ျမန္မာႏိုင္ငံ ခ်င္းျပည္နယ္ ေတာင္ပိုင္း ကန္ပက္လက္ျမိဳ ့၌ ေမာ္ေတာ္ဆိုင္ကယ္လိုင္စင္ ျပဳလုပ္ေပးခဲ့ရာတြင္ ဆိုင္ကယ္တစ္စီး အတြက္ လိုင္စင္သက္တမ္းတိုးခ (၃)ဆေက်ာ္ အထိ ေကာက္ခံခဲ့ေၾကာင္းသိရသည္။ သက္ဆိုင္ရာ အစုိးရရုံးမ်ားတြင္ ဆိုင္ကယ္လိုင္စင္တိုးခ က်ပ္ေငြ- (၅၄၀၀) ေပးေဆာင္ရာမွ ယခု ဆိုင္ကယ္ တစ္စီးအတြက္ က်ပ္ေငြ (၂၂၀၀၀) ေပးေဆာင္ခိုင္းေၾကာင္း ကန္ပက္လက္ျမိဳ ့ ေဒသခံတစ္ဦးထံမွ သိရသည္။ “ဆိုင္ကယ္လိုင္စင္ သက္တမ္းတိုးတာရယ္၊ ယဥ္ေမာင္းလိုင္စင္ (သင္ေမာင္း)ကို ပဲြစားကေန တဆင့္ လုပ္ေပး တာျဖစ္တယ္။ ပဲြစားက အသုံးျပဳတဲ့ တံဆိပ္တုံးမွာ “အၾကံေပးအက်ဳိးေတာ္ေဆာင္၊ ျမန္မာ့မီးရထား၊ တိုင္း (၁၀)၊ ဂန္ ့ေဂါျမိဳ ့” လုိ ့ ပါတယ္” ဟု အဆိုပါေဒသခံ ကဆိုသည္။ ပဲြစားမွာ ပခုကၠဴျမိဳ ့ ကုန္းလမ္း ပုိ႔ေဆာင္ေရး ညႊန္ၾကားမႉး ဦးစီးဌာန (ကညန) ရုံးမွ ၀န္ထမ္း ဦးေသာင္းထြန္းက ကန္ပက္လက္ျမိဳ ့၌ ဆိုင္ကယ္လိုင္စင္ သက္တမ္းတိုးေပးရန္ ေစလႊတ္ေသာ ဂန္ ့ေဂါျမိဳ ့နယ္မွ ပဲြစားျဖစ္သူ ဦး လွေအာင္က ၂၀၁၄ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ (၁၆) ရက္ေန ့မွ (၁၈) ရက္ေန ့အထိ ျပဳလုပ္ေပး ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။ ဦးလွေအာင္က ကန္ပက္လက္ျမိဳ ့ခံ ႏွစ္ဦးကို ေန ့စားခ (၅၀၀၀) က်ပ္ ေပးျပီး လိုင္စင္ သက္တမ္း တိုးျခင္း လုပ္ငန္း ကို…
Author: Editor
ခ်င္းျပည္နယ္ ဖလမ္းျမိဳ ့တိုးခ်ဲ ့သည့့္ ေနရာသို ့ ျမိဳ ့အနီးအနားရွိ ေက်းရြာမ်ားမွ ရြာသား မ်ား ေျပာင္းေရႊ ့ကာ အိမ္ေနရာမ်ား တည္ေဆာက္မႈ မ်ားျပားလာျပီျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ ဖလမ္းျမိဳ ့ အေနာက္ဘက္ Lungpi ႏွင့္ Lungrang ေက်းရြာ ေဒသ မ်ားကို ျမိဳ ့သစ္ တိုးခ်ဲ ့တည္ ေဆာက္ရန္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္မွစ၍ သက္ဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္မ်ားက စီစဥ္ေနျပီျဖစ္ေၾကာင္း ဖလမ္း ေဒသခံ တစ္ဦးက ဆိုသည္။ “အခုေနရာေတြ လိုက္ေရြးေနျပီ၊ အဲဒီပတ္၀န္းက်င္မွာ ေနၾကတဲ့ ေက်းရြာ လူထုေတြ အခုျမိဳ ့သစ္တိုးခ်ဲ ့ မည့္ေနရာကို အိမ္သစ္ေတြ ေဆာက္လုပ္ေနၾကျပီ” ဟု အဆို ပါေဒသခံက ဆိုသည္။ ဖလမ္းျမိဳ ့နယ္ရွိ Zalai, Laizo ႏွင့္ ဖလမ္းျမိဳ ့ေပၚရွိ ျပည္သူအခ်ဳိ ့ ျမိဳ ့သစ္ တိုးခ်ဲ ့တည္မည့္ေနရာသို ့ ေရႊ ့ ေျပာင္း ႏိုင္ရန္ အိမ္ေနရာမ်ား ၀ယ္ယူေနျပီးျဖစ္ရာ အိမ္ေျခေပါင္း (၁၃၀) ခန္ ့ရွိျပီျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ သက္ဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္မ်ားက ျမိဳ ့သစ္တိုးခ်ဲ ့မည့္ေနရာတြင္ ေဒသခံလူထုအတြက္ အိမ္ေနရာ ေျမကြတ္မ်ား ခ်ေပးျခင္း မရွိေသးေသာ္လည္း ျမိဳ ့သစ္တိုးခ်ဲ ့မည့္ အစီ အစဥ္ေၾကာင့္ အိမ္ေနရာ မ်ား၀ယ္ယူေနၾကျခင္းျဖစ္သည္။ “အိမ္ေနရာ တစ္ေနရာကို…
ခ်င္းျပည္နယ္ တီးတိန္ၿမိဳ႕အေျခစိုက္ တီးတိန္ပိုစ့္ ႏွင့္ Zo Lengthe သတင္း စာေစာင္ကို ခ်င္းျပည္နယ္အစိုးရက ထပ္မံပိတ္ ပင္လိုက္သည္ဟု သိရသည္။
ခ်င္းျပည္နယ္ ေတာင္ပိုင္း ကန္ပက္လက္ၿမိဳ႕အနီးရွိ နတ္မေတာင္ (၀ိတိုရိယ) အမ်ဴိးသားဥယ်ာဥ္မွ အုပ္ခ်ဴပ္ေရးမွဴး၏ မတရားလုပ္ရပ္မ်ားအား အထက္အာဏာပိုင္မ်ားထံ တိုင္ၾကားမႈေၾကာင့္ အမ်ဴိးသားဥယ်ာဥ္ရွိ ေဒသခံ ၀န္ထမ္းအားလံုးကို ေျပာင္းေရႊ႕ရန္စီစဥ္ေနသည္ဟုသိရသည္။
အိႏိၵယ-ျမန္မာနယ္စပ္ အမွတ္ ၂ နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးစခန္း အေျခစိုက္ရာ ဇိုခါြထား (မီဇိုရမ္ ဘက္ကမ္း) တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံသား ခ်င္းအမ်ဴိးသားတစ္ဦးထံမွ ၅.၅၆ မမ ေသနတ္က်ည္ဆံ အေတာင့္ ၅၀၀၀ ကို မီဇိုရမ္ရဲတပ္ဖြဲ႔ ႏွင့္ အာသံတပ္တို ့ ပူးေပါင္းအဖြဲ႔က ဖမ္းဆီးရမိခဲ့သည္။
ခ်င္းျပည္နယ္ ဖလမ္းၿမိဳ႕အေျခစိုက္ (Laizo) ခ်င္းဘာသာစကားျဖင့္ ထုတ္ေ၀ေနေသာ ဖလမ္းပိုစ့္(Falam Post) သတင္းစာကို ခ်င္းျပည္နယ္ အစိုးရက ေနာက္ထပ္ပိတ္ပင္ လိုက္သည္ဟုသိရသည္။
(Pu That Savung) က်ေတာ္သည္ ခမ္းပတ္ေညာင္ပင္ၾကီး ( Khampat Bungpui ) အေၾကာင္းကို အလယ္ တန္းေက်ာင္းသား ဘဝက တည္းက သိရွိခဲ့ သည္၊ ထုိ႕အျပင္ BURMA LUSHAI WELFARE ORGANIZATION ( BLWO ) မူပုိင္ ထုတ္ ေ၀ခဲ့ သည့္ RAMTHAR သတင္းစာ၏ ေရွ႕ မ်က္ႏွာဖံုးထိပ္ ေခါင္းစီးေအာက္ အလယ္တည့္ တည့္တြင္ အရိပ္ ဆာယာနဲ႕ ခက္မ ေလး သြယ္အျပင္ ၄င္းခက္မေလးသြယ္ အသီးသီး တြင္ျမစ္ပ်ံမ်ား ေစြခ် ထားသည့္ အဆုိပါ ေညာင္ပင္ဘေလာက္ ရုပ္ကုိ က် ေတာ္ တကၠသုိလ္ ေက်ာင္း သားဘ၀ တုန္းက ေတြ႕ ရွိခဲ့ပါသည္။ ခမ္းပတ္ေညာင္ပင္ၾကီးအေၾကာင္းကုိ Pu B. Lalthangliana က သူ၏ MIZO CHANCHIN ( A Short Account & Easy Reference of Mizo History-p 7-12) တြင္ အက်ယ္တဝင့္ေရးသားထားပါသည္၊ သတိျပဳ ရမည္မွာ သူ၏ က်မ္းကိုးစာရင္း ပါပုဂၢဳိလ္မ်ားသည္ သမိုင္းသုေတသီမ်ားမဟုတ္သည့္အျပင္ သူ႕အရည္အခ်င္း မွီခဲ့သူမ်ား မဟုတ္ ေပ။ ထုိ႕အျပင္ Pu B. Lalthangliana သည္ ၄င္း၏ မဟာဝိဇၹာဘြဲ႕အတြက္ History of Mizos in Burma စာတမ္း…
