးပါတယ္၊ တကယ္ေတာ့ သဘာ၀ေဘးဒဏ္ေၾကာင့္ ပ်က္စီးတဲ့ဟာကို ေလ်ာ္ေၾကးေတြရလားလို႔ေမးတယ္ ေျဖတဲ့သူကလည္းအေျခအေနကိုမသိေတာ့မရတဲ့အေၾကာင္းေတြေျဖတယ္၊ အဲဒီလူကေနၿပီးေတာ့ Country Director ဆီကို စာေရးတယ္၊ Country Director ကေနၿပီးေတာ့ ေဆာက္လုပ္ေရးျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး မေပးသင့္ဘူး ျပည္သူလူထုနစ္နာပါတယ္ဆိုၿပီးေတာ့ စာေရးအေၾကာင္းၾကားတယ္၊ ရုပ္သိမ္းတယ္မရုပ္သိမ္းဘူးဆိုတာ မရွိေသးပါဘူး’’ ဟု ၀န္ႀကီးဦးေရႊထီးယိုကေျပာသည္။ ကေလး-ဖလမ္း-ဟားခါး ကားလမ္းတိုးခ်ဲ႕ေဖာက္လုပ္ျခင္းကို ေဆာင္လုပ္ေရး၀န္ႀကီးဌာနမွ တာ၀န္ယူၿပီး ၂၀၁၆ ခုႏွစ္က စတင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ယင္းကားလမ္းတိုးခ်ဲ႕ေဖာက္လုပ္မႈကို ေလ့လာေရးအဖြဲ႔တစ္ဖြဲ႔မွ သြားေရာက္ေလ့လာရာတြင္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ႏွင့္ လူမႈဘ၀ထိခိုက္နစ္နာမႈမ်ားေတြ႔ရွိရသည္ဟုတင္ျပခ်က္အရ ကမၻာ့ဘဏ္မွ Country Director Ellen A. Goldstein က ျပည္ေထာင္စု ေဆာက္လုပ္ေရး၀န္ႀကီး ဦး၀င္းခိုင္ထံ ၿပီးခဲ့သည့္ ေအာက္တိုဘာလ ၁၇ ရက္ေန႔က စာေရးသားေပးပို႔ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ကမၻာ့ဘဏ္ တာ၀န္ရွိသူမ်ားအေနျဖင့္ ေဆာက္လုပ္ေရး၀န္ႀကီးဌာနမွ ေဆာက္လုပ္ေရး၀န္ထမ္းမ်ား ထံ ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္ ၊ ႏို၀င္ဘာ ႏွင့္ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလမ်ားတြင္ လိုအပ္သည့္ သင္တန္းမ်ားပို႔ခ်ေပးၿပီးျဖစ္ေသာ္လည္း အမွန္တကယ္လုပ္ငန္းအေကာင္အထည္ေဖာ္သည့္အခ်ိန္တြင္ လုပ္ငန္းအေပၚ ဂရုစိုက္မႈအားနည္းျခင္း၊ လုပ္ငန္းအေပၚ ေက်ပြန္မႈမရွိျခင္း၊ က်န္းမာေရးပိုင္းထိခိုက္ေစႏုိင္ျခင္းႏွင့္ အမိႈက္ေျမဇာမ်ား စနစ္တက်စြန္႔ပစ္မႈမရွိျခင္းတို႔ကို ေတြ႔ျမင္ရသည္ဟု…
ခ်င္းျပည္နယ္၊ ပလက္၀ျမိဳ႕နယ္အတြင္း ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ႏွင့္ ရကိၡဳင့့့့့့့့့့့့့့့့့့့့့္တပ္မေတာ္အၾကား ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ တိုက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ေနၾကရသည့္ ကုန္ုျပင္ရြာမွ စစ္ေဘးဒုကၡသည္မ်ားအား ႏိုဝင္ဘာလ ၁၆ ရက္ေန႕တြင္ စားႏွိပ္ရိကၡာမ်ား ကူညီေထာက္ပံ့ေပးခဲ့သည္။ အဆိုပါ တုိက္ပြဲေ႐ွာင္ျပည္သူမ်ားအတြက္ ေထာက္ပ့ံကူညီျခင္းအခမ္းအနားကုိ ႏိုဝင္ဘာ ၁၆ ရက္ေန႔မနက္ပုိင္းက ပလက္၀ျမဳိ႕တြင္ က်င္းပခ့ဲရာ အခမ္းအနားသုိ႔ ခ်င္းျပည္နယ္၊ စည္ပင္၊ လွ်ပ္စစ္ႏွင့္ စက္မႈ၀န္ႀကီး ဆလုိင္းအုိက္ဇက္ခင္၊ ႏိုင္ငံေက်ာ္ ပရဟိတမင္းသား ေ၀ဠဳေက်ာ္၊ သက္ဆုိင္ရာဌာနဆုိင္ရာတာ၀န္႐ွိသူမ်ား၊ ျမဳိ႕မိျမဳိ႕ဖမ်ား၊ လူမႈေရးအဖြဲ႕အစည္းမွတာ၀န္႐ွိသူမ်ား၊ တုိက္ပြဲေ႐ွာင္ျပည္သူမ်ား စုစုေပါင္း ၇၅ဦး တက္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။ တုိက္ပဲြေ႐ွာင္ျပည္သူ မိသားစု ၆၇စု၊ လူဦးေရ ၃၃၄ဦးအတြက္ အစုိးရမွ ဆန္ ၁၀၄ အိတ္၊ ခ်င္းျပည္နယ္အစုိးရႏွင့္ပူးေပါင္း၍ လွဴဒါန္း ၾကေသာ အလွဴ႐ွင္မ်ားမွ ဆန္ အိတ္ ၂၀၀၊ ဆီ ၆၇ပိႆ၊ ဆား၆၇ပိႆ၊ ပဲ ၆၇ပိႆႏွင့္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္မွ ဆန္ ၁၀အိတ္ စသည္တို႕ လွဴဒါန္းခဲ့ၾကေၾကာင္း သိရၿပီး ယခုကဲ့သို႕ လွဴဒါန္းခဲ့ေသာ စားႏွိပ္ရိကၡာတန္းဖိုးမွာ က်ပ္ေငြ ၇၆၉၇၇၀၀ က်ပ္ ရွိေၾကာင္း သိရသည္။ ပလက္ဝၿမဳိ႕နယ္ရွိ စစ္ေဘးဒုကၡသည္မ်ားမွာ ကူညီေထာက္ပံ့မႈမ်ား လိုအပ္ေနေသာ္လည္း လံုျခံဳေရးေၾကာင့္ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ ကူညီမေထာက္ပံ့ႏိုင္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း လြန္ခဲ့သည့္ရက္ပိုင္းအနည္းငယ္က ခ်င္းျပည္နယ္၊ စည္ပင္၊ လွ်ပ္စစ္ႏွင့္ စက္မႈ၀န္ႀကီး ဆလုိင္း အုိက္ဇက္ခင္ က ေျပာဆိုခဲ့ၿပီး ယခုအခါ တုိက္ပြဲေ႐ွာင္မိသားစုမ်ားအတြက္ ပထမဆုံးရ႐ွိေသာ အကူအညီျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ ယခုရက္ပိုင္းအတြင္း ပလက္ဝၿမိဳ႕နယ္တြင္ အစိုးရတပ္မေတာ္ႏွင့္ ရကၡိဳင္တပ္မေတာ္ၾကား စစ္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ ဒုကၡေရာက္ခဲ့ရသည့္…
ခ်င္းျပည္နယ္အတြင္းရွိ ျပည္သူမ်ားလံုျခံဳေရးႏွင့္ အရပ္သားမ်ားကို အကာအကြယ္ေပးေရးအတြက္ လုပ္ေဆာင္သြားမည္ဟု ခ်င္းအမ်ဴိးသားတပ္ဦး CNF က ေျပာဆိုလုိက္သည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ ႏို၀င္လဆန္းပိုင္းကစတင္ၿပီး ခ်င္းျပည္နယ္ ပလက္၀ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ရကိၡဳင့္တပ္မေတာ္ႏွင့္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္အၾကား ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ တိုက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ အရပ္သားမ်ားေသဆံုးမႈရွိသကဲ့သို႔ ေဒသခံျပည္ သူ ၃၀၀ ေက်ာ္ ေနရပ္စြန္႔ခြါစစ္ေဘးေရွာင္တိမ္းေနရသည့္ကိစၥႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ႏုိ၀င္ဘာလ ၁၅ ရက္ေန႔က ေၾကညာခ်က္တစ္ေထာင္ထုတ္ျပန္ၿပီး CNF ကေျပာဆိုလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။ CNF လက္ေထာက္အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး(၃) ပူးထက္နီက “ AA အေနနဲ႔ ခ်င္းျပည္နယ္မွာ မေနေတာ့တာ အေကာင္းဆံုးပဲ၊ သူတို႔ကို စစ္ေရးေရွာင္ဖို႔၊ လူထုကို ဒုကၡေရာက္ေအာင္မလုပ္ဖို႔ ေျပာထားၿပီးသားပါ။ လူထုလံုျခံဳ ေရးကို မျဖစ္ျဖစ္တဲ့နည္းနဲ႔ လုပ္သြားရမွာပဲ’’ ဟု ခိုႏူမ္းသုန္သတင္းဌာနကိုေျပာသည္။ သို ့ေသာ္လည္း မည္ကဲ့သို ့လုပ္ေဆာင္သြားမည္ကို အေသးစိတ္ေျပာဆိုျခင္းမရွိေပ။ ျပည္သူလူထု၏ လူမႈဘ၀လံုျခံဳေရးႏွင့္ အရပ္သားမ်ား အကာအကြယ္ေပးျခင္းကို မည္သည့္အေျခအေနတြင္မ ဆို ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ႏွင့္ ရကိၡဳင့္တပ္မေတာ္တို႔မွ အျပည့္အ၀ လုပ္ေဆာင္ရမည္ျဖစ္သည္ဟုလည္း CNF ၏ ေၾကညာခ်က္တြင္ေဖာ္ျပထားသည္။ AA ႏွင့္ ျမန္မာတပ္မေတာ္တို႔အၾကား တိုက္ပြဲမ်ားဆက္လက္ျဖစ္ပြားေနသည္ဟု စံုစမ္းသိရွိရၿပီး အဆိုပါတိုက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ ႏို၀င္ဘာလ ၈ ရက္ႏွင့္ ၁၁ ရက္ေန႔က အရပ္သား ၂ ေသဆံုးၿပီး ပလက္၀ၿမိဳ႕နယ္ ကုန္ျပင္ေက်းရြာႏွင့္အနီးတ၀ိုက္ရွိ ေဒသခံျပည္သူ ၃၀၀ ေက်ာ္တို႔သည္ စစ္ေဘးတိမ္းေရွာင္ေနၾကရသည္။ ယင္းသည္ ပလက္၀ၿမိဳ႕နယ္တစ္ခုတည္း၏ ျပသနာမဟုတ္ဘဲ ခ်င္းျပည္ႏွင့္ ခ်င္းလူမ်ဴိးတစ္ရပ္လံုး၏ အေရးျပသနာျဖစ္ၿပီး ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပမွ ခ်င္းအမ်ဴိးသားမ်ားအားလံုး ၀ိုင္း၀န္းပံ့ပိုးကူညီၾကရန္လည္း CNF က ေတာင္းဆိုထားသည္။…
ခ်င္းျပည္နယ္ ပလက္၀ၿမိဳ႕နယ္တြင္ ရကိၡဳင့္တပ္မေတာ္(AA) ၏ စစ္ေရးႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးအရ လာေရာက္က်ဴးေက်ာ္ အေျခစိုက္လႈပ္ရွားမႈမ်ားသည္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ဘိုးစဥ္ေဘာင္ဆက္ ေအးခ်မ္းသာယာစြာ ေနထိုင္လာခဲ့ၾကသည့္ ေဒသခံ ျပည္သူမ်ား၏ အသက္အိုးအိမ္စည္းစိမ္ တည္ၿငိမ္မႈကို အႏၱရာယ္ျပဳထိပါးျခိမ္းေျခာက္လာေနျခင္းေၾကာင့္ အျပင္းအထန္႐ႈတ္ခ်ၿပီး ခ်င္းျပည္နယ္အတြင္းမွ အျမန္ဆံုးထြက္သြားၾကရန္ ခ်င္းအရပ္ဘက္လူမႈအဖြဲ႔အစည္းမ်ားက ေတာင္းဆိုလိုက္သည္။ ရကိၡဳင့္တပ္မေတာ္အေနျဖင့္ ခ်င္းျပည္နယ္အတြင္း စစ္ေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားေၾကာင့္ အစိုးရတပ္မေတာ္ႏွင့္ တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ေပၚလာၿပီး အျပစ္မဲ့ေဒသခံျပည္သူ ရာေပါင္းမ်ားစြာသည္ ေျမဇာပင္မ်ားအျဖစ္သမိုင္းတြင္မၾကံဳစဖူး ေအးခ်မ္းသာယာမႈ ဆံုး႐ံႈးေနၾကရသကဲ့သို႔ စစ္ေရွာင္ဒုကၡသည္မ်ားအျဖစ္ ေနရပ္စြန္႔ခြါလ်က္ က်ီးလန္႔စာစားေျပးလြားေနၾကရသည္ဟု ခ်င္းအရပ္ဘက္လူမႈအဖြဲ႔ အစည္း ၄ ဖြဲ႔ျဖစ္သည့္ Chin State Civil Society Network for Peace – Paletwa၊ Chin State Civil Society Network for Peace – Tedim၊ Zomi Student & Youth Organization ႏွင့္ Chin MATA Working Group တို႔မွ ႏို၀င္ဘာလ ၁၄ ရက္ေန႔က ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္ၿပီး ေတာင္းဆို လိုက္ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ Chin State Civil Society Network for Peace – Paletwa မွ တာ၀န္ရွိသူ မိုင္ေအာင္မျဖဴက “ သူတို႔ (ရကိၡဳင့္တပ္မေတာ္) ရွိေတာ့ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ကလည္း တိုက္ေနတာေလ အဲလိုတုိက္ေနေတာ့ က်မတို႔ျပည္သူေတြက ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္း လုပ္ကိုင္စားေသာက္လို႔လည္းမရေတာ့ဘူးေလ၊ စိုးရိမ္ပူပန္မႈနဲ႔မလံုမျခံဳျဖစ္ေနတာေလ” ဟု ခိုႏူမ္းသုန္ကိုေျပာသည္။…
ခ်င္းျပည္နယ္ ပလက္၀ၿမိဳ႕နယ္ အိႏိၵယ-ျမန္မာနယ္စပ္ဘက္တြင္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ႏွင့္ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားေနေသာ ရကိၡဳင့္တပ္မေတာ္မွ တပ္သား ၃ ဦးသည္ မီဇိုရမ္ျပည္နယ္ ေလာင္တလိုင္ၿမိဳ႕ဘက္သို႔ ထြက္ေျပးၿပီး Christian ေဆးရံုတြင္ တင္ထားရသည္ဟု မီဇိုရမ္သတင္းဌာန DDK (Doordarshan Kendra Aizawl) တြင္ေဖာ္ျပထားသည္။ ေလာင္တလိုင္ရဲစခန္းမွ တာ၀န္ရွိသူမ်ား၏ ေျပာဆိုခ်က္အရ ယခုရက္ပိုင္းအတြင္းျဖစ္ပြားလ်က္ရွိသည့္ တိုက္ပြဲအတြင္း ဒဏ္ရာရရွိလာၾကသည့္ ရကိၡဳင့္တပ္မေတာ္မွ ထြန္းထြန္း(၃၅)၊ ေက်ာ္ေက်ာ္(၂၇) ႏွင့္ ေအာင္ေအာင္(၂၁) တို႔သည္ မီဇိုရမ္ျပည္နယ္ နယ္စပ္ရြာ Hmawngbuchhuah ေက်းရြာအထိ ေလွျဖင့္ ထြက္ေျပးလာခဲ့ၾကၿပီး ထိုမွတဆင့္ Maxi cab ကားျဖင့္ ေလာင္တလိုင္ၿမိဳ႕ Christian ေဆးရံုသို႔ ေရာက္ရွိလာျခင္းျဖစ္သည္ဟု DDK သတင္းတြင္ေရးသားထားသည္။ ၎တို႔ (၃) အနက္ အႀကီးဆံုးျဖစ္ေသာ ထြန္းထြန္းဆိုသူသည္ လက္ေမာင္းတြင္ဒဏ္ရာရရွိၿပီး ဒဏ္ရာျပင္းထန္ျခင္းေၾကာင့္ ေလာင္တလိုင္တြင္ ကုသရန္မျဖစ္ႏုိင္သည္အတြက္ ၿမိဳ႕ေတာ္ အိုင္ေဇာလ္ဘက္သို႔ ပို႔ေဆာင္ၾကသည္ဟု သိရသည္။ က်န္ ၂ ဦး၏ အေျခအေနမွာ မစိုးရိမ္ရေၾကာင္း ၎တို႔ကို အာသံတပ္ဖြဲ႔မွ အနီးကပ္ေစာင့္ၾကည့္လ်က္ရွိၿပီး မီဇိုရမ္ျပည္နယ္သို႔ တရားမ၀င္ ၀င္ေရာက္လာမႈျဖင့္ ေလာင္တလိုင္ရဲစခန္း မွ အမႈဖြင့္ထားသည္ဟု သိရွိရသည္။ ရကိၡဳင့္တပ္မေတာ္ ႏွင့္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္တို႔သည္ ယခုလဆန္းပိုင္းကစတင္ၿပီး ခ်င္းျပည္နယ္ ပလက္၀ေဒသတြင္ တိုက္ပြဲမ်ားျပန္လည္ျဖစ္ပြားေနၿပီး အဆိုပါတိုက္ပြဲေၾကာင့္ ေဒသခံျပည္သူ ၃၀၀ ေက်ာ္ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ေနၾကရသည္။
ကေလးၿမိဳ႕ေပၚ ခ်မ္းေျမ့ေအာင္စည္ရပ္ကြက္ နယ္ေျမ(၄) တြင္ ခရစ္ယာန္သာသနာ့ပိုင္ေျမ ႏွင့္ လူေနအိမ္မ်ားကို တပ္ပိုင္ေျမဟုဆိုကာ စစ္တပ္မွသိမ္းယူရန္ျပဳလုပ္မႈမ်ားရွိေနသည္ဟု စံုစမ္းသိရွိရသည္။ ခ်မ္းေျမ့ေအာင္စည္ရပ္ကြက္ နယ္ေျမ(၄)တြင္ရွိေသာ သတၱမေန႔အသင္းေတာ္ပိုင္ ႏွင့္ လူေနအိမ္ ၁၃ အိမ္ (စုစုေပါင္း ၂ ဧကနီးပါးခန္႔) ကို တပ္ပိုင္ေျမဟုဆိုကာ တပ္တည္ေဆာက္ေရး Master Plan တြင္ ပါ၀င္သည့္အတြက္ (၉၄၁) ေဆာက္လုပ္ေရးအင္ဂ်င္နီတပ္မွ ၿပီးခဲ့သည့္ ၾသဂုတ္လ ၁ ရက္ေန႔ကစၿပီး ယေန႔ခ်ိန္ထိ သိမ္းယူရန္လုပ္ေဆာင္ ေနျခင္းျဖစ္သည္ဟု သတၱမေန႔အသင္းေတာ္မွ အသင္းလူႀကီး စစ္မႈထမ္းေဟာင္း ဦးထန္ဇေပါင္ကေျပာသည္။ “ ၾသဂုတ္လ တစ္ရက္ေန႔ကစၿပီးေတာ့ တပ္မူးေကာ အရာရွိေတြေကာ ေျမတိုင္းက အရာရွိေတြလာတယ္၊ ၂၂၈ တပ္ျခံစည္းရိုးအတိုင္း ေတာက္ေလွ်ာက္ေခ်ာင္းထိ ငါတို႔ဟာပဲ အဲဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ အုပ္တံတိုင္းျခံစည္ရိုးကာဖို႔ ခြင့္ျပဳခ်က္ ရတယ္ဆိုၿပီးလာေျပာတာေပါ့ အျငင္းပြားၾကတာေပါ့ ၾသဂုတ္လမွာ ၂ ခါေလာက္လာတယ္၊ ေအာက္တိုဘာ ၂၀ ရက္ေန႔မွာ စစ္တပ္ နဲ႔ အရပ္သား နယ္ေျမ သတ္မွတ္ထားတဲ့ နယ္ျခားဘုတ္တိုင္ကိုသူတို႔ၿဖိဳလိုက္တယ္၊ က်ေနာ္တို႔ကိုလည္း တရားစြဲဖို႔လုပ္ေနၾကတယ္’’ ဟု ၎ကေျပာသည္။ ယခုအခါ ေဆာက္လုပ္ေရးအင္ဂ်င္နီရာတပ္မွ ဥပေဒေၾကာင္းအရ တရားစြဲဆိုရန္ျပင္ဆင္ေနဟု သိရၿပီး ေဒသခံျပည္သူမ်ား ကလည္း သက္ေသအေထာက္အထားမ်ားျဖင့္ ျပန္လည္ေျဖရွင္းသြားမည္ျဖစ္သည္ဟု သူကဆက္ေျပာသည္။ ယခုအျငင္းပြားမႈျဖစ္ပြားရာေဒသသည္ ဦးဂင္ကမ္းအိန္၏ လယ္ယာေျမျဖစ္ၿပီး ၁၉၈၇ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၃၁ ရက္ေန႔တြင္ သာသနာပိုင္ေျမအတြက္ လွဴဒါန္းခဲ့သည္ဟု သိရသည္။ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္တြင္ ၂၂၈ တပ္ရင္းမွ တပ္တိုးခ်ဲ႕ေျမအတြက္ ရာထားၿပီး ႏႈတ္မိန္႔ႏွင့္သိမ္းယူခဲ့ၿပီး…