ေရးသားသူ/ Mglay Boihring – အားလုံးသိတဲ့အတိုင္းပါပဲ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ခ်င္းျပည္ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းမွာ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈအနိမ့္ဆံုး စာရင္း၀င္ျဖစ္ပါတယ္။ လူဦးေရအားျဖင့္လည္း ထိုနည္း၎ပါပဲ။ ဒီကေန႔ တိုးတက္ေျပာင္းလဲလာတ့ဲ ေခတ္/ စနစ္အရ ခ်င္းျပည္အတြင္းမွာ ခ်င္းလူမ်ိဳးမဟုတ္တဲ့ အလုပ္သမား၊ လုပ္ငန္းရွင္နဲ႔ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ား အနည္းနဲ႔အမ်ား ၀င္ေရာက္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနၾကတာကို ေနရာတကာမွာ ေတြ႔ေနရတာ အတြင္းစိတ္ထဲက မေက်နပ္မႈ၊ အားမလိုအားမရမႈနဲ႔ စိုးရိမ္မႈေတြ လုံး၀ခံစားမိပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္လို ခံစားသူေတြလည္း ရွိ ၾကလိမ့္မယ္လို႔ ထင္မိပါတယ္။
Author: Editor
ခ်င္းလူမ်ဴိးမ်ား၏ ေန႔ထူးေန႔ျမတ္တစ္ရက္ျဖစ္သည့္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ (၂၀) ရက္ ခ်င္းအမ်ဴိးသားေန႔ကို ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္ တရား၀င္ ရံုးပိတ္ရက္အျဖစ္ သတ္မွတ္ရန္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရမွ ခြင့္မျပဳေသးေၾကာင္း ခ်င္းျပည္နယ္အစိုးရအဖြဲ႔ထံ မွသိရသည္။ ခ်င္းအမ်ဴိးသားေန႔ကို တရား၀င္ရံုးပိတ္ရက္အျဖစ္ သတ္မွတ္ရန္ ၿပီးခဲ့သည့္ မတ္လ ၂၂ ရက္ေန႔က က်င္းပျပဳလုပ္ေသာ ခ်င္းျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀းတြင္ ZCDပါတီမွ တီးတိန္ၿမိဳ႕နယ္ မဲဆႏၵနယ္ေျမ အမွတ္(၁) လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦး ထန္ဒိတ္ခုပ္မွ အဆိုတင္သြင္းခဲ့ရာမွာ မတ္လ ၂၈ ရက္ေန႔ လႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀းတြင္ အတည္ျပဳဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကသည္။ ယင္းဆံုးျဖတ္ခ်က္အရ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၂၀ ရက္ေန႔ကို ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္ ရံုးပိတ္ရက္အျဖစ္ တရား၀င္သတ္မွတ္ေပးရန္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ ထံသို႔ တင္ျပခဲ့ေသာ္လည္း ယခုလက္ရွိအေနအထားအရ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ရံုးပိတ္ရက္မ်ားေနသည့္အတြက္ ရံုးပိတ္ရက္အျဖစ္ သတ္မွတ္ရန္ အခက္အခဲရွိေနေသးေၾကာင္း အေၾကာင္းျပန္ၾကားခဲ့ သည္ဟု