ခ်င္းျပည္နယ္ေတာင္ပုိင္း မင္းတပ္ခရုိင္ မင္းတပ္ၿမိဳ႕တြင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ ျပည္သူ႕ရဲတပ္ ဖြဲ႕၊ လူ၀င္မႈၾကီးၾကပ္ေရး၊ သစ္ ေတာ၊ စီမံကိန္း ဌာနမ်ား ပူးေပါင္းၿပီး စုေပါင္း စစ္ေဆးေရးဂိတ္တစ္ခုကုိ ယခုလ ေအာက္တုိဘာ (၁) ရက္ေန႕က ဖြင့္လွစ္ လုိက္ ေၾကာင္း သိရသည္။ စစ္ေဆးေရးဂိတ္ကုိ မေကြးတုိင္းေဒသႀကီး ေက်ာက္ထုဖက္မွ အ၀င္ မင္းတပ္ၿမိဳ႔ အထြက္တြင္ ဖြင့္လွစ္ခဲ့ၾကၿပီး အဆုိပါ ဌာနဆုိင္ရာ (၅) ခုမွ ေစလႊတ္ထားေသာ ပုဂၢဳိလ္မ်ားက ၂၄ နာရီ တာ၀န္ယူ စစ္ေဆးလ်က္ရွိေၾကာင္း၊ ႏုိင္ငံျခားသားမ်ား၊ တရားမ၀င္သစ္မ်ား၊ မူးယစ္ ေဆး၀ါးမ်ားကုိ စစ္ေဆး ၾကေၾကာင္း သိရသည္။
ခ်င္းျပည္နယ္၊ တီးတိန္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း အပန္းေျဖစခန္းေနရာအတြက္နယ္ေျမ ရရွိေရး ျပည္နယ္ အစုိးရထံ ေတာင္းဆုိမႈ ႏွင့္ ပါတ္သက္ၿပီး အစုိးရႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရယူထားသည့္ ခ်င္းအမ်ဳိးသား တပ္ဦးက ယမန္ေန႕ ေအာက္တုိဘာ (၁၀) တြင္ ရွင္းလင္းခ်က္ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ ရွင္းလင္းထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ခ်င္းအမ်ဳိးသားတပ္ဦးသည္ ခ်င္းျပည္နယ္အစုိးရထံ နယ္ေျမေလွ်ာက္ ထားခ်က္ သည္ ဗဟုိ ညြန္ၾကားခ်က္ မရွိသည့္အျပင္ အစုိးရ၏ တည္ဆဲေျမယာ ဥပေဒ အရ ျပည္ေထာင္စု အစိုးရႏွင့္သာ သက္ဆိုင္ ေနျခင္း၊ ေဒသခံ ျပည္သူမ်ားမွ သေဘာမတူျခင္း တုိ႕ေၾကာင့္ အလိုအေလ်ာက္ ပယ္ဖ်က္ခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္ဟု ေဖာ္ျပပါရွိ သည္။ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ေမလက ခ်င္းအမ်ဳိးသားတပ္ဦး အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး (၂) နာမည္ျဖင့္ ခ်င္းျပည္ နယ္ ၀န္ၾကီး ခ်ဳပ္ထံ တီးတိန္ၿမိဳ႕နယ္ အတြင္း အပန္းေျဖစခန္းအတြက္ ဧက ၁၀၀၀ ခန္႕ေျမ ဧက ေလွ်ာက္ထားခဲ့သည္ကုိ ေဒသခံ အဖြဲ႕ အစည္းအသီးသီးက ကန္႕ကြက္ခဲ့ၾက သည္။ ခ်င္းအမ်ိဳးသားတပ္ဦးသည္ ေဒသခံျပည္သူမ်ားက မိရိုးဖလာပိုင္ဆိုင္ၿပီး ေနထိုင္အသုံးျပဳေနသည့္ နယ္ေျမႏွင့္ ေျမေပၚ ေျမေအာက္ သယံဇာတအရင္းအျမစ္မ်ား ဖြ႔ံၿဖိဳးတိုးတက္မႈႏွင့္ ပါတ္သက္၍ UN Declaration on Rights of Indigenous Peoples ပါ ေဒသခံျပည္သူ လူထု၏ဆႏၵကို ဦးစားေပးထည့္သြင္းစဥ္းစားမည့္ Free Prior Informed Consent မူကို တိက်စြာ ေစာင့္ထိန္း လိုက္နာလ်က္ရွိသည္ဟု ဆက္လက္ေဖာ္ျပထားသည္။ ထုိ႕အျပင္ ခ်င္းအမ်ိဳးသားတပ္ဦးႏွင့္…
ေလးစားအပ္ေသာလူႀကီးမင္းတို႔ခင္ဗ်ား ကၽြန္ေတာ္တို႔ႀကဳံေတြ႔ေနရေသာ အခက္အခဲကို media မွတဆင့္ ထုတ္လႊင္႔ေပးႏုိင္ပါရန္ အသနား ခံ ရင္ဖြင့္ လိုက္ပါသည္။ ဆလုိင္း ဗ်က္က်ဲအုိ၊ ကေလးၿမိဳ႕ ၁။ စစ္ကိုင္းတိုင္းေဒသႀကီး၊ ကေလးၿမိဳ႕နယ္၊ ကံၾကီးေက်းရြာအုပ္စု၊ ပ်ဥ္းေတာဦးေက်းရြာေန ဦးတီာလ္ကပ္က်ံဳး ၄/ဖလန(ႏိုင္) ဝ၂၃၉၈၆ ၏ လယ္ယာေျမ (၃၂.၂၂)ဧက၊ ေအာင္ရြာေက်းရြာ၊ ဦးဗန္လ်န္ေဘြ (၄/ဖလန(ႏိုင္)ဝ၁၃၄၆၄) ႏွင့္ ဦးထီးရံက်ဲအို (၅/ကလထ (ႏိုင္)ဝ၇၉ဝ၃၄) တို႔၏ လယ္ယာေျမ (၂၅)ဧက စုစုေပါင္း (၅၇)ဧကသည္ အစဥ္အ ဆက္လုပ္ကိုင္ေနေသာ ဦးပိုင္ေပါက္ မိုးေကာင္းလယ္ေျမမ်ားျဖစ္သည္။ ၄င္းသည္ ကံႀကီးေက်းရြာအုပ္စုအတြင္း ကြင္းအ မွတ္(၈၃၇/၅) လမိုင္း ကြင္း၌ တည္ရွိၿပီး တပ္ေျမႏွင့္ တစ္ဆက္တည္းရွိသည္။ ၄င္းေတာင္ သူမ်ားသည္ ျမန္မာ တိုင္းရင္းသား၊ ခ်င္းလူမ်ိဳးမ်ားျဖစ္ၾကၿပီး အဆုိပါ မိရုိးဖလာပုိင္ လယ္ယာလုပ္ငန္းျဖင့္ အသက္ေမြး ဝမ္းေက်ာင္းျပဳၾကပါသည္။ ၂။ ၄င္းတို႔ပိုင္လယ္ယာေျမသည္ ကံႀကီးေက်းရြာေန ဦးေအာင္နီႏွင့္အဖြဲ႕မွ တပ္စြန္႔ေျမ ျဖစ္ၿပီး ပုိင္ဆုိင္ ခြင့္ေလွ်ာက္ထား တင္ျပခဲ့သည္ကုိ ၿမိဳ႕နယ္ လယ္/စီေကာ္မတီက ကြင္းဆင္းစစ္ေဆးမႈျပဳ လုပ္ခဲ့ရာ ၄င္းတုိ႕ေလ့ လာေတြ႕ရွိခ်က္အရ ခ႐ိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး က ဦးတီာလ္ကပ္က်ံဳး၊ ဦးဗန္လ်န္ေဘြ ႏွင့္ ဦးထီးရံက်ဲအိုတို႔အား လယ္ယာ ေျမလုပ္ ပိုင္ခြင့္ ေပးအပ္ခဲ့ပါသည္။ ၃။ သို႔ေသာ္ ဦးေအာင္နီ အပါအဝင္(၇)ဦးတို႔မွ ခ်င္းတြင္း လူငယ္ကြန္ရက္ႏွင့္ပူးေပါင္းၿပီး လယ္ယာေျမ မေပးပါက ဆႏၵျပမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ခ႐ိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးေအာင္ထူးထံ ၿခိမ္းေျခာက္ တင္ျပခဲ့ရာ ကံႀကီးအုပ္စု အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးအား ဌာနဆိုင္ရာ…