ခ်င္းျပည္နယ္ လူမႈေရး ၀န္ႀကီး ဦးေပါင္လြန္မင္ထန္ကေျပာသည္။ “ ႏိုင္ငံေတာ္ရံုးပိတ္ရက္အျဖစ္ သတ္မွတ္ေပးဖို႔ တင္ျပတာ အခုက ရံုးပိတ္ရက္က မ်ားေနေတာ့ ခ်င္းကို ထပ္ေပးမယ္ဆိုရင္ တျခားေတြလည္းလာမယ္ ရက္ေပါင္း ၃၆၀ မွာ သံုးပံုတစ္ပံု ေလာက္က ရံုးပိတ္ရက္ျဖစ္ေနတယ္ ဒါေၾကာင့္ ဒီတိုင္းပဲ ဆက္သြားဖို႔ သူတို႔က ျပန္ေျဖလိုက္တာေပါ့” ဟု လူမႈေရး ၀န္ႀကီးကေျပာသည္။ ႏွစ္ေပါင္း(၇၀) သက္တမ္းရွိၿပီျဖစ္သည့္ ခ်င္းအမ်ဴိးသားေန႔ကို ႏုိင္ငံေတာ္အဆင့္ ရံုးပိတ္ရက္အျဖစ္ မသတ္မွတ္ႏိုင္ေသးပါက ခ်င္းျပည္နယ္အတြင္း တရား၀င္ ရံုးပိတ္ရက္အျဖစ္ သတ္မွတ္သင့္သည္ဟု တီးတိန္ၿမိဳ႕နယ္ မဲဆႏၵနယ္ေျမ အမွတ္(၁) လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦး ထန္ဒိတ္ခုပ္ကေျပာသည္။ “ အဲဒီတုန္းကလည္း…
ခ်င္းျပည္နယ္ ဖလမ္းျမိဳ႕နယ္ ဆူရ္ဘုန္ေတာင္ေပၚတြင္ တည္ေဆာက္သည့္ ေလယာဥ္ကြင္း တည္ေဆာက္မႈ ၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ျပီးစီးၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ခ်င္းျပည္နယ္လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး၀န္ၾကီး ဦးေရႊထီးအိုကေျပာသည္။ “လာမယ့္ႏွစ္ဆိုရင္ ကတၱရာ ေပ ၁၀၀၀ ခင္းမယ္၊ အဲဒီမွာ သူတို႔ရဲ႕စနစ္အရ ကြန္ကရက္ေတြ လည္းခင္းဖို႔လိုတယ္ ေလယာဥ္ေျပးလမ္းအတြက္ ႏိုင္လြန္ကတၱရာတို႔ခင္းအံုးမယ္ သူတုိ႔တာ၀န္ခံႏွင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔အစိုးရအဖြဲ႕ႏွင့္ ညိႈ႕ႏိႈင္းတ့ဲအခ်ိန္မွာ ၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ျပီးသြားပါျပီ” ဟု ၀န္ၾကီး ဦးေရႊထီးအိုကေျပာသည္။ ျမန္မာ့ေလေၾကာင္းပို႔ေဆာင္ ေရးႏွင့္ၫႊန္ၾကားမႈဦးစီးဌာနမွ တာ၀န္ယူေဆာင္ရြက္သည့္ ဆူရ္ဘုန္ ေလယာဥ္ကြင္းအတြက္ က်ပ္ ၂၅ ဘီလီယံအသံုးျပဳရန္ လ်ာထားၿပီး ယခုလက္ရွိ အစိုးရ သက္တမ္း မကုန္မွီ လာမည့္ ၂၀၂၀ ခုႏွစ္တြင္ တည္ေဆာက္မႈၿပီးစီးႏုိင္မည္ဟု ၀န္ႀကီးကဆက္ေျပာသည္။ “က်ေနာ္တို႔အစိုးရသက္တမ္းမွာ အၿပီးေဆာင္ရြက္ႏုိင္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္’’ ဟု လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး၀န္ႀကီးကေျပာသည္။ ဆူရ္ဘုန္ေလယာဥ္ကြင္းသည္ ေလယာဥ္ေျပးလမ္းအျဖင့္ အရွည္ ေပ ၆၀၀၀၊ အက်ယ္ ေပ ၁၀၀၊ ေလယာဥ္ေပးလမ္း တဖက္တခ်က္စီသည္ ေပ ၅၀၀ က်ယ္၀န္းျပီး ခံနိုင္ရည္စြမ္းအား ေပါင္ ၅၀၀၀၀ ရိွသည့္ ATR-72 ေလယာဥ္မ်ား ဆင္းသက္နိုင္မည္လို႔သိရပါသည္။
ခ်င္းျပည္နယ္ တီးတိန္ျမိဳ႕နယ္ စေကာလမ္းရပ္ကြက္ရိွ အမွတ္ (၂၆၉) ေျခလ်င္တပ္ရင္းမွ သိမ္းထားေသာ ေျမဧက (၄၀) ကို မူလေျမကြက္ပိုင္ရွင္မ်ားထံ ျပန္လႊဲေပးမည္ဟု ျမိဳ႕နယ္လယ္ယာေျမႏွင့္ အျခားေျမမ်ား သိမ္းဆည္းခံရမႈမ်ား ျပန္လည္စိစစ္ေရးေကာ္မတီ ထံမွသိရသည္။ ယင္းကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ မူလေျမကြက္ပိုင္ရွင္မ်ားအေနျဖင့္ ၾသဂုတ္လ ၁၈ မွ ၂၄ ရက္ေန႔အထိ ၇ ရက္အတြင္း ခိုင္လံုေသာ ပိုင္ဆိုင္မႈအေထာက္အထားစာရြက္စာတမ္းမ်ားႏွင့္အတူ ျမိဳ႕နယ္လယ္ယာ ေျမႏွင့္ အျခားေျမမ်ား သိမ္းဆည္းခံရမႈမ်ား ျပန္လည္စိစစ္ေရးေကာ္မတီမွ တင္ျပရမည္ဟု ၾသဂုတ္လ ၁၈ ရက္ေန႔က အမိန္႔ထုတ္ျပန္ထားသည္။ အကယ္၍ တရား၀င္ေျမပိုင္ဆိုင္မႈအေထာက္အထား စာရြက္စာတမ္းမ်ားႏွင့္ တင္ျပႏုိင္ျခင္းမရွိပါက ေျမကြက္ျပန္လည္လႊဲေျပာင္းေရးႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး လံုး၀လက္ခံေဆာင္ရြက္ေပးမည္မဟုတ္ေၾကာင္း ယင္းအမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာတြင္ေဖာ္ျပထားသည္။ တီးတိန္ျမိဳ႕နယ္လယ္ယာေျမႏွင့္ အျခားေျမမ်ား သိမ္းဆည္းခံရမႈမ်ား ျပန္လည္စိစစ္ေရးေကာ္မတီ ဥကၠဌ ဦးဂိုဆြမ္းခိုင္က “ေျမစာရင္းဦးစီးဌာနကေန အရင္တုန္းကထုတ္ေပးထားတဲ့ ေျမဂရမ္၊ ေျမပံုတို႔ရွိရင္ရတယ္၊ လႊဲေျပာင္းမႈပိုင္းကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အဆင့္ဆင့္တင္ျပရန္လိုအပ္တယ္ ခရိုုင္အဆင့္မွာတင္ျပမယ္ ျပည္နယ္အဆင့္ေတြမွာလည္းတင္ျပမယ္ ျပည္နယ္အစိုးရမွ ညႊန္ၾကားမွ လုပ္ရပါမယ္’’ ဟု ေျပာသည္။ အဆိုပါေျမေနရာသည္ ၁၉၉၆ ၀န္းက်င္ခန္႔က တပ္ရင္းေျမေနရာအတြက္ အမွတ္(၂၆၉) ေျခလ်င္တပ္ရင္းမွ သိမ္းယူခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဟု သိရသည္။ အလားတူ တီးတိန္ၿမိဳ႕နယ္ ေထးဇန္ေက်းရြာတြင္လည္း တပ္သိမ္းေျမ ျပန္လည္စြန္႔လႊတ္မႈမ်ားရွိ ေနၿပီး လႊဲေျပာင္းျခင္းအစီစဥ္မ်ားျပဳလုပ္ႏုိင္ရန္ အဆင့္ဆင္တင္ျပထားဆဲျဖစ္သည္ဟု ဦးဂိုဆြမ္းခိုင္ကေျပာသည္။
နယူးေဒလီေရာက္ ခ်င္းဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာအဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီးရံုး UNHCR ၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္ကို ၾသဂုတ္လ ၂၀ ရက္ေန႕တြင္ ကန္႕ကြက္ဆႏၵျပဖို႕ ရည္ရြယ္ထားေသာ္လည္း UN ၏ အစည္းအေဝးေခၚစာေၾကာင့္ ကန္႕ကြက္ဆႏၵျပမည့္အစီအစဥ္ကို ျပန္ေရြ႕ဆိုင္းလိုက္ရတယ္လို႕ Chin Refugee Committee (CRC) ဥကၠဌ Remmawi က ေျပာသည္။ “ၾသဂုတ္လ ၂၀ ရက္ေန႕မွာ ဆႏၵျပဖို႕ အကုန္လံုးစီစဥ္ထားၿပီးသားျဖစ္တယ္၊ ဒါေပမယ့္ UN ဘက္က အစည္းအေဝးေခၚစာ ေရာက္လာတယ္၊ အစည္းအေဝးက ၾသဂုတ္လ ၂၄ ရက္ေန႕မွာ ေခၚပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီအစည္းအေဝးရဲ႕ ရလဒ္ကို ေစာင့္ဆိုင္းၿပီးမွ ဆက္လုပ္ရွားတာေကာင္းပါတယ္ဆိုၿပီး ဆႏၵျပပြဲကို ျပန္ေရြ႕ဆိုင္းလိုက္ရတာျဖစ္တယ္” လို႕ သူမက ေျပာသည္။ အဆိုပါ အစည္းအဝးတြင္ ဘယ္လိုအေၾကာင္းအရာေတြ အဓိကေဆြးေႏြးသြားမည္ကို မသိရသည့္အတြက္ အေျခအေနေစာင့္ၾကည့္ ၿပီး အစည္းအေဝးမွ ထြက္ရွိလာသည့္ရလဒ္အေပၚ မူတည္ၿပီး ဆက္လက္လႈပ္ရွားသြားမည္ဟု CRC ဥကၠဌက ဆက္ေျပာပါသည္။ “ယူအန္ကေန အစည္းအေဝးေခၚစာေတာ့ရၿပီး၊ အေၾကာင္းအရာေတာ့ အတိအက်မသိရေသးဘူး ဒါေပမယ့္ ခ်င္းဒုကၡသည္အေရးနဲ႕ ပဲ ပတ္သက္လိုက္မယ္လို႕ က်မသံုးသပ္တယ္။ ၿပီးေတာ့ အေကာင္းဆံုးျဖစ္မယ္လို႕လည္း ေမ်ာ္လင့္တယ္၊ အစည္းအေဝး ထိုင္ၾကမယ္၊ အဲဒီေနာက္ပိုင္း က်မတို႕လိုခ်င္တဲ့အတိုင္းအတာ မရဘူးဆိုရင္ေတာ့ က်မတို႕ လုပ္စရာ ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ သြားမယ္လို႕ ဆံုးျဖတ္ထားတယ္” လို႕ ေျပာသည္။ ခ်င္းလူမ်ဳိးဒုကၡသည္အေရးနဲ႕ပတ္သက္ၿပီး ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီးရံုး UNHCR ထုတ္ျပန္ခ်က္ကို ကန္႕ကြက္ဆႏၵျပမည့္အစီအစဥ္ကို ၾသဂုတ္လ လဆန္းပိုင္းအတြင္းျပဳလုပ္ဖို႕ နဂိုကစီစဥ္ထားေသာ္လည္း ၾသဂုတ္လ…
မေလးရွားႏွင့္အိႏိၵယႏုိင္ငံရွိခ်င္းဒုကၡသည္မ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ကုလသမဂၢဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာမဟာမင္းႀကီးရံုး(UNHCR) ၏ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေၾကာင့္စိုးရိမ္ၿပီးျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ျပန္လာသည့္ခ်င္းဒုကၡသည္၂ဦးသည္ၿပီးခဲ့သည့္ဇြန္လဆန္းပိုင္းကဖမ္းဆီးတရားစြဲဆိုခံေနရေၾကာင္းသိရသည္။ ခ်င္းျပည္နယ္ဟားခါးၿမိဳ႕တြင္ေနထုိင္သူအသက္(၂၈)ႏွစ္အရြယ္ဆလိုင္းဗန္က်ဲအိုေထာင္းႏွင့္မင္းတပ္ၿမိဳ႕ေနမိုင္အြမ္လွဴးတို႔သည္ၿပီးခဲ့သည့္ဇြန္လ၁၀ရက္ေန႔ကမေလးရွားၿမိဳ႕မွျပန္လာသည့္အခ်ိန္တြင္ရန္ကုန္ေလဆိပ္၌လ၀ကအက္ဥပေဒပုဒ္ျဖင့္ဖမ္းဆီးအေရးယူခံရျခင္းျဖစ္သည္ဟုဆလိုင္းဗန္က်ဲအိုေထာင္း၏ဖခင္ကေျပာသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ အမ္းၿမိဳ႕နယ္ ဟင္းရြက္ေက်းရြာတြင္ သာသနာျပဳ ေနေသာ ခရစ္ယာန္ပါစတာ ဦးတင္ေဆြသည္ ၾသဂုတ္လ ၁၂ ရက္ေန႔က ေဒသခံဗုဒၶဘာသာ၀င္ မ်ား၏ ရိုက္ႏွက္ခံရမႈေၾကာင့္ သတိလစ္ေမ့ေမ်ာၿပီး အမ္းၿမိဳ႕ေဆးရံုသို႔ တင္ထားရသည္ဟု သိရသည္။ အမ္းၿမိဳ႕မွ (၂၂)မိုင္ေလာက္ကြာေ၀းေသာ မႊားအုပ္စု ဟင္းရြက္ေက်းရြာတြင္ သတင္းေကာင္းအသင္းေတာ္ ပါစၥတာလည္းျဖစ္ သုချမန္မာသာသနာ အဖြဲ႔ရဲ႕ ရခုိင္ျပည္နယ္ Field Leader လည္းျဖစ္သူ ပါစတာဦးတင္ေဆြသည္ အသင္းသူအသင္းသားမ်ားႏွင့္ မိတ္သဟာရျပဳရန္အတြက္ သြားေရာက္စဥ္ ေဒသခံဗုဒၶဘာသာ၀င္ ရြာသားမ်ားက အုပ္စုဖြဲ႔ ၀ိုင္းရိုက္ႏွက္ခံခဲ့ရျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဦးတင္ေဆြႏွင့္သာသနာျပဳေနသည့္ မမာမာ၀င္းက ခိုႏူမ္းသုန္သတင္း ဌာနကိုေျပာျပသည္။ “ဒီအပတ္တနဂၤေႏြေန႔ကပဲ ဟင္းရြက္ရြာကို သြားတယ္ အဲဒီမွာ အသင္းလူႀကီးအိမ္မွာထမင္းစားေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ပေဒေၾကာ နဲ႔ ဟင္းရြက္ရြာသားေတြကလာတယ္ ဟင္းရြက္မွာက က်မတို႔ သင္းအုပ္ဆရာ ၂ အိမ္ရွိတယ္ အဲဒီအိမ္ကိုဖ်က္ရ မယ္ လိုက္ခဲ့ဦးဆိုၿပီးေခၚတယ္ ဆရာဦးတင္ေဆြကလည္း မလိုက္ဘူး အဲဒါနဲ႔ သင္းအုပ္ဆရာေနအိမ္ကိုလည္း ဖ်က္တယ္ ၿပီးေတာ့ ဒီရြာမွာ ခရစ္ယာန္ဓမၼဆရာေတြမလာရဘူးဆိုတာ သိရဲ့သားနဲ႔ ဘာလို႔လာတာလဲဆိုၿပီး ေျပာတယ္၊ အိမ္ထဲ၀င္ၿပီး ဆရာ့ကို တခါတည္းရိုက္ႏွက္ၾကတာ’’ ဟု မမာမာ၀င္းက ေျပာသည္။ ရြာသားမ်ားရိုက္ႏွက္မႈေၾကာင့္ ဦးတင္ေဆြသည္ ဦးေခါင္းတြင္ ၄ ခ်က္ ခ်ဴပ္ရၿပီး ဘယ္ဖက္နားရြာက္ထဲေရာင္ကာ ညာဖက္မ်က္ေစ့ေအာက္တြင္ ညိွမဲဒဏ္ရာရရွိေၾကာင္းသိရသည္။ ဦးတင္ေဆြသည္ ဦးေခါင္းတြင္ရရွိေသာ ဒဏ္ရာမ်ားကုသ ရန္အတြက္ အမ္းၿမိဳ႕မွ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သို႔ ယေန႔ထြက္ခါြသြားသည္ဟု သူမကဆက္ေျပာသည္။ ဟင္းရြက္ရြာတြင္ရွိေသာ သင္းအုပ္ဆရာ၏ ေနအိမ္တစ္အိမ္ကိုလည္း ရြာသားမ်ားက ဖ်က္ဆီးလိုက္ၾကသည့္အျပင္ ရြာထဲတြင္ရွိေသာ ယံုၾကည္သူခရစ္ယာန္မိသားစုမ်ားသည္လည္း ေၾကာက္လန္႔ၿပီး ထြက္ေျပးတိမ္ေရွာင္ေနၾကရသည္ဟု…
https://www.facebook.com/KhonumtungBurmese/videos/2121591181442246/?t=7
https://www.facebook.com/KhonumtungBurmese/videos/2108018669466164/?t=196
ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ႏွင့္ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္တို႕အၾကားတိုက္ပြဲေၾကာင့္ခ်င္းျပည္နယ္ပလက္၀ၿမိဳ႕နယ္မွမီဇိုရမ္ျပည္နယ္ေလာင္တလိုင္ၿမဳိ႕နယ္Hmawngbuchhuah ေက်းရြာတြင္ထြက္ေျပးေနထိုင္ၾကေသာစစ္ေဘးဒုကၡသည္မ်ားအၾကားလတ္တေလာငွက္ဖ်ားႏွင့္ဝမ္းေလ်ာ၊၊ဗိုက္နာေရာဂါျဖစ္ပြားမႈမ်ားျပားေၾကာင္းသိရသည္။